Morgunblaðið - 08.02.2001, Síða 8

FRÉTTIR
8 FIMMTUDAGUR 8. FEBRÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Evrópskt tungumálaár 2001
Eflir gagn-
kvæman skilning
Í dag er formleg opnunevrópsks tungumála-árs 2001 á Íslandi. At-
höfnin fer fram í Þjóð-
menningarhúsinu í
Reykjavík og hefst klukk-
an 16 með ávarpi Björns
Bjarnasonar menntamála-
ráðherra. Verkefnisstjóri
fyrir evrópskt tungumála-
ár 2001 er Jórunn Tómas-
dóttir, frönskukennari við
Fjölbrautaskóla Suður-
nesja. Hún var spurð hvert
væri markmið hins evr-
ópska tungumálaárs?
„Markmiðið með tungu-
málaárinu er fyrst og
fremst að vekja athygli á
mikilvægi tungumálanáms
og tungumálakunnáttu í
þeim tilgangi m.a. að efla
gagnkvæman skilning og
umburðarlyndi með ólíkum þjóð-
um og virðingu fyrir sérkennum
ólíkra menningarheima. Tilgang-
urinn er ekki síst sá að vinna gegn
fordómum þannig að fólk geti lifað
og starfað í sátt og samlyndi í sam-
einaðri Evrópu.“
– Er fjölbreytni tungumála í
Evrópu erfið Evrópusamstarfinu?
„Þróunin hefur verið sú undan-
farin ár að enskan hefur orðið alls-
ráðandi og tungumálaárinu er ætl-
að að vekja athygli á fjölbreytni
tungumála í Evrópu, það er ekki
bara enskan sem hægt er að nota á
opinberum vettvangi og í lífi og
starfi Evrópubúa heldur eru
miklu fleiri tungumál sem vert er
að vekja athygli á.“
– Hvað verður gert til þess að
vekja fólk til umhugsunar um
þessi efni á evrópsku tungumála-
ári 2001?
„Dagskrá evrópsks tungumála-
árs 2001 verður fjölbreytt. Athöfn-
in hér fer fram örlítið fyrr en hin
opinbera setningarathöfn tungu-
málaársins í Lundi í Svíþjóð hinn
18. til 20. febrúar nk. Við hér á Ís-
landi erum búin að gera drög að
innlendri dagskrá sem hefst í dag
með athöfninni í Þjóðmenningar-
húsinu. Auk þess má nefna að við
tökum þátt í samevrópskri dag-
skrá sem er t.d. vika tungumála-
náms innan fullorðinsfræðslu, sem
verður 5. til 11. maí nk. Þar verður
ýmislegt um að vera innan mála-
skóla, símenntunarmiðstöðva, öld-
ungadeilda, námsflokka og ann-
arra sem annast fullorðinsfræðslu
á sviði tungumálanáms. Sömuleið-
is verður evrópskur tungumála-
dagur haldinn 26. september nk. Í
október mun fara fram veiting
Evrópumerkisins fyrir nýjungar í
tungumálakennslu. Hér á landi
var í tilefni evrópsk tungumálaárs
skipuð landsnefnd af hálfu
menntamálaráðherra og sömu-
leiðis þriggja manna verkefnis-
stjórn sem vinnur með verkefnis-
stjóra að framkvæmd þessara
mála. Þess má geta árvissir at-
burðir tengdir tungumálakennslu
verða nú haldnir undir merkjum
evrópsks tungumálaárs. Má þar
nefna upplestrarkeppni grunn-
skólanna, frönsku ljóðasamkeppn-
ina, þýskuþraut og
fleira.“
– Hefur tungumála-
kennsla breyst mikið
undanfarin ár?
„Já hún hefur breyst
heilmikið undanfarin
ár. Við lærðum tungu-
mál á árum áður með
því að lesa texta á viðkomandi
máli, þýða og gera stíla. Núna er
miklu meiri áhersla á munnlega
tjáningu og minni áhersla lögð á
hina skriflegu færni. Þetta á við í
öllum framhaldsskólum landsins.
Tungumálakennsla hefur almennt
tekið gagngerum breytingum með
tilkomu tölvutækni og Netsins.
Nemendur eru komnir inn á Netið
margir hverjir og nota óhikað það
sem þeir eru að læra í skólunum í
tungumálum í samskiptum við
aðra netverja.“
– Verður í tilefni evrópsks
tungumálaárs fjallað sérstaklega
um kennslustefnu í tungumála-
kennslu?
„Markmiðið er að nýta t.d. evr-
ópskan tungumáladag 26. septem-
ber til að halda málþing um stefnu
og strauma í kennslu erlendra
tungumála á Íslandi. Það er von
okkar að evrópska tungumálaárið
verði hvatning fyrir þá sem koma
að tungumálakennslu á einhvern
hátt til að ræða og endurskoða
markmiðin með tungumála-
kennslu á Íslandi.“
– Hefur þessi nýja kennsluað-
ferð reynst haldbetri en þýðingar
og stílar?
„Já, það má segja sem svo að
þeir sem lærðu tungumál eftir
gömlu aðferðinni kunnu málfræð-
ina fullkomlega og höfðu vald á
miklum og ríkulegum orðaforða
og gátu skrifað og lesið en áttu erf-
itt með að tjá sig munnlega. Nú
byrja nemendur strax að tjá sig
munnlega á tungumálinu og eru
þar af leiðandi miklu ófeimnari við
að reyna að bjarga sér á viðkom-
andi tungumáli þegar svo ber und-
ir og óhræddir við að skrifa og tala
þótt svo allt sé ekki al-
veg fullkomlega rétt.
Áður var gjarnan ein-
blínt á villur en nú er
aðaláherslan lögð á að
fá fólk til að tjá sig
þannig að það geti nýtt
tungumálið á virkan
hátt í samskiptum.“
– Er íslenskan með í þessu evr-
ópska tungumálaári?
„Já, og sömuleiðis íslenskt tákn-
mál. Þeir sem vilja fá nánari upp-
lýsingar um evrópskt tungumála-
ár geta farið inn á heimsíðu
menntamálaráðuneytis
www.nrn.stjr.is
Jórunn Tómasdóttir
 Jórunn Tómasdóttir fæddist í
Reykjavík 1954 en ólst upp í
Keflavík. Hún tók stúdentspróf
frá Menntaskólanum við Tjörn-
ina 1973 og BA-próf í frönsku og
ensku frá Háskóla Íslands og
einnig uppeldis- og kennslu-
fræði. Hún lauk framhaldsnámi í
kennslufræði frönsku sem er-
lends tungumáls í Frakklandi og
Svíþjóð. Hún hefur starfað sem
framhaldsskólakennari í frönsku
hér á landi og í Svíþjóð. Nú er
hún tímabundið verkefnisstjóri
fyrir evrópskt tungumálaár
2001. Maður Jórunnar er Skúli
Thoroddsen forstöðumanni
símenntunar á Suðurnesjum og
eiga þau eitt barn.
Nú byrja nem-
endur strax
að tjá sig
munnlega á
viðkomandi
tungumáli
Hvert er erindið herra, hér er þrískipting valdsins.
SKIP Hrafns Margeirs Heimissonar,
íslensks sjómanns sem lenti í ógöng-
um í Rússlandi í síðustu viku, er enn
kyrrsett í höfn í bænum Nevlisk á
Sakhalín-eyju og sagðist Hrafn í sam-
tali við Morgunblaðið í gær ekkert
vita hvenær yfirvöld myndu veita
brottfararleyfi. Að sögn Hrafns er
áhöfninni meinað að yfirgefa skipið og
hefur gæsla verið á hafnarbakkanum
til að varna mönnum landgöngu.
„Þetta er hundleiðinlegt, við bara bíð-
um og bíðum og vitum ekkert – tím-
inn virðist ganga eitthvað öðruvísi hér
en annars staðar í veröldinni og einu
svörin sem við fáum frá yfirvöldum
eru á þá leið að eitthvað gerist
kannski á morgun en kannski ekki,“
sagði Hrafn en kvað samskipti skip-
verja þó ekkert vera farin að stirðna
þrátt fyrir farbannið enda væru menn
ýmsu vanir á þessum slóðum. Skip-
verjar eru allir Rússar utan Hrafns
og eins Japana og sagði Hrafn þá hafa
vistir sem ættu að endast um mán-
aðartíma þótt allir vonuðust til þess
að komast í land áður en matinn þryti.
Spurður hvort útgerðarfyrirtæki
skipsins væri að vinna að lausn máls-
ins sagðist Hrafn ekkert vita um það
en hann hefði beðið um upplýsingar
frá þeim sem enn hefðu ekki borist.
„Hér eru ótal smákóngar sem vita
ekkert hvernig reglurnar eiga að vera
og vilja aðallega fá aura í eigin vasa,“
sagði Hrafn spurður hverjar hann
teldi ástæður kyrrsetningarinnar,
„mér skilst núna að þetta hafi eitt-
hvað með tollayfirvöld að gera og
Rússarnir vilji að útgerðin borgi
hærri tolla. Annars eigum við í tungu-
málaörðugleikum svo þetta er eitt-
hvað ekki á alveg nógu hreinu. Eftir
því sem maður fær meiri upplýsingar
því minna skilur maður í þessu máli,
en það er nú komið úr okkar höndum
og til einhverra skriffinna.“
Hrafn er sjálfur laus allra mála
hvað varðar rússnesk yfirvöld en
sagðist enn ekki hafa fengið umbeðna
afsökunarbeiðni frá þarlendum yfir-
völdum vegna „ólögmætrar hand-
töku“ en lögreglumennirnir sem tóku
hann í vörslu voru í efnahagsbrota-
deild lögreglunnar. „Hvað þeir vildu
með okkur gera skil ég alls ekki, þetta
var ekki einu sinni yfirheyrsla því við
vorum ekki spurðir að einu né neinu.
Ég held að þetta hafi bara verið ein-
hver hugdetta hjá lögreglunni, leið til
þess að ýta við útgerðinni, en það
finnst öllum út í hött að koma svona
fram.“ Hrafn sagðist reyna að halda
reglulegu sambandi símleiðis við ætt-
ingja og vini heima fyrir svo fólk hefði
ekki óþarfa áhyggjur. Þar til úr rætt-
ist væri svo ekkert að gera nema bíða,
það væri lítið annað að gera.
Skip íslensks sjómanns enn kyrrsett í rússneskri höfn
Ekkert að gera nema bíða
LÖGREGLAN í Reykjavík handtók
karlmann í fyrradag fyrir innbrot í
íbúð í vesturbænum á sunnudag.
Þaðan var stolið haglabyssu, geisla-
spilara, símum og öðrum munum.
Gluggi í eldhúsi hafði verið
spenntur upp og farið inn í íbúðina.
Maðurinn viðurkenndi aðild að inn-
brotinu og í framhaldinu var annar
maður handtekinn. Við leit í vistar-
verum hans fannst haglabyssan
ásamt fleiri munum.
Handteknir
fyrir innbrot
♦ ♦ ♦