Morgunblaðið - 27.06.2001, Síða 12

FRÉTTIR
12 MIÐVIKUDAGUR 27. JÚNÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
HORFUR eru á að samdráttar sé að
vænta á vinnumarkaði í ýmsum
greinum iðnaðar og verslunar. Minni
samdráttar er að vænta í þjónustu-
greinum og útflutningsgreinum og
jafnvel má reikna með nokkurri
þenslu í byggingariðnaði út þetta ár.
Þetta kemur fram í nýju riti
Vinnumálastofnunar um stöðu og
horfur á vinnumarkaði vorið 2001,
þar sem tekin eru saman helstu at-
riðin í þessum efnum.
Fram kemur að jafnvægi ríki á
vinnumarkaðnum í heild nú, sam-
kvæmt mælingu Þjóðhagsstofnunar,
eftir umframeftirspurn undanfarin
ár, en það sé í fyrsta skipti síðan árið
1996 að vinnuveitendur vilji ekki
bæta við sig vinnuafli í aprílmánuði.
Þá kemur fram að mikil eftirspurn
eftir vinnuafli undanfarin ár hafi
endurspeglast í miklum innflutningi
erlends vinnuafls sem hafi farið stig-
vaxandi. Ekki liggi fyrir nákvæmar
upplýsingar um innflutning vinnu-
afls frá EES-svæðinu, þar sem það
þurfi ekki að skrá sig sérstaklega, en
vitað sé að það hafi farið vaxandi og
eru iðnaðarmenn, einkum smiðir,
nefndir í því sambandi, auk fólks til
starfa í sláturhúsum, fiskvinnslu, við
umönnun og til ræstinga.
Betri upplýsingar liggja fyrir um
innflutning starfsfólks frá löndum
utan hins Evrópska efnahagssvæðis.
Þar komi fram stöðug fjölgun starfs-
fólks frá ári til árs og sama gildir um
fyrstu fimm mánuði þessa árs. Þann-
ig voru gefin út 1.663 ný tímabundin
atvinnuleyfi á síðasta ári samanborið
við 1.271 árið áður. Þar á meðal eru
176 leyfi vegna dansara, en ekki
þurfti áður að sækja um atvinnuleyfi
vegna þeirra. Einnig fjölgaði fram-
lengdum atvinnuleyfum talsvert eða
úr 933 í 1.143.
Aukning í útgáfu atvinnuleyfa
það sem af er árinu
Fyrstu fimm mánuðina í ár hefur
enn orðið aukning í útgáfu atvinnu-
leyfa miðað við sömu mánuði í fyrra.
Þannig voru ný tímabundin leyfi
fyrstu fimm mánuði ársins 913 eða
778 ef atvinnuleyfi dansara eru und-
anskilin, en 653 á sama tíma í fyrra.
Framlengd tímabundin leyfi eru á
sama tíma 589 samanborið við 366 og
óbundin leyfi 266 samanborið við 100
fyrstu fimm mánuði ársins í fyrra.
Samkvæmt þessu virðist eftir-
spurn eftir erlendu vinnuafli enn
ekki fara minnkandi, en fjölgunin
virðist einkum bundin við bygging-
ariðnað og ýmsar aðrar iðngreinar,
auk umtalsverðrar fjölgunar í
umönnunarstörfum og lítils háttar
aukningar í fiskvinnslu.
Fram kemur að sóst er eftir inn-
fluttu vinnuafli í ýmiskonar verka-
mannastörf og þjónustustörf. Á síð-
asta ári voru flest tímabundin
atvinnuleyfi vegna starfa í fisk-
vinnslu, en þar hefur þó orðið um-
talsverð fækkun samanborið við
fyrri ár. Aftur á móti hefur talsvert
fjölgað atvinnuleyfum vegna bygg-
ingariðnaðar og annars iðnaðar, auk
starfa við þrif, ræstingu, uppvask og
aðstoð í eldhúsi.
Rit Vinnumálastofnunar um stöðu og horfur á vinnumarkaði vorið 2001
Jafnvægi ríkir
á vinnumark-
aði í heild






  

  












 





 


 


 

 

 "2"".
"2%("
"2''#

."#
"++
,'"
'&. ''%
.##
"2",#


&+.
".#
%(&
,-'
 %-'






 



!

 


     
  






 
!""#!# $%


&'(#!$  
 
$
 #! $

) $ '% #!$ *+!!
!
 

, -  $ ' 
!$'$  .
# 

$ #!
#

* !   #!%$


% /"
0$ #! / ) $ '% #!$  
 
#!/

!$
 #! /!$
1 *
$
) $ '% #!$ /
 
#!$

 
2$
  *    - $ 3#$ "".
-
&,-
##(
%.&
%,"
"('
",+
"-(
.%
++
(-
'+
&+
#(
".
,(
%2#%#
4 675
85
65
895
965
695
6 4 4 75
95
LANDSSÍMINN hefur komið
á fót 118-svarþjónustu á Egils-
stöðum. Slíka þjónustu er
einnig að finna á Akureyri og
Ísafirði auk Reykjavíkur.
Þessi þróun er liður Símans í
að byggja upp starfsemina og
svara aukinni eftirspurn, segir
Heiðrún Jónsdóttir, forstöðu-
maður upplýsinga- og kynn-
ingamála Símans.
Önnur nýleg þjónusta 118 er
að hjálpa fólki í vandræðum
með að rata og símanúmera-
sendingar með sms-skila-
boðum. Í augnablikinu vinna
118 manns hjá 118 en það mun
breytast þar sem til stendur
að auka starfsemina á Egils-
stöðum. Nú vinna einungis
tveir starfsmenn í símsvörun
þar en með haustinu er búist
við því að þar verði um 25
manns.
118 svarar um 30.000 sím-
tölum á sólarhring.
118 svarar á
Egilsstöðum
SLYS af völdum lausagöngu búfjár
voru 305 árið 2000 en höfðu verið 251
árið 1999, að því er fram kemur í Bót
í máli, fréttablaði Sjóvár-Almennra.
Slysatölurnar eru byggðar á könnun
blaðsins hjá lögregluembættum
landsins.
Fram kemur í blaðinu að fjöldi
slysa í fyrra sé meiri en nokkru sinni
fyrr og þriðja árið sem aukning verð-
ur. Áætla megi að eignatjón nemi
30–40 milljónum króna en stóran
hluta þeirrar upphæðar greiða öku-
menn sjálfir. Sjóvá-Almennar
greiddu 12 milljónir króna á síðasta
ári en stærstur hluti þeirrar upp-
hæðar fór í kaup á varahlutum, þjón-
ustu réttingaverkstæða og kaup á
kaskótryggðum bifreiðum.
Engin banaslys urðu af völdum
lausagöngu búfjár í fyrra svo vitað
sé, samkvæmt Bót í máli. Sem fyrr
verða flest slysin á svæðunum í
kringum Borgarnes og Ísafjörð en
þó vekur athygli að í umdæmi Sel-
fosslögreglunnar hefur slysum fjölg-
að þrefalt milli ára.
Aldrei fleiri
slys vegna
lausagöngu
búfjár
MIKILL hasar var á bökkum Laxár í
Kjós rétt fyrir helgi þegar Dagur
Sigurðsson handboltakappi setti af
rælni ótútlega svarta púpuflugu af
stærðinni 14 undir í Kvíslafossi eftir
að hefðbundar aðferðir og flugur
höfðu ekki gengið upp. Er óhætt að
segja að allt hafi orðið vitlaust og
missti Dagur hvern fiskinn af öðrum
uns hann varð að skila veiðisvæðinu
í hendur annars veiðimanns.
„Sá sem tók við klippti fluguna af
hjá Degi og var óðar búinn að setja í
lax. Það náðust þarna tveir á púp-
una, 9 og 11 punda, og þegar önnur
svona hrikalega lítil var prófuð,
Black Sheep á silungakrókum núm-
er 16, negldi 15 punda fiskur flug-
una. Þarna var búið að reyna túpur
og orm án þess að laxinn sýndi nokk-
urn áhuga,“ sagði Haraldur Eiríks-
son, staðarleiðsögumaður við Laxá.
Daginn áður veiddist 18 punda
hængur í ánni, sá tók maðk í pytti
undir brúnni á þjóðveginum.
Úr ýmsum áttum
Tveir laxar veiddust á Pallinum í
Ölfusá fyrir helgi og voru það fyrstu
laxarnir úr ánni í sumar. Þeir voru
báðir um 6 pund.
Mikið var talað um að túpuflugur
með keilukollum myndu slá í gegn í
sumar og nú eru að seytla inn fyrstu
sögunar af góðu gengi með keilu-
hausa. Sú fyrsta er af veiðimanni
sem var með keilukolli frá doktor
Jónasi í fórum sínum í Norðurá um
daginn. Sá reyndi míkrótúpu með
keilukolli á Berghylsbroti eftir að
hefðbundnar flugur og túpur höfðu
ekki gefið og nældi sér í 9 punda
hrygnu í þriðja kasti.
Annars hefur veiði í Norðurá ver-
ið þokkaleg og síðustu holl verið að
fá um 50 stykki að jafnaði. Mikill
smálax sást í göngu í Munaðarnesi
um helgina og sögðu sjónarvottar að
um tíma hefði áin hreinlega soðið og
kraumað.
Slakt á Norðurlandi
Enn verður að teljast mjög slök
veiði í Norðlenskum laxveiðiám að
Blöndu undanskilinni. Á mánudag
voru aðeins 17 laxar komnir á land úr
Laxá á Ásum, 7 laxar úr Vatnadalsá
og 70 af svæðum Laxárfélagsins í
Laxá í Aðaldal. Þar veiddist nýverið
22 punda hængur sem er stærsti lax-
inn í sumar sem frést hefur af í sum-
ar. Loks má nefna að 36 laxar voru
komnir á land úr Víðidalsá á mánu-
dag og höfðu tveir fengist um morg-
uninn. Ekki er farið að bera á smá-
laxi í ám nyrðra enn sem komið er.
Einna best veiðist norðanlands í
Blöndu þar sem m.a. veiddust tíu
fiskar fyrir hádegi fyrir skemmstu
og slatti af laxi dag hvern. Á mánu-
dag voru komnir um 170 laxar úr
ánni og sá fyrsti var kominn á land
af svæði 2 sem er ofan Ennisflúða.
Vildi bara svarta
púpu númer 14
Morgunblaðið/Kári Jónsson
Örn Grétarsson með fyrsta lax-
inn úr Ölfusá sumarið 2001.
ERU
ÞEIR AÐ
FÁ’ANN?
♦ ♦ ♦
MAT Vinnumálastofnunar er að at-
vinnuleysi dragist heldur saman í
júnímánuði. Í maímánuði var at-
vinnuleysi 1,6 prósent og tæplega 52
þúsund atvinnuleysisdagar skráðir á
landinu. Fjölgaði þeim um ríflega 4
þúsund frá fyrra mánuði og um sjö
þúsund miðað við maí í fyrra að því
er segir í yfirliti Vinnumálastofnun-
ar. Yfirlitið nær til maí á þessu ári,
en fram kemur að 312 fleiri voru án
atvinnu en í maí fyrir ári sem er 16%
aukning.
Þá segir að atvinnuleysi sé nú
meira en í maí á síðasta ári á öllum
atvinnusvæðum nema höfuðborgar-
svæðinu, en fram kemur að lokun
fiskvinnsluhúsa í kjölfar sjómanna-
verkfalls skýri að hluta atvinnuleysið
í sumum landshlutum. Samkvæmt
tölum stofnunarinnar nam atvinnu-
leysi á landsbyggðinni um tveimur
prósentum vinnufærs mannafla en
einungis 1,2 prósentum á höfðuborg-
arsvæðinu.
Jafnframt kemur fram að útgefn-
um atvinnuleyfum hafi fjölgað. Það
sem af er árinu hafa verið gefin út
1.777 atvinnuleyfi miðað við 1.162 á
sama tíma í fyrra.
Verkfall
hafði áhrif
á atvinnu-
leysistölur
GEIR H. Haarde fjármálaráðherra
er í opinberri heimsókn í Færeyjum
og hefur átt viðræður við Anfinn
Kallsberg lögmann Færeyja, Kar-
sten Hansen fjármálaráðherra og
fleiri frammámenn í stjórnmálum á
eyjunni.
„Við gistum í Mikladal í nótt, sem
er 85 manna byggð,“ sagði Geir í
samtali við Morgunblaðið. Hann lét
vel af dvöl sinni í Færeyjum en með
honum í för er m.a. eiginkona hans,
Inga Jóna Þórðardóttir. Dvöl þeirra
í Færeyjum lýkur í dag og þaðan
heldur Geir til Óslóar.
„Kallsberg sagði mér margt um
stöðuna í sjálfstæðismálum Færey-
inga og einnig ræddum við heilmikið
um efnahagsmál. Færeyingar virð-
ast vera búnir að vinna sig út úr þeim
erfiðleikum sem þeir áttu við að
stríða mun hraðar en menn töldu
mögulegt. Á þeim tíma var t.d. samið
við alla opinbera starfsmenn um 8%
launalækkun og jafnframt voru
skattar hækkaðir. Þetta var mjög
djúp niðursveifla en nú horfa Fær-
eyingar fram á veginn.
Það eru líka spennandi tímar
framundan því búið er að semja við
6–8 olíufélög um borun eftir olíu við
eyjarnar. Borun á að hefjast í sumar
á stöðum sem eru nálægt breskum
olíuvinnslusvæðum og eru félögin
bjartsýn um að olía finnist þarna,“
segir Geir.
Fjármálaráðherra í heimsókn í Færeyjum
Ljósmynd/Ragnheiður Árnadóttir
Í Kirkjubæ í Færeyjum. F.v. Pall Patursson, bóndi á Kirkjubæ, Gullbritt
Hansen fjármálaráðherrafrú, Karsten Hansen fjármálaráðherra, Geir
H. Haarde fjármálaráðherra og Inga Jóna Þórðardóttir.
Efnahagur og
sjálfstæðismál
efst á baugi