Vísir - 02.01.1980, Qupperneq 5

VÍSIR
Miövikudagur 2. janúar 1980.
■f v->'í v \Y Y Yj
Guöraundur
Pétursson
, skrifar
Mótmæli vlö sovéska
sendiráöið í Teheran
Um 3.000 útlagar frá Afghanist-
an geröu á nýársdag aösúg aö
sovéska sendiráöinu I Teheran.
Nokkrir ruddu sér leiö inn i sendi-
ráösgaröinn. Kallaöi lýöurinn
dauöa yfir Bresnef.
Þessar mótmælaaögeröir
beindust gegn hernaöarafskipt-
um Sovétmanna af Afghanistan,
og var gengiö svo langt, aö
sovéski fáni sendiráösins var
brenndur, en hinn græn-hvlti fáni
meö hálfmána múhammeös-
trúarmanna var dreginn aö hún i
staöinn.
Byltingarvaröliöar tvistruöu
mannfjöldanum meö þvl aö
skjóta yfir höfuö honum, og ein-
hver ungmenni voru handtekin og
færö á burt. En þegar fjöldinn
hopaöi burt frá sovéska sendiráö-
inu, hélt hann til bandariska
sendiráösins, sem er á valdi
iranskra stúdenta. Þar var lesin
upp yfirlýsing, sem fordæmdi
Bandarikin og Sovétrikin.
Til mótmæla kom einnig I Ir-
anska bænum Mashad viö landa-
mæri Afghanistan, þar sem nokk-
ur þúsund Afghana og trana söfn-
uöust saman viö skrifstofu ræöis-
manns Afghanistans.
Þessi mynd er tekin af mann-
safnaöinum viö sovéska sendi-
ráöiö í Teheran I gær, þar sem
mótmælt var hernaöarihlutun
Sovétmanna i Afghanistan, eins
og áletranir á boröunum bera
meö sér.
Komiö hefur viöar til mótmæla
I rikjum múhammeöstrúar-
manna vegna herliös Sovét-
manna I Afghanistan. Hreyfing
múhammeöstrúarmanna i
Afghanistan hefur gefiö út yfir-
lýsingu I Teheran, þar sem segir,
aö byltingarflokkar á hennar
snærum haldi enn uppi viönámi
gegn sovéskum herflokkum i
bænum Herat i norövesturhluta
Afghanistan.
Samtökin segjast hafa skrifaö
Kurt Waldheim sem flaug til lran
I gær vegna deilu USA og Irans,
og i bréfinu er m.a. sagt: ,,SIÖ-
ustu 20 mánuöi hafa um 200.000
manns I Afghanistan veriö drepn-
ir af erindrekum Sovétrikjanna,
og tvær milljónir manna hafa flú-
iö Afghanistan.”
Skakkl turnlnn
hallast mlnna
Skakki turninn I Pisa,
sem eykur halla sinn ár
hvert, hallaöist um 2 mm til
viðbótar á slöasta ári.
Prófessor Toniolo, sem
hefur yfirumsjón meö varö-
veislu þessa tólftu aldar
marmaraturns, segir, aö
mjög hafi minnkaö hvaö
turninn hefur hallast frá þvi
1973, en þá jókst halli hans
um 4,6 mm.
Hæsti punktur turnsins er
nú um 5 metra frá lóðlinu.
BlórDamb
Júgóslavar drukku aö
meöaltli 50 litra af bjór hver
maöur á siöasta ári, eftir þvi
sem upplýst er I Belgrad. —
Hinar 30 ölgerðir Júgóslaviu
framleiddu 1,12 milljaröa
lltra af bjór, sem var 17%
meir en áriö 1978.
Var Dað
spellvlrkl?
Eitt af skipum alþjóölegra
samtaka umhverfisverndar-
sinna sökk meö dularfullum
hætti i höfn Oporto i Portúgal
á gamlárskvöld.
Þetta var togarinn „Sea
Shepherd”, sem gerður er út
af dýraverndarsamtökum,
sem eiga sitt varnarþing i
New York.
Skipiö hefur legiö I Leixos I
Oporto, en þangaö var þvi
fylgt I júli I sumar, eftir aö
þaö haföi siglt á „sjóræn-
ingja,, hvalveiöiskip.
Jarðskjálfti
Meir en fimmtiu manns eru
taldir af eftir meiriháttar jarö-
skjálfta, sem varö á Axóreyjum I
gær. — Vitaö er um aö minnsta
kosti 400 manns, sem slösuöust.
öflugasti kippurinn mældist 7
stig á Richterkvaröa.
Manntjóniö varö i bænum
Angra do Heroismo á eyjunni
Terceira, sem er önnur fjölbýl-
asta eyja Azóreyjaklasans. Sam-
bandslaust er milli eyjanna eftir
jaröskjálftann, og óljóst enn, hve
miklu tjóniö nemur á mannvirkj-
um.
Bandariski flugherinn hefur
herstöðvar á eyjunni, og er vitaö,
að einhverjar skemmdir hafa
oröiö á flugvelli hans, en þó mun
hann nothæfur. Til dæmis munu
flugvélar meö hjálpargögn frá
vma sniöganga óivmn-
luleikana I Moskvu
Vestur-Þýskaland lagði til i
gær, að NATO-þjóðirnar létu hjá
liða aö sækja Ólympiuleikana i
Moskvu, ef sovéska hernámsliðiö
veröur um kyrrt i Afghanistan,
eftir þvi sem kvisast hefur af
skyndifundi, sem boðað var til i
aðalstöövum NATO i Briissel i
gær.
Joseph Luns framkvæmda-
stjóri sagöi, aö vera „35 þúsund
sovéskra hermanna i Afghanistan
væri gróflegt brot á alþjóðalögum
og ógnun viö heimsfriöinn”.
Hann sagöi, að þetta væri i
fyrsta sinn, sem Kreml beitti
hernaðarmætti sinum i landi utan
austantjaldsrikjanna.
á flzór-eyjum
Portúgal nota hann til lendingar. Angra do Heroismo hafa flúiö
Vitað er, aö þúsundir ibúa i heimili sin.
Kúrdar grlpa til vopna
Tveir létu lifið og tiu særöust I
áköfum bardögum skæruliöa
Kúrda viö byltingarvaröliöa i
Kúrdabænum Sanandaj i Norður-
Iran i gær.
Sumstaöar i bænum stóö skot-
hrlöin i átta klukkustundir, og var
svo áköf, aö sjúkraliöar komust
ekki aö til þess aö sinna særöum i
valnum, en þaö voru mestmegnis
afskiptalausir vegfarendur.
Skæruliöar beittu sprengju-
vörpum og eldflaugum.
verklali I breska
stállðnaMnum
Breski stáliönaöurinn, sem
er í rikiseigu, stöövast i dag i
fyrsta allsherjarverkfalli
hans i 54 ár. Talsmenn sam-
taka stáliðnaðarmanna (um
150 þús. félagar) og BSC
kviöa þvi báöir, aö verkfalliö
standi svo vikum skipti.
Stáliönaöarmenn höfnuöu
sáttatilboöi um 6% launa-
hækkun (meöan verðbólgan
er um 17%), en stáliöjuverin
eru rekin meö hrikalegu tapi
eöa nærri einni milljón ster-
lingspunda á dag. Eru uppi
ráöageröir um aö fækka i
starfsliöi iöjuveranna um
52.000 manns.
Skærur í Ródesiu
Til átaka kom i gær milli
stjórnarhermanna Ródesiu og
skæruliöa og var þaö i fyrsta sinn
siöan vopnahléö tók gildi fjórum
dögum áöur.
Brot á vopnahléssamkomulag-
inu viröast fara vaxandi og hefur
Soames lávaröur og landsstjóri
áréttað fyrri ákoranir sinar til
skæruliða um aö gefa sig fram á
þeim stööum, þar sem þeir eiga
að safnast samkvæmt vopnahlés-
skilmálunum.
Um tiu skæruliðar réöust á býli
eitt nærri Sinoia um 100 km norö-
vestur af Salisbury i gær, en her-
inn brá viö skjótt bóndanum og
fjölskyldu hans til hjálpar. Sjö
skæruliöar voru felldir.
Þaö eru einir 23 staöir, þar sem
skæruliöar geta óhultir gefiö sig
fram, en þeir eru taldir vera um
16.000 talsins og eiga aö safnast á
sextán staöi. Til þessa hafa aö-
eins 2.100 skæruliðar gefiö sig
fram. Þeirhafa frest til 4. janúar.
viðburðarfkt gamiárskvöld
Karmal vlll melrl
aðstoð frá Kremi
Babrak Karmal, sem Sovét-
menn hafa stutt meö hervaldi til
forsetaembættis I Afghanistan,
sagöi i gær, áö stjórn hans mundi
leita áframhaldandi stuðnings
Sovétrikjanna og annarra rikja
eins og Kúbu, til varnar landinu.
Kom þetta fram i útvarpinu i
Kabul, sem vitnaöi i ræöu, er
Karmal flutti á fundi alþýöu-
flokksins i Afghanistans.
„Við kunngerum heiminum
það, að svo lengi sem óvinir
Afghanistans láta ekki af afskipt-
um á okkar yfirráöasvæöi mun-
um við á grundvelli vilja þjóöar-
innar i Afghanistan og i landvarn-
arskyni biðja uin frekari aöstoö
Sovétrikjanna og annarra friö-
elskandi rikja,” sagði Karmal.
Hann nefndi I sömu andránni
Kúbu, Eþiópiu, Angóla og Pale-
stinuaraba, sem hugsanlega
stuðningsaöila og hjálparhellur.
Um 155 manns slösuðust i
slagsmálum og af meöhöndlun
flugelda i Vestur-Berlin á gaml-
árskvöld, og varð lögreglan aö
taka 73 til gistingar um nóttina
vegna óláta, eftir aö hún haföi af-
skipti af 355 slagsmálum.
Slökkviliö borgarinnar var
kallaö út 821 sinni um kvöldiö, þar
sem eldar höföu komiö upp á 87
stööum, en i 51 tilviki höföu flug-
eldar kveikt i.
A Italiu vissi lögreglan um tæp
300 manna, sem meiddust á
gamlárskvöld, en þetta er þó
fyrsta gamlárskvöldiö siöan 1945,
sem liöur dauösfallalaust.
I Chapais i Quebec fórust 42 og
fimmtíu meiddust á gamlárs-
kvöld, þegar kviknaöi i skemmti-
staö, þar sem flestir þorpsbúar
voru samankomnir.