Vísir - 18.01.1980, Blaðsíða 8
VÍSIR
Föstudagur 18. janúar 1980.
8
utgefandi: Reykjaprent h/f
Framkvæmdastjóri: DaviðGuðmundsson
Ritstjórar: Olafur Ragnarsson
Hörður Einarsson
Ritstjórnarfulltrúar: Bragi Guðmundsson, Elias Snæland Jónsson.
Fréttastjóri erlendra frétta: Guðmundur G Pétursson.
Blaðamenn: Axel Ammendrup, Halldór Reynisson, Jónina Michaelsdóttír, Katrin
Pálsdóttir, Páll Magnússon, Sigurveig Jonsdóttir. Sæmundur Guðvinsson.
Iþrottir: Gylfi Kristjánsson og Kjartan L Pálsson.
Ljósmyndir:' Gunnar V. André'sson, Jens Alexandersson.
Utlif og hónnun: Gunnar Trausti Guðbjörnsson, Magnús Olafsson.
Auglýsinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson
Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson. I
Auglysingar og skrifstofur:
Siðumúla 8. Simar 86611 og 82260.
Afgreiðsla: Stakkholti 2-4, simi 86611.
Ritstjórn: Síðumúla 14, simi 86611 7 linur.
Askrift er kr. 4.500 á mánuði
innanlands. Verð i lausasölu
230 kr. eintakið.
Prentun Blaðaprent h/f
ÞESSU VERÐUR AÐ RREYTA
.MiAvikudagur 16. jani
VÍSIR
Mlsmunandl aðstaða iramblóðenúa I kosningaðaráttu eitlr
Uvf nvort Deir áttu sætl á Dlngl áður eða ekkl:
Fráfarandl Uing-
menn fá ferða-
Kostnaö greiddan
t'ingmenn hafa mun helri aft-
stöftu I kosningabaráttu fyrir Al-
þingiskosningar rn aftrir fram-
hjoftendur. t'eir fá frrftastyrki og
slmakostnaft greiddanalveg fram
á kjördag — og svo auftvitaft
áf ram rf þeir falla ekki I kosning-
Vlsir birti I slftustu viku frött
’ura. aft tveir frambjöftendur á
Austurlandi hefftu framvlsaft
reikningi fyrir leiguflug til Al-
þingis. Þessi reikningur varekki
greiddur. enda var þetta flug inn-
an kjördæniisins.
Friftjón Sigurftsson. skrifstofu-
stjóri Alþingis. var I íramhaldi af
þessari frétt spurftur hvafta fríft-
indi fyrrverandi þingmenn hefftu
umfram aftra frambjóftendur I
kosningabaráttu.
Ilann sagfti. aft þingmenn vxru
ekki taldir ..fyrrverandi þing-
menn1' fyrr’ cn þeir heíftu hætt
þingmennsku efta fallift I kusning-
um Þvl nytu þeir þingmanns-
kjara þar til kosmng heffti farift
fram Aftrir frambjöftendur nvtu •
ekkt þessara kjara. .
..t>aft er gert ráft fyrir aft flokk-
arnir sjái um slna fratnbjoftend-
ur. þar til þeir nú kosningu.''
sagfti Friftjóm—
t'.au friftindi. sem koma þing-
mönnum til gófta i kosningabar
áttu eru þau helst. aft þeir fa 24
ferftir greiddar fra Alþingi a ári
frá Reykjavlk I kjördæmi sitt og
tilbaka Ennfremur fa allir þing-
'menn 900 þúsund krónur a ari I
bflastyrk og er sá styrkur ætlaftur
til aft standa straum af ferftalög-
um innan kjörda-misins og dval
arkostnafti. ef einhver er.
Loks greiftir Alþingi allan
simakostnaft þingmanna fram aft
kjördegi. afnotagjöld og umfram-
sfmlöl. sem hljóta aft vera mun
fleiri I kosningabarattu en endra
—SJ
Frétt VIsis um forréttindaaftstöftu, sem þingmenn hafa skapaft sér f baráttunni við þá,
er bjófta sig fram á móti þeim. Mörgum sómakærum þingmönnum eru þessir starfs-
hættir á móti skapi. Nú verfta þeir aft kvefta upp úr um hug sinn og knýja fram breytta
afstöftu-1 stéttarfélagi þingmanna.
Fyrir nokkrum dögum kom það
fram í fréttum VísiS/ að sam-
kvæmt þeim reglum, sem þing-
menn hafa seft um peninga-
greiðslur til sjálfra sín, geta
fyrrverandi þingmenn haldið á-
fram að senda Alþingi ýmsa
kostnaðarreikninga allt þangað
til útséð verður um það, hvort
þeir verða endurkjörnir eða ekki,
t.d. reikninga um ferðakostnað
og símakostnað. Þannig fá fyrr-
verandi þingmenn greiddan úr
rikissjóði kostnað við kosninga-
baráttu sína, sem mótframbjóð-
endur þeirra, er ekki áttu sæti á
þingi fyrir, verða sjálfir að
standa straum af eða flokkar
þeirra.
Þessi mismunandi aðstaða
þingframbjóðenda, sem er væg-
ast sagt mjög óviðurkvæmileg,
byggistá því, að þingmenn hafa í
reynd neitað að viðurkenna á-
kvæði sjálfrar stjórnarskrárinn-
ar um það, hverjir séu þingmenn
og hverjir ekki. Af stjórnar-
skránni leiðir, að umboð þing-
manna fellur niður, þegar þing er
rof ið, eins og gerðist t.d. í haust,
eða venjulegu kjörtímabili lýkur.
Frá og með þingrofsdegi eru
þeir, sem sátu á hinu rofna þingi,
ekki lengur þingmenn, og þá ættu
að sjálfsögðu að falla niður allar
kostnaðargreiðslur til þeirra,
sem réttlættar eru sem eðlileg út-
gjöld við að sinna þingmanns-
starfanum, svo sem ferðakostn-
aðar- og símakostnaðargreiðslur.
En þingmenn hafa í seinni tíð
kosið að hafa sína prívatskil-
greiningu á því, hverjir séu
,,fyrrverandi þingmenn" og
hverjir ekki, og hafa ekkert talið
sér koma stjórnarskráin við í því
sambandi. Samkvæmt skilgrein-
ingu þingmanna, sem byggist á
f járhagslegum hagsmunum
þeirra, eru fyrrverandi þing-
menn ekki „fyrrverandi þing-
menn" fyrr en þeir hafa hætt
þingmennsku eða fallið í kosn-
ingum.
Þær kostnaðargreiðslur til
fyrrverandi þingmanna, sem hér
hafa verið gerðar að umtalsefni,
eru alls óskyldar þeim málefn-
um, hvort og hvaða útlagðan
kostnað þingmenn eigi að fá
greiddan á meðan þeir eru þing-
menn og raunverulegum launa-
kjörum þingmanna og biðlaunum
fyrrverandi alþingismanna, sem
svo aftur eru sérstök álitamál.
Hér er einfaldlega um það að
ræða, að menn, sem ekki eru
lengur þingmenn, skammta
sjálfum sér greiðslur úr ríkis-
sjóði, sem þingmönnum hafa
verið tryggðar, og skapa sér um
leið forréttindaaðstöðu f ram yf ir
aðra þingframbjóðendur, því að
fyrst og fremst njóta hinir fyrr-
verandi þingmenn góðs af þess-
um kjörum í kosningabaráttu.
Þess verður að krefjast, að
þingmenn breyti þegar í stað
þeim starfsháttum, sem hér hafa
verið gerðir að umtalsefni, og
þeim reglum, ef einhverjar eru,
sem mæla fyrir um þessa for-
réttindaaðstöðu þeirra. Það má
ekki minna vera en þingmenn
virði þá skilgreiningu, sem leidd
verður af sjálfri stjórnarskránni
um það, hvenær menn teljast
þingmenn og hvenær þeir eru
orðnir fyrrverandi þingmenn.
Á því er enginn vaf i, að sú pen-
ingagræðgi, sem meirihlutinn í
stéttarfélagi þingmanna hefur
gert sig beran að mestallan síð-
asta áratug, á verulegan þátt í
því, að Alþingi hefur sett ofan á
þessu timabili. Það er óviðun-
andi, að þetta haldi áfram. Og
það er vitað, að mörgum sóma-
kærum mönnum á Afþingi líður
beinlínis illa út af þessu, þó að
þeir af tillitssemi við samþings-
menn sina haldi þessum málum
lítt á lofti. En nú verða þeir að
rjúfa þögnina og vinna almenn-
ingsálit og f jölmiðla á sitt band.
Tannskemmdip skólabarna
hafa minnkaö um helmlng
Yfirskólatannlæknirinn i
Reykjavik Stefán Finnbogason
hefur sent frá sér greinargerö
þar sem hann mótmælir mál-
flutningi félags sem kallar sig
Heilsuhringinn. Hefur þaft félag
m.a. dreift I skólum borgarinn-
ar kynningu þar sem m.a. er
varaö viö notkun flúors til varn-
ar tannskemmdum á meftal
barna.
I greinargerft yfirskólatann-
læknis segir m.a. aft í blafti
Heilsuhringsins, sem kynnt var
I skólum borgarinnar heföu
verift mjög hrollvekjandi fyrir-
sagnir: „Krabbamein og flúor”,
Flúor veldur heilaskafta”, og
„Barn deyr af völdum flúor-
eitrunar”. Sé þeim beint gegn
tannverndaraftgerftum.sem fara
fram i skólum og heilsugæslu-
stöövum borgarinnar á vegum
skólatannlækninga. Af þessum
sökum vilja skólatannlæknar
borgarinnar koma sinum at-
hugasemdum á framfæri.
Byggt á falskri rann-
sókn
„Fullyröingin um aft sam-
band sé milli krabbameins og
flúors I drykkjarvatni er byggft
á falskri rannsókn, sem birt var
árift 1976.
Þessi rannsókn var tilbúin og
kostuft af aftila, sem jafnframt
seldi „undralyf” gegn krabba-
meini. Bæfti lyfift og rannsóknin
reyndust svikin og ætluft til aft
hafa fé af grandalausu fólki.”
Svo segir I athugasemdum
skólatannlækna.
Ennfremur er talaft um aft
fullyröingin um heilaskafta af
völdum flúors sé einnig byggft á
röngum forsendum. Rannsókn
sú sem visaö er til, fjallar um
verkun miklu stærri flúor-
skammta, heldur en notaöir eru
til tannverndar.
í athugasemdum tannlækn- -
anna er einnig vikift aft grein I
blaöi Heilsuhringsins sem ber
yfirskriftina „Barn deyr af
flúoreitrun”. Þar segir frá slysi
sem varft vegna rangrar meft-
ferftar meö of sterkri natrfum-
flúorid upplausn.
Þriggjaára barn var látift
skola munninn meft 2% flúor-
upplausn, en þar sem þaft kunni
ekki aft skola munninn drakk
þaft alla upplausnina, samtals
45 ml. Segja tannlæknarnir aft ef
rétt væri skýrt frá, heffti þetta
slys orðiö vegna vitaverftrar
vanþekkingar viftkomandi
manns á þeim efnum sem hann
notafti I starfi. Ekki megi nota
sterkari upplausn en 0.5% flúor-
upplausn til munnskolunar og
ekki stærri skammt en 10 ml. Þá
sé ekki gert ráft fyrir þvi aft börn
yngri en 5-6 ára kunni aft skola
munninn.
í greinargerftinni segir enn-
fremur aft tannburstun meft
flúorupplausn hafi nú farift fram
I barnaskólum Reykjavikur I 14
ár og eigi hún vafalaust mikinn
þátt 1 þvi aft á þeim tima hafi
tannskemmdir skólabarna
minnkaft um meira en helming.
Börnunum er afhent glas meft
10 ml. af 0.5% flúorupplausn og
er lögö mikil áhersla á aft þau
kyngi ekki upplausninni, enda
þótt flúormagnift sé nokkru fyrir
neðan hættumörk aft sögn tann-
læknanna. Þvf megi fullyröa aft
slysahætta vift flúortannburstun
skólabarna I Reykjavik sé sist
meiri en vift aðrar heílsuvernd-
araftgerftir.
Þá segir i greinargerftinni aft
réttir flúorskammtar verfti best
- eltlr að fiúor-
tannburstun var
tekln upp,segja
tannlæknar vegna
málliutnings
Heilsuhrlngslns
tryggftir meö hæfilegu flúorinni-
haldi drykkjarvatns (1 mg I
litra). Þar sem slíkt sé ekki fyr-
ir hendi megi ná sama árangri
meft inntöku flúort.aflna. Hins
vegar sé I hitaveituvatni 1 mg af
flúor I hverjum litra. Ef for-
eldrar óska eftir geta þeir
fengiö flúortöflur hjá skólatann-
læknum og er fjögra mánafta
skammturhanda barni áaldrin-
um 6-12 ára 365 töflur.
Hins vegar fylgi flúortöflugjöf
ókostir og þá einkum tveir:
Inntakan er háö reglusemi og
vilja einstaklinganna og getur
þaö orðift til þess aft töflugjöfin
komi ekki aft lifti. Ennfremur
fylgir viss slysahætta þvi aft
geyma töflur i heimahúsum. Þó
sé slysahætta af völdum flúor-
taflna minni en af flestum
öftrum töflum sem geymdar eru
áheimilum og áhættan sé hvérf-
andi lítil miftaft vift þá heilsubót
sem flúorgjöf hefur i för meft
sér. — »R
„Ahættan er hverfandi lttil miöaft vib þá heiisubót sem fWorgjöf hefur I för meft sér” segir i athugasemd
skótetaiMlækna vift málflutnhsgi Heilsuhringsins.