Morgunblaðið - 13.03.2002, Qupperneq 10

FRÉTTIR
10 MIÐVIKUDAGUR 13. MARS 2002 MORGUNBLAÐIÐ
STJÓRNARANDSTÆÐINGAR
gagnrýndu harðlega það sem þeir
kölluð m.a. „ófremdarástand á Land-
spítala – háskólasjúkrahúsi“ á Al-
þingi í gær og kölluðu eftir aðgerðum
stjórnvalda til að bæta úr þeim mál-
um. Ásta R. Jóhannesdóttir, þing-
maður Samfylkingarinnar, var máls-
hefjandi utandagskrárumræðu um
stöðu sjúkrahússins og sagði að að
undanförnu hefði borist neyðarkall
frá starfsfólki í heilbrigðiskerfinu,
þar sem fullyrt væri að mannréttindi
væru brotin á sjúkrahúsinu; sjúkling-
ar lægju á göngum, skolherbergjum
og salernum. Á Landspítala – há-
skólasjúkrahúsi ríkti með öðrum orð-
um stríðsástand og kreppa. Spurði
hún heilbrigðisráðherra hvort hann
teldi ástandið á sjúkrahúsinu viðun-
andi. „Mönnum ber saman um að
hluti vandans sé sú sparnaðarkrafa
sem gerð var til spítalans á sama
tíma og sameiningin er í fullum
gangi, sameining sem mun án efa
skila hagræðingu, en hún er kostn-
aðarsöm á meðan hún stendur yfir.
Yfir 800 millj. kr. sparnaðarkrafa á
þessum tíma er því allsendis óraun-
hæf. Það er því ljóst að við þessu
ófremdarástandi verður að bregðast
skjótt,“ sagði hún.
Jón Kristjánsson heilbrigðisráð-
herra sagði það almennt skoðun sína
að sú þjónusta sem starfsmenn
Landspítalans – háskólasjúkrahúss
væru að veita sjúklingum væri ekki
bara viðunandi heldur mjög góð og í
mörgum tilvikum framúrskarandi.
„Það er hins vegar alveg ljóst að
flutningar, endurnýjun á aðstöðu,
húsnæði sem verið er að gera upp og
skipulagsbreytingar hafa valdið
röskun á sumum deildum spítalans,“
sagði hann m.a. „Margt af þessu var
fyrirséð og það hefur komið fram í
samtölum mínum við starfsmenn og
stjórnendur spítalans að strax sl.
haust hafi menn verið varaðir við að
þetta ástand kynni að koma upp.“
Ráðherra vék síðan að ummælum
lækna í blaðagreinum um ástandið á
Landspítala – háskólasjúkrahúsi. „Í
umræddum blaðagreinum hafa höf-
undar notað gífuryrði eins og mann-
réttindabrot og stríðsástand, sem
háttvirtur þingmaður endurtekur
hér. Ég vara við slíkri orðanotkun,
hvort sem það eru háttvirtir þing-
menn eða starfsmenn...slíkt er eng-
um til gagns; ekki stofnuninni, þaðan
af síður sjúklingum og enn síður að-
standendum.“
Fjölgun hefur áhrif á Lsp
Ráðherra benti á að íbúum höfuð-
borgarsvæðisins hefði fjölgað um
20% á síðustu árum eða um 1,8% á
ári. Á sama árabili hefði einstakling-
um 67 ára og eldri fjölgað um 26%
eða 2,4% á ári. „Slíkar breytingar á
búsetu hafa mikil áhrif á álag á Land-
spítalann enda fjölgaði innlögnum á
spítala um 3,5% á milli áranna 2000
og 2001.“ Benti ráðherra þvínæst á
að stærstum hluta sameiningar spít-
alanna á höfuðborgarsvæðinu yrði
lokið á þessu ári.
Síðan sagði ráðherra: „Háttvirtur
þingmaður, Ásta R. Jóhannesdóttir,
spyr um áætlanir ráðherra vegna út-
skriftarvanda sem spítalinn glímir
við. Ég viðurkenni það fyrstur
manna að hér er um erfiðleika að
ræða. Á hverjum tíma eru um eða yf-
ir 60 sjúklingar á bráðadeildum
Landspítalans sem að mati sérfræð-
inga hafa lokið sinni meðferð er eru
ekki færir til að útskrifast heim;
flestir þessir sjúklingar bíða eftir
vistun á öldrunarstofnunum. Eins og
ég nefndi fyrr er hlutfall aldraðra að
hækka, sérstaklega hér á höfuðborg-
arsvæðinu, sem kallar á sérstök úr-
ræði fyrir þann hóp...“ Sagði ráð-
herra að síðustu að á næstu dögum
myndi hann leggja fyrir ríkisstjórn-
ina skýrslu um uppbyggingu á öldr-
unarþjónustu á árunum 2002 til 2007.
Gagnrýndu „ófremdar-
ástand“ á háskólasjúkrahúsi
Morgunblaðið/Golli
Þingmenn stinga saman nefjum á sal Alþingis.
JÓHANN P. Jóhannsson, formaður
Félags íslenskra atvinnuflugmanna,
segir að flugmenn séu tilbúnir að
koma að hagræðingamálum hjá
Flugleiðum með opnum huga. Þeir
átti sig á því að staða félagsins sé
erfið en þeir séu ekki sáttir við að
stjórnendum gefist betur að tala
um starfsmennina frekar en við þá.
Ásdís Eva Hannesdóttir, formaður
Flugfreyjufélags Íslands, tekur í
sama streng varðandi hagræð-
inguna en segir að Flugleiðir nýti
tíma flugfreyja alveg í botn.
Hörður Sigurgestsson, stjórnar-
formaður Flugleiða, sagði meðal
annars á aðalfundi félagsins í fyrra-
dag að auka þyrfti framleiðni og
hagkvæmni í allri stjórnun félags-
ins. Óhjákvæmilegt virtist fyrir hin
hefðbundnu flugfélög að tileinka sér
að verulegu marki einfaldleika lág-
gjaldaflugfélaganna og eðlilegt væri
að Flugleiðir breyttu ákveðnum
þáttum rekstrarins í sömu átt og
nýttu þær aðferðir lággjaldaflug-
félaga sem hentuðu starfsemi fé-
lagsins. Í þessu sambandi nefndi
hann að vegna ákvæða í kjarasamn-
ingum næðu Flugleiðir ekki að nýta
nema tvo þriðju hluta þeirra flug-
tíma sem flugmenn megi lögum
samkvæmt fljúga.
Lækka beri annan kostnað
Jóhann P. Jóhannsson segir að
samningar flugmanna séu ekki
lausir fyrr en á næsta ári. Hins veg-
ar hafi þeir bent stjórnendum Flug-
leiða á leiðir til að nýta þá betur
samkvæmt eigin samningi, en um
sé að ræða útfærsluatriði hjá skipu-
lagsdeild flugmanna.
Hann segir að ef stjórnarformað-
urinn sé að vitna í alþjóðlegar regl-
ur megi líka koma fram að íslenskir
flugmenn standist ekki alþjóðlegan
samanburð í launum. Samt sem áð-
ur sé vilji allra til að hjálpa stjórn-
endum félagsins við að lækka
kostnað. Í ársskýrslunni komi fram
að laun og launatengd gjöld séu um
25% heildarkostnaðar en hjá stærri
félögum sé þumalputtareglan að
þessi liður sé um 30%. Sagt sé að
annar kostnaður sé um 10 til 12
milljarðar eða um þriðjungur út-
gjalda félagsins og ef hægt sé að
hjálpa til við að lækka þessi útgjöld
verði það gert. Stjórnendur ættu
frekar að einbeita sér að þessum lið
en að vaða í starfsfólkið, því þegar
hafi mörgum óbreyttum verið sagt
upp störfum. Í þessu sambandi
mætti líka benda á að taka Lands-
símann sér til fyrirmyndar varðandi
fækkun í stjórn félagsins. Heyrst
hefði að félagið hefði orðið af verk-
efnum vegna þess að stjórnin hefði
verið svo lengi að taka ákvarðanir
en fámennari stjórn yrði skilvirkari.
Jóhann segir að lækka megi
kostnað sem falli til af völdum
þriðja aðila, sem hvorki nýtist flug-
mönnum né félaginu. Í þessu sam-
bandi nefnir hann ferða- og hót-
elkostnað vegna flugs sem hefst
ekki á Íslandi. Hægt sé að tína til
krónur og aura hér og þar og nú sé
verið að fara yfir þetta í viðræðum.
Því sé taktlaust hjá stjórnendum að
senda starfsmönnum neðanbeltis-
skot á meðan.
Varðandi samanburð við lág-
gjaldaflugfélögin segir Jóhann að
þau séu í allt öðru umhverfi. Þau
einbeiti sér að eins til tveggja tíma
flugi á daginn milli borga í Evrópu
og nái þar af leiðandi miklu betri
nýtingu út úr mannskapnum. Sagt
hafi verið að ein af ástæðum þess
að Go hafi hætt að fljúga til Íslands
hafi einmitt verið sú að flugið hafi
verið á nóttunni og því hafi mann-
skapurinn nýst illa vegna hvíldar-
ákvæða sem séu mjög ströng þegar
flogið sé á nóttunni.
Að sögn Jóhanns eru þessi mál í
skoðun. Hins vegar segir hann að í
þessu sambandi verði að hafa árs-
tíðasveiflur í flugi félagsins í huga.
Verulega dragi úr flugi á veturna
og þótt félagið vildi nýta flugmenn
betur á þeim tíma gerði félagið það
ekki vegna þess að ekki væri meira
að gera. Með sumaráætluninni færi
svo allt aftur á fullt.
Flugfreyjur fullnýttar
Ásdís Eva Hannesdóttir segir að
undanfarna mánuði hafi flugfreyjur
tekið á sig vinnu án þess að krefjast
greiðslu fyrir hana í ljósi þess hvað
fyrirtækið standi illa og þetta hafi
gleymst í umræðunni. Í þessu sam-
bandi nefnir hún öryggisskoðun áð-
ur en komið sé til Bandaríkjanna
vegna leiguflugs Flugleiða frá Bost-
on.
Kjarasamningar flugfreyja renna
út á næsta ári. Ásdís Eva segir að
flugfreyjur hafi hafnað því að taka
þátt í launafrystingu um áramótin
en ekki megi gleyma ábyrgð Flug-
leiða á kjarasamningunum. Um sé
að ræða samkomulag tveggja aðila
og það sé ekkert í samningnum sem
sé hamlandi fyrir Flugleiðir. Félag-
ið kaupi ákveðinn flugtíma af flug-
freyjum og noti hann í botn í hverj-
um mánuði og rúmlega það. Þó séu
viðræður í gangi um hugmyndir um
meiri framleiðni og flugfreyjur séu
opnar fyrir öllu en alltaf sé við-
kvæmt að opna kjarasamninga á
miðju tímabili.
Ásdís Eva segir að reynt hafi
verið að veita tímabundið frávik frá
kjarasamningsákvæðum. Hins veg-
ar sé ekki við flugfreyjur að sakast
varðandi mikinn kostnað. Þær hafi
reynt að taka þátt í sparnaðarað-
gerðum á öllum sviðum nema hvað
varði launin, því þau séu ekki þess
eðlis að þar sé einhver afgangur.
Hugmyndir um aukna framleiðni hjá Flugleiðum til skoðunar hjá stéttarfélögunum
Starfsmenn allir af
vilja gerðir til að
lækka kostnað
STJÓRNARANDSTÆÐINGAR
fóru fram á það í upphafi þingfundar í
gær að stjórnvöld fyndu varanlega
lausn á vanda Greiningar- og ráðgjaf-
arstöðvar ríkisins. Kom m.a. fram í
máli Kolbrúnar Halldórsdóttur, þing-
manns Vinstrihreyfingarinnar –
græns framboðs, að það vantaði fjög-
ur stöðugildi hjá stöðinni þannig að
hún teldist fullmönnuð. „Það er til há-
borinnar skammar að börn sem eru
með alvarleg þroskafrávik skuli þurfa
að bíða jafnvel á annað ár eftir grein-
ingu til þess að hægt sé að nálgast
vanda þeirra og veita þeim úrlausn,“
sagði hún.
Aðrir stjórnarandstæðingar tóku
undir málstað hennar. Jóhanna Sig-
urðardóttir, þingmaður Samfylking-
arinnar, sagði það með ólíkindum
hvað það vefðist fyrir stjórnvöldum að
leysa brýnasta vanda stöðvarinnar.
„Það kostar einungis tuttugu milljón-
ir að leysa brýnasta vandann,“ sagði
hún. Benti hún jafnframt á að um 100
börn væru á biðlista eftir þjónustu á
stöðinni.
Jón Kristjánsson, heilbrigðis- og
tryggingamálaráðherra, svaraði fyrir
þessi mál í fjarveru félagsmálaráð-
herra. Ítrekaði hann vilja félagsmála-
ráðuneytisins og félagsmálaráðherra
til að taka á vanda stöðvarinnar. Tók
hann fram að starfsemi hennar væri
mikilvæg og mikilvægt að halda þjón-
ustunni gangandi.
Vilja að lausn verði fundin á
vanda Greiningarstöðvarinnar
INGUNN Guðmundsdóttir,
forseti borgarstjórnar Ár-
borgar, lenti í fyrsta sæti í
prófkjöri Sjálfstæðisflokksins
í Árborg um síðustu helgi. Ing-
unn hlaut 370 atkvæði í fyrsta
sæti, eða
tveimur
fleiri en Páll
Leó Jóns-
son skóla-
stjóri, sem
hafnaði í
öðru sæti.
Ingunn
hlaut alls
657 atkvæði
en Páll Leó
630, þar af
368 í fyrsta sætið. Alls kusu
913 manns í prófkjörinu en
gild atkvæði voru 892. Þetta er
mun meiri þátttaka en fyrir
fjórum árum.
Tólf manns gáfu kost á sér í
prófkjörið en kosningin er
ekki bindandi fyrir fjóra efstu
frambjóðendurna sem hlutu
ekki yfir 50% greiddra at-
kvæða í sín sæti. Að sögn Guð-
rúnar Erlu Gísladóttur, for-
manns kjörnefndar, er verið að
ræða við frambjóðendur og
stefnt að birtingu formlegs
lista í lok næstu viku. Hún
sagði að enginn frambjóðenda
hefði enn lýst því yfir við kjör-
nefnd að hann ætlaði ekki að
taka sæti á listanum.
Halldór Valur Pálsson varð
þriðji í prófkjörinu, Björn Ingi
Gíslason bæjarfulltrúi fjórði,
Ari Thorarensen lenti í fimmta
sæti, Magnús Gíslason í því
sjötta og Samúel Smári
Hreggviðsson, einn þriggja
bæjarfulltrúa flokksins, hafn-
aði í sjöunda sæti. Jón Sig-
urðsson varð áttundi og síðan
komu Sigurður Þór Sigurðs-
son, Benedikt Benediktsson,
Ragnhildur Jónsdóttir og
Nína Björg Borgarsdóttir.
Prófkjör Sjálfstæð-
isflokksins í Árborg
Lítill
munur
á efstu
mönnum
Ingunn Guð-
mundsdóttir