Morgunblaðið - 13.03.2002, Qupperneq 18

VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
18 MIÐVIKUDAGUR 13. MARS 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Opinn fyrirlestur
Opinn fyrirlestur um leikjafræði til heiðurs
John Forbes Nash.
Nash hlaut Nóbelsverðlaunin í hagfræði fyrir framlag
sitt til leikjafræði árið 1994. Hann er söguhetja
kvikmyndarinnar “A Beautiful Mind”.
Fyrirlesari er dr. Gylfi Magnússon, dósent,
Viðskipta- og hagfræðideild HÍ.
Fyrirlesturinn verður haldinn í stofu 101 í Odda
fimmtudaginn 14. mars og hefst kl. 20.
Allir velkomnir meðan húsrúm leyfir.
Viðskipta- og hagfræðideild
Háskóla Íslands
Odda við Sturlugötu
Sími 525 4500
www.vidskipti.hi.is
Viðskipta- og hagfræðideild
Háskóla Íslands
N
O
N
N
I O
G
M
A
N
N
I
Y
D
D
A
•
s
ia
.is
DÓTTURFÉLAG Skagans hf. í
Noregi og norska sjávarútvegsfyr-
irtækið Pan Fish ASA hafa und-
irritað samning um að Skaginn
smíði og setji upp allan vinnslubún-
að fyrir uppsjávarfisk í verksmiðju
sem Pan Fish er að undirbúa bygg-
ingu á í Bandaríkjunum. Samnings-
upphæðin er 52,2 milljónir norskra
króna eða um 575 milljónir ís-
lenskra króna. Samningurinn er
stærsti einstaki samningur sem
Skaginn hefur gert og með stærstu
samningum sem íslenskt fyrirtæki
hefur gert um framleiðslu og sölu á
fiskvinnslubúnaði.
Pan Fish er eitt stærsta sjávar-
útvegs- og fiskeldisfyrirtæki heims
en fyrirtækið er nú að reisa verk-
smiðju fyrir uppsjávarfisk, einkum
síld og makríl, á austurströnd
Bandaríkjanna, í grennd við Boston.
Uppsetning búnaðarins hefst í októ-
ber nk. en stefnt er á að unnið verði
á fullum afköstum í verksmiðjunni í
febrúar á næsta ári.
Vinnslubúnaðurinn sem um ræðir
nær allt frá móttöku afla þar til var-
an er komin í frystigeymslu. Í bún-
aðinum felst flutningur aflans með
dælukerfi í tanka í verksmiðjunni og
dreifingu hans um verksmiðjuna,
flokkara þar sem aflinn er flokkaður
eftir stærð, afkastamikið og ná-
kvæmt vigtarkerfi með mikilli sjálf-
virkni.
Þessu til viðbótar framleiðir
Skaginn þvottakerfi í verksmiðjuna,
undir vörumerkinu IceClean.
Þvottakerfið er háþrýstiþvottakerfi
með lagnakerfi um alla verksmiðj-
una
Ör þróun í hönnun
búnaðar fyrir uppsjávarfisk
Sigurður Guðni Sigurðsson, fram-
kvæmdastjóri Skagans, segir að fyr-
irtækiðbyggist á áralangri reynslu í
þróun og framleiðslu búnaðar fyrir
fiskvinnslu. „Fyrir tveim árum var
tekið stökk fram á við í þróun tækja
fyrir vinnslu uppsjávarfisks, þegar
fyrirtækið framleiddi vinnslubúnað í
Vilhelm Þorsteinsson EA, skip
Samherja, og Guðrúnu Gísladóttur
KE. Með smíði þessa búnaðar kom
ný kynslóð búnaðar á þessu sviði,
sem síðan hefur verið í þróun.
Vinnslubúnaður sem Skaginn smíð-
aði og setti upp hjá Ísfélagi Vest-
mannaeyja, þegar uppsjávarvinnsla
fyrirtækisins var byggð upp eftir
brunann sem þar varð, er byggður á
lausnum sem eru um borð í þessum
tveim skipum. Nú verður tekið eitt
skref enn fram á við í þróun bún-
aðar fyrir þessa vinnslu, þar sem
enn er aukið á sjálfvirkni.“
Sigurður Guðni segir samninginn
mikla viðurkenningu á stöðu Skag-
ans sem framleiðanda á fiskvinnslu-
búnaði en Skaginn hafi að undan-
förnu verið í mikilli sókn inn á
markaði fyrir vinnslubúnað fyrir
uppsjávarfisk. Nú eru í framleiðslu
hjá fyrirtækinu vinnslukerfi fyrir
tvö skip Samherja, Þorstein EA og
Hannover.
Skaginn selur Pan Fish
búnað fyrir 575 milljónir
LOÐNUSKIPIN fengu góðan afla
við Snæfellsnes um síðustu helgi og
gerðu sjómenn sér vonir um að þar
væri á ferðinni loðna úr svokallaðri
vestangöngu og vegna hennar væri
hægt að auka við heildarloðnukvóta
vertíðarinnar. Nú eru um 160 þúsund
tonn eftir af heildarkvóta vertíðar-
innar og gott útlit fyrir að kvótinn ná-
ist. Fjölmörg loðnuskip eru þó þegar
búin eða langt komin með kvóta sinn.
Ætla má að útflutningsverðmæti
loðnuaflans á þessari vertíð sé vel yf-
ir 10 milljarðar króna.
Nokkur loðnuskip voru í gær að
veiðum við Öndverðarnes en ekki fór
miklum sögum af aflabrögðum. Ágæt
veiði var hjá loðnuskipunum í Faxa-
flóa í gær. Hafrannsóknaskipið
Bjarni Sæmundsson RE var í gær á
loðnumiðunum í Breiðafirði en
Hjálmar Vilhjálmsson, fiskifræðing-
ur, sagði enn of snemmt að segja til
um hvort grundvöllur væri fyrir því
að auka kvótann. „Það leikur enginn
vafi á því að það hefur komið eitthvað
af loðnu að vestan en það er enn erfitt
að segja til um í hversu miklu magni.
Þessi loðna sem við höfum séð er
komin álíka langt í kynþroska og sú
sem nú veiðist við Reykjanes og á því
stutt eftir í hrygningu, þannig að það
bendir þá ekki til þess að ástæða sé
til að auka við kvótann. Hinsvegar
eigum við eftir að skoða þetta betur
og ég á von á því að hér sé töluvert
magn á ferðinni, því loðnan sem
menn höfðu áður orðið varir við í Vík-
urál virðist nú horfin þaðan og er
sennilega gengin upp að landinu.“
Hjálmar segir algengt að loðna
komi inn á Breiðafjörð að vestan en
hinsvegar ekki oft í miklu magni. Á
síðustu vertíð kom mjög stór vest-
anganga inn á Breiðafjörð og var
uppistaðan í heildarafla vertíðarinn-
ar. „Það er stærsta vestanganga sem
ég hef séð. Veturinn 1979 kom einnig
mjög stór ganga að vestan og var þá
um helmingur af heildarafla vertíð-
arinnar. Í gengum árin hafa oft kom-
ið svolitlar gusur að vestan og stund-
um ekki neitt,“ segir Hjálmar.
Nýtingin versnar eftir hrygningu
Loðnan sem nú veiðist við Reykja-
nes á enn um viku eftir í hrygningu.
Heildarafli vertíðarinnar er nú orð-
inn um 836 þúsund tonn, samkvæmt
upplýsingum frá Samtökum fisk-
vinnslustöðva. Þá eru um 159 þúsund
tonn eftir af loðnukvótanum og góðar
líkur á að hann náist, svo fremi að
veður haldist skaplegt. Loðnan þykir
ekki fýsilegt hráefni eftir að hún er
búin að hrygna en þá vinnst nánast
ekkert lýsi úr henni og mjölnýting er
léleg. Ætla má að úr þeim afla sem
nú þegar er kominn á land sé búið að
vinna um 140 þúsund tonn af mjöli og
rúm 50 þúsund tonn af lýsi. Verð á
mjöl- og lýsismörkuðum hefur verið
framleiðendum mjög hagstætt að
undanförnu en þó hefur lítið verið
selt af lýsi síðustu vikurnar. Miðað
við markaðsverð í dag má ætla að út-
flutningsverðmæti loðnuafla vertíð-
arinnar sé á bilinu 10–12 milljarðar
króna, sé miðað við að hann hafi allur
farið til bræðslu.
Morgunblaðið/Grímur
Mörg loðnuskipanna eru þegar búin með eða við það að klára kvóta sinn.
Góð veiði hefur verið á miðunum og hér er Sigurður VE á „nösunum“.
Góðar horfur á að
loðnukvótinn náist
Útflutningsverðmæti loðnuaflans
komið vel yfir 10 milljarða króna
SJÓVÁ-Almennar tryggingar hf.
skiluðu 590 milljóna króna króna
hagnaði á árinu 2001. Þá hefur verið
tekið tillit til afskrifta á kröfum,
tekjufærslu vegna verðlagsbreytinga
og skatta. Árið áður nam hagnaður-
inn 424 milljónum og jókst hann því
um 39% milli ára.
Hagnaður félagsins af vátrygg-
ingarekstri nam 61 milljón króna en
tap var af þessari starfsmi upp á 460
milljónir á árinu 2000. Hagnaður af
fjármálarekstri dróst hins vegar sam-
an milli ára, var 485 milljónir í fyrra
en 1.029 milljónir árið áður.
Afkoma í samræmi við væntingar
Í tilkynningu frá Sjóvá-Almennum
segir að afkoman á árinu 2001 hafi
verið viðunandi og í samræmi við
væntingar stjórnenda. Ljóst sé að af-
koma af vátryggingarekstri, einkum
ökutækjatryggingum, hafi breyst til
batnaðar eftir slæma afkomu undan-
farinna ára. Ökutækjatjónum hafi
fækkað um 7% milli áranna 2000 og
2001. Mest hafi þar munað um góðan
fyrsta ársfjórðung en þá hafi tjónum
fækkað um 30% miðað við sama tíma-
bil á fyrra ári. Þróunin það sem eftir
lifði árs hafi hins vegar ekki verið eins
jákvæð. Segir í tilkynningunni að of
snemmt sé því að fullyrða um hvort
viðunandi jafnvægi hafi skapast milli
iðgjalda og tjóna í ökutækjatrygging-
um, sem sé megin forsenda fyrir já-
kvæðri afkomu í vátryggingarekstr-
inum.
Sjóvá-Almennar sömdu á árinu
2001 um kaup á vátryggingastofnum
Vélbátaábyrgðarfélagsins Gróttu og
Bátatrygginga Breiðafjarðar. Stofn-
arnir voru yfirfærðir til Sjóvár-Al-
mennra 1. október síðastliðinn. Að
auki eignuðust Sjóvá-Almennar allt
hlutafé í Samábyrgðinni hf. Í tilkynn-
ingu félagsins segir að kaupin séu lið-
ur í að auka markaðshlutdeild félags-
ins á sjótryggingamarkaði.
Um rekstrarhorfurnar framundan
segir í tilkynningu Sjóvár-Almennra
að gert sé ráð fyrir betri afkomu af
vátryggingarekstri hjá félaginu á
árinu 2002. Ávöxtun fjármuna á árinu
2001 hafi verið góð og sé gert ráð fyrir
að hún verði ekki lakari á yfirstand-
andi ári. Áfram muni verða unnið
markvisst að lækkun á kostnaðar-
hlutfalli félagsins. Í gegnum aukinn
eignarhlut sinn í Sameinaða líftrygg-
ingarfélaginu hf. og með kaupum á
meirihluta í Securitas hf. á árinu 2002
hyggist félagið sækja á áhugaverða
markaði og bjóða viðskiptavinum víð-
tækari þjónustu en áður. Gert er ráð
fyrir að afkoma félagsins í heild á
árinu 2002 verði svipuð og á fyrra ári.
Hlutafé Sjóvár-Almennra í árslok
2001 nam 585 milljónum króna.
Heildar eigið fé félagsins í árslok nam
4.398 milljónum og hækkaði um 24%
milli ára. Þá hækkaði eiginfjárhluta-
fall úr 18% í 20% milli ára. Rekstr-
arkostnaðarhlutfall, þ.e. hreinn
rekstrarkostnaður á móti eigin ið-
gjöldum, lækkaði úr 24% á árinu 2000
í 22% í fyrra. Hluthafar í félaginu í
árslok voru 855 og átti enginn þeirra
yfir 10% hlut.
Aðalfundur Sjóvár-Almennra
trygginga verður haldinn fimmtudag-
inn 21. mars næstkomandi.
Hagnaður Sjóvár-Al-
mennra eykst um 39%

 









 
 
 

 


 
 




 

  

 
  



 

  
      

  









!


"
"#
 
 

  
$ !

 

 
%&
!

 



 

 




 






 




 



'(')
**'*
+,-,.
+*-/
+**(*
*-0


+1,
+**0


1,'0
*,.1-
*1/0-

.-.
)((
*(2



 

!




"

"


 
 #
 $ % $ % $ % 

 
 #
 

  
  #

FJÁRMÁLAEFTIRLITIÐ hefur
ekki áður gripið til aðgerða eins og
eftirlitið gerði í fyrradag þegar það
svipti FBA-Holding atkvæðarétti í
Íslandsbanka á grundvelli 10. og 12.
greinar laga um viðskiptabanka og
sparisjóði.
„Fjármálaeftirlitið hefur að sjálf-
sögðu sinnt eftirliti með eigendum
virkra eignarhluta í fjármálafyrir-
tækjum, í samræmi við lögin. Það
hefur hins vegar ekki áður gripið til
þeirra úrræða sem greind eru í 12.
grein laga um viðskiptabanka og
sparisjóði. Rétt er í þessu sambandi
að hafa í huga að ákvæði um eftirlit
með virkum eignarhlutum voru
styrkt verulega með lagabreyting-
um árið 2001,“ segir Páll Gunnar
Pálsson, forstjóri Fjármálaeftirlits-
ins.
Í fyrsta skipti sem Fjármála-
eftirlitið grípur til aðgerða