Vísir - 11.08.1980, Blaðsíða 24

.'K’Ci \lV.i . i
VÍSIR
Mánudagur 11. ágúst 1980.
% J 1
* t
Umsjón:
Kristin
Þorsteinsdóttir
Fyrsta músíkvís-
indarit ísiands
Pi
...Fóik
Titilsífta ritverks dr. Haligrims
Helgasonar.
Jón Birgir Pétursson veröur meönýja sakamálasögu um jólin.
„1 bænum hér er erfitt aö vera
erfitt að halda lifi og bera
höfuð sitt hátt...”
Þessar ljóðlinur eru úr lengra
kvæði eftir ungan Austfirðing aö
nafni Bjarni Tryggvason. Bjarni
er 17 ára gamall frá Neskaupstað
og hefur dundað við aö semja lög
og ljóð i fristundum sinum, ásamt
systur sinni. Bjarni er nokkurs
konar trúbador og i framhaldi af
þvi var hann spurður, hvort hann
væriBubbi Morthens þeirra Aust-
firðinga.
„Ja, ég veit það nú ekki, en ég
þekki Bubba,” sagði Bjarni, „og
e.t.v. er ég undir einhverjum á-
hrifum frá honum.”
„Hvenær ég byrjaði að spila og
syngja? Ég bara man það ekki,
það hefur alltaf'verið m ikil músik
i fjölskyldunni frá þvi ég man eft-
ir mér. Pabbi er skáld bæjarins
hér, auk þess glamrar hann á git-
ar, mamma spilar á munnhörpu,
systir min á gitar og sjálfur spila
ég bæði á gitar og orgel.
Þegar ég sem lög, þá sem ég
fyrst á orgeliö, en þegar textinn
er gerður þá tekur gitarinn viö, en
við systir min semjum töluvert af
lögum saman, ég geri lagið og
hún textann.”
Hjá forlaginu „Akademische
Druck- und Verlangsanstalt” i
Graz i Austurriki er nýlega út-
komin bók dr. Hallgrims Helga-
sonar, rituð á þýsku, „Das Held-
enlied áuf Island” eða Hetju-
„1 þessari sögu glimir Elias
viö nýtt sakamál. Nú er það
ungur maður Kolbeinn að nafni,
sem farið hefur utan og spurn-
ingin er, hvort hann hefur farið
nauðugur eða viljugur úr
landi,” sagði Jón Birgir Péturs-
son, aöværimegininntakhinnar
nýju bókar, sem væntanleg er á
markaðinn með haustinu.
. Eins og menn muna gaf Jón út
sakamálasögu i fyrra undir
nafninu „Vitnið, sem hvarf.” I
þessari nýju bók, sem enn hefur
ekki hlotið nafn, en er saka-
málasaga, eins og hin, er aðal-
persónan sú sama og siðast,
þ.e.a.s. Elias, leynilögreglu-
maður, sem nú er einnig orðinn
bóndi.
Sagan segir semsagt frá ung-
um manni Kolbeini Arnfells af
góðum ættum, sem hverfur,
leitinni að honum og hvað gerist
i hans lifi á þessu timabili. Kol-
beinn fer til Hollands og af þvi
tilefni. Fór Jón til Rotterdam og
Amsterdam til að kanna að-
söngvakvæði Islendinga.
Inngangskaflar ritsins, auk for-
mála.fjalla um galdraljóð, Eddu-
kvæöi, dróttkvæði og forna dansa,
en meginhluti bókarinnar greinir
frá upptökum rimna, samfélags-
stæður.
„Annars hef ég sjálfur aldrei
haft áhuga fyrir leynilögreglu-
sögum og af hverju ég byrjaði
að skrifa þetta er mér hulin ráð-
gáta. Einhvern veginn varð
þetta bara til i fyrra og nú er ég
sem sagt búinn með aðra. En ég
hef ekki áhuga á að halda áfram
á þessari braut og halda lifinu i
Eliasi lengur. Ég lit á þessar
bækur, sem n.k. stilæfingar, ég
hef þó hugsað mér að skrifa
meira og þá sögur um lifið, eins
og þaðer, án þess að vera neitt
„kriminelt.” Ég hef helst beint
athygli minni að árunum
1940-1955, þegar ég fer að kann-
ast við mig sem krakki og ung-
lingur. Auk þess er ég með ævi-
sögu á minni könnu, sem ég er
búinn að skrifa frumdrög aö, en
á eftir að vinna. Þetta er ævi-
saga manns, sem lá i göturæs-
unum á timabili og segir hann
sögu sina mjög skilmerkilega,”
sagði Jón Birgir Pétursson.
— KÞ
legu gildi þeirra og flutnings-
hætti.
Lengstur þáttur bókarinnar
fjallar siöan um formfræði
rimnalaga, þar sem rúmlega eitt
hundrað nótuprentuö kvæöalög
eru greind niður og flokkuö eftir
gerð þeirra og byggingu.
Bókinni fylgir itarleg tilvitnun-
arskrá, ritskrá og tvöfalt registur
(efnisatriði og mannanöfn). Bók-
in er i allt 154 siður.
Rit dr. Hallgrims er 4. bindi i
ritsafninu „Musikethnologische
Sammelbande,” en ritstjóri þess
er próf. dr. Wolfgang Suppan, for-
stöðumaður „Stofnunnar fyrir
tónmenntalega þjóðháttafræði”
við „Hochschule fur Musik und
darstellende Kunst” I Graz. Fyrir
ritverk þetta hlaut Hallgrimur
doktorsgráöu i músikvisindum,
fyrstur allra Islendinga, við
heimspekideild háskólans I
Zurich i Sviss árið 1954.
Fjárhagslegan styrk til útgáf-
unnar hafa veitt Landsstjórn i
Steiermark, Austurrisk-Islenska
félagið, Landsmálasamband
Steiermark og „Hochschule fur
Musik und darstellende Kunst” I
Graz.
íslensk útgáfa bókarinnar er
væntanleg innan tiöar og mun
bókaforlagiö örn og örlygur sjá
um útgáfuna. KÞ.
Hallgrímur Hclgason
Das Heldenlied
auf Island
Seine Vorgeschichtc, Struktur und Vortragsform
Ein Bcitrag zur alteren Musikgeschichte Islands
„Þetia er önnur
sakamálasagan”
- seglr Jón Birgír Pétursson. en hann er um
hað hil að ijúka við sína aðra skáldsögu
„Þetta er afþreyingarsaga,” segir Snjóiaug Bragadóttir um nýju
bókina sfna.
„Hún er I svinuð-
um dúr og hlnar”
- segir Snjóiaug Bragadóttir, skáldkona.
um nýja bók. sem hún er að senda (rá sér
hessa dagana
„Ég er nú ekki búin að ákveða
nafnið á henni ennþá, en ég er
að hreinskrifa hana,” sagði
Snólaug Bragadóttir, skáldkona
i samtali við Visi, aðspurð hvort
vænta mætti bókar frá henni nú
með haustinu.
„Það sem verður tekið fyrir i
þessari bók er það sama og
venjulega,” sagði Snjólaug,
„manneskja, sem er að skipta
um umhverfi og lifnaöarhætti.
Nánar tiltekið segir sagan frá
ungri stúlku, sem verið hefur
tiskusýningarstúlka, fegurðar-
drottning og poppsöngkona.
Hún kemst að raun um, að þetta
er ákaflega innantóm lif, sem
hún lifir. Stúlkan er að hugsa
um, að þetta dugi ekki lengur og
nú vilji hún fara að gera eitt-
hvað, sem gagn sé i. Þá gerist
það, að systir hennar verður
veik og hún verður að taka við
hennar búi og börnum i sveit
norður i landi.
Bókin fjallar siðan um veröld
stúlkunnar þarna i sveitinni,
hvernig henni likar þetta nýja
lif og að sjálfsögðu gerist eitt og
annað,” sagði Snjólaug.
Siðasta bók Snjólaugar kom
úthaustið 1977oghétsú „Lokast
inni i lyftu.” Það eru örn og
örlygur, sem gefa þessa bók út
og verður hún um 150-160 siður.
„Þessi bók er semsé I mjög
svipuðum dúr og hinar. Ég er
ekki að reyna að leita uppi nein-
ar nýjar stefnur eða finna ein-
hvern boðskap. Þetta er hrein
afþreyingarbók, eins og hinar,”
sagði Snjólaug Bragadóttir,
skáldkona. — KÞ
taiar um hað”
En á hvernig músik hlustar
Bjarni sjálfur?
„Ég hlusta mikið á Bob Dylan,
mér finnst hann höfða nokkuö til
min og ég er mjög hrifinn af hans
framsetningu á tali og tónum,”
sagöi Bjarni, enda leyndi það sér
ekki i söng og undirspili hans að
áhrif Dylans voru þó nokkur.
Bjarni sagöist semja stundum
lög við texta Steins Steinarr.
Káins og Arnar Arnarsonar,
„enda væru þessi ljóðskáld I
miklum metum hjá honum.
Þegar hér var komið sögu, var
Bjarni aftur farinn aö leika á git-
arinn og nú ómaði niöurlag kvæð-
isins, sem getiö var hér i upphafi,
um stofuna:
„Allir reyna að ýta þér niöur.
Fólk talar um það.”
— KÞ