Morgunblaðið - 03.07.2002, Page 26
26 MIÐVIKUDAGUR 3. JÚLÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Hallgrímur B. Geirsson.
Styrmir Gunnarsson.
Framkvæmdastjóri:
Ritstjóri:
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Aðstoðarritstjórar:
Karl Blöndal, Ólafur Þ. Stephensen.
Fréttaritstjóri:
Björn Vignir Sigurpálsson.
G
RAFARHOLTIÐ, nýj-
asta hverfi Reykjavík-
ur, er óðum að byggj-
ast upp. Þar er gert
ráð fyrir 1.500 íbúðum
í 4.500 manna byggð en hinn 1. des-
ember síðastliðinn voru 224 íbúar
skráðir í hverfinu.
Á fasteignavef Morgunblaðsins
fundust 390 eignir til sölu í Grafar-
holtinu en gera má ráð fyrir því að
einhverjar þeirra séu tvískráðar.
Þannig fundust 96 eignir til sölu í
Ólafsgeisla og eru þær af stærðar-
gráðunni 166 fermetrar til 246 fer-
metrar. Af þessum 390 eignum eru
128 undir 130 fermetrum að flatar-
máli.
Vilhjálmur Bjarnason, sölustjóri
hjá fasteignasölunni Húsinu, segir
að sala eigna í hverfinu hafi ekki
gengið neitt sérstaklega vel, þó finn-
ist honum eftirspurnin aðeins hafa
verið að aukast síðustu vikur. Hann
segir að varla fáist íbúðir í hverfinu
undir 120 fermetrum, það vanti
minni íbúðir í hverfið. „Menn fóru af
stað með svo miklum látum þarna,
af svo mikilli bjartsýni,“ segir Vil-
hjálmur. Þar sem það hafi litið svo
vel út með hverfið í allri uppsveifl-
unni rétt fyrir aldamótin hafi menn
farið dýrar af stað en nauðsynlegt
hafi verið. Lóðirnar hafi t.d. verið of
dýrar og íbúðirnar of stórar. „Það
var ákveðin vöntun á stærri íbúðum
og góðum einbýlishúsum en það
þurfti ekki að byggja heilt hverfi
fyrir það,“ heldur hann áfram og
bendir á að þeir verktakar sem hafi
byggt minni íbúðir hafi ekki lent í
erfiðleikum með að selja þær. Eitt-
hvað sé um að bygging húsa hafi
stöðvast þar sem byggingarverk-
takar sjái ekki fram á að selja húsin
á næstunni og einstaklingar hafi
skilað lóðum í stórum stíl. Hverfi
þurfi að vera uppbyggð þannig að
framboð sé af húsnæði af öllum
stærðargráðum. Þannig að fólk geti
verið áfram í sama hverfi en stækk-
að eða minnkað við sig.
Stífir skipulagsskilmálar
Kristinn Ragnarsson arkitekt,
sem teiknaði nokkur húsanna í Graf-
arvogi, segist vita af nokkrum bygg-
ingafélögum sem hafi orðið gjald-
þrota vegna þess að sveigjanleika
hafi ekki gætt í skipulaginu. Hverfið
hafi verið skipulagt á uppgangstím-
um og það verði að taka með í reikn-
inginn að efnahagsforsendur geti
breyst. Borgin hafi sett mjög stífa
skipulagsskilmála og bindandi
byggingarlínur, t.d. gefið fyrirmæli
um hver lengd húsanna eigi að vera.
Síðan sé sett sem skilyrði að það eigi
að vera bílageymsla undir öllum
húsunum. Þá geti arkitektinn staðið
frammi fyrir því vandamáli að eiga
að teikna fjölbýlishús sem er 12
metrar á hvern kant þannig að flat-
armál hverrar hæðar er 144 fer-
18–20 milljónir. Það er
ákveðinn hópur sem get
þessar íbúðir. Þegar verðið
upp í slíka upphæð kaupir
frekar einbýlishús eða raðh
ir Kristinn. Hann segir
byggingarverktakarnir hú
undir 130 þúsund krónum
metra verði ágóði þeirra
enginn. „Ef þeir selja ekki i
mánaða frá því að gengið e
inu geta þeir látið banka
þetta. Þá er fjármagnsk
orðinn svo mikill. Í Grafarh
stór hluti óseldur og er búi
tilbúinn lengi. Svo er hætt
sumum húsanna,“ segir Kr
Einungis tímabundið á
Vilhjálmur segist telja
metraverð í Grafarholti sé
t.d. í nýbyggingum í K
Hærra lóðargjald hafi ek
metrar. Þá verði mjög erfitt að
teikna inn íbúðir sem eru minni að
flatarmáli.
„Gegnumsneitt er þetta þannig að
það er erfitt að gera mjög litlar íbúð-
ir. Undanfarið hefur verið unnið að
því að lagfæra þetta, það er búið að
taka átta mánuði að heimila auka-
íbúðir að hluta til í húsunum,“ segir
Kristinn. Í skipulagsskilmálum
borgarinnar hafi verið kveðið á um
fjölda íbúða. Engin frávik frá því
hafi verið leyfð í upphafi en síðar
hafi skilmálarnir verið rýmkaðir all-
verulega sem hafi tekið langan tíma.
Söluverð fyrir fermetra í nýbygg-
ingum sem eru afhentar án gólfefna
er 130 þúsund krónur, að sögn
Kristins og þýðir það að 130 fer-
metra íbúð er komin upp í 17 millj-
ónir. Við það bætist 1–1,5 milljónir
fyrir bílageymslu. „Þetta eru þá
eignir í fjölbýlishúsum á verðlaginu
Mikill fjöldi stórra húseigna er til sölu í Grafarhol
Vantar minni
!
" #
$
%
!
&
'
0 ) ,)' 5!
)
424
7 *# 54
) 7 & #
75
)
26 !
-
5
5
#&##
7
)
4!7
-
6!
5!
6)(')
21
)
11 1
Í Grafarholti er mikið
af óseldu húsnæði.
Ástæðan er sögð að
markaðurinn taki ekki
við svo stóru húsnæði.
Nína Björk Jónsdóttir
komst að því að nokkur
dæmi eru um að bygg-
ingaverktakar hafi orð-
ið gjaldþrota þar sem
dýrt er að liggja með
óselt húsnæði sem
safnar vöxtum. Fast-
eignasalar sögðu að
áhugi kaupenda væri
þó að aukast.
HELGA Bragadóttir, skipulagsfulltrúi
Reykjavíkur, segir að gefin hafi verið upp
hámarksstærð húseigna í vesturhluta Graf-
arholtsins, sem fyrst var byggður upp, en
verktakar hafi sótt um að byggja enn stærri
fasteignir. Fyrir tveimur árum hafi verið
ásókn í stórar fjölbýlishúsaíbúðir og ein-
býlishús en það hafi breyst þegar sam-
dráttur í efnahagslífinu hófst.
Við skipulag austurhluta hverfisins hafi
verið tekið tilllit til þeirrar gagnrýni sem
komið hefur fram varðandi skipulagsskil-
mála í vesturhlutanum. Lóðum í austurhluta
holtsins var úthlutað þegar bygging vest-
urhlutans var komin nokkuð á leið.
Helga segir að einnig hafi verið unnið að
því að fjölga íbúðum, þannig hafi íbúðum í
austurhluta verið fjölgað um allt að 180.
Helga segir að í upphafi hafi verið gert ráð
fyrir 751 íbú
áramót hafi
skoðað með
möguleikann
hafi leitt í lj
á austursvæ
að 5% fjölgu
stæðakröfum
samþykktar
en bíða nú s
Helga seg
þess, upp að
ástandið get
leggja til lan
ákveðin umh
hverfi sem þ
tíðar hvað sn
einnig að gæ
sömu gerð íb
Verktakar vildu by
Um 1.800 íbúðir í
5.000 manna byggð.
Hverfið er 100 hektarar.
Byggðin er að mestu í 55–95
metra hæð yfir sjávarmáli.
Vesturhluti:
Deiliskipulag: 900 íbúðir.
Austurhluti:
Deiliskipulag: Um 930 íbúðir.
Þjónusta:
Tveir grunnskólar.
Þrír leikskólar.
Íþróttasvæði í Úlfarsárdal.
Hverfamiðstöð með
matvöru- og sérvöruversl-
unum og annarri þjónustu.
Kirkja og safnaðarheimili.
Hverfisverslun.
Grafarholt
VINNUTÍMI UNGLÆKNA
LEIKIÐ ÍSLENSKT
SJÓNVARPSEFNI
Í síðustu viku var skýrslan „Leikiðíslenskt sjónvarpsefni: – Staða,horfur og möguleikar“ formlega
kynnt. Í skýrslunni, sem unnin var á
vegum Aflvaka hf, er lagt mat á stöðu
leikins íslensks efnis í sjónvarpi, fram-
tíðarhorfur þess að öllu óbreyttu og
bent á úrræði og gildi þess að styrkja
þetta svið. Skýrslan var unnin fyrir til-
stuðlan Bandalags íslenskra lista-
manna, Félags kvikmyndagerðar-
manna, Framleiðendafélagsins SÍK og
Kvikmyndasjóðs Íslands og veitti Tóm-
as Ingi Olrich menntamálaráðherra
henni formlega viðtöku.
Í skýrslunni er m.a. vakin verðskuld-
uð athygli á því að engin íslensk sjón-
varpsstöð hafi sem stendur bolmagn til
að halda uppi stöðugri framleiðslu
vandaðra leikinna sjónvarpsmynda, og
að eins og möguleikum til fjármögnun-
ar er nú háttað á þessu sviði bendi
margt til þess að hlutur innlends leik-
ins sjónvarpsefnis minnki að öllu
óbreyttu, en hlutur erlends efnis sem
endurspeglar fremur veruleika fólks
annarsstaðar aukist að sama skapi.
Jafnframt er sjónum beint að þeirri
staðreynd að framleiðsla leikins sjón-
varpsefni á þjóðtungu sé mikilvægur
þáttur í því að varðveita mál og menn-
ingu. Óhætt er að taka undir það sjón-
armið enda hefur sjónvarpsáhorf orðið
að sífellt veigameiri dægradvöl á heim-
ilum landsmanna á undanförnum árum
og krafan um að sá heimur sem þar
birtist áhorfendum endurspegli að
drjúgum hluta íslenskt samfélag hlýtur
að teljast réttmæt og mikilvæg.
Hugmynd um að setja á stofn Sjón-
varpsmyndasjóð, en Bandalag ís-
lenskra listamanna og forsvarsmenn
kvikmyndagerðarmanna lýsa sig í
skýrslunni fylgjandi henni, er um
margt áhugaverður kostur til eflingar
framleiðslu á innlendu sjónvarpsefni.
Slíkur sjóður gæti orðið til þess að
hvetja allar sjónvarpsstöðvar til að
framleiða leikið efni í auknum mæli,
auk þess sem hann myndi hafa „gríð-
arleg, jákvæð áhrif á íslensk kvik-
myndafyrirtæki sem mörg hver eiga
undir högg að sækja,“ eins og segir í
skýrslunni. Þá eru „ótalin þau jákvæðu
áhrif sem aukið fé til gerðar innlendra
sjónvarpsverka gæti haft á allar tengd-
ar listgreinar, svo sem leiklist, tónlist
og myndlist“ – en þau margfeldisáhrif
hljóta að vega nokkuð þungt í menning-
arstarfsemi landsmanna.
Í þessu sambandi er því sérstaklega
ánægjulegt að menntamálaráðherra
skuli hafa tekið undir mikilvægi þess
að leita leiða við að gera leikið sjón-
varpsefni að uppsprettu ekki aðeins
menningarlegra verðmæta, heldur
einnig fjárhagslegra. Við móttöku
skýrslunnar vísaði hann til fjárfestinga
í vísindum sem skilað hafa efnahags-
legum ávinningi og sagði telja að það
væri „ástæða og grundvöllur fyrir því
að leita samstöðu um það að fjárfesta
með sambærilegum hætti í framtíðinni
í menningarmálum, í þeirri sannfær-
ingu, að það muni skila sér bæði til
menningargeirans, og í efnahagslegum
verðmætum til þjóðarinnar.“
Það viðhorf sem lýsir sér í þessum
orðum Tómasar Inga er til marks um
vaxandi skilning stjórnvalda á þeim
efnahagslega ávinningi sem öflug
menningarstarfsemi skilar þjóðar-
búinu. Mikilvægt er að sá vöxtur sem
verið hefur í kvikmyndageiranum á Ís-
landi undanfarna tvo áratugi haldi
áfram og skili sér til þjóðarinnar með
sem fjölbreyttustum hætti. Áhersla á
framleiðslu leikins íslensks sjónvarps-
efnis fyrir tilstilli Sjónvarpsmynda-
sjóðs gæti gegnt lykilhlutverki í því
sambandi, þar sem hlúð væri að list-
sköpun á breiðum grunni auk þess að
skerpa tilfinningu landsmanna fyrir
landi sínu og þjóðararfi í samtímanum.
Svonefndir unglæknar hafa undan-farnar vikur átt í útistöðum við
forsvarsmenn Landspítala – háskóla-
sjúkrahúss og heilbrigðisráðherra
vegna kjaramála og þá ekki sízt þess
vinnutíma, sem af þeim er krafizt.
Í grein, sem birtist hér í blaðinu 22.
júní sl. eftir Hjalta Má Björnsson, um-
sjónarlækni neyðarbíls Landspítalans
segir hann m.a.:
„Undirriti unglæknir ráðninga-
samning við sjúkrahús í dag, sam-
kvæmt samningnum, hefur stofnunin
fullt vald til þess að krefjast þess að
viðkomandi vinni 12 sólarhringa sam-
fellt án einnar mínútu í hvíld. Að
morgni nýs dags eftir samfellda 24 klst
vinnu er unglækni þar að auki gert að
þiggja laun samkvæmt dagvinnutaxta,
ekki er lengur greitt yfirvinnukaup
þar sem kominn er nýr dagur.“
Hjalti Már segir að mál þetta sé
fremur farið að snúast um mannrétt-
indi en kjarabaráttu.
Fyrir nokkrum dögum sendu Sig-
urður Guðmundsson landlæknir og
Kristinn Tómasson, yfirlæknir Vinnu-
eftirlits ríkisins, bréf til heilbrigðis-
ráðherra, þar sem þeir segja brýnt að
hvíldartímaákvæði, sem almennt gilda
á vinnumarkaði nái einnig til ung-
lækna og lækna í framhaldsnámi. Þeir
segja að þetta sé nauðsynlegt bæði
vegna öryggishagsmuna almennings
og vinnuverndar.
Það er auðvitað ljóst, að það vinnu-
kerfi, sem unglæknar hafa þurft að
starfa eftir árum ef ekki áratugum
saman gengur þvert á öll ríkjandi við-
horf nú um stundir.
Við hverju getur sjúklingur búizt,
sem verður að una því að örþreyttur
og svefnlítill unglæknir fjalli um mál
hans? Það er svo augljóst, að almanna-
hagsmunir krefjast þess, að hér verði
breyting á, að unglæknar eiga ekki að
þurfa að standa í löngum deilum um
mál sem þetta.
Öryggi í meðferð sjúklinga á Land-
spítala – háskólasjúkrahúsi er einfald-
lega ekki tryggt með þessu úrelta
vinnufyrirkomulagi.
Morgunblaðið hefur áður lýst þeirri
skoðun, að niðurskurður í rekstri
sjúkrahúsa á Íslandi hafi gengið of
langt og jafnframt hefur blaðið lýst
þeirri sannfæringu að landsmenn
væru tilbúnir til þess að borga hærri
skatta til þess að tryggja viðunandi
heilbrigðisþjónustu fremur en að horfa
upp á afleiðingar niðurskurðarins ár
eftir ár.