Morgunblaðið - 01.10.2002, Blaðsíða 40

MINNINGAR
40 ÞRIÐJUDAGUR 1. OKTÓBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
við Nýbýlaveg, Kópavogi
Elsku afi minn. Síð-
an ég frétti af andláti
þínu hafa þessar línur fylgt mér
hvert fótmál:
Guð leiði þig, en líkni mér,
sem má ei lengur fylgja þér.
Í huga mér geymi ég ótal dýr-
mæt augnablik sem ég kalla fram
aftur og aftur. Þetta eru mínir
hjartasteinar. Afi hafði sérstakt
lag á því að sjá skoplegar og
skarpar hliðar á öllum málefnum,
glettnin í augunum hans var svo
ljúf. Afi hafði sterkan vilja, ein-
beittan huga og bjó yfir djúpri
visku sem gerði hann frábrugðinn
öllum öðrum. Hann var góður og
gegn maður, hjartahreinn og
hjartahlýr þótt hann flíkaði ekki
tilfinningum sínum né bæri hjartað
utan á sér. Þess þurfti afi ekki.
Hann var elskaður og virtur fyrir
það sem hann var – hann þurfti
ekki að þykjast né sýnast. Gömlu,
góðu gildin voru í hávegum hjá afa.
Ekkert var honum fjær en látalæti
eða smjaður enda sagði hann ekk-
ert án þess að alvara væri að baki.
Um afa gildir á svo magnþrung-
inn og jákvæðan hátt þetta erindi
úr Hávamálum:
Deyr fé,
deyja frændr,
deyr sjálfr ið sama.
En eitt er það,
sem aldregi deyr,
dómur um dauðan hvern.
HJÖRTUR
JÓNSSON
✝ Hjörtur Jónssonkaupmaður
fæddist í Saurbæ í
Vatnsdal í Austur-
Húnavatnssýslu 12.
nóvember 1910.
Hann lést á Land-
spítalanum í Foss-
vogi þriðjudaginn
24. september síðast-
liðinn og var útför
hans gerð frá Dóm-
kirkjunni 30. sept-
ember.
Afi var einn þeirra
gæfusömu einstak-
linga að sá dómur sem
falla mun um líf hans
hér á jörðinni, þær
minningar sem lifa
munu eftir hann og
ekki síst sá dómur
sem fylgja mun hon-
um yfir móðuna miklu
inn í Guðs Ríki verður
ekki „dómur“ í þeim
skilningi, heldur „Eft-
irmynd til handa öðr-
um hvernig þeir skuli
haga lífi sínu“.
Ég græt afa sárt,
þótt ég viti að honum þætti það
leitt. Ég græt af því að hann var
gleði mín, af því að allt er fátæk-
legra án hans.
Afi minn, ég þakka þér fyrir að
hafa leyft mér að kynnast þér svo
vel sem raun varð á. Fyrir að gefa
mér aðgang að hjarta þínu. Per-
sóna þín, innri mildi og mann-
gæska verður mér fyrirmynd alla
ævi. Allt lýtur ákveðnum lögmál-
um, en ég veit að þú fylgir mér
áfram því að ekkert skilur að þá
anda sem unna hvor öðrum. Þakka
þér fyrir að veita mér ást þína sem
var svo ríkulega endurgoldin. Slík
ást er einu sönnu verðmætin, þau
einu sem gefa lífinu gildi.
Þín
Guðrún Gunnarsdóttir.
Elsku afi minn er nú farinn frá
okkur. Það er gott að vita að nú er
hann kominn á góðan stað og líður
vel. Með miklum söknuði kveð ég
hann nú. Minningarnar um hann
og allar góðu stundirnar sem ég
átti með honum hafa komið upp í
huga minn undanfarna daga. Elsku
afi var svo góður maður og hugsaði
svo vel um alla, heilu fuglahóparnir
söfnuðust oft saman á sjónum fyrir
utan heimili hans og ömmu því að
fuglarnir þekktu hann og þeir
vissu að hjá honum fengju þeir að
borða. Hann hugsaði líka svo vel
um gróðurinn, bæði í Haukanesinu
og uppi í sumarbústað.
Stundum þegar ég var hjá hon-
um þá fléttaði hann á mér hárið,
mér fannst það stórmerkilegt að
afi minn kynni að flétta hár. Á jól-
unum fórum við svo alltaf saman í
kirkju, ég, hann, amma og Guðrún.
Það var alltaf góð stund. Það var
svo gott að vera í kringum elsku
afa minn, hann var svo góður og
hjartahlýr og svo var hann líka
alltaf að grínast. Mér fannst líka
alltaf svo fallegt þegar hann kall-
aði mig Helgu perlu, og sagðir mér
að Margrét þýddi perla. Hann
kenndi mér svo margt sem ég mun
ávallt búa að. Allar góðu minning-
arnar um hann mun ég geyma í
hjarta mínu allt mitt líf. Þegar ég
hitti hann á fimmtudaginn spjöll-
uðum við dálítið saman, svo horfð-
um við lengi út í nóttina áður en
við föðmuðumst, kysstumst og
kvöddumst í síðasta sinn. Þetta
kvöld var hann svo glaður og
ánægður og það er þannig sem ég
mun ávallt muna hann. Einhvern
daginn hittumst við svo aftur en
þangað til mun ég brosa til hans
upp í himininn og ég veit að hann
brosir á móti og fylgist með mér,
elsku besti afi minn.
Þín sonardóttir,
Helga Margrét.
Hjörtur Jónsson, kaupmaður, er
látinn tæplega 92 ára. Við erum
báðir Vatnsdælingar, hann fæddur
í Saurbæ og ég á Haukagili, en
jarðirnar liggja saman og aðeins
snertispölur á milli bæjanna. Mikil
vinátta var á milli foreldra okkar
og hittust feður okkar nánast dag-
lega. Tókum við Hjörtur og systk-
ini okkar þessa vináttu í arf.
Hjörtur var leikfélagi okkar Kon-
ráðs, eldri bróður míns, í barn-
æsku og vinur æ síðan; – minn í 85
ár.
Árið 1922 hófu foreldrar Hjartar
að reisa hús það, sem enn stendur
í Saurbæ, en brugðu búi vorið 1924
sökum vanheilsu, og héldu, ásamt
börnum sínum, til Reykjavíkur. Þá
var Hjörtur 13 ára og varð nú um
stundarsakir vik á milli vina.
Hjörtur kom þó nokkur sumur í
heimsókn norður og dvaldi þá hjá
okkur á Haukagili.
Hjörtur gekk í Verzlunarskól-
ann og lauk þaðan prófi með láði
vorið 1929. Sama ár hóf hann störf
hjá Eimskip og var orðinn aðal-
bókari félagsins, er hann lét þar af
störfum árið 1944 og sneri sér al-
farið að eigin rekstri og því lífs-
starfi, sem hann og eiginkona hans
eru þekktust fyrir.
Fyrir sunnan lágu leiðir okkar
Hjartar saman á ný. Hann skaut
yfir mig skjólshúsi fjóra vetrar-
parta á árunum 1934–37, er ég var
í starfsnámi hjá Ríkisútvarpinu.
Áttum við margar góðar stundir á
þessum tíma og leiddi Hjörtur mig
um króka og kima Reykjavíkur,
sem var mér, sveitapiltinum, nýr
og framandi heimur.
Á fimmta áratugnum byggðum
við Hjörtur og eiginkonur okkar,
Þórleif og Lára, íbúðarhúsin
Barmahlíð 54–56, ásamt hjónunum
og Vatnsdælingunum Kristínu
Þorsteinsdóttur, frænku minni, frá
Eyjólfsstöðum, og Guðlaugi Guð-
mundssyni frá Sunnuhlíð. Auk
þess að búa þar um langt skeið,
ráku Hjörtur og Þórleif lífstykkja-
verksmiðjuna Lady í húsinu í mörg
ár. Sambýlið var farsælt og góður
samgangur á milli okkar allra og
barna okkar, sem spruttu nú óðum
út grasi.
Á gamlársdag 1937 kvæntist
Hjörtur Þórleifu Sigurðardóttur,
hinni glæsilegustu stúlku, sem stóð
þá þegar á eigin fótum í atvinnu-
rekstri, sem hún stjórnaði af krafti
og kunnáttu í áratugi. Þau skópu
sér fallegt og gestrisið heimili og
eignuðust þrjá mannvænlega syni,
sem hafa fetað sömu slóð og þau.
Þórleif gekk strax inn í vináttu-
samband okkar Hjartar, eins og
Lára Böðvarsdóttir, eiginkona mín,
gerði, er hún kom til sögunnar.
Hefur Þórleif verið í nálægð við
okkur hjónin æ síðan.
Hjörtur setti svip á samtíma
sinn og lagði víða hönd á plóg.
Hann var svipmikill, vel vaxinn og
stæltur, viljasterkur, duglegur og
fylginn sér, eins og sýndi sig strax
í æsku, bæði í leik og starfi. Hann
var greindur og framsýnn og
fylgdist vel með; vissi hvað hann
vildi og stefndi einbeittur að settu
marki, – og náði langt í lífinu.
Hann var félagslyndur, en jafn-
framt hógvær og óáleitinn; trúr og
eftirsóttur til starfa og í kynnum,
en fór ótroðnar slóðir í eigin mál-
um og lét hvorki stundarhrif né
sírenur alþýðuhyllinnar bera sig af
leið. Hann tók hins vegar á sig
krók fyrir vini sína.
Hjörtur var vel skáldmæltur,
kastaði iðulega fram tækifærisvís-
um, orti heilu bálkana og ritaði
vinum sínum ljóðabréf. Hann hafði
unun af skáklistinni, var útivist-
armaður og stundaði veiðiskap og
fjallgöngur frameftir ævi.
Vinátta okkar Hjartar hefur
staðið í 85 ár. Það var gott að eiga
hann að. Við áttum ávallt óþrjót-
andi umræðuefni og hann deildi
með mér kjörum í meðlæti og mót-
læti. Þyrfti ég að leita ráða, gerði
ég það hjá Hirti, og naut ómælds
stuðnings hans, ef á móti blés. Við
Lára erum þakklát fyrir allt, sem
samvistirnar við Hjört hafa gefið
okkur, og vottum Þórleifu, sonum,
tengdadætrum og barnabörnum
þeirra Hjartar innilega samúð.
Haukur Eggertsson.
Ég vil með nokkrum orðum
kveðja vin minn Hjört Jónsson
kaupmann, en hann lést þriðjudag-
inn 24. september sl., 91 árs að
aldri. Leiðir okkar Hjartar lágu
saman innan Kaupmannasamtaka
Íslands fyrir rúmum 30 árum, en
þá átti ég þess kost að vinna með
honum að málefnum kaupmanna.
Hirti voru falin mörg trúnaðar-
störf fyrir sín samtök gegnum árin
auk annarra trúnaðarstarfa, sem
ég tel ekki upp hér, þar sem það
hefur verið gert hér í blaðinu. Af
þeirri upptalningu má sjá að
Hjörtur naut mikils trausts sinna
félaga.
Hjörtur Jónsson kom mér fyrir
sjónir í sínum störfum fyrir kaup-
menn þannig að hann var mikill
baráttumaður fyrir sín samtök,
heilsteyptur í sínum skoðunum og
gaf ekkert eftir ef því var að
skipta. Árið 1973 þegar Hjörtur
gaf ekki kost á sér áfram sem for-
maður Kaupmannasamtakanna,
hvatti hann mig eindregið til að
gefa kost á mér sem eftirmaður
Elsku afi. Nú þegar
þú hefur yfirgefið
þennan heim sitjum
við systkinin saman og
rifjum upp allar góðu
minningarnar sem við eigum um
þig. Það fyrsta sem kemur upp í
huga okkar er hvað mamma og
systkini hennar voru heppin þegar
þú komst inn í líf þeirra er þú giftist
ömmu. Þau eru ófá skiptin sem
mamma hefur sagt okkur hversu
lánsöm þau voru að þú skyldir
ganga þeim í föðurstað og að það
hefðu ekki allir haft þann kjark sem
til þurfti. Sýnir það hversu einstak-
ur maður þú varst, alltaf svo já-
kvæður, brosmildur, hjálpsamur og
tilbúinn til að hlusta á aðra.
Margar minningar um þig, elsku
afi, eru tengdar „skúrnum“ í Stang-
arholtinu þar sem verkstæðið þitt
var. Þangað var alltaf bæði gott og
gaman að koma og fylgjast með
vinnu þinni ásamt því að spjalla um
GUÐMUNDUR H.
ÞORBJÖRNSSON
✝ Guðmundur H.Þorbjörnsson
fæddist í Reykjavík
22. október 1922.
Hann lést á Land-
spítalanum í Foss-
vogi 9. september
síðastliðinn og var
útför hans gerð frá
Fossvogskirkju 18.
september.
heima og geima. Í
þessum heimsóknum
var gjarnan farið út í
búð og keyptur snúður
með sykri sem var
sameiginlegt eftirlæti
okkar og lýsir það
hversu mikill sælkeri
þú varst.
Annað sem við
minnumst er hversu
vandvirkur og hand-
laginn þú varst. Það
skipti ekki máli hvort
verið var að leggja
parket, bólstra, prjóna
eða búa til mynda-
kassa, allt sem þú gerðir var gert af
mikilli vandvirkni.
Við systkinin viljum þakka þér
fyrir allar samverustundirnar sem
við höfum átt í gegnum tíðina, þær
munum við varðveita á góðum stað í
hjarta okkar.
Þín barnabörn,
Ari og Björg.
Elsku afi minn, mig langar til að
skrifa nokkur orð til þín. Ég á erfitt
með að sætta mig við að þú sért far-
inn. Síðustu stundirnar okkar sam-
an voru svo yndislegar, þú varst svo
glaðlegur og jákvæður að ég á erfitt
með að skilja brottför þína úr þess-
um heimi. Það er mikill söknuður að
missa þig en minningarnar um
stundir okkar saman munu ávallt
fylgja mér.
Ég veit að enginn hefur neitt
nema jákvætt um þig að segja,
elsku afi minn, enda varst þú ein-
stakur, og fyrir mér alveg einstakur
afi.
Ég á svo margar skemmtilegar
og góðar minningar um þig. Allar
stundirnar sem ég eyddi með ykkur
ömmu í Stangarholti á sumrin voru
mér svo kærar, allar klukkustund-
irnar sem við spiluðum „Ólsen Ól-
sen“ saman, þegar þú kenndir mér
að tefla, allir bíltúrarnir sem þú
fórst með mér í, allir ísarnir með
súkkulaðidýfu sem þú keyptir
handa mér. Þú varst ávallt svo þol-
inmóður og mikil ró og öryggi fylgdi
þér.
Mig langar sérstaklega að þakka
fyrir þá yndislegu daga sem ég fékk
með þér og ömmu þegar þið komuð
í heimsókn til mín til London fyrir
u.þ.b. tveimur mánuðum. Þú varst
mjög heilsuhraustur alla þá daga
sem þú varst hjá mér, jákvæður og
greinilegt að þú naust þín vel. Við
náðum að sjá og afreka mikið þessa
daga og þykir mér vænt um að hafa
fengið tækifæri til að njóta samveru
þinnar alla þá daga sem þið amma
voru hjá mér.
Þú veist ekki hversu þakklát ég
er fyrir þessar síðustu stundir okk-
ar.
Elsku afi minn, þín er sárt sakn-
að. Takk fyrir allt.
Guðrún Ruth.
Nú er fallinn frá einn af þeim
mönnum sem hafa haft mest áhrif
með beinum og óbeinum hætti á líf
mitt. Og það er alveg víst að ég á
eftir að sakna þess að hitta ekki
framar þann gegnheila og góð-
gjarna mann sem Guðmundur var.
Síðan okkar kynni hófust fyrir um
30 árum. Minnist ég þess ekki að
hann hafi nokkurn tímann skipt
skapi í okkar samskiptum, þó svo ég
viti fyrir víst að hann hafði oft tilefni
til þess. Hann var einhvern veginn
yfir það hafinn að vera að velta sér
uppúr slíkum smámunum að láta
strákkjána vera að setja sig úr jafn-
vægi, strák sem hafði alltaf rétt fyr-
ir sér og gat allt og kunni allt. Eða
svo hélt hann!
Fyrstu óbeinu áhrifin sem hann
hafði á líf mitt, voru þau að hann og
Ruth kona hans og móðir Brynju
vinkonu fóru í siglingu með Gull-
fossi 1972. Brynja var skilin eftir
undir eftirliti Kristínar systur sinn-
ar heima í Stangarholtinu. Það eft-
irlit bar þann árangur að við vin-
irnir Logi og ég komumst inn á
heimilið, nógu lengi til þess að Logi
náði að klófesta Brynju og mér
tókst að ná í Dröfn vinkonu hennar
og við höldum ennþá fast í þær,
enda happafengur.
Beinu áhrifin voru þau að Guð-
mundur sá aumur á mér 1977 og
leyfði mér að ljúka hjá sér námi í
bólstrun ári síðar og hafa mig í
vinnu til 1980. Það var góður tími og
hjá honum lærði maður fyrst og
fremst að það skipti mestu máli að
skila góðri vinnu, frekar en að skila
henni á mettíma. En Guðmundur
var ólíkur mörgum kollegum okkar,
sem eiga margir hraðamet í hinu og
þessu, að hann var aldrei að reyna
að upphefja sjálfan sig. Kannski
tókst honum ekki sem skyldi að
kenna mér það?
Seinna, þegar ég hóf sjálfur að
reka mitt eigið fyrirtæki, fann ég
ávallt fyrir góðvilja Guðmundar og
áhuga hans fyrir því að allt gengi
sem bezt og alltaf var gott að koma
til hans og spjalla á verkstæðinu í
Stangarholti og þá hafði hann alltaf
nógan tíma. En þegar hann rak inn
nefið til mín, var hann oftast að flýta
sér, fannst stundum sem alltof
margir væru þegar að tefja mig og
þá stríddi ég honum með því að
spyrja hvort frúin hefði ekki leyft
honum að vera úti lengur. Þá glotti
hann bara og fannst ekki mikið
koma til svona athugasemda. Svo
hefur hann sennilega farið heim til
Ruthar og stjanað við hana, sem
honum fannst örugglega vera sitt
höfuðviðfangsefni í lífinu og það
taldi hann ekki eftir sér, enda
hjónaband þeirra einstaklega fallegt
og farsælt.
Síðast en ekki sízt ber að nefna
þau pólitísku áhrif sem Guðmundur
„eðalkrati“ hafði á mig. Ég sem hélt
að ég væri íhald einsog ættin mín,
komst fljótt að því eftir að við Guð-
mundur fórum að vinna saman að
það var rangt. Það var mikið góð-
verk hjá honum að beina mér á rétt-
an veg í þessum efnum. Hann þurfti
ekki að segja neitt ljótt um hina,
það var bara svo eðlilegt að verða
sammála honum, enda var honum
meðfædd sú hugsun að jafnrétti og
bræðralag og væntumþykja um
náungann ekki síður en sína nán-
ustu, væri hið eina rétta. Þannig
lifði hann allt sitt líf.
Elsku Ruth og fjölskylda. Þó svo
við Dröfn verðum fjarstödd þegar
Guðmundur verður kvaddur hinzta
sinn, verðum við með ykkur í hug-
anum og biðjum Guð að blessa
minningu góðs drengs.
Loftur Þór Pétursson.
Góður vinur hefur kvatt. Sorg
bærist í brjóstum okkar vina hans.
Ég fékk högg í hjartastað þegar
Ruth vinkona mín hringdi og sagði
mér lát Guðmundar. Þó kom það
Handrit afmælis- og minningargreina skulu vera vel frá gengin, vélrituð eða tölvusett. Sé
handrit tölvusett er æskilegt, að disklingur fylgi útprentuninni. Senda má greinar til blaðsins
í bréfsíma 569 1115, eða á netfang þess (minning@mbl.is). Nauðsynlegt er, að símanúmer höf-
undar/sendanda fylgi. Nánari upplýsingar má lesa á heimasíðum. Það eru vinsamleg tilmæli
að lengd greina fari ekki yfir eina örk A-4 miðað við meðallínubil og hæfilega línulengd — eða
2.200slög. Höfundar eru beðnir að hafa skírnarnöfn sín en ekki stuttnefni undir greinunum.