Morgunblaðið - 09.11.2002, Blaðsíða 8

FRÉTTIR
8 LAUGARDAGUR 9. NÓVEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Íslensku gæðaverðlaunin
Auka veg og
virðingu
ENN er komið að af-hendingu Íslenskugæðaverðlaunanna
og fer hún fram nk.
fimmtudag, 14. nóvember,
við athöfn í hátíðarsal Há-
skóla Íslands. Um er að
ræða alþjóðlega gæðadag-
inn sem er annar fimmtu-
dagur í nóvember ár hvert
og eru sambærileg verð-
laun veitt fyrirtækjum um
allan heim sama dag. For-
maður stjórnar Íslensku
gæðaverðlaunanna er Guð-
rún Högnadóttir og svar-
aði hún nokkrum spurning-
um Morgunblaðsins í
vikulokin.
– Hver átti frumkvæði
að þessum verðlaunum?
„Íslensku gæðaverð-
launin eru samstarfsvett-
vangur nokkurra samtaka og op-
inberra aðila sem láta starfs-
árangur íslenskra fyrirtækja og
stofnana sig varða. Aðilar að ís-
lensku gæðaverðlaununum eru
forsætisráðuneytið, Háskóli Ís-
lands, Samtök atvinnulífsins,
Stjórnvísi – félag um framsækna
stjórnun, Verslunarmannafélag
Reykjavíkur og Viðskiptablaðið.
Stofnað var til samstarfsins árið
1996 og voru verðlaunin fyrst veitt
13. nóvember 1997.“
– Hver er tilgangurinn með
þessum verðlaunum?
„Tilgangur verðlaunanna er að
hvetja fyrirtæki til að vinna með
faglegum og stefnumarkandi
hætti að stjórnun reksturs, að
meta reglulega árangur starfsins
og vinna að stöðugum umbótum
með hliðsjón af fjárhagslegum,
samfélagslegum og innri áhrifum
starfseminnar. Líkanið er for-
skrift að öflugum rekstri og sam-
einar bestu kenningar um forystu,
mannauðsstjórnun, vinnuferli, ár-
angursstjórnun o.fl. Segja má að
sjálfsmat fyrirtækja samkvæmt
EFQM-líkaninu falli mjög vel að
starfi fyrirtækja sem vinna með
kerfisbundnum hætti að árangurs-
mati s.s. með samhæfðu árangurs-
mati (Balanced scorecard). Þannig
er fengin svipmynd af stöðu skipu-
heildarinnar út frá þáttum sem
gefa til kynna framkvæmd og
árangur.“
– Eftir hverju eru verðlaunahaf-
ar valdir?
„Fyrirtæki og stofnanir sem
hafa verið starfrækt á Íslandi sl.
tvö ár sem og rekstrareiningar
sem eru með sjálfstæða rekstrar-
ábyrgð og að lágmarki 15 starfs-
menn geta sótt um Íslensku gæða-
verðlaunin með því að leggja inn
umsókn og niðurstöðu sjálfsmats.
Þriggja manna óháð matsnefnd,
sem hefur hlotið sérstaka þjálfun,
metur umsóknirnar samkvæmt
hlutlausri alþjóðlegri stigagjöf
sem er birt með líkaninu. Mats-
menn sækja þau fyrirtæki heim
sem komast í lokaáfanga til að
sannreyna innihald umsóknarinn-
ar. Síðan velur stjórn Íslensku
gæðaverðlaunanna verðlaunahafa
samkvæmt tillögum
matsnefndar. Það
þekkist að fyrirtæki
sækja oft um gæða-
verðlaun ár eftir ár og
einnig gerist það að
sum ár eru engin gæðaverðlaun
veitt þar sem ekkert fyrirtæki nær
lágmarkskröfum. Fyrirtæki í Evr-
ópu sem hafa framkvæmt sjálfs-
mat geta jafnframt sótt um Evr-
ópsku gæðaverðlaunin.“
Er það orðið keppikefli ís-
lenskra fyrirtækja að hreppa þessi
verðlaun?
„Mikill og vaxandi áhugi er á
framsæknum stjórnunarháttum
og veitir EFQM-líkanið íslenskum
fyrirtækjum tækifæri til þess að
greina með yfirgripsmiklum hætti
stöðu rekstursins og sækja fram af
festu og fókus. Líkanið tekur mið
af 9 þáttum sem eru taldir vera af-
gerandi um árangur fyrirtækja:
forysta, stefnumörkun, starfs-
mannastjórnun, samstarf og innri
þættir, verkferli, ánægja starfs-
manna, ánægja viðskiptavina,
samfélagslegur árangur og rekstr-
arárangur. Rannsóknir hafa sýnt
fram á marktæka jákvæða fylgni
yfirgripsmikilla stjórnunarlíkana
s.s. EFQM og rekstrarárangurs. Í
nýlegri könnun ÍGV meðal æðstu
stjórnenda 120 stærstu fyrirtækja
landsins kemur fram að um 60%
svarenda telja verðlaunin skipta
mjög eða frekar miklu máli og um
80% telja mjög eða frekar mikinn
ávinning af slíkum verðlaunum.
Stjórnendur nefna m.a. að slík
verðlaun séu mikil hvatning til
starfsmanna og staðfesting á gæð-
um vöru og þjónustu. Jafnframt
taldi mikill meirihluti svarenda að
verðlaunin hefðu mikil og jákvæð
áhrif á markaðsstöðu fyrirtækis,
einkum ímynd innanlands og utan-
lands. Tæplega helmingur svar-
enda taldi að slík viðurkenning
byði upp á ný viðskiptatækifæri og
aukna sölu. Íslensku gæðaverð-
launin eru sannarlega orðin eftir-
sóknarverð staðfesting á framúr-
skarandi starfi íslenskra fyrir-
tækja og stofnana.“
– Þetta er sem sagt ekki mark-
laus medalía?
„Gildi þess að hljóta Íslensku
gæðaverðlaunin felst eflaust fyrst
og fremst í umsóknarferlinu. Mikil
og verðmæt vinna
fjölda starfsmanna
liggur að baki hverri
umsókn og veitir sjálfs-
matsferlið umsækjend-
um tækifæri til að
greina fyrirtækið með alþjóðlega
viðurkenndu stjórnunarlíkani og
bera sig saman við önnur evrópsk
fyrirtæki sem skara fram úr. Op-
inber viðurkenning á ágæti vinn-
ingshafa getur laðað að nýja við-
skiptavini og frekari viðskipta-
tækifæri. Merki Íslensku gæða-
verðlaunanna eykur veg og virð-
ingu framleiðslu og þjónustu
fyrirtækja.“
Guðrún Högnadóttir
 Guðrún Högnadóttir er for-
maður stjórnar Íslensku gæða-
verðlaunanna og starfar sem
stjórnunarráðgjafi og meðeig-
andi IMG Deloitte. Guðrún fædd-
ist 16. febrúar 1966 og er heil-
brigðisrekstrarhagfræðingur
(MHA/BSPH) að mennt. Hún er
gift Kristni Tr. Gunnarssyni
framkvæmdastjóra og eiga þau
tvær dætur, Kristjönu Ósk og
Ingunni Önnu.
Meta reglu-
lega árangur
starfsins
Leyndar afleiðingar kvótakerfisins eru að opinberast hverjar af annarri þessa dagana.
„Kibba, kibba, komið þið greyin.“