Morgunblaðið - 20.11.2002, Page 28
LISTIR
28 MIÐVIKUDAGUR 20. NÓVEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
VIÐFANGSEFNI Kristins Sig-
mundssonar óperusöngvara taka til
þess helsta sem finna má í óperubók-
menntunum og því eru tónleikarnir
sem hann og Jónas Ingimundarson
héldu í Salnum s.l. mánudagskvöld,
eins konar „kontrapunktur“ við allt
það stóra sem finna má í óperunum,
enda er yfirskrift tónleikanna „uppá-
haldslög“. Voldugur raddhljómur,
fínlegur söngur, einstaklega skýr
framburður, er gaf söngvunum sér-
stakt innihald og einstök hljómfylgd
Jónasar, var það sem einkenndi
þessa tónleika og kom sérstaklega
fram í fyrstu viðfangsefnunum, sem
voru íslensk söngverk eftir Sigvalda
Kaldalóns, Markús Kristjánsson og
Sveinbjörn Sveinbjörnsson. Hamra-
borgin, mögnuð sterkum andstæð-
um, Ég lít í anda liðna tíð, sungið
undurveikt og þótt þú langförull
legðir, flutt með skilningi þess sem
finnur sig kominn heim, eftir langar
fjarvistir. Meistaraverkin eftir
Markús, Kvöldsöngur og Minning,
voru einstaklega fallega flutt og þar
átti Jónas fallegt tóntak í meistar-
lega gerðum píanóundirleik Markús-
ar og síðast, Sverrir konungur, er
var stórbrotinn í túlkun Kristins og
samfylgd Jónasar. Þessi leikur
Kristins með raddstyrk og blæmót-
un átti sér skemmtilega hljóðvist í
ítölsku kansónettunuum eftir Sarti,
A. Scarlatti, Durante, Tosti, Denza
og Galstaldon og mátti þar heyra
ótrúlega margbreytilega tónmótun,
þó helst væri tekið til raddarinnar í
L’ultíma canzone, eftir Tosti og í
Musica proibita, eftir Gastaldon
Það má segja að söngvari eigi sér
mörg andlit og í Oĺ man river (Kern)
og Deep river, var hinn dökkbrýndi
bassahljómur ráðandi og í írsku lög-
unum Danny Boy og The lark in the
clear air, naut ljóðasöngvarinn sín í
áhrifamikilli túlkun. Lokaviðfangs-
efnin voru fimm lög eftir Árna Thor-
steinsson, Nótt, Vorgyðjan kemur,
Rósin, Fögur sem forðum og þess
bera menn sár og þar reis túlkun
Kristins hæst, sérstaklega í Nótt,
Rósinni og Þess bera menn sár.
Þarna átti Jónas Ingimundarson
sinn leik með ýmis tónbrigði, sem
hann mótaði snilldarlega og voru
eins og gripluð í innilega og djúp-
stæða túlkun Kristins á þessum
meistaraverkum Árna. Flutningur
Kristins og Jónasar á lögum Árna,
var að mögu leyti óvenjulegur, þar
sem lögð var sérstök áhersla á hið
viðkvæma og í síðasta laginu, Þess
bera menn sár, var eitthvað það í
borið, sem ekki mun gleymast.
Margbreytileg tónmótun
TÓNLIST
Salurinn
Kristinn Sigmundsson og Jónas Ingi-
mundarson flytja íslensk og erlend söng-
lög. Mánudagurinn 18. nóvember, 2002
SÖNGLÖG
„Voldugur raddhljómur, fínlegur söngur, einstaklega skýr framburður, er
gaf söngvunum sérstakt innihald, og einstök hljómfylgd Jónasar var það
sem einkenndi þessa tónleika,“ segir m.a. í umsögninni.
Jón Ásgeirsson
Listaháskóli Íslands, Skipholti
María Ólafsdóttir hönnuður heldur
fyrirlestur kl. 12.30. María sýnir
skyggnur og fjallar um vinnu sína
sem búningahönnuður. María hefur
séð um búninga í fjölmörgum leik-
sýningum og kvikmyndum ásamt
smærri verkefnum svo sem auglýs-
ingum og myndböndum.
María starfar einnig sem kennari
við hönnunardeild Listaháskóla Ís-
lands.
Í DAG
Sjá einnig Staður og stund á mbl.is
Í BÓKASAL í Þjóðmenningar-
húsinu hafa verið sýningar á
verkum íslenskra ljóðskálda
sem nefndar eru skáld mánað-
arins. Þar eru kynnt ljóð skáld-
anna og ýmislegt er tengist lífi
þeirra. Nú hefur verið opnuð
sýningin Einar í Eydölum
skáld mánaðarins en Einar Sig-
urðsson í Eydölum er þriðja
skáldið á árinu sem kynnt er í
Þjóðmenningarhúsinu með
þessum hætti.
Einar var eitt helsta skáld
16. aldar. Það ljóða hans sem
flestir þekkja í dag er jólasálm-
urinn Nóttin var sú ágæt ein.
Skáld mánaðarins er sam-
starfsverkefni ýmissa aðila.
Þeir sem standa að sýningunni
nú eru Skólavefurinn, Þjóð-
minjasafn Íslands, Landsbóka-
safn Íslands–Háskólabókasafn
og Þjóðmenningarhúsið.
Sýningin verður opin frá kl.
11–17 alla daga vikunnar og
verður opin allan desem-
bermánuð.
Einar í
Eydölum
skáld
mánaðarins
Opin málstofa í praktískri guð-
fræði um karlafræði verður hald-
in í stofu V í aðalbyggingu H.Í. kl.
12.05 á morgun, fimmtudag. Bragi
Skúlason sjúkrahúsprestur flytur
erindi um karlmennsku og hetju-
fyrirmyndir í íslenskum forn-
sögum. Bragi er cand. theol. frá
Guðfræðideild Háskóla Íslands og
hefur lokið framhaldsnámi í sál-
gæslu við Abbott North-Western
sjúkrahúsið í Minneapolis. Hann
vinnur nú að mastersritgerð við
guðfræðideild H.Í. um sorgarferli
ekkla á Íslandi.
Eftir Braga liggja bækur og rit-
gerðir á sviði sálgæslu og kynja-
fræða. Eftir erindi hans gefst tæki-
færi til umræðna.
Á NÆSTUNNI
ÞORSTEINN Gauti Sigurðsson píanóleikari
heldur einleikstónleika í Salnum í Kópavogi í
kvöld og hefjast þeir klukkan 20. Þetta eru
fyrstu einleikstónleikar Þorsteins Gauta á
höfuðborgarsvæðinu síðan hann kom fram á
sama stað í mars 1999.
Þorsteinn Gauti, sem lauk einleikaraprófi
frá Tónlistarskólanum í Reykjavík 1979 og
framhaldsnámi við Juilliard School of Music í
New York og skóla í Rómaborg, hefur valið
að leika prelúdíur og fúgur úr Das wo-
hltemperierte Clavier eftir Johann Sebastian
Bach, Intermezzo eftir Brahms, Prelúdíu op.
23 eftir Rachmaninoff, Pavane eftir Ravel og
Sónötu nr. 2 op. 14 eftir Prokofieff.
Æ erfiðara
Þorsteinn sagði í samtali við Morgunblaðið
að það yrði æ erfiðara að setja saman dag-
skrá fyrir einleikstónleika því þeim fækkaði
verkunum sem hann hefði ekki spilað. „Þau
verk sem ég hef valið að þessu sinni eiga það
sameiginlegt að ég ber gífurlega mikla virð-
ingu fyrir þeim og allt eru þetta mikil meist-
araverk. Sum þeirra hef ég ekki leikið áður
nema kannski að hluta til, þótt ég þekki vel
til þeirra, m.a. frá æskuárum mínum.
Ég hef verið að undirbúa þessa tónleika og
velja og æfa verkin síðustu mánuði, eða síðan
í febrúar á þessu ári, en þá var ég með tón-
leika í Lugano í Sviss og með allt aðra dag-
skrá. Eftir tónleika tekur maður sér gjarnan
smáhvíld og byrjar síðan að huga að næsta
verkefni. Ætli ég hafi ekki farið virkilega af
stað með undirbúning fyrir þessa tónleika
seinni part sumars og nú undir það síðasta
hef ég æft af miklu kappi.“
Sigldur listamaður
Þorsteinn Gauti hefur víða drepið niður
fæti í tónleikahaldi sínu, s.s. í Bandaríkj-
unum, Kanada, Rússlandi, Norðurlöndunum
og víða í Evrópu, auk þess að koma oft fram
með Sinfóníuhhljómsveit Íslands með hljóm-
sveitarstjórum á borð við Esa Pekka Salonen,
Petri Sakari, Murry Sidlin, Sverra Bruland
o.fl. Þá hefur hann komið fram á ólíklegum
stöðum eins og á gala-tónleikum í Hvíta hús-
inu í Washington og í norræna spurn-
ingaþættinum Kontrapunkti. Síðast kom Þor-
steinn fram á Ítalíu og í Sviss og hlaut
lofsamlega dóma fyrir frammistöðu sína.
Ber gífurlega virð-
ingu fyrir verkunum
Þorsteinn Gauti Sigurðsson á æfingu í Salnum í Kópavogi fyrir tónleikana.
MINNINGARTÓNLEIKAR um
Svanhvíti Egilsdóttur, söngkonu
og prófessor við Tónlistarháskól-
ann í Vínarborg, verða í Hafn-
arborg í kvöld, miðvikudagskvöld,
kl. 20.
Tilefni tónleikanna er útkoma
bókarinnar Tvístirni – saga Svan-
hvítar. Höfundurinn, Guðrún Eg-
ilson, les úr bókinni og segir frá
ævi hennar og störfum.
Heimskona, söngkona og
frábær söngkennari
Jóhanna Þórhallsdóttir söng-
kona er einn skipuleggjenda tón-
leikanna. „Ég kynntist Svanhvíti
árið 1992, þegar hún var að verða
áttræð. Hún var ein af þessum
konum sem hefur staðið sig svo
vel í lífinu. Hún var heimskona,
söngkona og frábær söngkennari.
Það sem mér finnst merkilegast
við þessa konu er það hvað hún
náði langt á eigin verðleikum.
Hún fékk þessa prófessorsstöðu í
Vín, var mikill vinnu-
þjarkur og hafði frá-
bæra nemendur, eins
og Gundulu Janovich
og Helgu Dernesch,
og var mjög fræg og
þekkt í sínu fagi er-
lendis, þótt hún hafi
kannski aldrei notið
sannmælis hér
heima.“ Jóhanna
sótti tíma hjá Svan-
hvíti, og segir hana
ekki bara hafa verið
frábæran kennara.
„Hún kenndi mér
margt um söng-
kennslutækni sem
hefur nýst mér, og þar er margt
úr hennar kennslu sem mér finnst
ég geta notfært mér í minni
kennslu. Hún vær frábær mús-
íkant, og spilaði líka vel á píanó.
Hún hafði góða heyrn og hafði
gott eyra bæði fyrir tungumálum
og hljómfallinu í tónlistinni. Hún
átti sinn blómatíma í
Vín, þar sem hún var
mikils metin. Eitt af
því sem einkenndi
hana hvað mest var
aginn sem hún beitti
ekki síst sjálfa sig.
Það var mikil reisn
yfir hennir, og hún
bar sig svo vel og var
hnarreist, þótt hún
væri komin á níræð-
is aldur.“
Fjöldi manns
kemur fram
Tónlistarmennirn-
ir sem heiðra minn-
ingu Svanhvítar Egilsdóttur á
tónleikunum í kvöld eru Ingveld-
ur Ýr Jónsdóttir mezzósópran-
söngkona ásamt Guðríði Sigurð-
ardóttur, Snorri Wium tenór
ásamt Aðalheiði Þorsteinsdóttur,
4Klassískar og Léttsveit Reykja-
víkur.
Svanhvítar Egilsdóttur minnst í tali og tónum
Kona sem náði langt
á eigin verðleikum
Svanhvít Egilsdóttir
DANSVERKIÐ Bylting hinna mið-
aldra verður sýnt í Edinborgarhús-
inu á Ísafirði annað kvöld kl. 20.
Þaðan fer sýningin til Akureyrar
og verður sýnd í Ketilhúsinu á laug-
ardag kl. 20.
Bylting hinna miðaldra er dans-
verk sem fjallar um það tímabil æv-
innar þegar við erum of gömul til
að deyja ung en of ung til að vera
virkilega vitur, þ.e. árin sem við er-
um miðaldra. Höfundar eru Ólöf
Ingólfsdóttir og Ismo-Pekka Heik-
inheimo frá Finnlandi. Þau Ólöf og
Ismo-Pekka dansa sjálf verkið sem
tekur u.þ.b. 50 mínútur í flutningi.
Bylting hinna miðaldra var frum-
sýnt á Nýja sviðinu í Borgarleik-
húsinu 6. mars 2002.
Morgunblaðið/Sverrir
Ólöf Ingólfsdóttir og
Ismo-Pekka Heikinheimo.
Dans á Ísafirði
og Akureyri