Morgunblaðið - 04.03.2003, Blaðsíða 18
18 B ÞRIÐJUDAGUR 4. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐHeimiliFasteignir
AF MERKUM borgum6.000 ára siðmenning-arsögu mannsins stendurRóm líklega öllum fram-
ar. Í um 1.000 ár var hún höf-
uðborg rómverska heimsveldisins,
í nærfellt 2.000 ár hefur hún verið
fremsta miðstöð kristinnar trúar
og um rúmlega 100 ára skeið hefur
hún verið höfuðborg endurreistrar
Ítalíu. Róm var fyrsta borg heims
til þess að ná íbúatölunni ein millj-
ón, sem gerðist á blómatíma henn-
ar á fyrstu tveimur öldum tímatals
vors.
Eftir hrun vesturhluta Róma-
veldis á fjórðu og fimmtu öld hófst
aldalangt hnignunarskeið í Evr-
ópu, oft kennt við myrkar miðaldir.
Menningararfur Rómar til handa
Vesturlöndum hefur hins vegar
reynst óbrotgjarn, nefnum aðeins
slíka grunnþætti vestrænnar
menningar sem kristna trú, sem
upphófst einna fyrst meðal borg-
arlýðs Rómar og hið latneska letur
sem grein þessi er rituð með.
Brauð og leikar
Róm birtist á sviði sögunnar á
sjöttu öld f. Kr. sem uppvaxandi
borgríki við Miðjarðarhafið, eitt af
mörgum á þeim tíma. Í Púnversku
stríðunum ruddu Rómverjar veldi
Karþagó úr vegi og upp hófst
blómaskeið borgríkisins unga,
fyrst sem lýðveldis og svo keis-
aradæmis, þ.e. frá og með Júlíusi
Sesar og fóstursyni hans, Ágúst-
usi, þess sem skrásetja lét alla
heimsbyggðina um það leyti er
Jesús Kristur fæddist í Betlehem.
Borgarbragur í Róm til forna
var engu líkur fyrr eða síðar í
mannkynssögunni. Ríkidæmi borg-
arinnar byggðist algerlega á
drottnunarstöðu hennar innan hins
stöðugt stækkandi heimsveldis. Til
Rómar streymdu gífurleg verð-
mæti frá skattlöndunum, korn og
önnur matvæli, dýrahjarðir til
hringleikahúsanna, ásamt ótölu-
legum fjölda þræla.
Mörg hundruð brauðgerðarhús
dreifðu ókeypis brauði til borg-
arlýðsins og helsta skemmtun hans
var að sækja hringleikahúsin þar
sem fram fóru blóðugir bardagar
manna við menn og manna við
villidýr. Með þessum hætti var
borgarbúum – svo sem frægt er –
séð fyrir „Panem et Circenses,
brauði og leikum.“
Byggðar voru hallir og opinber-
ar byggingar og vatnsveitukerfi
Rómar var einstakt verkfræðilegt
afrek, sem m.a. gerði mögulegan
rekstur gífurlegs fjölda baðhúsa,
bæði opinberra og í einkaeign.
Fráveitukerfið þótti ekki síðra og
Cloaca Maxima, sem rann út í Tíb-
er er líklega „móðir allra klóaka“.
Þegar verkfræðingar á 19. öld
stóðu í ströngu við að leysa frá-
veitumál Lundúna, urðu 2000 ára
gamlar lausnir Rómverja á þessu
brýna vandamáli þeim mjög til fyr-
irmyndar.
Sú hefð skapaðist smátt og
smátt í Róm að nýir keisarar leit-
uðust við að feta í fótspor Ágúst-
usar og skilja eftir sem stórkost-
legust mannvirki. Þetta jók enn á
mikilfengleik borgarinnar en var
að sama skapi ákaflega kostn-
aðarsamt.
Hin rómverska framkvæmda-
hefð lifir enn góðu lífi meðal þjóð-
arleiðtoga í þeim löndum sem fyrir
margt löngu tilheyrðu keisardæm-
inu forna; enn þann dag í dag
reyna allir þeir sem kjörnir eru
forsetar í Frakklandi að skilja sem
óbrotgjarnasta minnisvarða eftir
sig í París og skiptir þá engu hvort
forsetinn heitir Pompidou, Mitterr-
and eða Chirac eða hvaðan hann
kemur úr litrófi stjórnmálanna.
Hnignun og endurreisn
Hnignun Rómar og Rómaveldis
hélst í hendur. Árið 330 lýsti
Konstantín mikli – sem einnig
vann sér það til frægðar að gera
kristni að ríkistrú Rómaveldis –
yfir stofnun nýrrar höfuðborgar,
Konstantínópel, í stað Rómar. Árið
410 hertóku Vestgotar Róm og
Vestrómverska ríkið leystist upp í
ný og sundurlaus ríki er stofnuð
voru af germönskum þjóðflokkum
þjóðflutningatímans. Suður- og
Vestur-Evrópu hnignaði mjög og
borgarmenning gekk hvarvetna til
baka, ekki einungis í Róm heldur á
öllu því svæði sem áður tilheyrði
heimsveldinu.
Róm hélt þó lengst af stöðu
sinni sem höfuðborg páfadóms og
rómversk-kaþólskrar kristni. Það
var þó ekki einhlítt, því í hinu nýja
hlutverki átti Róm sér einnig nið-
urlægingarskeið, t.d. á fjórtándu
öld er aðsetur páfa fluttist til Avig-
non í Suður-Frakklandi. Um miðja
öldina geisaði svarti dauði í Evr-
ópu og eftir þær skelfingar bjuggu
innan við tuttugu þúsund manns í
Róm.
Á fjórtándu og fimmtándu öld
hófst endurreisnartíminn á Ítalíu.
Róm stóð á þeim tíma að baki öðr-
um ítölskum borgum og borgríkj-
um eins og Flórens, Feneyjum,
Mílanó og Genúa, en eigi að síður
átti sér stað mikil uppbygging á
tímum endurreisnarpáfa á borð við
Sixtus IV. og Leo X.
Sá síðarnefndi hóf hina miklu
endurbyggingu Péturskirkjunnar,
en fjármögnun þess verkefnis með
sölu svonefndra aflátsbréfa átti
stóran þátt í að hrinda af stað sið-
bót Marteins Lúthers. Enn einn
framkvæmdaglaður páfi var Sixtus
V., sem í lok 16. aldar hugðist
breyta hinu forna Colosseum-
hringleikahúsi í ullarverksmiðju er
veita myndi vændiskonum Rómar
heiðarlega atvinnu. Af þessu varð
ekki og Colosseum stendur enn á
sínum stað.
Höfuðborg
sameinaðrar Ítalíu
Ítalía skiptist til 1860 í 8 sjálf-
stæð ríki og hafði hvert þeirra eig-
in mynt, mál og vog, tollareglur og
tollsvæði. Í anda þjóðernisstefnu
19. aldar hafði stöðugt eflst bar-
áttan fyrir sameinaðri Ítalíu; hug-
myndfræðingur þessa svonefnda
ítalska risorgimento var Genúa-
maðurinn Giuseppe Mazzini.
Sá sem leiddi heri byltingarsinn-
aðra þjóðernissinna var Giuseppe
Garibaldi, sem með frægu handa-
bandi hinn 25. október árið 1860
afhenti Victor Emmanuel II. kon-
ungsríkið Ítalíu. Fyrstu þrjú árin
var Tórínó höfðuðborg hins nýja
ríkis en 1864 var hún flutt til Flór-
ens.
Mazzini og fylgjendur hans
lögðu gífurlega áherslu á að Róm
yrði höfuðborg sameinaðrar Ítalíu.
Þar réð hins vegar enn ríkjum
hinn erkiafturhaldssami páfi Píus
IX. og naut verndar fransks her-
vald. Við fall keisaradæmis
Napóleons III. árið 1870 lauk
þessari hervernd og þá gripu
hersveitir ítölsku þjóðstjórn-
arinnar tækifærið og lögðu Róm
undir sig.
Var hún lýst höfuðborg
sameinaðrar Ítalíu árið 1870, en
Píus páfi fékk til umráða Vatíkan-
hverfið, sem í dag er viðurkennt
sem frjálst og fullvalda ríki og er
með vissum hætti það síðasta sem
eftir er af Páfaríkinu er áður náði
yfir alla Mið-Ítalíu.
Róm – borgin eilífa
Reuters
Í Róm til forna voru byggðar stórfenglegar hallir og opinberar byggingar.
Colosseum er sennilega þekktasta mannnvirkið frá þeim tíma.
Merkar borgir
eftir Jón Rúnar Sveinsson, fé-
lagsfræðing hjá Borgarfræðasetri/
jonrunar@hi.is
Dæmi um greiðslukjör:
4ra herbergja íbúðir
Við kaupsamn. 1.000.000
Við afhendingu íb. 1.700.000
Þrjá mán. eftir afh. íb. 1.500.000
6-8 mán. eftir afh. íb. 800.000
Með húsbréfum allt að 9.000.000
Með lífeyrissjóðsláni * 3.000.000
Samtals kr............................ 17.000.000
3ja herbergja íbúð
Við kaupsamn. 800.000
Við afhendingu íb. 1.500.000
Þrjá mán. eftir afh. íb. 1.000.000
6-8 mán. eftir afh. íb. 800.000
Með húsbréfum allt að 9.000.000
Með lífeyrissjóðsláni* 1.500.000
Samtals kr.............................14.600.000
Möguleiki á undan húsbréfum ef réttur er fyrir hendi.
Einnig er möguleiki að seljandi láni hluta kaupverðs.
Hlynsalir 1-3, Kópavogil li , i
Sérinngangur í allar íb. af svalagangi.
Sérgeymsla með öllum íbúðum.
Sérþvottahús í öllum íbúðum.
Stórar suðursvalir og sérlóð með íb. á jarðhæð.
Stæði í bílskýli fylgir öllum íbúðum.
Hús steinað að utan.
Lóð fullfrágengin.
Glæsilegt útsýni
Frábært skipulag.
Flísalagt baðherbergi með innréttingum.
Innréttingar og skápar frá
Hér og nú innréttingum Borgartúni.
24 nýjar glæsiíb. í lyftuhúsi, stæði í bílskýli með öllum íbúðum
575 8500
Fax 575 8505
Síðumúla 11 • 2. hæð • 108 Rvík
•Sverrir Kristjánsson, lögg. fasteignasali
Byggingaraðilar:
Byggingarfél. Gustur ehf. og
Dverghamrar ehf.
„5 íbúðir þegar seldar“
Um er að ræða 3ja og 4ra herbergja íbúðir.
Stærðir : 3ja herbergja íbúðir frá 102 fm, 4ra herbergja íbúðir frá 116 fm
Nýbyggingar
HELGUGRUND - KJALARNES
Vorum að fá í sölu vel staðsett 183,4 fm einnar
hæðar einbýli með 30,1 fm innbyggðum bílskúr.
4 svefnherbergi. Húsið er til afhendingar strax,
fullbúið að utan, steinað, lóð grófjöfnuð, en í
fokheldu ástandi að innan. V. 12,5 m. 5482
NAUSTABRYGGJA 43-47
Sérlega glæsileg raðhús á sjávarbakkanum í
Bryggjuhverfinu við Grafarvog. Raðhúsin, sem
eru af stærðum frá 199-208 fm, eru með inn-
byggðum tvöföldum bílskúr og öll húsin eru með
stórbrotnu sjávarútsýni. Húsin eru einangruð að
utan og klædd með litaðri álklæðningu og eru
því viðhaldslétt. Fyrstu húsin eru tilbúin til af-
hendingar fullbúin að utan en í fokheldu ástandi
að innan. 4841
GVENDARGEISLI
Falleg og vel skipulagt einnar hæðar einbýlishús
á góðum stað í Grafarholtinu. 4 svefnherbergi.
Innbyggður bílskúr. Húsið selst í fokheldu
ástandi að innan en fullbúið að utan. Lóð gróf-
jöfnuð. Afh. fljótlega V. 16,9 m. 5179
NAUSTABRYGGJA - ENDA-
RAÐHÚS
Raðhúsið Naustabryggja 28 er 227 fm hús með
innbyggðum tvöföldum bílskúr. Húsið selst til-
búið til innréttinga eins og það er nú. Mjög
áhugavert hús á góðum stað. Gott útsýni. Hag-
stætt verð. V. 21 m. 4928
JÓNSGEISLI 7 - PARHÚS
Mjög fallegt tveggja hæða parhús, ca 230 fm.
Húsið afhendist fullbúið að utan m. grófjafnaðri
lóð og að innan er húsið fokhelt. Óvenju vel frá-
gengið og vel skipulagt hús. Góð staðsetning -
mikið útsýni. Til afh. strax. V. 17,9 m. 5050
MARÍUBAUGUR
Raðhús á einni hæð. Selst tilbúið til innréttinga
samkv. staðli og fullbúið að utan. Húsið er alls
ca 200 fm, þar af 25 fm innbyggður bílskúr. Gott
skipulag. Húsið er tilb. til afhendingar. V. 18,8
m. 5023
ÓLAFSGEISLI 31 - ÚTSÝNI
Reisulegt og mjög vel staðsett einbýlishús á
tveimur hæðum, alls um 200 fm. Húsið stendur
innst í botnlanga við opið svæði. Húsið er rúm-
lega tilbúið til innréttinga að innan og fullbúið að
utan. Afhending strax. Möguleg skipti á 3ja-
4ra herbergja íbúð. V. 24,5 m. 4768
Eldri borgarar
HJALLASEL
Fallegt parhús á einni hæð fyrir eldri borgara.
Húsið er vel staðsett við þjónustumiðstöð aldr-
aðra við Hjallaseli. Húsið skiptist í forstofu,
geymslu, hol, stofur, svefnherbergi, eldhús og
baðherbergi. V. 13,9 m. 5436
Einbýli
HLAÐBREKKA - VANDAÐ HÚS
Einbýlishús ofanvert í götu á tveimur hæðum
með innbyggðum bílskúr ásamt grónum og
skjólgóðum garði. Í húsinu eru m.a. þrjú svefn-
herbergi, stór stofa og rúmgóður innbyggður bíl-
skúr. Vönduð eign. Sjón er sögu ríkari. V. 22 m.
5284
JÓRUSEL - STÓR AUKAÍBÚÐ
Vönduð húseign á þremur hæðum. Aukaíbúð
100 fm er á jarðhæð með sérinngangi. Góður 28
fm bílskúr með útgröfnum kjallara. Skipti á
minni eign koma til greina. V. 27,9 m. 4713
VANTAR EINBÝLI Á EINNI
HÆÐ
Höfum kaupanda að einbýlishúsi á einni
hæð við rólega götu. Húsið þarf að hafa
gott aðgengi með tilliti til fatlaðra. Seljendur
vinsamlega hafið samband við Magnús eða
Snorra á skrifstofu okkar. 5353