Morgunblaðið - 13.08.2003, Blaðsíða 15

Morgunblaðið - 13.08.2003, Blaðsíða 15
ÚR VERINU MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 13. ÁGÚST 2003 15 H V ÍT A H Ú S IÐ / S ÍA 1. flokkur 1989: Nafnverð: 500.000 kr. 50.000 kr. 5.000 kr. Innlausnarverð: 1.790.980 kr. 179.098 kr. 17.910 kr. 1. flokkur 1990: Nafnverð: 500.000 kr. 50.000 kr. 5.000 kr. Innlausnarverð: 1.581.215 kr. 158.121 kr. 15.812 kr. 2. flokkur 1990: Nafnverð: 1.000.000 kr. 100.000 kr. 10.000 kr. Innlausnarverð: 3.199.630 kr. 319.963 kr. 31.996 kr. 2. flokkur 1991: Nafnverð: 1.000.000 kr. 100.000 kr. 10.000 kr. Innlausnarverð: 2.974.132 kr. 297.413 kr. 29.741 kr. 3. flokkur 1992: Nafnverð: 5.000.000 kr. 1.000.000 kr. 100.000 kr. 10.000 kr. Innlausnarverð: 13.124.909 kr. 2.624.982 kr. 262.498 kr. 26.250 kr. 2. flokkur 1993: Nafnverð: 5.000.000 kr. 1.000.000 kr. 100.000 kr. 10.000 kr. Innlausnarverð: 12.108.665 kr. 2.421.733 kr. 242.173 kr. 24.217 kr. 2. flokkur 1994: Nafnverð: 5.000.000 kr. 1.000.000 kr. 100.000 kr. 10.000 kr. Innlausnarverð: 10.262.210 kr. 2.052.442 kr. 205.244 kr. 20.524 kr. 3. flokkur 1994: Nafnverð: 5.000.000 kr. 1.000.000 kr. 100.000 kr. 10.000 kr. Innlausnarverð: 10.074.609 kr. 2.014.922 kr. 201.492 kr. 20.149 kr. Innlausnardagur 15. ágúst 2003 Innlausnarverð húsbréfa Innlausn húsbréfa fer fram hjá Íbúðalánasjóði, í bönkum, sparisjóðum og verðbréfafyrirtækjum og liggja þar einnig frammi upplýsingar um útdregin húsbréf. Húsbréf ÚTBREIÐSLA kolmunna á íslenska hafsvæðinu er nú meiri en nokkru sinni fyrr, samkvæmt mælingum Hafrannsóknastofnunarinnar. Í kol- munnaleiðangri í síðasta mánuði var vart við kolmunna nánast allt í kring- um landið og mældust rúmlega þrjár milljónir tonna sem er langbesta mæling frá því að reglulegar kol- munnarannsóknir hófust hér við land. Sveinn Sveinbjörnsson fiski- fræðingur varar hins vegar við of mikilli sókn í stofninn og segir lítið mega út af bregða til að veiðar úr honum hrynji. Í leiðangrinum, sem farinn var dagana 23. júní til 16. júlí sl., varð m.a. vart við kolmunna á Dohrn- banka, milli Grænlands og Íslands, og segir Sveinn Sveinbjörnsson leið- angursstjóri að þar hafi ekki sést kol- munni í veiðanlegu ástandi síðan á 8. áratug síðustu aldar. Sveinn segir að einnig hafi orðið vart við mikið magn af kolmunna úti fyrir austanverðu Norðurlandi, austur undir lögsögu Jan Mayen og með öllu Austurlandi, milli íslenska landgrunnsins og síld- arsmugunnar. Auk þess hafi sést til kolmunna úti fyrir Suðausturlandi, úti undir lögsögu Færeyja, sem og með landgrunnskantinum suður með landinu, vestur undir Reykjanes- hrygg og allt vestur í Faxaflóa. Uppistaðan ungfiskur „Það má segja að það hafi alls stað- ar orðið vart við kolmunna á þeim svæðum sem við fórum um. Út- breiðsla kolmunnans er því meiri en við höfum áður séð,“ segir Sveinn en hann áætlar að á íslenska hafsvæð- inu séu um þrjár milljónir tonna af kolmunna. Frá því að reglulegar mælingar á kolmunna hófust hér við land árið 1998 hefur aldrei mælst jafnmikið magn á íslenska hafsvæð- inu, var mest tvær milljónir tonna áður. Sveinn segir að uppistaða kol- munnastofnsins sé ungfiskur, enda sé mikið sótt í stofninn og því verði fiskurinn ekki gamall. Hann sagði að aðeins um 8% af því sem skoðað var hafi verið eldri en 5 ára fiskur. „Það hefur verið geysigóð nýliðun í stofn- inum allt frá árinu 1995, að árinu 1998 undanskildu sem var rétt með- alárgangur. Það er hins vegar gengið mjög hart að stofninum og verið að auka veiðarnar frekar en hitt. Á með- an nýliðunin er þetta góð þolir stofn- inn veiðarnar en við erum að veiða mjög ungan fisk og því telst nýtingin varla mjög skynsamleg. Ef hins veg- ar nýliðun bregst eða minnkar veru- lega má gera ráð fyrir að verði algert hrun í þessum veiðum. Að mínu mati er það aðeins spurning um tíma hve- nær það gerist.“ Sveinn segir freistandi að setja góða nýliðun í samhengi við háan sjávarhita í Norðaustur-Atlantshafi síðustu ár. Að minnsta kosti megi ekki merkja miklar aðrar breytingar á ástandi sjávar sem gætu valdið þessari góðu nýliðun. Sveinn segir kynþroskaaldur kol- munnans hafa færst neðar með vax- andi veiðum. „Það sést talsvert af kynþroska ársgömlum fiski á hrygn- ingaslóðinni við Bretlandseyjar og á síðasta ári voru um 80% af tveggja ára fiski sem þar var kynþroska. En þó ber að hafa í huga að ungfiskurinn heldur sig talsvert frá hrygningar- slóðinni, vanalega talsvert norðar.“ Bæta þarf rannsóknir Hann segir að gera þurfi nokkra bragarbót varðandi rannsóknir á kol- munna. Nýliðun komi til að mynda ekki fram fyrr en með mælingum á tveggja ára fiski. „Ef nýliðun bregst kemur það ekki fram nema með minnkandi veiði. En það stendur til að auka rannsóknir á kolmunna- stofninum í samvinnu við nágranna- þjóðir okkar, með því að samræma rannsóknatíma og -svæði, enda er út- breiðsla kolmunnans svo gríðarlega mikil að engin ein þjóð getur komist yfir að rannsaka stofninn,“ segir Sveinn. Kolmunnaveiðar íslensku skip- anna hafa gengið mjög vel það sem af er árinu, aflinn er nú orðinn um 270 þúsund tonn. Heildarkvóti ársins er 547 tonn og hefur aldrei verið meiri. Afli Íslendinga hefur aukist mjög á síðustu árum. Árið 1997 veiddu ís- lensk skip samtals um 10.500 tonn, árið 1998 um 65 þúsund tonn, árið 1999 rúm 160 þúsund tonn og árið 2000 rúm 260 þúsund tonn. Árið 2001 veiddu Íslendingar rúm 365 þúsund tonn og hefur aflinn aldrei orðið meiri. Árið 2002 setti Ísland sér ein- hliða 283 þúsund tonna aflamark og varð heildarafli Íslendinga þá sam- tals 286 þúsund tonn. Morgunblaðið/Friðþjófur Helgason Alls mældust rúmar 3 milljónir tonna af kolmunna á hafsvæðinu í kringum landið í rannsóknarleiðangri Hafrannsóknastofnunarinnar fyrr í sumar. Aldrei mælst jafnmikið af kolmunna við Ísland Fiskifræðingar segja engu að síð- ur lítið mega út af bregða til að veiðarnar hrynji ÁRNI Ragnar Árnason, formaður sjávarútvegsnefndar Alþingis, seg- ir nauðsynlegt að fjalla ítarlega um framkvæmd línuívilnunar og ana ekki að neinu í þeim efnum. Lí- nuívilnun var rædd á fundi sjáv- arútvegsnefndar í gær en Árni Ragnar segir að málið komi þó ekki formlega til kasta nefndar- innar fyrr en fyrir liggur frum- varp sjávarútvegsráðherra um nauðsynlegar breytingar á lögum þar að lútandi. „Málið er nokkuð viðkvæmt og því tel ég ekki rétt að það fari fram með neinu hraði,“ segir Árni Ragnar. „Þarna er um að ræða að rýmka heimildir þeirra sem stunda línuveiðar en á sama tíma hafa þeir sem stunda netaveiðar hafa orðið fyrir skerðingum á undan- förnum árum, án þess að fá neitt í staðinn. Nú síðast var breytt reglum um möskvastærð neta, sem gerir það að verkum að stærsti og verðmætasti fiskurinn kemur síður í netin. Línubátar, sérstaklega hin- ir svokölluðu smábátar, hafa aftur á móti ítrekað fengið viðbætur. Netaveiðimenn hafa rætt um það við mig mjög opinskátt að ef af lí- nuívilnun verður sé komin fram augljós mismunun.“ Á fundi sjávarútvegsnefndar í gær var einnig fjallað um fyrir- hugaðar vísindaveiðar á hrefnu sem hefjast síðar í þessum mánuði. Fulltrúar sjávarútvegsráðuneytis og Hafrannsóknastofnunarinnar kynntu veiðarnar fyrir nefndinni, auk þess sem fulltrúar ferðaþjón- ustuaðila, hrefnuveiðimanna og út- vegsmanna kynntu sín sjónarmið. „Ég tel nauðsynlegt að sjávar- útvegsnefnd fylgist vel með þessu máli. Við vildum reyna gera okkur grein fyrir því hver áhrif veiðanna kynnu að verða. Meðal annars kom fram að viðbrögð erlendis hafa að svo komnu hafa verið minni en menn áttu von á. Málið hefur lítið verið rætt í erlendum fjölmiðlum, sem er jákvætt fyrir okkur. Það má segja að það hafi borið árangur að hefja veiðarnar seinna en áætl- að var í byrjun og veiða færri dýr en gert er ráð fyrir í áætluninni. Það var meðal annars gert til að koma til móts við þá sem hafa mót- mælt hvalveiðum hvað harðast. Mér sýnist að það hafi tekist,“ seg- ir Árni. Formaður sjávarútvegsnefndar Alþingis um línuívilnun Smábátar ítrekað fengið viðbætur VINNSLA er hafin á ný eftir sum-arleyfishlé í landvinnslu Útgerðar- félags Akureyringa á Akureyri og Grenivík. Gunnar Örn Kristjánsson vinnslustjóri segir að vinnslan fari vel af stað og nóg hráefni sé fyrir hendi. Landað var á mánudag úr Harðbaki – 80 tonnum af þorski og 30 tonnum af ýsu, sem fer til vinnslu á Grenivík. Kaldbakur kom inn til löndunar um miðja vikuna. Þriðji ísfisktogarinn, Árbakur, fór á miðin í upphafi vik- unnar eftir sumarhlé. „Það er orðið þröngt um kvótann hjá okkur á þessum síðustu vikum kvótaársins. Til viðbótar við afla togaranna fáum við fisk af fiskmörk- uðum til þess að geta haldið uppi fullri vinnu hér,“ segir Gunnar Örn í sam- tali á heimasíðu ÚA. Auk hefðbundinnar bolfiskvinnslu eru að jafnaði unnin um 15 tonn af ferskum fiski í hverri viku. Gunnar Örn segir að markaðurinn sé hungr- aður í ferskan fisk og því sé settur kraftur í þá vinnslu á þessum fyrstu dögum eftir sumarleyfi. Auk venjubundins viðhalds tækja í vinnslusölum var sumarstoppið notað til þess að setja upp nýjan búnað til innmötunar á fiski í flökunarvélarnar. Gunnar Örn segir að þessi breyting á tækjabúnaði sé ekki síst til þess fallin að bæta meðhöndlun hráefnisins. Vinnsla hafin á ný hjá ÚA UM 30 útgerðarfyrirtæki í Murm- ansk, Arkhangelsk og Karilíu hafa sent bréf til ráðherra efnahagsmála, þróunar og viðskipta í Rússlandi, þar sem þau fara fram á að veiðiheimildir fyrir verðmætari fisktegundir eins og þorsk, ýsu og krabba verði áfram seldar á uppboði. Rússnesk stjórn- völd ákváðu hins vegar fyrir skömmu að hverfa frá uppboðunum, sem voru mjög umdeild. Útgerðarfyrirtækin gera út mjög öflug vinnsluskip og vilja þau að allur kvóti fari á uppboð og ekki verði selt í minni hlutum en þúsund tonnum. Þannig væri hægt að ná verðinu niður í það, sem viðunandi gæti talizt eða 500 til 600 dollara tonnið, 39.500 til 47.400 krónur. Leiguverð á þorski hér er um 125 krónur kílóið eða 125.000 krónur tonnið um þessar mundir. Út- gerðarfélögin telja að með uppboðun- um minnki skrifræði eins og unnt er og hagnaðurinn skili sér til ríkisins frekar en spilltra embættismanna. Þeir segja að ókeypis veiðiheimildir leiði til minni atorku við veiðarnar, þar sem úthlutunin sé miðuð við vél- arafl aðalvélar skipanna. Það seinki nauðsynlegri úreldingu lélegra skipa. Uppboðin leiði hins vegar til hraðari samruna fyrirtækja og gjaldþrota og eftir standi öflugustu fyrirtækin. Þeir telja uppboðin hafa leitt til stöðugleika og langtímasjónarmiða. Útgerðarfélög hafi byrjað að láta smíða betri fiskiskip, þau hafi runnið saman og úrelt léleg skip. Komi engar aðrar aðgerðir til af hálfu stjórnvalda séu uppboðin eina leiðin til þess að vinna á þeirri umframveiðigetu sem er við lýði í fiskiskipaflota Rússa. Vilja uppboð áfram

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.