Morgunblaðið - 05.10.2003, Blaðsíða 12
12 SUNNUDAGUR 5. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
JÓHANNES Páll II páfi tilnefndi
á sunnudag 31 nýjan kardínála og
27 þeirra verða líklega með at-
kvæðisrétt þegar eftirmaður hans
verður kjörinn. Margir telja að
þetta hafi verið síðasta tækifæri
páfa til að hafa áhrif á það hver
taki við af honum.
Flestir nýju kardínálarnir eru
erkibiskupar eða eiga sæti í páfa-
ráðinu, kúría, en í því sitja æðstu
embættismenn kirkjunnar og þeir
eru ráðgjafar páfa í stjórn hennar.
Alls eru kardínálarnir orðnir 195
en þeir sem eru orðnir áttræðir
eða eldri verða ekki með atkvæð-
isrétt þegar næsti páfi verður
kjörinn á lokuðum fundi að Jó-
hannesi Páli II látnum. Að
minnsta kosti 135 kardínálanna
hafa rétt til að kjósa næsta páfa og
nær öruggt er að einhver úr þeirra
röðum verður fyrir valinu.
Kardínálarnir koma saman eftir
þrjár vikur þegar aldarfjórðungur
verður liðinn frá því að Jóhannes
Páll II var kjörinn páfi og nýju
kardínálarnir fá þá rauðu hattana
sína og lykla að einni af kirkjum
Rómar á formlegum fundi.
„Nálgast hinstu daga og
mánuði ævi sinnar“
Chester Gillis, forseti guðfræði-
deildar Georgetown-háskóla í
Bandaríkjunum, telur að samkom-
an muni einkennast af leynilegri
umræðu um páfakjörið vegna
slæmrar heilsu páfa sem er orðinn
83 ára og þjáist meðal annars af
Parkinsonsveiki. „Allir búast við
því að embættistíð núverandi páfa
ljúki senn. Kardínálarnir fá því
hugsanlega ekki annað tækifæri til
að koma saman fyrir páfakjörið.“
Eftir margra ára þögn um heilsu
páfa eru kardínálar farnir að tala
opinskátt um að hún fari versn-
andi. „Heilsa hans er slæm. Við
þurfum að biðja fyrir honum,“
sagði Joseph Ratzinger kardínáli,
einn af helstu samstarfsmönnum
páfa, í viðtali sem þýskt tímarit
birti í vikunni.
Austurríski kardínálinn Crist-
oph Schönborn sagði á fimmtudag
að páfi nálgaðist nú „hinstu daga
og mánuði ævi sinnar“. „Veröldin
öll sér nú páfa sem er veikur, sem
er óvinnufær og sem er að deyja,“
sagði hann en tók fram að hann
vissi ekki nákvæmlega hversu
slæm heilsa páfa væri.
Valddreifing hugsanleg
Sérfræðingar í málefnum Páfa-
garðs segja að langflestir nýju
kardínálanna fylgi stefnu páfa í
mikilvægustu málunum, styðji til
að mynda andstöðu hans við fóst-
ureyðingar, getnaðarvarnir, prest-
vígslu kvenna og dauðarefsingar.
„Hann vill tryggja að framhald
verði á stefnu hans og öruggasta
leiðin til þess er að tilnefna sem
kardínála þá erkibiskupa og bisk-
upa sem eru sammála honum í
grundvallaratriðum,“ sagði R.
Scott Appleby, sagnfræðiprófessor
við Notre Dame-háskóla.
Thomas Reece, ritstjóri jesúíta-
tímaritsins America, telur nær
öruggt að stefna næsta páfa verði
íhaldssöm en kardínálarnir kunni
að velja mann með annan stjórn-
unarstíl en Jóhannes Páll II. „Til
dæmis er hugsanlegt að kardínál-
arnir leiti að einhverjum sem
myndi draga úr miðstýringunni í
kirkjunni, þannig að völd einstakra
biskupa og biskuparáða verði auk-
in á kostnað páfaráðsins.“
Belgíski kardínálinn Godfried
Danneels, sem er álitinn á meðal
helstu páfaefnanna, hefur hvatt til
þess að áhrif biskupanna verði
aukin.
Leynilegur kardínáli
Páfi notfærði sér rétt sinn til að
skipa kardínála „in petto“, sem
þýðir að ekki verður skýrt frá
nafni hans. Þetta hefur yfirleitt
verið gert til að vernda æðstu
menn kirkjunnar í alræðisríkjum
en nokkrir sérfræðingar í málefn-
um Páfagarðs hafa getið sér þess
til að nýi leynilegi kardínálinn sé
Stanislaw Dziwisz, ritari páfa.
Aðrir telja að páfi hafi valið erki-
biskupinn í Hong Kong, Joseph
Zen Ze-Kiun, og ekki viljað ergja
kínversk stjórnvöld með því að
skýra frá því að hann hafi verið
skipaður kardínáli.
Páfi hefur lagt áherslu á að
fjölga kardínálum frá þróunarlönd-
unum og það eykur líkurnar á því
að einhver þeirra verði kjörinn
páfi. Í þetta sinn fékk Afríka þrjá
nýja kardínála, frá Ghana, Súdan
og Nígeríu. Rómanska Ameríka
fékk jafnmarga, frá Brasilíu,
Mexíkó og Gvatemala, svo og Asía,
frá Indlandi, Japan og Víetnam.
Evrópsku kardínálarnir
enn áhrifamestir
Kardínálunum frá þróunarlönd-
unum fækkaði þó hlutfallslega þar
sem páfi fjölgaði kardínálunum
sem hafa atkvæðisrétt í páfakjör-
inu.
Hlutfall evrópsku kardínálanna
jókst lítillega og þeir eru nú 48,9%
af kjörmönnunum. Ítalía er enn
með langflesta kjörmenn í kardín-
álaráðinu, eða 23. Þegar Páll VI
var kjörinn páfi árið 1963 voru 29
Ítalir í 80 manna kardínálaráði
sem kaus hann.
Þegar Jóhannes Páll II var kjör-
inn varð hann fyrsti páfinn í 455 ár
sem ekki var ítalskur og fjölgun
kardínála frá öðrum löndum hefur
aukið líkurnar á því að næsti páfi
verði ekki ítalskur, hugsanlega frá
þróunarlandi, t.a.m. í Rómönsku
Ameríku. Evrópsku kardínálarnir
eru þó enn áhrifamestir og enginn
veit hver niðurstaðan verður þegar
næsti páfi verður kjörinn í leyni-
legri atkvæðagreiðslu.
AP
Jóhannes Páll II páfi les nöfn nýrra kardínála við glugga lesstofu sinnar við Péturstorgið í Róm.
Auknar líkur á páfa
frá þróunarlandi
Páfagarði. AP, AFP.
!
"
#
!$
#
%&'(!
!"
)
*
!)
#"$"% &
)
&+(,
' ()*+
,%&"
-.- &
(/%0
$
(/% 1
)
' $!2
3 !%4"56"
)
5
( 0
$%
'
7!
- "$. -$
8
9
:
;
<
&
/
%
0
.2 $%1=
1
( $
&( 2+
( 1=
1
,%0
&"% !3
!
>
$
!4
'+
!5
6#%
6
- &
3
78."!%
(&!?9:8; <9= ;
!
!
>
?
1
" #
$
@ 4
’ Páfi hefur lagtáherslu á að fjölga
kardínálum frá þró-
unarlöndunum og
það eykur líkurnar á
því að einhver þeirra
verði kjörinn páfi. ‘
Með því að fjölga kardínálunum um 31 hefur
páfi aukið líkurnar á því að eftirmaður hans
fylgi íhaldssamri stefnu hans, fjölgað þeim lönd-
um sem eiga fulltrúa í kardínálaráðinu og gefið
fleiri mönnum, meðal annars frá þróunar-
löndum, tækifæri til að verða næsti páfi.