Vísir - 20.11.1980, Blaðsíða 9

011 málsmeöferð Flugleiöamálsins á Alþingi er ekki aöeins vitlaus heldur óþingleg, segir Vilmundur meoal annars I þessari grein sinni.
Fimmtudagur 20. nóvember 1980
VÍSIR
Flugleiðamál ætJa að þvi leyti að verða lik
Kröflumálum að Alþýðuflokkurinn hefur staðið
einn að þvi að reyna að bjarga þessu vandræða-
máli i höfn jafnvel þó að seint sé. Breytingartil-
lögur þær sem ég mælti fyrir á Alþingi voru að
öllu leyti þær sömu og Kjartan Jóhannsson mælti
fyrir i efri deild fyrir nokkrum dögum siðan. Þó
voru þar tvö frávik,það fyrra stærra.hið siðara
smærra.
Tvær breytingar
Lagt var til að 2. liður skilyrða
þeirra sem rikisvaldið setti
Flugleiðum gegn fjármagns-
fyrirgreiðslu yrði á þá leið, að
samtök starfsfólks og siðar ein-
staklingum sem við fyrirtækið
vinna yrði gefinn kostur á þvi að
kaupa hlutafé i Flugleiðum h.f.
fyrir a.m.k. 200 millj. kr. m.a. i
þvi skyni að auka almennt áhrif
starfsfólks á stjórn fyrirtækis-
ins. Þá var einnig gert ráð fyrir
þvi að starfsfólk kysi sérstak-
lega mann i stjórn fyrirtækisins.
1 þeirri lagabreytingu sem ég
talaði fyrir var lagt til að hann
skyldi kosinn almennri óhlut-
bundinni kosningu, þar sem sér-
hver einstaklingur sem hefur
starf hjá Flugleiðum h.f. að
aðalatvinnu skuli hafa eitt at-
kvæði sem sagt, reglan: einn
maöur eitt atkvæði. Það var
sem sagtekki veriðaðleggja til,
að þegar starfsfólk veldi sér
stjórnarmann, þá skipti hluta-
bréfaeign þess máli að þvi er
varðar vægi atkvæða. Þá var
lagt til að stjórnarmaður teldist
ekki rétt kjörinn nema hann
hefði hlotið minnst 50% at-
kvæða. Náist sú niöurstaöa ekki
i fyrstu kosningu skal kjósa aft-
ur á milli þeirra tveggja sem
flest atkvæði hlutu og þá er
kosningin bundin.
Atvinnulýðræði
Stjórn samtaka starfsfólksins
hjá Flugleiöum h.f. skyldi sjá
um framkvæmd kosningarinnar
samkvæmt okkar tillögum svo
sem gert er ráð fyrir I þessum
breytingartillögum við laga-
frumvarpið.
Nú er þvi að visu að bæta við
að ég fagna þvi að það er nokkur
munur á greinargerð þeirri sem
meiri hluti fjárhags og
viðskiptanefndar lagði til i
Neðri deild frá þvi sem meiri
hluti lagði til í Efri deild og það
er að nokkru leyti tekiö tillit til
þessara atriða og þessara til-
lagna. En á hinn bóginn er það
ljóst að greinargerð hefur ekki
lagagildi og i annan stað er text-
inn I þessari greinargerð mjög
svo loöinn. Þingmenn greiða
ekki atkvæöi meö greinargerð
svo að Efri deild fær ekkert
meira að segja um þetta mál og
þaðan af siður er þetta loðið og
enn þá fremur var það loðið i
ræöu Halldórs Ásgrimssonar og
enn og guði sé lof standa mál
þannig aö ræður sem fluttar eru
á Alþingi hafa ekki lagagildi.
Hugsið ykkur t.d. ef allt það sem
veltur fram af munni Stefáns
Valgeirssonar hefði lagagildi
jafnóðum og talað væri. Þetta er
kjarni málsins og þetta er
ástæöan fyrir þvi aö viö höfum
lagt svo mikið upp úr þvi, viö
jafnaðarmenn, að þetta yrði
bundiö i lögum.
önnur timasetning
Hin breytingin var smærri.
Hún var i 3. lið og lagt var til, aö
aöalfundur veröi haldinn hjá
neðanmóls
Vilmundur Gylfason
alþingismaður gerir hér
grein fyrir þeim
breytingum sem hann
vildi gera á frumvarpi
ríkisstjórnarinnar um
Flugleiðamálið og gagn-
rýnir jafnframt máls-
meðferðina i þinginu.
Greinin er byggð á sama
efnisgrunni og ræða þing-
mannsins er hann mælti
fyrir sjónarmiðum sínum
á Alþingi í vikunni.
Flugleiöum h.f. ekki i febrúar
eins og frumvarp rikisstjórnar-
innar gerir ráö fyrir heldur i
marz. Þessu valda tæknilegar
ástæöur, sem Orn Johnson, for-
stjóri Flugleiöa h.f. hefur gert
væntanlega báðum fjárhags- og
viöskiptanefndum i báðum
deildum grein fyrir. Stórt atriði
er einnig hitt, að við jafnaðar-
menn leggjum mikið upp úr þvi
aö þessi skilyrði verði ekki sett i
greinargerö heldur bundih sem
lagatexti. Við litum svo til að ef
það á annaö borö er ætlun rikis-
valdsins aö fara eftir þessum
skilyrðum og i framtiðinni
hvorki að hygla Flugleiðum h.f.
eða herða fastar að ólinni á
hálsinum á þeim, þá sé þetta
nákvæmlega það sama hvort
það stendur i greinargerö eða
lagatexta. En þaö að þetta
standi i lagatexta er trygging
bæði fyrir Flugleiðir h.f. einnig
fyrir Arnarflug h.f. sem getur
um I 4. lið þessara skilyrða.
Lagatexta virða menn en það er
margföld reynsla fyrir þvi að
greinargerðir með lagafrum-
vörpum eru ekki pappirsins
virði.
Greinargerð einskis
virði
Ég vek á þvi athygli að á ár-
inu 1978, nánar tiltekiö á dögun-
um fyrir 1. desember deildu
þáverandi stjórnarflokkar hart
um efnahagsráöstafanir. Al-
þýöuflokkurinn hafði lagt til og
farið inn á þá braut, sem siöar
er farið aö kalla niðurtalningu.
Það náðist ekki samkomulag
um að setja þetta i frumvarps-
textann en þetta var sett i
greinargerðina. Viö vorum
margir mjög uggandi um það aö
greinargerðin reyndist nokkurs
virði. Þaö reyndist og vera rétt
mat. Þessari greinargerö var
aldrei framfylgt og reyndist
vera einskis virði.
Sömu sögu held ég að megi
segja nú. Ef þaö vakir fyrir
rikisvaldinu að fara að þessum
skilyröum og ganga hvorki
lengra eða skemmra, þá ætti
þaö beinllnis að vera akkur aö
þvi aö fá þennan texta felldan
inn ilög. Þvi má svo bæta við að
þaö er heimild samkvæmt
hlutafélagslögunum frá 1978, að
minni hluti stjórnar sé kosinn
eftir öðrum leiöum en beinum
tengslum viö fjármagnseign.
Halldór Asgrimsson alþingis-
maöur gerði raunar grein fyrir
þessu i sinni framsöguræðu.
Þessi tillaga okkar er þvi i
fyllsta samræmi viö hlutafjár-
lögin, sem samþykkt voru á ár-
inu 1978.
Óþinglegt
Þvi má svo bæta við að öll
málsmeðferð þessa máls er ekki
aðeins vitlaus heldur óþingleg.
Það að menn séu að skipta um
texta i greinargerðum, aö
greinargerð meiri hluta fjár-
hags- og viðskiptanefndar i
þessari deild er önnur heldur en
greinargerð meiri hluta i Efri
deiid og þegar starfsfólk hjá
Flugleiðum, stjórn Flugleiða,
fólkið hjá Arnarflugi fer að taka
til þess eftir hverju á þaö að
fara, meiri hluta i Efri deild,
meiri hluta i Neðri deild eða yfir
höfuð engum? Þetta er sagt til
undirstrikunar þvi að þessi nýja
aðferö að setja ágreiningsmál i
greinargerö er kolvitlaus, hún
er óþingleg, enda eru greinar-
gerðir til alls annars. Greinar-
geröir eru til þess að dómarar
siðar meir, sem eru að dæma
eftir lögum, geti áttaö sig á þvi
hvað vakti fyrir, sé eitthvaö
óskýrt f lagatextanum. En það
er ekki hægt að setja stefnumót-
un fram I greinargerð, hún á að
koma inn i sjálfan lagatextann.
Það er óþinglegt og það er
óþingræðislegt að fara þá leið.
Ég minni enn á örlög efna-
hagsráðstafnananna fyrir 1.
des. 1978. Og þá minni ég á það
aö viö höfðum jafnaðarmenn,
viljaö setja inn i lagatexta að
skylda Flugleiðir til að taka upp
atvinnulýðræði ekki fara eftir
hlutafjáreign heldur að taka
upp atvinnulýðræði. Mér er
raun aö þvi að til að mynda full-
trúar Alþýöubandalagsins urðu
til þess aö fella þetta ákvæði,
skilja eftir loðinn texta i
greinargerð og sannið þið til, ör-
lög hans veröa þau sömu og ör-
lög greinargeröarinnr i efna-
hagsráðstöfununum 1. desem-
ber 1978.