Vísir - 16.10.1981, Blaðsíða 16

16
Föstudagur 16. október 1981
VISIR
sveitarúlfúð wegna riðuveiki
I lé undlr Ey|af|fillum:
„epu að
eyöileggja
lítið
samfélag”
Bilatorg sf.
flasala
ilaleiga
M'gartúni 24
Chevrolet Van árg. ’79. ekinn
37 þús. mllur, sæti fyrir 8
manns, krómfelgur, útvarp,
segulband.
Chevrolct Concors árg. ’76.
Rauöur, 6 cyl. sjálfsk. vökva-
stýri, powerbremsur.
Plymouth Volare árg. ’77, ek-
inn 20 þús. km. 6 cyl sjálf-
skiptur powerbrcmsur.
Datsun 220 diesel, ekinn 108
þús. knt. Litur grásanseraöur,
verö kr. 100 þús.
Subaru GFT árg. ’78, ekinn 30
þús. km. Brúnn. Verö kr. 70
þús.

Toyota Cressida árg. ’80 ekinn
17 þús. km. Rauður, 2ja dyra 5
gira. Verð kr. 130 þús.
Ford Pinto station árg. ’75.
Litur brúnn, skipti á dýrari.
Verð kr. 47 þús.
Audi 100 LS árg. ’77 ekinn 52
þús. km. Gulur, útvarp,
kasettutæki. Verö kr. 78 þús.
Ford Pick-up 4x4 6 cyl, Bed-
ford diesei 4 girkassi, vökva-
stýri, dieselmæiir. Er i góöu
standi. Verö kr. 65 þús.
Toyota Tercei árg. ’80. Litur
silfursanseraöur, ekinn 30 þús.
km. Framdrifinn og sparneyt-
inn. Verö kr. 85 þús.
Opið kl. 9-19 alla daga
nema sunnudaga.
Simar: 13630—19514
„Áhorfandi að mann-
legum harmleik i A-
Eyj a fj a lla hreppi ’ ’
skrifar:
„Tilefni þess að ég sendi þess-
ar linur til birtingar i dagblaði
er það, að upp komst riðuveiki i
kindum á bæ einum í A-Eyja-
fjallahreppi nú í haust. En það
er ekki riöuveikin sem slik, sem
égætla að fjalla um, heldur hve
veiki þessi hefur komið miklu
róti á hugi manna i hreppnum,
svo að með eindæmum er.
Úrskurður um þessa veiki var
gefinn út á haustdögum, en þá
var liðið um ár siðan fyrstu
kindurnar á þessum bæ veikt-
ust. Skyldi maöur halda, að
dýralæknir héraðsins hefði sent
sýni til rannsóknar þegar hver
kindin eftir aðra veiktist. Nei,
það var ekki, og mun það hafa
verið óþarft að hans mati. Or-
sökin teldist vera hor og van-
hiröa og bárust þau tiðindi út'
um sveitina og viðar.
Fyrir tilstilli vina og vanda-
manna fólksins á bænum, sem
hér um ræöir, voru tekin og send
þau sýni, sem urðu til þess að
sjúkdómurinn var greindur.
í beinu framhaldi af þvi var
„Rangar
Bréfið um riðuveikimálin i A-
Eyjafjallahreppi var lesið fyrir
Þorstein Lindal dýralækni á
Skógum, sem vikið er að
ásökunum. Hann sagði þetta:
„Enda þótt æskilegra hefði
verið að vita, hver er höfundur
þessa bréfs, skal ég svara þvi,
sem ég tel rétt að ræða um á
þessum vettvangi aö sinni.
Það er rangt að ég hafi ekki
tekiö sýni og sent, þegar vart
varö veikinda i fé á þessum bæ,
sem um er að ræða. Sýni voru
tekin og greind á Keldum, en
riðuveiki kom ekkifram fyrr en
i haust. Sem dæmi má nefna
„Pirraður fjölskyldu-
faðir” skrifar:
„Ég get ekki lengur orða
bundist yfir ákveðnu vanda-
máli.sem ég veitaðsifellt fleiri
eru farnir að gera sér grein
fyrir. Þannig er mál með vexti,
að yfirleitt förum við hjónin
saman að versla til helgarinnar
og höfum þá gjarnan börnin
skipuð nefnd þriggja hrepps-
manna til þess að annast að-
gerðir, sem rannsóknarmenn
teldu að gera þyrfti. Var
ákveðin allsherjar smölun i
högum bæjarins og skyldi öllu
aökomufé slátrað til að fyrir-
byggja frekari útbreiðslu.
Nú þótti það einkennileg til-
viljun að daginn fyrir þessa
smölun, sótti bóndi einn i hag-
ann 30-40 kindur, sem hann
hafði átt þar sumarlangt, en
einn nefndarmanna er nátengd-
ur þessum bónda.
Er þá komið að öðrum kafla
málsins. Þegar reynt skyldi að
kryfja til mergjar, hvernig
veikin hefði borist i hreppinn,
_kom í ljós, að hugir nokkurra
bænda virtust ekki siður sjúkir
en féö. Persónulegar ásakanir
og skitkast fengu vængi og
meöal annars skelltu nú ýmsir
skuldinni á ullarviðskipti Ala-
foss hf., en því var haldið fram
að veikin hefði borist með ullar-
pokum þaðan.
t öfundarmenn Alafoss vegna
sivaxandi ullarviðskipta viö
bændur sunnanlands, létu þessa
skýringu óspart ganga á milli
manna. Þessum getgátum var
fljótt vfsað tilföðurhúsanna, þvi
ullarpokar hafa verið þvegnir
'sýni i janúar sem sýndi svo-
kallaða Hvanneyrarveiki. Sýni
var og tekið áður. Eftir að sjiik-
dömur fannst isýni úr fénu, var
fylgst með málinu frá Keldum,
en sem sagt, ekki fannst riðu-
veiki fyrr en nú i haust og þá i
sex kindum alls.
Varðandi ullarpoka í þessu
sambandi er það eittað segja að
ekki er langt siöan tókst aö fá þá
þvegna, og enn eru þvegnirpok-
ar geymdir jafnvelsumarlangt i
fjárhúsum. Mikil barátta hefur
staöiö um að takmarka ullar-
flutninga milli sveita og svæða
til þess að minnka hættuna á
dreifingu hugsanlegs smits,
með. Okkur finnst bæði eðlilegt
og sjálfsagt.að þautakiþáttf að
ákveöa t.d. hvað skuli haft i
helgarmatinn. Við teljum, aö
méð sliku uppeldi öðlist þau
áby rgöartilfinningu fyrir
heimilisrekstrinum og finnist
þau síöur vera til hliðar sett.
Þetta hefur enda gengiö ljóm-
andi vel, með einni undantekn-
ingu. í langflestum stærri
hjá því fyrirtæki um árabil.
Þá varð að finna annan söku-
dólg. Dýralæknir héraðsins sem
halda mætti að lært hefði af
fyrri mistökum og vanrækslu,
fór nú af stað, studdur dyggi-
lega af umboðsmanni Slátur-
félagsins og öðrum fylgisvein-
um, og var nú borið upp á menn
að riðuveiki væri komin upp á
bæjum þeirra og væri hénni
haldið leyndri. Var þetta lika
boriö Ut fyrir hrepps- og sýslu-
mörk og geta oröiö margir
vitrfhð um orð þeirra.
Þrátt fyrir það að presturinn i
Holti sem er maður sátta og
göfugiyndis hafi farið bæ af bæ
kæmi það upp.
Ég kannast ekki við samsæri
um áburð á menn um að leyna
riöuveiki á bæjum sinum, en
mér er hins vegar ljóst, að þeg-
ar erfið og heit mál sem þessi
koma upp, vill brenna við að
margt sé misskilið og mistUik-
að.
Það eru þriggja manna
nefndir starfandi i báðum Eyja-
fjallahreppunum og ég vinn
með þeim að úrræðum í þessum
málum. NU hefur einn bóndi
óskað riðuveikiskoðunar að eig-
in frumkvæði en annars hafa
ekki fundist nema þessar sex
áðurnefndu kindur sýktar”.
verslunum er þvf þannig fyrir
komið að nálægt kössunum, þar
sem greitt er fyrir vörurnar er
sælgætisafgreiðslan. Háir
hraukar af alls kyns sælgæti
blasa þar við börnunum og
freista þeirra eðlilega.
Viö hjónin höfum reynt að
gera börnum okkar grein fyrir
afleiöingum sælgætisáts — en
þegar skólafélagar þeirra
nU undanfarið til að reyna að
lægja öldur lyga og óhróðurs,
virðast þær óslökkvandi.
Nú er ekki annaö sjáanlegt en
að þeir, sem orðiö hafa fyrir
baröinu á þessum ósköpum,
verði að leita réttar sins og
krefja sýslumann um opinbera
rannsókn. óhróöursmenn sem
eru i þann veginn að eyöileggja
litið samfélag, þarfnast
lækningar tafarlaust og er
vissulega hörmulegt ef þeir sjá
ekki að séren kalla yfirsveitina
úlfúð og málaferli, þvi enginn
getur ætlast til þess að menn
taki á sig lognar sakir þegjandi
og hljóðalaust”.
Þá lét Þorsteinn þess getið, að
búfjársjúkdómar yllu oftast
óróa meö fólki, þar sem þeir
kæmu upp. Þar væri riðuveikin
verst, því „meðgöngutimi ”
hennar gæti verið allt að fimm
ár og veiran hefði aldrei verið
greind, svo að viðbrögð væru öll
afar erfið. Af þeim sökum væri
einmitt áriðandi að grípa af
festu á þessari veiki, og það yrði
varla gert nema með skilningi
og góðri samvinnu allra sem
hlut ættu að máli.
Loks má geta þess, að riðu-
veiki hefur ekki áður orðið vart
austan Þjórsár.
virðast hafa nóga peninga fyrir
alls kyns sælgæti og foreldrar
sem versla ásamt okkur i
búðunum kaupa sér frið frá sæl-
gætissuðinu meö þvi að kaupa
sælgæti, þá er fokið i flest skjól
og fáar röksemdir til greina
teknar.
Ég veit að fleiri foreldrar eiga
viö sama vandamál aðstriða og
þess vegna vil ég koma þvi á
framfæri hvort ekki sé hægt að
breyta skipulagi i verslunum
þannig, að sælgætið blasi ekki
við, þegar verið er aö greiða við
kassann,heldursémeira afsiðis
i verslununum.
Eg efast um, að það þyrfti
endilega að hafa i för með sér
minni sölu á sælgætinu, hins
vegar veit ég að margir myndu
gleðjast yfir þvi”.
Þorsteinn Lindai dýralæknlr. Skðgum:
tullyrðlngar um mlnn bátt”
„Færið sæigætissðiuna
aisíðis í verslununum"
- Hlður „pirraður fjðiskyidufaðlr”