Pressan - 22.12.1988, Blaðsíða 18

18
Fimmtudagur 22. desember 1988
bridcpe
krossgátan
Það er ekki hægt að komast hjá
því að hafa samúð með vestri í spili
vikunnar. Settu þig í spor hans: Ef
þú sætir í vörn gegn 7-gröndum og
héldir á 10987 í lit mundir þú þá
ekki ætla að þú ættir öruggt útspil?
P KG
V KG9
♦ D983
*¥• D982
♦ 10987
V 1063
♦ 2
❖ KG765
♦ A62
y ad
♦ AKG1074
«¥• A4
♦ D543
V 87642
♦ 65
•¥• 103
Sagnir voru heldur óburðugar. S
gefur, allir á og vekur á 2-laufum.
Norður gaf neikvæða sögn (?), 2-
tígla, en þegar suður skaut engu að
síður á 3-grönd fékk norður bjart-
sýniskast og óð í alslemmuna.
(Hefði einhver nefnt tígulinn væru
13 slagir auðfengnir.)
Ef suður fær hlutlaust útspil er
nokkuð einsýnt að alslemman tap-
ast. Hann á 12 slagi og hefði senni-
lega reynt við þann 13. með spaða-
svíningu. En útspil vesturs var
spaða-10. Sagnhafi reyndi gosann
og drap á ás. Næstu 9 slagir fengust
með hraði á rauðu litina og sagn-|
hafi átti þá heima 62 í spaða og
laufás. í blindum var spaðakóngur
og D9 í laufi.
En vestur átti í vanda. Hann sat
með 98 í spaða og laufkóng og gosa
og mátti ekkert spil missa. Hverju
sem hann kastaði hlaut suður að fá
13. slaginn á sama lit. Fullkomið
dæmi um það sem við köllum víxl-
kastþröng.
skqk
Um ástir og skák
Árið 1497 kom út á Spáni bók
með þessu nafni. Höfundur hennar
hét Lucena og var stúdent í Sala-
manca. Faðir hans var spænskur
sendiherra og Lucena hafði haft
tækifæri til að ferðast með honum
um Frakkland og Ítalíu og þar
hafði hann safnað efni í bók sína.
Bokin er rituð á spænsku og er nafn
hennar á frummálinu „Repeticion
de Amores y Arte de Ajedrez“. Fyrri
hluti bókarinnar fjallar um ástina
og er varpað ljósi á hana úr ýmsum
áttum með tilvitnunum í fræga höf-
unda. í síðari hluta bókarinnar er
svo fjallað um manntaflið. Þar ger-
ir Lucena hinum nýja manngangi
skil og ber hann saman við þann
gamla.
í riti Lucenas eru margar skák-
þrautir og endatöfl. Sumt eru
gamlar arabískar þrautir —
mansúba — og óleysanlegar sam-
kvæmt nýju reglunum, en aðrar eru
í góðu gildi og má sjá sumar þeirra
enn í kennslubókum skákarinnar
og eru jafnvel kenndar við Lucena.
Lítum á tvö dæmi um þetta.
í fyrra dæminu á hvítur valdaðan
frelsingja yfir og mætti ætla að tafl-
ið væri auðunnið. En þar leynist
óvænt hindrun:
1 Kd5 Kc8 2 Kd6? Kd8 3 c7+ Kc8 4
Kc6 og svartur er patt.
Lucena sýnir hvernig hægt er að
sigla framhjá þessu skeri:
1 Kd5 Kc8 2 c7! Kxc7 3 Ke6 Kc8 4
Kd6 Kb7 5 Kd7 Kb8 6 Kc6 Ka7 7
Kc7 Ka8 8 Kxb6 Kb8 9 Kc6 Kc8 10
b6 Kb8 11 b7 Ka7 12 Kc7 og mátar
í 3. leik með nýju drottningunni.
Þetta er gott dæmi um að ekki er
skynsamlegt að ríghalda í þann
ávinning sem unninn er. Hvítur
fórnar frelsingjanum en nær í stað-
inn andspæninu og vinnur á því. í
síðara dæminu lýsir Lucena aðferð
sem stundum hefur verið kennd við
brúarsmíð en mætti allt eins kenna
GUOMUNDUR
við skjólshús. Peð er komið upp á 7.
röð og báðir eiga hrók. Það er ekki
öllum gefið að sjá af eigin hyggju-
viti hvernig nota má hrókinn til að
skjóta skjólshúsi yfir kóng og
tryggja peðinu þannig örugga upp-
komu.
1 Hfl+ Kg7
(Ke6 2 Ke8 og vinnur, en nú má
svara 2 Ke8 með He3 + )
2 Hf4! Kg6 3 Ke7 He3 +
4 Kd6 Hd3+ 5 Kc6 He3 +
6 Kd5 Hd3+ 7 Hd4
og vinnur
í bókinni eru einnig sýndar
nokkrar byrjanir en þær eru ekki
mikils virði, sýna frekast hve
skammt menn voru á veg komnir í
þeim efnum þegar bókin var skrif-
uð. Þar er nefnt bragðið 1 e4 e5 2
Rf3 f6? 3 Rxe5! Þar er líka nefnd
gildra sem byrjendur geta enn á
okkar tímum fallið í: 1 e4 e5 2 Rf3
Rf6 3 Rxe5 Rxe4? (Nauðsynlegt er
að leika d6 fyrst) 4 De2 Rf6?
(Skárra er De7, svartur sleppur þá
með að tapa peði) 4 Rc6+ og vinn-
ur drottninguna.
yfih-
SRflG-Ð

SoOO
<5—
FÆÐfi

peyxTné
)fl
F'ÓCtiAH
Dppi
KLiáMSÆ
JWfl
'V

FlSKuít
M A/fríí-
r/fífol
'V 5"

l(p
Mhk/tfál

SJ 'o'
S'oKf/

'lLPlTl
EIIÍS
Sm'A-
fHKut
RISPÆ
K'JÆQI
MIíki
TflLCnR
SY6&6
2
£Tflnp
SYAflll
STlflfl
xoMfísr
tilÁ&UR
PrWfíL
) I
BLSKflt
H
Vfcfl
SflKULL
HflS
A1'fíMÍ-
STOtrínr!
\iu Qj Oul'!
POLLflt
UflDÆl
A'Tflflfíl
bíKlPT
tÝ'Í-
(xftflfALL

K'ftTiR.
SPIL
JTTÖW-
STfl-OA
KALL
SúLb-
Iflflfí
SKtL
úeillul
HftftTI
Myríifl
ktflAR
GftTA
yfift-
floffl
SVflft
ftGAAl
KÆYRI
OGflurV
l
AR
)0
HVflP
SKjíTfr
Bdlloki
SKiflr)
ÓflpJ
7
\rm
DGILOl
ft-plR
titlftuL

RfJKfl-
STffrJfl
fo&uL

ÓKuflrlnL
J/Vfl'
DflTT
TfBLDU
1Z
'ÍLTT
HfluPift
Vftfi
HfíTf-
/flG
F'/fl-
-Bll
SL'fl
Mjo£
HLflíS
57*77
r
PlÁKl flfl
ZO
TlMI
lí>
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
17 ■ 18 19 20 m’i
Skilafrestur er til 4. janúar 1989 og er utanáskriftin eftirfarandi:
PRESSAN, Ármúla 36, 108 Reykjavík, krossgáta nr. 13.
Verðlaunin fyrir 13. krossgátuna eru bókin Baráttusaga athafna-
manns. Endurminningar Skúla Pálssonar á Laxalóni. Eðvarð Ing-
ólfsson skráði. Æskan gefur bókina út en hún kom út nú einmittfyr-
ir þessi jól. Skúli þessi er landskunnur maður, mikill frumkvöðull
ífiskrcekt á Islandi og fleiru sem viðkemur atvinnulífinu. Hann var
hinsvegar nokkuð á undan sínum tíma í þessum málum og naut
sjaldnast nokkurs velvilja hins opinbera, enda segirSkúli sjálfur að
bókin sé kjaftshögg á kerfið.
Dregið hefur verið úr innsendum lausnum fyrir 11. krossgátuna
og upp kom nafn Kristins Þórs Ingvasonar, Heiðvangi 68, 220 Hafn-
arfirði. Hann fœr senda skáldsögu Ólafs Gunnarssonar, Heilagan
anda og Engla vítis, sem Forlagið gaf út fyrir réttu ári.