Pressan - 08.11.1990, Qupperneq 15

FIMMTUDAGUR PRESSAN 8. NÓVEMBER
15
Útihátídin „Ein meö öllu
a
BTJORNARMENN
ÁTNIR GREHH
MLUSKAmN
Aðstandendur útihátíð-
arinnar „Ein með öllu“,
sem haldin var á Melgerð-
ismelum í Eyjafirði um
verslunarmannahelgina
1988, hafa verið dæmdir
til að greiða söluskatt sem
fyrirtæki þeirra, Fjör hf.,
greiddi ekki áður en fyrir-
tækið varð gjaldþrota.
Það er nýmæli hér að
forsvarsmenn hlutafélags
séu sóttir til saka með
þessum hætti. Fastlega er
reiknað með að dóminum,
sem var kveðinn upp í
Sakadómi Reykjavíkur í
gær, verði áfrýjað til
Hæstaréttar.
Stjórnarmenn Fjörs hf.
voru ákærðir og þess krafist
að þeir yrðu dæmdir til að
greiða hinn áfalina söiuskatt.
Mennirnir heita Pétur
Bjarnason, Guðmundur
Ómar Pétursson og Sveinn
Rafnsson. Þeir hafa verið
dæmdir til að greiða sölu-
skattinn, 2.257.620 krónur.
Þá voru þeir dæmdir til að
greiða 50 þúsund króna sekt
hver. Aliir voru þeir dæmdir í
þriggja mánaða varðhald,
skilorðsbundið í tvö ár. Þeir
voru allir með hrein sakavott-
orð.
EKKI GERST FYRR
Ef Hæstiréttur staðfestir
dóm sakadóms er sennilegt
að forráðamenn fleiri gjald-
þrota hlutafélaga verði sóttir
til saka með sama hætti. Þre-
menningarnir voru ekki
ákærðir fyrir brot á lögum
um hiutaféiög, heldur var
óskað eftir að þeir yrðu
dæmdir samkvæmt aimenn-
um skaðabótarétti. Dóminn
kvað upp Guðjón Marteins-
son sakadómari.
Sú leið sem var farin í þessu
máli mun ekki hafa verið
reynd fyrr. Þetta mál getur
því breytt miklu fyrir önnur
gjaldþrotamál. í málinu var
tekist á um hvort stjórnendur
hlutafélaga bera persónulega
ábyrgð á skuldum þeirra
hlutafélaga sem þeir stjórna
eða ekki.
VILDU NIÐURFELLINGU
Eigendur Fjörs óskuðu eftir
því, á sínum tíma, að sölu-
skatturinn yrði felldur niður.
Á það var ekki fallist.
— sme
KARLMAÐUR DÆMDUR FYRIR AD MISRJÖBA STÚLKUM
Karlmaður á sjötugs-
aldri hefur verið dæmd-
ur í Sakadómi Reykjavík-
ur fyrir að hafa fengið
heim til sín þrjár ungar
stúlkur og farið höndum
um kynfæri þeirra og
brjóst. Maðurinn lét sér
ekki nægja að káfa, held-
ur beitti hann einnig
tungu sinni á stúlkurnar.
Stúlkunum, sem eru
fæddar á árunum 1973 og
1975, greiddi maðurinn
500 krónur fyrir hvert við-
vik. f málinu var meðal
annars tekist á um hvort
maðurinn slyppi við refs-
ingu þar sem stúlkurnar
fóru til hans sjálfviljugar.
Skoðun dómsins var að
maðurinn væri sekur og
því var hann dæmdur til
refsingar.
Atburðirnir áttu sér stað
á heimili mannsins í kjall-
araíbúð í fjölbýlishúsi við
Álftamýri í Reykjavík. At-
hæfin framdi maðurinn í
desember 1989 og í janúar
1990.
Maðurinn var dæmdur í
sex mánaða fangelsi. Þar af
eru þrír mánuðir skilorðs-
bundnir. Dómari var Guð-
jón Marteinsson.
— sme
FRJALS PRESSA

Ég get ekki að því gert en
við hverja níðgrein um
ofanritaðan annarri
skemmtilegri sem Dagfari
DV og Garri Tímans bæta
við staflann rifjast upp hvað
ritstjórarnir eru mér enn
sárir fyrir að „drepa" fyrir
þeim sjónvarpsdrauminn.
Þótt vísan um veilurnar í
íslenskri fjölmiðlun sé
aldrei of oft kveðin ættu
Indriði G. Þorsteinsson,
Hörður, Sveinn og ritstjór-
arnir tveir á DV þó ekki að
auglýsa þá staðreynd meira
en góðu hófi gegnir, enda
ekki ég sem drap Isfilm
heldur þeir.
ísfilm — eins og svo
margt sem DV-hópurinn og
Indriði hafa brallað í gegn-
um tíðina — var svo vitlaust
hugsað að fyrirtækið hefði
aldrei veitt einkastöðvun-
um þá forystu sem þær
þurftu, jafnvel þótt þeir
hefðu komist ,,í loftið".
Þá á ég alls ekki við öll
gjaldþrotin sem hafa
streymt undan rifjum þess-
ara ágætu manna — og
kostað almenning í landinu
sitt — heldur hitt að á
hvorugu blaðinu hefur tek-
ist að tryggja neitt sem
nálgast sjálfstæða þjóð-
málaumræðu.
Að hve miklu leyti þetta
kemur við efni þessarar
greinar — um frjálsa pressu
á ísl^ndi — veit ég ekki, en
í landi þar sem tjáningar-
frelsið er metið til skósóla
er þetta óneitanlega bráð-
skemmtilegt íhugunarefni.
GÖMLU
PRENTMIÐLARNIR
Hinn hefðbundni íslenski
fjölmiðill var dagblaðið
sem smám saman varð
hluti af flokkakerfinu. Hver
flokkur rak sitt málgagn. Af
þessum blöðum hefur að-
eins eitt sprengt af sér fjötr-
ana: Morgunblaðið.
Enda þótt Mogginn sé
hvorki fullkomlega frjáls né
óháður virða hann allir og
lesa vegna þess að Matt-
híasi Johannessen og
Styrmi Gunnarssyni hefur
tekist það ómögulega: Að
halda flokksmaskínunni í
skefjum — og eiga skilið
fálkaorðuna fyrir!
Tíminn og Þjóðviljinn
eru sér á parti á hinum vall-
arhelmingnum, enda hvort
tveggja blöð sem enginn
les ótilneyddur. Sanna þau
það eitt hve ótrúlega lengi
er hægt að halda samtrygg-
ingu og sveitamennsku til
streitu með streitu.
Alþýðublaðið, sem er
minnst þessara blaða, er
þarna á milli. í tíð Ingólfs
Margeirssonar hefur það
heldur þokast upp á við, en
er ennþá óraveg frá því sem
einu sinni var í tíð eins af
forverum hans, Gísla J. Ást-
þórssonar.
NÝJU
PRENTMIÐLARNIR
Sú var tíð að DV var hið
eina og sanna frjálsa og
óháða dagblað. f dag er DV
orðið eins og hver önnur
drusla sem maður les af
rælni rekist maður á það á
biðstofum kerfisins eða hjá
tannlækninum eða rakar-
anum.
Hluthafamál Arnarflugs
hafa svo lengi prýtt forsíð-
una, og önnur mál of ber-
sýnilega tengd fjármálum
og áhugamálum eigend-
anna, að blaðið hefur misst
flug og tiltrú. Afleiðingarn-
ar gátu þeir sagt sér sjálfir.
Engu að síður á DV frá-
bæran penna, Jónas Krist-
jánsson ritstjóra. Eru rispur
hans um landbúnaðarmál
og „kerfið" eitt örfárra
leiftra í íslenskum prent-
miðlum sem maður reynir
að missa aldrei af. Vonandi
er Jónas ekki að guggna.
Um Pressuna er of
snemmt að ræða, svo stutt
sem um er liðið frá því að
nýir ritstjórar tóku við.
Væri best að breyta henni í
sjálfstætt hlutafélag sem
gæti þá att kappi við Mogg-
ann, mánaðarritin og DV
og styrkt prentfrelsið í
landinu.
Um mánaðarritin er það
að segja að Mannlíf og
Nýtt líf vinna á jafnt og
þétt á sama tíma og Heims-
mynd seilist æ lengra fram
á brún örvilnunar og glans-
gljáa til að halda sölu með
fyrirséðum afleiðingum.
LJÓSVAKAMIÐLARNIR
Hljóðvarp Ríkisút-
varpsins, rás 1 og 2, þrátt
fyrir ótal kollsteypur, hefur
einnig unnið á samtímis því
sem fréttastofa ríkissjón-
varpsins verður æ hlut-
drægari þrátt fyrir Helga
Má Arthursson — einn
besta fréttamann landsins.
Hefur fréttastofu ríkis-
sjónvarpsins stórlega
hrakað eftir að Ingvi Hrafn
flaug. Ekki svo að skilja að
hann hafi verið gallalaus,
en hann var ferskur og
sanngjarn og hefur Bogi
Ágústsson aldrei komist
með tærnar þar sem hann
hafði hælana.
Stöð 2 er enn óþekkt
stærð eftir eigendaskiptin.
Verður sjónarsviptir að
Ólafi E. Friðrikssyni, að
margra dómi besta frétta-
manni landsins. Margt
bendir til að sjálfstæði
fréttastofunnar muni auk-
ast á ný, vonandi um alla
framtíð.
Aðalstöðin er einn ör-
fárra ljósvakamiðla sem
halda uppi flaggi sjálf-
stæðisins og gerir það með
reisn. Þarf þessi stöð að
sinna meira fréttum og
fréttatengdu efni og öðru
sem verður að koma ef
tryggja á lýðræði í ljósvak-
anum.
Hvort Bylgjan nær sér
eftir ótal kollsteypur veit
enginn, en vonandi tekst
að blása lífi í útbrunnar
glæður fréttastofunnar
með samrunanum við
fréttastofu Stöðvar 2.
Vonandi tekst það. Ekki
veitir af röddum í kórinn!
LOKAORÐ
Einungis Mogginn og
Aðalstöðin eru í dag fjöl-
miðlar sem hægt er að
kalla frjálsa pressu. Press-
an og Ríkisútvarpið-
hljóðvarp ná vonandi
þeim sessi, það verður að
koma í ljós. Sama er að
segja um Stöð 2 og Bylgj-
una.
Því miður hefur reynslan
hins vegar sýnt að DV er að
fjara út, kannski í skulda-
feni Arnarflugsævintýris-
ins, kannski vegna þess að
Jónas — burðarás blaðsins
— er búinn að fá ennþá eitt
áhugamálið ... utanhúss.
Um hin blöðin, Tímann,
Þjóðviljann og Alþýðu-
blaðið, er það eitt að segja
að vikulegt fjölrit til flokks-
manna væri meira í takt við
tímann. Þeir sem enn lesa
þessi hugverk gera það
hvort sem er af skyldu. Nú
þegar hillir undir lok 20.
aldar flokkast það undir þá-
tíðarþrá og fortíðardýrkun
að flokkar reki fjölmiðla!
Höfundurinn er rithöfundur
og er m.a. að skrifa sögu
Stöðvar 2.
lUNDIR
IOXINNI
I GUÐMUND-
I UR J. GUÐ-
I MUNDSSON
I FORMAÐUR DACS-
■ BRÚNAR
— Ertu ekki að bregð-
ast skjólstæðingum þin-
um með því að taka
sjóðsinnstæðurnar úr
ávöxtun?
„íslandsbanki er með
langhæstu útlánsvextina.
Ég verð hins vegar ekki
var við að þeir séu með
háa innlánsvexti að sama
skapi."
— Er ekki þversögn
falin í því að taka inn-
stæður út vegna hækk-
unar útlánsvaxta?
„Nei, það er hið gagn-
stæða. Þetta er hörð að-
vörun. Engin fyrirtæki á
íslandi græða jafnmikið
og bankarnir, nema
kannski íslenskir aðal-
verktakar og Eimskip.
— Er ekki vonlaust að
fá betri bankaávöxtun
fyrir þessa peninga?
Fara þeir kannski í gráa
markaðinn?
„Dagsbrún fer aldrei i
gráa markaðinn."
— Færðu einhvers
staðar betri ávöxtun i
banka?
„Að minnsta kosti fá-
um við ekki verri ávöxtun
annars staðar. íslands-
banki fær ekkert að slá
um sig með því að segja
að þetta sé bara Dags-
brún. Við höfum sent
bankanum aðvörun og
þrýstum á aðra um að
gera það sama og við."
— Erekki útséð um að
aðrir bankar hækki lika
útlánsvexti7
„Það gerist að minnsta
kosti ekki í þessum mán-
uði, hvað sem síðár verð-
ur. Aðgerð okkar oghugs-
anleg viðbrögð annarra
hafa þó stöðvað aðra
banka og íslandsbanki
stendur eftir á toppnum í
vöxtum."
— Ætlarðu ekki bara
að seija hlutafé Dags-
brúnar í íslandsbanka —
eiga verkalýðsfélög að
vera i bankabransanum?
3
2
1
„Mérsýnist reynslan af
þátttöku verkalýðsfélag-
anna í bankastarfsemi
vera slæm, sérstaklega
þegar viðkomandi banki
er á þennan hátt i farar-
broddi með hækkanir. Og
við erum að undirbúa
sölu á okkar hlut."
— Er þetta ekki bara
liður i þvi að klekkja á
Ásmundi?
„Það er engin barátta
milli okkar Ásmundar.
Hann hefur að vísu aðrar
áherslur í þessu máli og
við erum ekki alltaf sam-
mála, en ég er ekkert að
berjast við hann."
— Eða kannski öllu
heldur liður i kosninga-
baráttu þinni innan
Dagsbrúnar?
„Ég er ekki farinn að
heyja neina baráttu þar.
Þetta er einfaldlega í
beinu framhaldi af verð-
lagseftirliti okkar."
GuðmundurJ. Guðmunds-
son, formaöur Dagsbrúnar,
hefur verið í sviðsljósinu
vegna baráttu sinnar gegn
hækkun útlánsvaxta hjá Is-
landsbanka.