Pressan - 17.10.1991, Page 16
16
FIMMTUDAGUR PRESSAN 17. OKTÓBER 1991
VIGDÍS
Finnbogaclóttir er líklega sá
íslendingur sem getur stát-
að af flestum doktorstitlum,
enda fengiö að meöaltali
tvo til þrjá heiðursdoktors-
titla á ári síðan hún tók við
embætti. Nú síðast varð
hún bókmenntadoktor í
Japan. Því miður eru það
ekki margir íslendingar
sem gjaldgengir eru i heið-
ursflokkinn — það er ekki
nema þegar einstaka
..öðruvísi'' fræðimaður fær
hann eins og „fjörudoktor-
inn" Uiövik Kristjánsson,
sem fékk heiðursdoktor eft-
ir að honum hafði verið
hafnað sem venjulegum
doktor. En þökk sé Morg-
unblaðinu að við getum
fylgst með doktorum lands-
ins. Nú síðast varði
luar Jónsson ritgerð sína í
Knglandi og var tími til
kominn að við fengjum
doktor í „vandamálum ör-
smárra hagkerfá'. Þarf
varla að taka fram að rit-
gerðin fjallar um stjórnmál
og efnahagsstefnur á ís-
landi. En við íslendingar
höfum áður eignast dokt-
ora með skemmtileg við-
fangsefni. Má sem dæmi
taka dr. Harald Matthiasson
sem er doktor í sem og er,
eða notkun tilvísunarfor-
nafna i fornsögunum. Þá
má nefna dr. Jakob Jóns-
son sem var doktor í bíblíu-
bröndurum eða kímni
Ciamla testamentisins. Nú
Össur Skurpliédinsson er
doktor í kynlífi laxa eins og
frægt er. Oddviti sjálfstæð-
ismanna i Kópavogi, dr.
(iunnar Birgisson, er stund-
um sagður vera doktor í
drullu en hið rétta er auö-
vitað aö hann er doktor i
notkun uppfyllingarefna.
Mannfræðingurinn (iísli
fíúlsson er doktor í Sand-
gerðingum og Tungnamaö-
urinn dr. (iunrtar Karlsson
sagnfræðingur er doktor í
Þingeyingum og sjálfur.
Olafur Rai(nur Grimsson er
doktor í flokkakerfinu is-
lenska og segja sumir að
það hafi verið fræðilegur
áhugi hans sem stýrði
flokkaflakki hans á sinum
tíma. Að lokum má nefna
fjölmiðladoktorinn Siifrúnu
Stefánsdóttur sem er dokt-
or í skólasjónvarpi i
Kentucky með tilliti til að-
stæðna á Jótlandi og ís-
landi.
Sjálfstæðismenn í meirihluta í sveitarstjórnum
Persónulegar erjur, misklíö
og varanlegur klofningur
Sjálfstœdismenn unnu uída
gódan sigur í sídustu sueitar-
stjórnarkosningum. Á nokkr-
um stödum á landinu hefur
þeim gengid illa aö halda á
sigrinum og dœmi eru um aö
flokkurinn hafi hreinlega
klofnaö. Fyrstu átökin milli
sjálfstœdismanna urdu
reyndar fyrir kosningar, á ísa-
firdi. I Vestmannaeyjum
klofnadi bœjarstjórnarflokk-
urinn strax að loknum kosn-
ingunum. Fyrr á þessu ári
klofnadi flokkurinn á Ólafs-
firdi og átök hafa oröid innan
Sjálfstœöisflokksins í Kópa-
uogi og í Reykjautk.
I mörgum tilfellum hafa
æðstu forystumenn flokksins
reynt að beita áhrifum sínum
til að jafna ágreining í héraði,
en sjaldnast haft erindi sem
erfiði.
KLOFNINGUR Á ÍSAFIRÐl
Eftir prófkjör sem haldið
var á ísafirði kom upp mikill
ágreiningur, sem varð til þess
að sjálfstæðismenn buðu
fram tvo lista; sem sagt
hreinn klofningur. Saman
náðu listar sjálfstæðismanna
meirihluta.
Ólafur Helgi Kristjánsson,
fyrrverandi skattstjóri og nú-
verandi bæjarfógeti á ísafirði,
var kjörinn í fyrsta sæti í próf-
kjöri flokksins.
Kolbrán Hall-
dórsdóttir
varð í öðru
sæti.
Ólafur Helgi Kjartansson.
Hann átti stóran þátt i að Sjálf-
stæöisflokkurinn klofnaði á
ísafirði. Það varð til þess að
boðnir voru fram tveir listar
sjálfstæöismanna.
Þegar úrslitin lágu fyrir kom
fram ágreiningur milli Kol-
brúnar og Ólafs Helga. Það
var sama hvað gert var til að
sætta þau; sættir tókust ekki.
Það varð til þess að flokk-
urinn klofnaði og Kolbrún
fékk fleiri sjálfstæðismenn
með sér, og saman buðu þau
fram í-lista Sjálfstæðs fram-
boðs.
Mesta athygli vakti að Har-
aldur Lindal Haraldsson, þá-
Sigurður Jonsson. Hann leiddi
Sjálfstæðisflokkinn til stór-
sigurs í Vestmannaeyjum.
Þrátt fyrir það fékk hann ekki
embætti í bæjarstjórn sem
hann gat sætt sig við. Sigurð-
ur flúði frá Vestmannaeyjum í
kjölfar deilnanna sem risu.
Hann er nú sveitarstjóri í Garð-
inum.
Þorsteins Pálssonar, þáver-
andi formanns, Matthíasar
Bjarnasonar og annarra, sem
meirihlutinn var myndaður.
Þeir sem best þekktu til
töldu enga framtíð í samstarfi
sjálfstæðismanna vegna þess
sem á undan var gengið. Þeir
sem höfðu ekki trú á sam-
starfinu reyndust sannspáir.
Hafi einhvern tíma verið
möguleiki á að Sjálfstæðis-
flokkurinn næði saman aftur
er mat margra að nú séu nán-
ast engar líkur til að af því
verði.
PERSÓNULEGAR DEILUR
í VESTMANNAEYJUM
Fyrir kosningarnar var
haldið prófkjör hjá sjálfstæð-
ismönnum í Vestmannaeyj-
um. Þar gerðust óvæntir hlut-
ir. Siguröur Jónsson kennari,
sem verið hafði annar maður
á listanum, skákaði efsta
manni, nafna sínum Einars-
syni.
Flokkurinn hafði verið í
meirihluta en vann glæstan
sigur og fékk sex af níu bæj-
arfulltrúum. Þrátt fyrir þenn-
an stóra sigur fylgdu á eftir
hatrammar deilur meðal
sjálfstæðismanna. Sigurður
Jónsson vildi í fyrstu verða
bæjarstjóri. Hann þakkaði
Davíð Oddsson. Eftir að hann ákvað aö láta af
embætti borgarstjóra í Reykjavík kom fram
ágreiningur innan borgarstjórnarflokksins um
eftirmann hans. Ekki hefur gróið um heilt.
verandi bæjarstjóri,
var valinn til að
skipa efsta sætið á
í-listanum. Haraldur
hafði verið bæjarstjóri
andstöðuflokka
Sjálfstæðisflokksins og
milli hans og sjálfstæðis-
manna ekki verið góð sam-
vinna.
Sjálfstæðisflokkur tapaði
einum manni í kosningunum,
fékk þrjá en hafði haft fjóra
áður. í-listinn fékk tvo menn
og þar með náðu þessir tveir
listar sjálfstæðismanna fimm
bæjarstjórnarmönnum af níu
og höfðu þar með hreinan
meirihluta.
Listarnir náðu að mynda
meirihluta, sem er reyndar
fallinn nú. Það var sérstak-
lega vegna afskipta forystu-
manna flokksins, svo sem
sér að stórum hluta sigurinn
og taldi sig eiga kröfu á bæj-
arstjóraembættinu.
Þessi hugmynd Sigurðar
Jónssonar féll ekki í mjúkan
jarðveg. Það varð til þess að
hann gaf eftir og sóttist eftir
embætti forseta bæjarstjórn-
ar. Enn fékk hann neitun frá
flokkssystkinum sínum. Hon-
um var boðið að verða for-
maður bæjarráðs, en á það
taldi Sigurður sig ekki geta
sæst.
Þrátt fyrir tilraunir margra,
þar á meðal helstu forystu-
manna flokksins, tókst ekki
að lægja öldurnar. Það varð
til þess að Sigurður sagði skil-
ið við meirihlutann. Þar með
var sá maður, sem átti hvað
mesta hlutdeild í þessum
stóra sigri flokksins, hættur
að vinna með eigin flokki.
Sigurður Einarsson. Hann
leiddi Sjálfstæðisflokkinn í
Vestmannaeyjum þar til nafni
hans, Sigurður Jónsson,
hreppti fyrsta sætið i próf-
kjöri. Mikill ágreiningur reis
eftir prófkjörið. Eftir harðar
deilur hefur Sigurður Einars-
son aftur komist í sæti odd-
vita flokksins.
Reyndar greri aldrei um
heilt og að endingu tók Sig-
urður saman hafurtask sitt og
fiutti brott frá Vestmannaeyj-
um. Hann er nú sveitarstjóri í
Garði á Reykjanesi. Þar með
er Sigurður Einarsson orðinn
oddviti sjálfstæðismanna í
Vestmannaeyjum á nýjan
leik.
NAUÐVÖRNÁ
ÓLAFSFRIÐI
Á Ólafsfirði voru, sem fyrr,
aðeins bornir fram tveir
framboðslistar; D-iisti Sjálf-
stæðisflokks og H-listi vinstri
manna og óháðra. Sjálfstæð-
ismenn fengu fjóra fulltrúa af
sjö og héldu þar með meiri-
hlutanum.
Þar sem Sjálfstæðisflokkur
hefur lengi verið í meirihluta
á Ólafsfirði hefur bæjarstjór-
inn verið yfirlýstur sjálfstæð-
ismaður og svo er nú.
Það var samt vegna bæjar-
stjórans sem meirihluti Sjálf-
stæðisflokks var nær sprung-
inn í sumar. Aðeins bæjarfull-
trúi flokksins, Oskar Þór Sig-
urbjörnsson, forseti bæjar-
stjórnar, studdi bæjarstjór-
ann, Bjarna Grímsson, eftir
deilu sem reis innan meiri-
hlutans.
Mikið var gert til að ná sátt-
um, en þeir þrír bæjarfulltrú-
ar Sjálfstæðisflokks, sem ekki
studdu bæjarstjórann, vildu
ekkert gefa eftir. Krafa þeirra
var að bæjarstjórinn yrði lát-
inn fara. Lengi vel leit út fyrir
að forseti bæjarstjórnar og
oddviti flokksins á Ólafsfirði,
Óskar Þór Sigurbjörnsson,
gengi til liðs við vinstrimenn
og myndaði með þeim meiri-
hluta. Vinstrimenn gátu vel
sætt sig við Bjarna Grímsson
sem bæjarstjóra, þótt hann sé
yfirlýstur sjálfstæðismaður.
Á síðustu stundu fu.idu
sjálfstæðismenn lausn á
vandanum. Þeir þrír bæjar-
fulltrúar, sem höfðu verið
með andóf, voru sendir í frí
frá störfum í bæjarstjórn. Þre-
menningarnir eru; Kristín
Trampe, Siguröur Björnsson
og Þorsteinn Ásgeirsson.
Reyndar leystist málið innan
Sjálfstæðisflokksins ekki auð-
veidlega. Ekki var hægt að
kalla inn næstu varamenn,
þar sem þeir voru einnig í
Gunnar I. Birgisson. Eftir próf-
kjör sjálfstæðismanna í Kópa-
vogi varð óánægja með þá út-
reið sem fyrrum leiðtogar
þeirra fengu. Ekki sér enn fyrir
endann á þeirri deilu.
andstöðu við bæjarstjórann.
Taka varð varamenn úr sæt-
um aftarlega á framboðslist-
anum til að fylla bæjarstjórn-
arflokkinn.
Ólíklegt er talið að sættir
takist nokkurn tíma aftur og
nú er talið óvíst að næsti
framboðslisti Sjálfstæðis-
flokksins verði skipaður
sömu frambjóðendum og
voru á listanum síðast.
BYLTING í KÓPAVOGI
Miklar breytingar urðu í
prófkjöri Sjálfstæðisflokks
fyrir bæjarstjórnarkosning-
arnar í Kópavogi. Richard
Björguinsson, sem verið
hafði í fyrsta sæti, féll í það
áttunda. Hann brást illa við
úrslitunum og neitaði að taka
sæti á listanum. Bragi Mika-
elsson, sem verið hafði í öðru
sæti, féll í það fimmta.
Þessar miklu breytingar
urðu meðal annars til þess að
ekki hefur gróið um heilt.
Þótt ekki hafi komið til mik-
iila átaka á yfirborðinu er
ekki allt sem sýnist. Það
ræðst af stöðu bæjarsjóðs á
næstunni hvert framhaldið
verður.
BORGARSTJÓRADEILA
í REYKJAVÍK
Þegar verið er að taka sam-
an átök innan Sjálfstæðis-
flokksins í sveitarstjórnum
verður ekki hjá því komist að
nefna borgarstjórnarflokk-
inn. Eftir að formaður flokks-
ins og forsætisráðherrann,
Dauíö Oddsson, ákvað að
láta af embætti borgarstjóra
risu deilur milli þeirra sem
sóttust eftir embættinu. Þar
sem borgarfulltrúar flokksins
gátu ekki komið sér saman
um borgarstjóra varð að leita
út fyrir borgarstjórnarflokk-
inn, þrátt fyrir að borgarfull-
trúarnir næðu samkomulagi
um að það yrði ekki gert.
Lengi vel leit út fyrir að
kosið yrði milli Katnnar
Fjeldsted, Árna Sigfássonar
og Vilhjálms Þ. Vilhjálmsson-
ar. Eins var Magnús L. Sueins-
son ekki útilokaður frá emb-
ætti borgarstjóra.
Þar sem borgarfulltrúarnir
gátu ekki komið sér saman
um eftirmann Davíðs valdi
Davíð eftirmanninn; Markús
Örn Antonsson.
Sigurjón Magnús Egilsson