Pressan - 07.10.1993, Síða 38

SJONVARP OG B I O
38 PRESSAN
Fimmtudagurinn 7. október 1993
SJÓNVARPIÐ
Sjáið:
• Álfagull ★★★1/2 Finian’s Rainbow Á RÚV á fimmtudags-
kvöld. Bandarísk dans- og söngvamynd frá 1968 í leikstjórn
Coppola. I myndinni er komið inn á kynþáttamismunun og
nún var á undan sinni samtíð en hefúr elst yndislega hallæris-
lega á 25 árum. Fred Astaire kostulegur í hlutverki sínu.
• Fatafella deyr ★★★ Maigret - Les plaisirs de la nuit á RÚV á
föstudagskvöld. Byggð á sögu Georges Simenon sem þýðir að
plottið er ekki móðgandi einfalt. Það er oft með þessar frönsku
myndir eins og Laxness; þegar maður er búinn að pína sig í
gegnum fyrstu blaðsíðurnar þá er framhaldið í góðu lagi.
• Einræðisherrann ★★★1/2 The Great Dictator á RÚV á
sunnudag. Þetta er fyrsta talmynd Chaplins í fúllri lengd, frá ár-
inu 1940. Þeir sem ekki hafa séð þessa klassísku mynd ættu ekki
að láta happ úr hendi sleppa. Frábært þrjú-bíó.
• Annarra manna peningar ★★1/2 Other People’s Motiey á
Stöð 2 á laugardagskvöld. Þeir eru nokkrir sem geta haldið heilu
kvikmyndunum á floti og Danny DeVito sýnir í þessari mynd
að hann er einn þeirra.
Varist:
• Homer og Eddie 9 á Stöð 2 á fimmtudagskvöld. Whoopi
Goldberg og James Belushi eru mistækir leikarar og ekki ýkja
kresin á hlutverk. Það sannast í þessari mynd. Hún leikur konu
sem er að deyja úr krabbameini í heila og hann leikur miðaldra
„strák“ sem hefúr verið undarlegur síðan hann fékk bolta í höf-
uðið í bemsku. Öll þessi ósköp eiga að vera fyndin!
• fskaldur 9 Cool as Ice á Stöð 2 á föstudagskvöld. Rappsöngv-
arinn Vanilla Ice leikur Johnny, mótorhjólahetju og söngvara,
sem kynnist stelpu, en foreldrar hennar vilja ekkert með hann
hafa — eins og einhver vilji nokkuð með þennan VanOla Ice
hafa. Þetta er stef sem var reynt með sjálfúm Elvis og gekk ekki.
Hvemig í ósköpunum dettur mönnum í hug að það lagist með
Vanilla Ice?
• Pottormur í pabbaleit II 9 Look Who’s Talking Too á Stöð 2
á sunnudag. Enn eitt dæmið um gíruga Hollívúdd-menn að
blóðmjólka beljuna.
• Kona á flótta Wotnan on the Run: The Lawrencia Betnbenek
Story á Stöð 2 á sunnudagskvöld. Framhaldsmynd í tveimur
hlutum. Þú skalt varast þetta prógramm nema: Þú hafir ekkert
annað að gera, sért staðráðinn í að borga áskriftina fyrir október
og ædir að gera það á réttum tíma.
KVIKMYNDIR
Algjört möst:
• Flóttamaðurinn ★★★ The Fugitive
Áhorfandinn stendur allan tímann með
flóttamanninum, sem verður einskonar
sambland af greifanum af Monte Cfuisto og
Jósep K. Qfsóttur af glæponum og hinu op-
inbera. Flóttamaðurinn er m.ö.o. í svipaðri
stöðu og almenningur. Myndin er ótrúlega
spennandi og kemur manni hvað eftir annað
á óvart eins og vera ber í góðri spennumynd.
Bíóhöllinni.
• Indókína ★★★★ Þessi kvikmynd er
ótrúlega vel gerð. Leikur er yfirleitt frábær,
myndataka stórkostleg, sviðsetning og leik-
munir aðdáunarverð. Hvað ætli þurfi að líða
mörg ár þar til Hollywood verður fær um að
gera mynd af þessari stærðargráðu um ffam-
haldið?
Háskólabíói.
• I skotlínunni ★★★1/2 In the Line of Fire
Myndin er afar vel gerð og vel leikin. Flest at-
riði í myndinni eru trúverðug og eykur það
vitaskuld á spennuna, þessi saga gæti gerst.
Myndin fjallar um hina afskræmdu mann-
veru sem ekki er lengur þörf og ekld er leng-
ur hægt að rétdæta. Stjömubíói.
• Red Rock West ★★★ Red Rock West er
vel gerð afþreying og þykist ekki hafa neinn
djúpan boðskap. Efni myndarinnar er tóm
videysa eins og oft er um spennumyndir, en
maður finnur að leikararnir hafa gaman af
að fást við það. Regnboganum.
• Júragarðurinn ★★★ Jurassic Park Þetta
er spennandi ævintýramynd sem ætíað er
nákvæmlega sama hlutverk og hinum „raunverulega“ Jurassic
Park, að græða peninga. Hæstíréttur um gæði þessarar myndar
eru börnin. Þegar hasarinn fór að færast í aukana í myndinni
hættu strákar að stríða stelpum og stelpur hættu að gjóa augum
á stráka. Bíóhöllinni og Háskólabíói.
• Þríhymingurinn ★★★★ Æda má að þar fari hálfklámmynd
um vændismenn og búksorgir þeirra, sem maður sér kl. 11,
einn. Fljódega kemur í ljós að varlegt er að treysta auglýsingum
(og umsögnum kvikmyndagagnrýnenda), því hér getur að líta
sérstaklega skemmtilega og hjartahlýja mynd um ástina og vald
tílfinninganna yfir okkur. Regnboganum.
Y
• •
Oðruvísi umræðuþáttur
Síödegisu ni ræðan
Það blæs byrlega fyrir Ríkisútvarpinu Sjónvarpi í upphafi vetrar og mikill
kraftur er í stofnuninni um þessar mundir. Innlendri dagskrárgerð er gert
hátt undir höfði og ný andlit birtast áhorfendum nánast í viku hverri. Eitt
nýrra andlita er Salvör Nordal, en hún er ein þriggja umsjónarmanna um-
ræðuþátta sem verða á dagskrá á sunnudögum.
„Umræðuþættirnir bera
yfirskriftina Síðdegisumræðan
og er ædað að taka eitthvert
efni fýrir hverju sinni og ræða
það frá nýju sjónarhomi. Við-
fangsefúi hvers þáttar ræðst af
viðburðum vikunnar. Um-
sjónarmenn auk mín em þeir
Magnús Bjarnfreðsson og
Gísli Marteinn Baldursson.
Þetta er skemmtilega saman-
settur hópur að mínu mati,
gamalreyndur haukur og svo
ungur og upprennandi mað-
ur. Þó að við hittumst viku-
lega og berum saman bækur
okkar þá stjórnum við hvert
sínum þættinum og berum
ábyrgð á honum. Síðdegi-
sumræðan er samstarfsverk-
efni þriggja deilda, ég kem að
þessu í gegnum innlendu dag-
skrárdeildina, Magnús í gegn-
um fféttastofúna og Gísll er á
vegum framkvæmdastjóra."
Salvör hefur verið fram-
kvæmdastjóri íslenska dans-
fiokksins frá hausti 1989, en
þar áður starfaði hún sem
fJamkvæmdastjóri Listahátíð-
ar. Hún hefur einnig starfað
sem blaðamaður og annaðist
þættí á Stöð 2 fýrir nokkrum
árum sem hétu „Heil og sæl“.
„Ég hef ekki verið í þessum
bransa í sautján ár, en hef þó
nokkra reynslu. Ég hef lokið
BA-prófi í heimspeki og fór
síðan í framhaldsnám til Skot-
lands. Bakgrunnur fólks,
menntun og starfsreynsla hafa
eðlilega áhrif á þá sýn sem
hver og einn hefúr, en ég ætla
þó ekki að binda mig við eitt-
hvað fyrirfram ákveðið. Síð-
degisumræðan hefur verið í
undirbúningi í tvo mánuði.
Við höfum fundi á fimmtu-
dögum og þar ræðst efni
næsta þáttar."
Fjölmiðlutt á íslandi hefur
aldrei verið meiri, óttast Salvör
ekki að Síðdegisumrœðan
drukkni hreinlega í öllu þessu
flóðifrétta og dagskrárgerðar?
„Það er alveg rétt, það er
um ákveðna offjölmiðlun að
ræða á íslandi og til að raddir
heyrist þurfa þær að vera
sterkar. En ég held þó að þrátt
fyrir þetta offramboð séu
menn voðalega mikið að
hamast á sama sviðinu. Allt
virðist ganga út á einhvern
hasar, sem síðan á að selja. En
þegar allt kemur til alls eru
þetta sömu fJéttímar sagðar á
sama hátt, sömu fJéttaskeytin.
Og ef við tölum
um ljósvakamiðl-
ana, þá sjáum við
hinn vangann á
Davíð segja sama
hlutinn á hinni
stöðinni. Síðdegi-
sumræðunni er
ætlað að vera
öðruvísi. Um-
ræðunum er ekki
ætlað að vera
pólitískur hanas-
lagur þar sem
viðmælendum er
stillt hverjum
upp í sitt homið.
Ég held að Síð-
degisumræðan
verði öðruvísi
þáttur, við ætíum
ekki inn á þetta
svæði. Hug-
myndin er að
hefja sig yfir dægurþras, ræða
hluti sem skipta alla máli og
gefa sér tíma til þess.“
Fyrsti þáttur Síðdegisumr-
æðuntiar verður nœsta sunnu-
dag og Salvör stjórnar þættin-
um. Er kominn skrekkur?
„Já, þegar ég leyfi mér að
hugsa um þá hlið — en það er
víst bannað — þá finnst mér
þetta alveg hryllingur! Þó að
ég hafi nokkra reynslu af fjöl-
miðlum er sjónvarpið óvæg-
inn miðill og fólk er berskjald-
aðra þar en á öðrum vett-
vangi. Ég hef aldrei stjórnað
þætti í beinni útsendingu í
sjónvarpi áður, en þetta verð-
ur bara að koma í ljós.“
Davíö Þór Jónsson,
skemmtikraftur ogguö-
fræöineml, hefur áhuga á
feröalögum og lestri
góöra bóka. Hann heföi
þó ekkert á móti því aö
vera sjónvarpsstjóri í svo
sem einn dag.
04:00 íþróttir.
07:00 Halló Hafnarfjöröur.
Morgunþáttur.
09:00 Skemmtilegt efni. Er-
lent skemmtiefni eöa
íslenskt grín á borð
viö „Þjóð í hlekkjum
hugarfarsins" eða
„umræðuþætti" undir
stjóm Ragnars Halt
dórssonar.
18:00 Morgunsjónvarp
bamanna. (Eöa eitt-
hvað annaö sem eng-
inn nennir að horfa á,
allra síst bömin, svo
þaö sé matarfriður.)
20:00 Fréttir og veður.
20:30 Limbó.
21:30 Kvikmynd kvöldsins.
Einhver mynd sem
hefur ekki tölustaf aft-
an við titilinn.
23:30 Dagskrárlok.
Þula: Brynja X. Vífilsdóttir.
Hún á alltaf að koma
á milli dagskrárliða og
stundum inn í þá
miöja og þá skiptir
svo sem engu máli
hvað er í sjónvarpinu.
KVIKMYNDIR
Að segja hið ósegjanlega
„Það má með ólíkindum heita að þessir
heimsfrœgu leikarar skuli vinna stór-
kostlegan leiksigur í þessari mynd, þar
sem þeir eru með bestu leikurum sam-
tímans fyrir. “
PÍANÓIÐ - THE PIANO
REGNBOGANUM
★★★★★
Sumarið hefur verið
óvenju gjöfúlt á góðar mynd-
ir. Mest
hefúr þó farið fyrir afar vel
gerðum spennumyndum
með svo sem engan boðskap
eða merkingu, myndum eins
og Flóttamanninum, í eldlín-
unni og Júragarðinum, sem
ekki munu þykja merkar þeg-
ar til lengdar lætur. Inn á
milli hafa svo skotíst mjög at-
hyglisverðar myndir á borð
við Falling Down, Vonda lög-
reglumanninn, Þríhyrning-
inn og Indókína, sem allar
munu taka sér virðulegan sess
í kvikmyndasögunni fyrir
margra hluta sakir, sérstak-
lega vegna þess að í þeim er
gerð tilraun til að skilgreina
þá tíma sem við lifum á eða
mennina sem skapa þessa
tíma. I þeim öllum er gerð til-
raun til að horfast í augu við
hina guðlausu tuttugustu öld,
þar sem allt virðist leyfilegt.
Þessar bestu myndir hafa þó
lítið fengist við leit að ein-
hverjum gildum, sem gera líf-
ið þess virði að því sé lifað,
nema þá helst Þríhyrningur-
inn. Þær hafa allar fengist við
að lýsa fremur en kryfja.
Kvikmyndin Píanóið sver
sig í ætt við þessar bestu
myndir sem áður voru
nefiidar, en sker sig úr þeirra
hópi að því leytí, að í henni er
gerð tilraun til að kryfja ekki
síður en lýsa. Þess vegna
skiptír ekki máli þótt tíminn
sé viktoríanskur og landið
frumskógar Nýja-Sjálands,
fjallað er um myrkviði vold-
ugra tilfinninga sem byltast
innra með okkur flestum.
Ung mállaus kona tjáir hug
sinn með píanóleik, píanóið
er henni tjáningarmiðill, brú-
in yfir til annarra manna,
tengiliður hennar við
mennskuna í sjálfri sér og
öðrum. Hún flyst til bónda
sem býr í frumskóginum án
þess að hafa séð hann áður,
ásamt ungri dóttur sinni,
með hjúskap í huga. Bóndinn
hirðir ekki um mikilvægi pí-
anósins fyrir konuna og er
það skilið eftir í fjörunni þar
sem konan tekur land. Ólæs
kotkarl kaupir píanóið af
bónda í skiptum fyrir land,
ásamt kennslu á gripinn, sem
mállausa konan skal annast.
Af þessu spinnast ástir þess
ólæsa og þeirrar mállausu.
Holly Hunter fer með hlut-
verk mállausu konunnar af
öryggi og innsæi. Bóndinn er
leikinn af Sam Neill en kot-
karlinn af Harvey Keitel og
má það með ólíkindum heita
að þessir heimsfJægu leikarar
skuli vinna stórkosdegan leik-
sigur í þessari mynd, þar sem
þeir eru með bestu leikurum
samtímans fyrir. Hér leikur
Sam Neill þröngsýnan rudda
en Harvey Keitel blíðan elsk-
huga, gagnstætt því sem báðir
þessir menn hafa áður helst
leikið. Má vart á miili sjá
hvorum tekst betur upp.
Myndataka, sviðsetning og
tónlist eru myndinni tíl sóma.
Allt þetta hefði trúlega nægt
til að gera afbragðsgóða
mynd. Það sem gerir þessa
mynd betri en flestar aðrar
góðar myndir er efnisval og
efnistök, handrit og frábær
leikstjórn ungrar konu, Jane
Campion.
Frásögnin er samþjöppuð
en þó fá allir hlutir nægan
tíma til að þroskast. Engar
vífilengjur eða óþarfa mas,
samt kemst allt til skila. Sam-
hengi atburða er undirstrikað
af hugkvæmni, til dæmis með
leiksýningu sem síðan er end-
urtekin í „raunveruleika“
myndarinnar. Myndmálið
skerpir og útskýrir atburða-
rásina, myrkviði skógarins er
notað til að veita innsýn í
hugskot mállausrar konu,
þegar hún verður fýrir sinni
döprustu reynslu. Meira að
segja börnin leika þannig að
unun er á að horfa. Þannig
leikur kvikmyndin í höndum
þessa mikla meistara, Jane
Campion, kvikmyndin er
hennar píanó.
Myndin fjallar um ástir
þeirrar mállausu og hins
ólæsa, fýrir þeim er píanóið
miðillinn sem tengir menn
saman, er farvegur tilfinning-
anna eins og öll mikil list á að
vera ef rétt er á haldið, sem
gerir okkur kleift að tjá og
nema mál hjartans. Það er
hinn læsi og altalandi bóndi
sem er blindur á táknmál til-
finninganna, þar til hann hef-
ur unnið ódæðisverk. Þá læt-
ur leikstjórinn hann gera yfir-
bót sem bragð er að, vegna
þess að Jane Campion er ekki
í stríði við eitthvert ímyndað
feðraveldi. Hún er að fjalla
um ólæsi hinna læsu og mál-
leysi þeirra talandi um leið og
henni tekst að segja hið ósegj-
anlega.