Tíminn Sunnudagsblað - 13.01.1963, Síða 22
GESTUR í SKÁLHOLTI
arnir að hlaupa til með tréreku til
þess að hrekja rakkann frá honum.
En hundurinn lét ekki skipast, og
varð Þorvaldur jafnan að gæta sín
fyrir honum og forðast að koma ná-
lægt honum. Þóttj það einkennilegt
og vakti eftirtekt manna, að hundur-
inn skyldi leggja Þorvald í einelti
í svo fjölmennum hópi, og vissi eng-
inn, hverju það sætti.
Jafnskjótt og öllu hafði verið bjrag
að úr jaktinni, var haldið uppboð
á strandstaðnum. Dreif þá að fjöi-
menni, því að oft gáfust góð kaup
á strandfjöru. Annað uppboð var haid
ið heima á Hjaltabakka, og keypti
Þorvaldur þar úr skipstjórans, er
fundjzt hafði í káetu hans. Sumt seld-
ist þó ekki, og gaf Schram fólki á
Hjaltabakka einhverja smámuni, og
brennivín á tunnum, er úr skipinu
komu, mun hann hafa falið Hjalta-
bakkamönnum að selia fyrir sig.
Framhald af 27. síSu.
Ifyrstu þeirra, þegar vatn áttá að
verða að blóði, er öllu verra að átta
sig á. Margar skýringar hafa verið
bornar fram á þessu fyrirbrigði, eft-
ir því sem tímar liðu fram, en það
er hægt að bæta einni við, sem mikil
rök styðja — nefnilega því, sem kall-
að hefur verið blóðregn.
Til eru forn-grískar frásagnir um
blóðregn á ýmsum stöðum, og er auð-
séð, að þetta fyrirbrigði hefur vakið
mikla skelfingu meðal manna. í
kvæðum Hómers er ein lína, þar sem
skáldið virðist vera að tala um blóð-
regn, og rómverski sagnaritarinn Li-
vius segir frá blóðregni, sem varð í
rómverskum bæjum árin 214, 181 og
169 fyrir Krist. Svipað regn í Frank-
furt árið 1296 varð til þess, að 10.000
Gyðingar þar í bær voru myrtir með
hinum hryllilegasta hætti vegna þess,
að múgurinn áleit, að blóðregnið væri
ábending drottins um, að Gyðingarnir
hefðu myrt kristin börn.
Þótt blóðregn væri þekkt frá göml-
um tímum, kom ekki rétt skýring á
því fram fyrr en -608 Það var fransk
ur heimspekingur, að nafni Peiresc,
sem skýrði fyrirbrigðið: í júlímán-
uði þetta ár sáu íbúar bæjarins Aix-
en Provence sér til mikillar skelf-
ingar rauða dropa á steinum, veggjum
og staurum og víðar. Þeir lögðu strax
þann skilning í þetta, að hér væri
um blóðregn að ræða, og boðaði það
dauða og ógæfu bæjarbúa. Prestarn
ir í bænum lýstu því yfir, að þetta
væri verk djöfulsins. en náttúrufræð
ingarnir sögðu, að hér væri um að
ræða fok frá rauðum jarðlögum. En
Peiresc var ekki ánægður með neina
af þessum skýringum. Hann hafði af
tilviljun fundið fiðrildispúpu og tekið
Framhald af 32. síðu.
Það er ekki nóg að þykjast vera
með alls konar viðreisnartilraunir á
srviði fjármála og atvinnumála. Al-
hliða viðreisn er það, sem þjóðin
þarfnast. Og við verðum að byggja
okkur þannig upp, að uppbyggingin
miðist við vaxandi þjóð.
Mér fyndist eðlilegast, að Skálholts-
bisktfp yrði yfirbiskup. Jafnframt því,
sem biskupsstóll yrði endurreistur í
Skálholti sýnist mér, að þar yrði sett
á stofn deild úr guðfræðideild há-
skólans, sem byggi guðfræðinga há
skólans undir lokapróf. Skálholts-
biskup ætti að hafa yfirumsjón með
þessu stigi námsins. Þetta ætti að
vera eins vetrar nám. Ég tel, að verð-
andi prestar mundu sækja heilbrigð-
an, kristilegan anda með dvöl sinni
i Skálholti. sem mundi verða þeim
hana heim með sér í lítilli öskju tli
þess að sjá, hverju fram yndi. Og
morgun einn, þegar hann vaknaði,
heyrði hann skrjáfa í öskjunni. Þeg-
ar hann opnaði hana, sá hann „ný-
fætt“ fiðrildi, og það sem þýðingar-
meira var, — rauðan dropa á botni
öskjunnar. Þetta var vökvi, sem er
í þarmi púpunnar, meðan fiðrildið
er á púpustiginu, og það losnar ekki
við hann fyrr en það yfirgefur púp-
una. Peiresc renndi strax grun i, að
„blóðdroparnir" væru einnig tilkomn-
ir vegna hamskipta þessarar fiðrilda-
tegundar, og þegar hann komst að
því, að dropamir fundust aðeins á
veggjum, steinum og staurum og
svipuðum stöðum, en ti] dæmis ekki
á húsþökum, þar sem þeir hlutu þó
að vera, ef um raunverulegt regn
væri að ræða, varð grunur hans að
vissu. Frekari staðfestingu á þessu
fékk hann, þegar hann sá, að næstu
daga á eftir „blóðregninu" var óvenju
mikið um þessa sérstöku fiðrildateg-
und t görðum bæjarins. — Eins og
svo oft áður hafði ein af gátum nátt-
úrunnar leystst við samvinnu heppi-
legrar tilviljunar og glöggs huga, sem
ekki lét gamla fordóma slá ryki í
augu sér.
(Naturens Verden: Torben W.
Langer).
Lausn
43. krossgátu
drjúgt veganesti í starfi sínu. Sögu-
helgi staðarins talar skýrara máli en
hægt er að mæla í fyrirlestraformi
og kennisetninga.
Talað hefur verið um kristilega
ungmennafræðslu í Skálholti, og er
það út af fyrir sig mjög gott. En það
ætti ekki að vera neitt sérstakt, því
að allir skólar eiga að byggja starf
sitt á kristilegum grundvelli. Það
ættu ekki aðrir að fá kennarastöður
en þeir, sem aldir væru upp í kristi-
legum skóla.
í raun og veru er kirkjan félag
borgaranna til þróunar í andlegum
efnum, viðhald kristindómsins þar
með eflingu siðmenningar, auk aðal-
hlutverks sín sjálfrar, guðsdýrkunar.
Kirkjuhúsið sjálft er samkomustaður,
þar sem cddviti og leiðtogi hvers
safnaðar, presturinn, flytur guðs orð
og boðskap. Með þátttöku í guðsþjón-
ustunni gefst söfnuðinum kostur á
að verða aðnjótandi þess boðskapar,
sem fluttur er, og annars þess, sem
helgihaldið býður upp á. En vegna
þess, að kristnihald og kristinn siða-
lærdómur er fullkomið alvörumál,
verða prestar að vera starfi sínu vaxn-
ir og jafnframt að vera öðrum til
fyrirmyndar. Vegna þess, hvað staða
prestsins er þýðingarmikil, er nauð-
synlegt, að prestaefnin fái hinn bezta
undirbúning undir stöðu sína, og
Skálholt virðist mér heppilegastur
allra staða, til þess að þar séu prest-
ar undirbúnir undir vígsluna
Skálholt er sögumettaður staður,
sem býr yfir töfrum, sem óhjákvæmi-
lega hafa göfgandi áhrif á góða
menn. Þess vegna og vegna áhrifa-
mikils umhverfis á Skálholt að verða
höfuðstaður íslenzkrar kirkju og
kristni.
FIÐRILDI f HJÁTRÚNNI -
46
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ