Tíminn Sunnudagsblað - 20.01.1963, Blaðsíða 22

þetta lá leiðin til frelsisins opin og
„22. júlí sá ég strönd Guyana síga í
sæ. í tæp 'sjö ár hafði ég lifað í þessu
víti. Sjö óralöng ár voru líðin, síðan
ég hafði verið fluttur til þrælabúð-
anna, lokaður inni eins og dýr í járn-
búri1', — segir fangi 44792.
Á hljóðum desembermorgni, þegar
sólin skaut rauðum geislum sínum
gegnum hrímþokuna, skreið S/S
„Osear“ inn í Kaupmannahöfn. Þetta
var fyrsta jólaskip ársins, litlar greni-
greinar skreyttu masturstoppana.
„Hve fátæk var ekki þessi stund i
rauninni, en þó hafði hún staðið fyr-
ir hv.gskotssjónum mínum í öll þessi
ár sem fjarlæg óhöndlanleg ham
ingja . . . Ég rétti úr mér, fylgdi
straum farþeganna niður landgöngu
brúna og gekk með posann minn i
hendinni móti borg æsku minnar“.
Hér lýkur sögu fanga 44792. Það,
sem hér hefur verið skrifað, er út-
dráttur úr bókinni „Helvidet hine-
sides Havet“, en hana skrifaði Aage
Krarup Nielsen eftir handriti hins
ónafngreinda fanga — 44792.
Arabisk menning
Framhald af 56. síðu.
Verkið, sem inniheldur landakort, er
auðvitað ekki án margs konar galla
og misskilíiings, en það leiðir samt
fram mikla þekkingu jniðað við þá
tíma, sem höfundurinn lifði.
Á meðan þessi öra og vaxtamikla
þróun átti sér stað í andlegu lífi Ar-
aba, einkenndist hin vestur-evrópska
menning af stöðnun, og nánast sagt
afturför. Arabarnir báru af öðrum
þjóðum um þessar mundir í menn-
ingarlegu tilliti, og aðrar þjóðir áttu
eftir að sækja mikið til þeirra.
(Heimild: Svend Erik Stybe:
Idéhistorie.)
Beinamálið húnvetnska
Framhald af 59. sí8u.
um væri undan farið í flæmingi og
dylgjur látnar nægja. Á síðustu ár-
um séra Rafns á Hjaltabakka, eitt-
hvað tveimur árum eftir strandið, bar
það til dæmis til, að unglingur spurði
konu eina, sem þar var og Halldóra
hét, hvað hún vissi um strand Há-
karlsins og afdrif skipstjórans. Hún
svaraði: „Það er bezt að tala sem
minnst um það hérna inni í bænum".
En einnig var til fólk, sem alls ekki
vildi heyra neitt um þessa hluti talað.
Svo var að minnsta kosti um Stein
unni Jónsdóttur. ekkju Guðmundar
á Akri. Hún bannaði börnum sínum
allt gaspur um fylgju Þorvalds, þótt
aðrir fleygðu mörgu á milli sín. En
enginn veit, hvort þar hefur Iramið
til umhyggja móður, sem ekki viidi
láta börnin temja sér gálaust tal, eða
fylgja Þorvalds hefur vakið hjá henni
óþægilegar endurminningar.
XII.
Þorvaldi var vel kunnugt um þess-
ar sögur, og var honum málið býsna
viðkvæmt. Bersýnilega hefur hann
trúað þvi, að sér fylgdi óþekkt nokk-'
ur, enda svo að sjá, að ekki hafi
verið örgrannt um, að stundum sækti
að honum. En engin ráð kunni hann
til þess að losna við þann svein. Kom
þar, að hann stóðst ekki mátið.
í Vesturhópshólum var um skeið
prestur séra Jóhanrres Ólafsson, og
átti hann að konu Ólöfu Eiríksdótt-
ur frá írafelti í Skagafirði. Það var
kvöld eitt, að guðað var á glugga í
Vesturhópshólum, og var þar Þorvald
ur kominn. Hefur þetta gerzt ekki
siðar en í ársbyrjun 1805, því að um
það leyti andaðist séra Jóhannes úr
brjóstveiki. Virtist prestshjónunum
hann koma torkennilega fyrir sjónir
venju framar, og var þó ávallt orð á
því gert, hve framganga hans væri
•mdarleg.
Ekki er þess getið, hvort Þorvald-
r hafði að því langan eða skamm-
an formála. en tali sínu vék hann að
draugum og afturgöngum. Loks
spurði hann prestshjónin, hvort þau
vissu ekki ráð gegn reimleikum og
aðsókn, þegar við þyrfti í svefni og
kannski einnig í vöku. ISvöruðu þau •
fáu til fyrst í stað og vildu eyða þessu
tali, en Þorvaldur þrástagaðist á hinu
sama. Fór þá maddaman að ókvrrast.
og virðist henni hafa staðið stuggur
af því, sem Þorvaldur var að tæpa
á, hvort sem hún hefur getið rétt í
huga hans eða ekki. Tók hún að
síðustu af skarift og sagði með nokkr-
um gusti:
„Það er bezt að tala ekki fleira en
tala má.“
Fékk Þorvaldur ekki neina úrlausn
sinna mála og fór brott frá Vestur
hópshólum við svo búið. En prests-
maddaman gal ekki gleymt þessari
kvöldheimsókn og þeim andblæ, sem
um gestinn lék.
Árni Tryggvason —
Framhald af 53, sí8u.
— Það er alveg leyndarmál, en það
var einn krakki, sem spurði mig:
Er það satt, að það sé gormur í rass-
Lausra
44. krossgátu
inum á þér? En leyndarmálið Iigg-
ur sennilega í því, að ég var særni-
legur leikfimismaður, þegar ég var
upp á mitt bezta og var í leikfimi-
skóla Jóns Þorsteinssonar. Hann
bauð mér að vera í sýningarflokki
til Finnlands, en þá var ég í leikskól
anum líka, svo að það var úr vöndu
að ráða. Hann gaf mér umhugisunar-
frest í viku, og þá valdi ég leikskól-
ann, en bað um að fá að æfa samt
með flokknum. Það vildi hann ekki,
og þar skildi með okkur Jóni. .—•
Seinna hitti hann mig eftir leiksýn-
ingu, og sagðist halda, að ég hefði
valið rétt.
— Hefurðu nokkurn tíma orðið
fyrir slysi?
— Ég kalla það ekki. Ég gleymdi
einu sinni því, sem ég áfcti að segja
á 40. sýningu á Ævintýri á gönguför.
Það klipptist alveg á þráðinn og ég
stóð eins og glópur og heyrði ekk-
ert í hvíslaranum. Þetta var i enda
senu og ég bunaði einhverri vit-
leysu út úr mér. Þessi vitleysa hefur
sennilega kitlað fólkið eitthvað, því
að það var í eina skiptið, sem hleg-
ið var að því, sem ég sagði.
— Þú beiðst ekki lengi eftir Godot
á sínum tíma?
— Nei, en manni þykir vænst um
olnbogabörnin. Við vorum búnir að
æfa leikritið meira og minna í fjóra
mánuði. en það gekk ekkí nem^ sjö
sýningar. Via urðum meira að segja
að gefa miða til að fylla húsið. Okk-
ur langaði til að koma þessu á fratn
færi. en það féll ekki í kramið
— Eru gamanleikarar ekkí mestu
leiðindaskjóður heima fyrir?
— Spurðu konuna mina, lagsi. En
hvar á maður að slappa af nema
heima hjá sér? Það er kannske eini
sfcaðurinn, sem maður getur látið
óánægju sína í ljós óhultur. — Ekki
slappar maður af, þegar maður er
að reyna að halda í skottið á fólki.
Birglr.
70
T í M I N N — SUNNUDAGSBLA®