Tíminn Sunnudagsblað - 09.06.1963, Blaðsíða 5

án vafa hafði haft svo djúptæk áhrif
á hann, að hann beið þess aldrei fylli
lega bætur. Hafði hann gert sáttmála
við guð, áður en hann hóf að kl'ifra
upp bjargið, en jafnframt heitið því
að geyma þann sáttmála í sínu eigin
hjarta og láta engan mann vita um
efni hans. Hann var mjög trúaður og
lét sig helzt ekki vanta við kirkju:
„Við vorum ekki í vafa um, að hin
hjálpandi hönd, sem guð hafði rétt
honum við skipbrotið, hafði gefið
honum fasta og óbifanlega trú, sem
setti sín merki á heimilislífið og
hefur treyst samband okkar barnanna
við kirkjuna. Oklcur hefur alltaf
fundizt, að við stæðum í mikilli þakk-
arskuld við guð, af því að faðir okkar
bjargaðist Hefði guð ekki hjálpað
honum, hefði varla nokkur lifað af
skipbrotið.'1 Þannig lauk sonur Sever-
ins frásögn sinni.
Áður en vélbátarnir komu til sög-
unnar á Grænlandi og voru það svo
kallaðir stórbátar, sem önnuðust
flutninga til hi.nna afskekktu byggð-
arlaga. Þetta voru venjulega tveggja
mastra þilfarsbátar, sem voru knúnir
mjög einföldum skonnortuseglum
eða árum þegar logn var. Þessir bátar
hafa verið notaðir við strendur Græn
lands þar til nú hin síðustu ár. Að
því er ég bezt veit, var stórbáturinn
„Karen“ frá Jakobshöfn sá síðasti,
sem var í notkun. Því miður slitnaði
hann upp í stormi og rak til hafs.
Hann fannst seinna og var f-.irið með
hann inn til „Sarqaq“, þar sem 'hann
nú liggur, orðinn hálfgert flak; síð-
ustu menjar þeirra tima, þegar menn
voru undantekningarlaust háðir veðri
og vindum á siglingaleiðum sínum og
harðgerðum áhöfnum, sem urðu að
komast leiðar sinnar á opnum bátum
ng berjast við höfuðskepnurnar með
frumstæðum tólum þær sömu höfuð-
skepnur, sem einnig nú gera sigling-
ar á hinum dimmu og illviðrasömu
haustmánuðum hættulegar, þrátt fyr-
ir nútímaútbúnað.
Þessir stórbátar voru um 10—12
lestir og höfðu venjulega 5—6 manna
áhöfn, sem varð að hírast í litlum
klefum frammi og aftur í bátnum
meðan á þessum erfiðu — og oft
löngu — ferðum stóð. Það var mjög
þröngt í þessum litlu klefum, loftið
þungt og myrkrið svart, þegar loka
varð lúgunni; eina staðnum þar sem
Ijós og ferskt loft komst i.nn, að heita
mátti. Og á stundum varð áhöfnin
að grípa til áranna og vera við því
búin að róa dögum og jafnvel vikum
saman vegna langvarandi lognveðra.
Stórbáturinn Signa flutt'i vörur
milli byggðanna „Qeqertaq“, „Sar-
qaq“ og „Ujarasugssuq". en var auk
þess mikið notaður til þess að flytja
kolabirgðir frá síðastnefndum stað til
heimahafnar sinnar, en í Ujarasugs-
suq hefur kolanám veitt íbúunum
aukatekjur allt fram til vorra daga.
í lok september árið 1890 hafði
'Stórbáturinn Signa einmitt tekið full-
fermi af kolum í „Ujarasugssuq",
sem þá laut stjórn dansks beykis,
sem hét Sören Nielsen. Hann var
duglegur maður og varð síðar mjög
þekktur, þegar hann hafði á höndum
•stjórn norðlægustu byggðarinnar
„Tasiussaq“, og hafði þar opið hús
fyrir Knud Rasmussen, Peter Peuch-
en og þá aðra, sem fóru í hinar löngu
sleðaferðir frá Thule suður yfir Mel-
villeflóann í byrjun aldarinnar.
Signa létti akkerum skömmu eftir
hádegi.. Á henni var fimm manna
áhöfn og einn farþegi, kona frá
„Pröven“ með son sitin.. Formaður
skipsins tók þegar stefnuna á Riten-
benk — heimahöfn Signu. Veður var
fremur stillt, en blágrá ský, þung og
ógnvekjandi, bar við sjóndeildar-
hring í suðurátt. Skipið átti langa
siglingu að baki, þar sem það hafði
einnig komið við í „Sarqaq“ með vör-
ur á leiðinni til „Ujarasugssuq“ Veð-
urskilyrði höfðu ekki verið sem bezt
á þessari siglingu, og skipið hafði
tafizt vegna þess, sérstaklega við
„Ujarasugssuq“, þar sem höfnin var
mjög slæm til innsiglingar. Þar hafði
báturinn lengið lengi við akkeri áður
en unnt var að afgreiða hann. Af
þessurn sökum var áhö.fnina farið að
lengja mjög eftir því að komast heim
Skipsmenn gengu því rösklega til
verks við að létta og vinda upp segl.
Á bjargbrúninni féll hann á kné og þakkaSi guði björgun sína.
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAB
509