Tíminn Sunnudagsblað - 09.06.1963, Blaðsíða 16

Tíminn Sunnudagsblað - 09.06.1963, Blaðsíða 16
GuSs sé lof Á Steinum undir Eyjafjöllum bjó í sýslumannstíð Vigfúsar Þórarins- sonar á Hlíðarenda, bóndi sá, er hét Haljdór. Hann var málskrafsmaður mikill og einstaklega hávær. ir, og svo gerði Magnús sjálfur. SHan mælti hann: „Já, já — það var þá þetta hljóð — ég ætti að kannast við það: Garna gaulið í vinnuhjúunum á Eyjólfsstöð- um“. cand. theol. og Sigurður Guðmunds- son inálari Þá var félaginu gefin flaggstöng og ákveðið að láta búa til flagg eða merki fyrir félagið, og var ókveðið, að það skyldi vera hvítur valur á bláum grunni. Allt að 80 menn munu hafa gengið í Glímufélagið eða ef til vill fleiri. Á þessum árum mun Sverrir hafa fengið hjá bænum blett á Melunum útmældan undir glímuvöll, vestanvert við veginn, á nokkrum hluta þess svæðis, sem nú er Melaíþróttavöllur inn. Sverrir gerði þarna stóran gras flöt til að glíma á. Var síðan í mörg ár glímt á þessum velli. Það má því segja, að SverTir sé fað- ir íþróttavallarins á Melunum. Félagið efr.di til verðlaunaglínni 11. maí 1873 og hlutu þrír menn verðlaun: Sigurður Gunnarsson stud. theol. 1. verðlaun (síðar prestur í Valþjófsstað) Einar Jónsson stud. art. 2. verðlaun (síðar prestur í Mikla bæ í Blönduhlíð) og Magnús Jósefs- Bon (Skaftasen) 3. verðlaun (fór tii Vesturheims 1887). Það er athyglisvert, að þessir menn voru allir úr Reykjavíkurskóla, svo það er auðséð. að um þessar mundir hefur verið lögð nokkur rækt við glímu í skólanum. Brátt dofnaði yfir félagi þe.ssu, og hefur þar sennilega miklu valdið, að Sverrir, sem var aðal-driffjöður fé- lagsins, hefur verið fjarverandi sök- um vinnu sinnar, og loks er þess get- ið í ísafold 1880, að Glímufélagið sé liðið undir lok. Eins og áður er frá greint. smíðaði Sverrir Þingevrakirkju. Hann dvald- ist áfram í Húnavatnssýslu, eftir að smíði kir’kjunnar lauk, var síðast við að höggva legstein í Spákonufells- kirkju, 1S þar i tjaldi og hafði að fé- laga hund sinn er hann nefndi Magn- ús berfætta og talaði oft við hann sér til dægrasrvttingar við vinnuna. Eitt af beim ævintýrum, sem Sverrir Runólfsson lenti í á sinni við- burðaríku ævi. var það. að hann komst í kast við Katanesdýrið, sem var skrímsli í tjöm einni skammt frá Katanesi í Hvalfjarðarströnd. Svo seg- ir í þióðsögum Jóns Þorkelssonar: „Það sögð'u þeir, sem sáu dýrið t tjörninni, að það synti afar fljótt, og er þess getið, að Sverrir stein- höggvari kvaðst hafa séð skrímslið á hröðu.sundi, bvern daginn eftir ann an ög hafa horft á það góðan tíma i hvert sinn, en þr var það nálega í kafi í yfirborð’ vatnsins, svo að ekki var skotfæri a því.“ Þá segir enn fremur: „Það bar til eitt kvöld, er menn voru farnir að safnast að Kataness tjörn og dimmt var orðið og flestir voru gengnir til hvfldar, að varðmenn urðu varir við einhvern hávaða á veg- inum skammt frá Katanesi. Var þá Einu sinni kom hann að Hlíðarenda, ásamt fleiri Eyfellingum. Vigfús sýslumaður tók hið sæmilegasta á móti gestunum og sagði við Halldór um leið og hann heilsaði honum: „Mikil rödd er yður gefin. Strax sem þér komuð út fyrir Múlann, heyrði ég glöggt hvert orð, sem þér sögðuð." „Guði sé lof fyrir heyrnina yðar og málið mitt“, svaraði Halldór. Hekkti hljóððð Magnús, sonur séra Páls Magnús- sonar á Valþjófsstað, svonefndur Tík- ar-Mangi, var staddur við messu í Vallanesi. Að lokinni guðsþjónustu stóð fólk á hlaði úti og ræddi saman. Var þar meðal anmarra Ingunn, hús- freyja á Eyjólfsstöðum, dóttir séra Vigfúsar Ormssonar. En það orð lá á, að hún væri naum í útlátum. Allt í einu sussaði Magnús og hast- aði á fólkið: „Þei, þei — hvaða hljóð er þetta? AUir. þögnuðu og lögðu við hlust- skjótt brugðið við að vita, hvað valda mundi. Þar var þá kominn Sveriir steinhöggvari Runólfsson og bóndi úr næstu sveit, er fýsti að hafa fregnir af dýrinu ,og vor'u þeir báðir illa út- leiknir, Sverrir allur forugur eins og honum hefði verið velt upp úr blautu moldarflagi, en bóndinn allur i'ifinn og tættur, brotnar úr honum tennur og þar með kjálkabrotipn, að menn héldu Enga grein gátu þeir gert fyrir því, hver hefði leikið þá svo sárt, hvort það var dýrið eða ein- hver önnur óvættur, er þeir hefðu fengizt við, þvi að svo var myrkrið mikið að ekki sáu þeir hvor annan. Flestum þótti þó einsætt, að það mundi dýrið verið hafa og hefði ráð- izt á þá og viljað drepa þá, en eigi orkað, því að þeir voru menn vaskir.“ Sverrir drukknaði á Húnaflóa vor ið 1879, lagði einn á báti út frá Skaga strönd og hafði hund sinn, Magnús berfætta, i skut, en þeir fórust báðir. Sverrir mun hafa ætlað að halda ó fund frænda síns, Sigurðar Sverris- sen sýslumanns í Bæ í Hrútafirði. Af því sem hér hefur sagt verið er ljóst, að Sverrir Runólfsson var hæfi- leika- og atgervismaður, hugmynda auðugur, harðgerr og áræðinn. Hann var ókvæntur og lét engin börn eftir sig. Formaðurko kaSDar ■Jakob i Klömbru var mikill sjó- sóknari og harður við háseta sína. Þoldi hann ekki af þeim neinar und- anfærslur eða úrtölur. Eitt sinn, er hann hugðist róa, stóð svo á, að bóndi einn, háseti hans var að lesa húslest- ur. Jakob skeytti því engu og skipaði honum að koma með sér þegar í stað. Bónda þótti hneyksli gert, er húslest- urinn var truflaður, og spurði, hvort hann sæi ekki, hvað hann hefði fyrir stafni. Jakob svaraði hvössum rómi: „Það er þörf á því arna — snáf- aðu og komdu strax". Fáir bitar og stóricr Helgi bóndi Bjarnason í Rauðadal á Barðaströnd var ákafamaður mik- ill og rak tíðum á eftir hjúum sín- um. Morgun einn um túnasláttimn var hið fegursta veður, heiður himinn og glampandi sólskin um allan Breiða fjörð. Var þetta kærkomið veður, því að hálfþurrt hey var í sæti í Rauðsdal. Hljóp nú Helgi með gusti miklum upp í skarirnar, þar sem fólk hans hafði tyllt sér niður til þess að að gleypa í sig morgunskattinn og hrópaði: „Hafið þið nú fáa bita og stóra, kyngið þið fljótt og komið svo út að breiða“. Hundeltur klerkur Framhald af bls. 515. lifað matarlaus, en þó einkum til að beina miskunn Guðs að mér og henni sjálfri og fjölskyldu hennar með föstu og bænum. Þegar ég kom út, var andlit hennar svo breytt, að hún virtist allt annar maður. Hefði rödd hennar og klæðnaður ekki verið hinn sami, efast ég um, að ég hefði þekkt hana. Svikarinn hitti mig, eftir að ég var kominn út. Við höfðum enn engan grun um sviksemi hans. Hann gerði ekkert þá. Hann sótti ofsækjendurna ekki aftur, því að hann vissi, að ég ætlaði mér að vera farinn, áður en þeir gætu verið komnir. f næsta blaði veúður siagt frá hand- töku Föður Gerards, fangavist hans og yfirheyrslum. 520 T f M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ

x

Tíminn Sunnudagsblað

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn Sunnudagsblað
https://timarit.is/publication/301

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.