Tíminn Sunnudagsblað - 30.06.1963, Qupperneq 17

Canaris a'ðmíráll, yfirmaður þýzku leyniþiónustunnar. — „Faðir" úrsmiðsins
Ortels — öðru nafni Wehring.
verið unnt að greina þá sundur, e£
úrsmiðurinn í Kirkwall hefði ekki
haft gleraugu og skegg og heitið
Ortel — en ekki Wehring. Sem sagt:
Þrátt fyrir nöfnin, gleraugun og
skeggið;— þetta var sami maðurinn.
Skotarnir voru vingjarnlegir, gestris-
ið og tillitssamt fólk. Það hvarflaði
ekki að þeim, að njósnir ættu sér stað
á friðartímum. Og það var algerlega
fráleit hugsun, að litli, vingjarnlegi
og duglegi úrsmiðurinn þeirra væri
kafteinn á þýzka flotanum! — En
hefði enska leyniþjónustan á áran-
um rnilli stríðanna athugað bréfa-
skipti Ortels, hefði starfsmönnum
hennar án vafa brugðið í brún. Hinn
„kæri gamli faðir“ úrsmiðsins var
enginn annar en Canaris, sem tók við
skýrslum Ortels undir fölsku nafni.
Og hvað þá um alla ættingjana, þá,
sem komu í heimsókn til úrsmiðsins
í Kirkwall? Þetta voru allt nazistar
— vinir og starfsbræður Ortels, sem
sendir voru til þess að leysa af hendi
ýmiss konar verk, sem ekki kröfðust
langs tíma, — þakkað sé úrsmiðnum
í Kirkwall.
En þennan októberdag 1939 kom
svo loks hið langþráða tækifæri —
launin fyrir tólf ára áreynslumikla
vinnu og þolinmóða bið. Það hefði
ekki verið undarlegt, þótt fingur
Wehrings hefðu titrað lítið eitt, þeg-
ar hann stUlti senditækið og kallaði
á stöð í Hollandi, sem enn var hlut-
laust í styrjöldinni. Tilkynnmg Wehr-
ings var óðara send til Canaris: Það.
er ekki til frásögn um það, hvernig
yfirmanni þýzku leyniþjónustunnar
va.ð við, þegar hann fékk þessar upp-
lýsingar um, að þessa stundina væri
hin mikla flotastöð Scapa Flow óvar-
in gegn kafbátum. Kannski hefur
hann verið vantrúaður, en engu að
síður gaf hann samstundis út skip-
un til allra kafbáta, sem voru í haf-
inu ekki langt undan Orkneyjum um
að sigla inn í Scapa FIow og gera
árás, og Wehring fékk sínar fyrir-
skipanir í samræmi við þetta.
Skipstjórinn á U-47 hét Gunther
Prien. 14. október J.939 sigldi hann
kafbáti sínum í niðamyrkri fyrir
hálfu vélafli austur undir Main-
land, Hann kom upp á yfirborðið
nokkrar sjómílur frá landi og skreið
hægt inn að ströndinni. Þetta sama
kvöld var óvenju dimmt og drunga-
legt, regnský hangandi yfir sjónum.
Skipstjórinn gat varla greint strönd-
ina. Báturinn skreið nær og nær
skerjagarðinum, sem umlykur eyna,
og skipstjórinn varð hræddur um að
sigla upp á sker. Hann gaf skipun
um að stanza vélarnar og brá kík
inum upp að augunum. Loks vár:‘
hann var við það, sem hann hafð'
alltaf verið að svipast um eftir: Lang-
an ljósgeisla — tvo stutta — og aft-
ur einn langan. Gúmmíbáti var skot-
ið fyrir borð á kafbátnum, sjóliði fór
um borð í hann og réri að landi.
Hálfri stundu síðar kom báturinn
aftur að hlið kafbátsins með Wehr-
ing — öðru nafni Ortel úrsmið —
Þaö varð að bjarga höfði hans, þvj að
ef allt færi fram samkvæmt áætl-
un, myndu brezkar hersveitir ei.n-
angra allt svæðið umhverfis Scapa
Flow daginn eftir.
Kafbátsforinginn bauð Wehring
hjartanlega velkominn og óskaði hon
um til hamingju með hið mikla
njósnaafrek hans. Síðan sigldi kaf-
báturinn frá landi, hvarf i djúpið og
sigldi í gegnum Hoxa Sund neðan-
sjávar án hinna minnstu hindrana.
Wehring hafði meðferðis uppdrátt,
sem var mjög nákvæmt útfærður, af
Scapa Flow og Hoxa Sundi. Þessi
uppdráttur sýndi allt, sem nauðsvn-
nauðsynlegt var að vita fyrir þýzkan
kafbát, sem þurfti að athafna sig neð-
ansjávar. Greinilegt var, að Wehring
hafði ekki eytt tólf árum til einskis
í nágrenni flotastöðvarinnar Kafbát-
urinn smaug inn um sundið. steig
upp og niður undir yfirborðinu og
sneri sér samkv. teikningum Wehr-
ing, sem sýndu auðvitað allar hindr-
anir bæði ofan- og neðansjávar, þar
til teikningarnar sýndu, að hann var
kominn inn í sjálfa flotastöðina,
Scapa Flow Þá nálgaðist hann hægt
og hljóðlaust yfirborðið, þar til sjón-
pípan náði aðeins upp úr yfirborðinu.
Skipstjórinn leit í sjónpípuna og and-
aði léttar: Fyrsti þáttur árásarinnar
hafi heppnazt. Hann hafði fyrir aug-
unum fjölda herskipa, Iétta tundur-
spilla og orrustuskip. Eln þessi skip
voru ekki verðug árásar þýzks kaf-
báts, sem komizt hafði í slíkt færi.
Hann vildi bera meira úr býtum. U-47
TÍMINN - SUNNUDAGSBLAÐ
569