Tíminn Sunnudagsblað - 25.04.1965, Qupperneq 18
••
í desemberbyrjun 1864 fór skip
.8 Hamilla Mitchell frá Kaupmanna
höfn. Ákvörðunarstaður var rúss-
.■eski verzlunarstaðurinn Castrisflói
við ána Amúr. Hamilla Mitchell var
gerð út af rússnesku útgerðarfyrir-
tæki, en öll skjöl skipsins voru dönsk.
fáni (ianskur bg dönsk áhöfn I apríl
lok kom skipið til Batavíu, en hélt
áfram norður á bóginn eftir nokkra
daga Liðu nú fimm eða sex mán
uðir áður en nokkuð heyrðist frá
skipinu Fyrstu frásagnirnar voru
úr enskum blöðum, og samkvæmt
þeim hafði Hamilla Mitchell strand
að við Kóreu á sundiuu sem skilur
Kóreuskaga frá japönsku eyjunum.
Skipstiórinn, kona hans og skips
höfnin að þremur undanskildum.
höfðu bjargazt í skipsbátinn og var
bjargað af enskri skonnortu, sem
setti þau á iand ; japanskri höfn
Þá þrjá. sem saknað var. rak á haf
út um 'ióttina í vonzkuveðrí, en inn-
fæddii Kóreubúar höfðu fengið
áhöfni ni bát ti! íbúðar. þar sem skip
verjúm var ekki teyft að dveljast i
landi Þessi frásögn er staðfest með
bréfi frá skipstjóra þegar póstur
kom uæst frá Kína. Þeir neyddust
til að vfirgefa bátinn. sem var hrip
lekui og leita hælis í björgunar-
bátnum. sem vai bundinn aftan í. í
ailri þeirra örvæntingu, sem ríkti,
var ekki tekið eftir því, að þrjá
menn vantaði, fyrr en báturinn vai
úr augsýn og því útilokað að veita
nokkra hjálp Skipstjórinn lýsti
næstu nótt, sem hinni verstu, er
har.n iiafði liíað tlanr. bjóst við þvi
á hverj-u andartaki. að skipsbáturinn
sykki í ólgandi hai'ið, og skelfingin
var enn meiri vegna konu hans og
nýfædds barns hennar, sem kom í
heiminn nokkrum dögum áður Und-
ir morgun slotaði veðrinu nokkuð og
þeii ieituðu aftur upp til strandar
og svipuðust um eftir hinum bátn-
um, en af honum sást ekkert Töldu
þeir víst. að hann hefði farizt
í óveðrinu. Þeir þrír. sem á honum
voru, voru frá Kaupmannahöfn, tveir
unglingar af góðum ættum, sem
voru í sinni fyrstu ferð, og piltur, lít-
ið eitt eldri, seglagerðarmaður um
borð. Tíminn leið, en ekkert
gat bent tii afdrifa þeirra
þriggja, sem saknað var, og
þótt einstöku menn hefðu vonað,
að þeir væru é lífi, löldu ættingjar
þeirra þá af. Sú sannfæring styrkt-
ist, þegar menn heyrðu um nánari
atvik hjá skipstjóranum sjálfum í
Kaupmannahöfn um vorið. Jafnvei
hinir bjartsýnustu höfðu gefið upp
alla von, þegar bréf kom í miðjum
janúar, dagsett í Nýja-Chang í Norð-
ur-Kína, frá öðrum ungu mannanna,
•;em á skipinu voru, Oluf O . . ., þar
sem hann lýsir hrakningum og björg-
un þeirra félaga:
„ . . Ef allt hefði farið, eins og
við var búizt, þegar ég fór að heim-
an, hefði ég haft frá ýmsu að segja,
en það væri lítið í samanburði við
það, sem ég hef nú. Ég ætla að byrja
á byrjuninni og segja ailt eins vei
og ég get. Hinn þriðja maí 1865
léttum við akkerum í höfninni í
Batavíu og héldum áfram ferð okkar
til Castrisflóa. Á þeirri leið hjálpuð-
um við nokkrum vesalings Kínverj-
um, sem voru í slæmri klípu. Eitt
sinn um hádegisbil komum við auga
á bát, sem stefndi í átt til okkar.
Við sáum, að á honum vöru fjórtán
óvopnaðir menn, sem grétu og kvein-
uðu eins og væru þeir fangar. Skip-
stjórinn taldi, að bátur þeirra væri
lekur, lét þá koma um borð og við
athuguðum bátinn. Hann reyndist
bezta lagi. Þeim var sagt að fara aft
ur um borð í bátinn, en þeir grétu
og sárbændu og gáfu okkur bend-
ingar um, að skammt undan væri
vopnað skip, sem vildi ræna þá. Við
bundum bát þeirra aftan í skipið og
drógum þá á eftir okkur til klukkan
níu um kvöldin. Þá gerði hagstæðan
byr, svo að þeim var borgið. Við
komum til Castrisflóa 29. júní,
affermdum þar og tókum kjölfestu,
og vorum ferðbúnir aftur 13. ágúst.
í Castris-flóa er mikið um fisk. Við
veiddum þar dag hvern svo marga
þorska og lúður, að nægði okkur til
kvöldmatar. Landsmenn buðu okkur
oft til kaups lax, sem er geysimikið
af í Amúrá. Fyrir þrjátíu og fjögurra
punda laxa gáfum við, þótt ótrúlegt
megi virðast, aðeins tíu kökur af
skipskexi og eina brennivínsflösku.
Klukkan fjögur að morgni hinn 13.
ágúst Jéttum við akkerum og sigldum
burt. Við fengum í fyrstu hagstæð-
an byr, en það stóð ekki lengi, næsta
dag var mótvindur, sem stóð nær
óslitið til 29. ágúst. Þá kom hann
aftur á norðan. Það gerði rigningu
og dimmviðri og við höfðum fengið
skipun um að gæta vel að því, hvort
sæist land, þegar við vorum í Kóreu-
sundi. Stjórnborðsvakt, sem ég til-
heyrði, var á verði klukkan átta til
tólf um kvöldið. Við sáum ekkert
nema tvö skip, sem voru með ljós-
ker. Klukkan tólf voru vaktaskipti,
og við fórum að hátta. Við vorum
varla sofnaðir, þegar hrópað var:
„Allir á fætur!“ Við vorum fljótir í
fötin og upp á þilfar og horfðum í
kringum okkur. Allt var svart og
þykkt, land og aftur land. „Tilbúnir
við dragreipin, piltar,“ hrópaði
skipstjórinn. „Við erum glataðir, ef
það er land — en það getur ekki
verið land,“ bætti hann við. Mér er
óskiljanlegt, hvernig nokkur gat ver-
ið i vafa um, að þetta væri land,
sem við sáum, og við fengum líka
fljótt að þreifa á því, því að rétt
í þessu kenndi Hamilla grunns. Við
fórum upp og settum seglin föst, en
það var ekki þægilegt, því að þegar
skipið tók niðri, kom hnykkur á
reiðann, svo að við áttum á hættu
að falla útbyrðis með stengur og rár.
Við fórum nú niður og drukkum
kaffi og fengum skipun um að setja
öll föt okkar niður í poka. Leki
var enn ekki kominn að skipinu.
Við hjuggum fyrst stórsigluna, síð-
an framsigluna og brandaukann og
söguðum stykki úr borðstokknum til
að geta komið björgunarbátnum í
gegnum opið. Nú var dagur runn-
inn, og við sáum, að við vorum inni á
flóa, að minnsta kosti tveggja mílna
breiðum, og ljóskerin tvö, sem við
höfðum séð, hafa verið inni &
Hvítir menn voru ekki sérlega þokkasælir í Kína á
nítjándu öld, — og eru það sennilega ekki enn. Til
þess liggja gildar ástæöur ef grannt er aö gáð. Skip-
brotsmennirnir dönsku áttu heldur ekki sjö dagana
sæla eftir aö þeir komust Kínverjum í hendur. Þeir
voru þrír þessir dönsku piltar sem hröktust frá félög-
um sínum við strönd Kóreu. Hér segir einn þeirra sögu
þeírra.
354
TlOINN-> SUNNUDAGSBLAÐ