Tíminn Sunnudagsblað - 09.11.1969, Blaðsíða 15

Um þetta leyti voru ungmenna
félögin í sem mestum uppgangi,
og áttu þau hug margra í skólan-
um. Einnig voru stofnuð skemihti-
félög, sem sáu um skemmtanir
innan skólans, og þriðja hvern
laugardag var dansað í leikfimi-
húsinu.
Flestir nemendurnir voru um
tvítugt og þaðan af eldri, en stúlk-
ur voru yfirleitt fáar á heimavist
— flestar fimm, að ég man.
Þá voru samgöngur ekki eins
góðar og nú er, og þess vegna
fóru aemendurnir ekki heim um
jólin, nema einstaka maður, sem
átti heima í grennd við Akureyri.
í jólaleyfinu var því oft mikið um
dýrðir. Ég minnist þess, að oft var
dansaður hringdans á sal í jóla-
leyfinu í marga daga slitnaði
hringurinn aldrei frá morgni til
kvölds- Þá reyndi á, hvað menn
kunnu af ferskeytlum — lagið var
alltaf hið sama, en vísurnar sitt á
hvað. Á aðfangadag hafði faðir
minn svo boð niðri hjá sér fyrir
nemendur, en á jóladag buðu nem-
endur kennurunum til sín inn á
heimavist. Á annan í jólum bauð
brytinn svo öllum til sín.
— Svo við víkjum nú að öðru:
Hafðir þú mikið af bróður þínum,
Valtý._ að segja á þessum árum?
— í bernsku og á æskuárunum
hafði ág fremur lítið af honum að
segja. Hann var nokkru eldri en
ég og fór að heiman aðeins tólf
ára. Hann var með sjónskekkju,
og Valtýr Guðmundsson, nafni
hans í Kaupmannahöfn, bauð hon-
um til sín einn vetur, meðan hann
leitaði sér lækninga. Annars leit ég
mikið upp til hans, og ákaflega
þótti mér vænt um hann. Hann var
fáskiptinn, mjög stilltur og ein-
rænn á barnsaldri, og mér fannst
eiginlega . hálfskrítið, að hann
skyldi verða blaðamaður. Á æsku-
árunum vildi hann helzt verða
bóndi, enda stundaði hann nám í
búfræði við landbúnaðarháskólann
í Kaupmannahöfn og vann hjá
Búnaðarfélagi íslands eftir að hann
kom heim. — Við vorum eigin-
lega hálfgerðar andstæður: Hann
fáskiptinn og lítið mannblendinn,
en ég kunni mér vel í glaðværum
hópi.
— Hvað um þitt eigið nám?
— A.Ö loknu gagnfræðaprófi
langaði mig í menntaskólann, því
að ég haíð'i mikinn hug á að nema
guðfræði. Þegar ekki varð úr því,
langaði mig í Kennaraskólann, en
það gat ekki heldur orðið, svo að
úr varð, að ég var heima og hjálp-
aði pabba við bókhald og_ ýmsa
snúninga fyrir skólann. Ég gaf
mér þó tíma til þess að læra ögn
í tungumálum og hljóðfæraslætti
hjá Sigríði, konu séra Geirs Sæ-
mundssonar. Veturinn 1915—1916
fór ég til Kaupmannahafnar, bjó
hjá Valtý Guðmundssyni og stund-
aði tónlistarnám. Um vorið fór ég
svo í húsmæðraskóla í Vording-
borg á Sjálandi. Þegar ég kom heim
vorið 1917, kenndi ég á píanó og
aðstoðaði föður minn áfram í skól-
anum. Haustið 1919 fór faðir minn
til Kaupmannahafnar að leita sér
læknishjálpar, því að hann var í
mörg ár ákaflega heilsuveill, og ég
fór með honum. Hann fór heim að
vori, en ég varð eftir og vann í
skrifstofu í Höfn í eitt ár. Rétt
eftir áramót 1921 lézt faðir minn,
aðeins 57 ára. Þá urðu mikil þátta-
skil í lífi mínu.
— Var mikil samheldni meðal
íslendinga í Höfn á þessum ár-
um?
— Ég hlakkaði mikið til að
koma á Íslendingafund, þegar til
Hafnar kom. Oft hafði ég heyrt
pabba og Ólaf Davíðsson tala um
Íslendingafundina í Höfn og hreifst
ég af frásögum þeirra, þegar ég
var barn. — í borginni við sundið
höfðu um aldir verið spunnir ör-
lagaþræðir litlu þjóðarinnar minn
ar í norðurhöfum. Ég skildi það
fljótt, að það valt ekki á litlu,
hvernig þeir þræðir voru spunn-
ir og' raktir. Frá Höfn bárust
straumarnir — draumar um aukna
menntun og frelsi fátækrar þjóð-
ar. Miklar vonir voru bundnar við
íslenzku stúdentana, sem fóru til
Hafnar í leit að meiri þekkingu
og víðsýni.
Þegar ég kom til Hafnar, var
Sigfús Halldórs frá Höfnum 1
formaður íslandingafélagsins þar. .
Margir vina minna og skólafélaga j
frá Akureyri voru þá í borginni,
og varð því mikill fagnaðarfund- i
ur, er við hittumst aftur á Hafn- i
arslóð.
— Eí við hverfum nú aftur i
heim.• . j
— Vorið 1923 giftist ég Jóni S. ;
Pálma»yni bónda á Þingeyrum. Þá :
urðu miklar breytingar á högum
mínum, er ég tók við tuttugu ’
manná heimili á Þingeyrum. Jón ;
var stórhuga maður og fylgdist vel ;
með framförum á sviði landbúnað-
ar. Þingeyrar eru fallegur staður
og mér finnst alltaf einhver helgi
hvíla yfir honum: Gamlar minjar
orkuðu sterkt á hugann, enda er
þetta merkur sögustaður.
En við urðum fyrir miklu áfalli ;
fyrsta búskaparárið, er íbúðarhús-
ið brann í marzmánuði 1924. Erf-
ið ár fóru í hönd, en haustið 1932
gerðist ég skólastjóri Kvennaskól-
ans á Blönduósi og var það í fimm
ár. Þó var ég alltaf heima á Þing-
eyrum á sumrin.
— Svo kemur þú suður og tek-
ur að þér stjórn Húsmæðraskól-
ans í Reykjavík, sem verið var að
stofna?
— Já, það var lagt fast að mér
að taka þetta að mér, og ég freist-
aðist t.il þess. enda hait í ári fyrir
norðan. En alltaf var ég á Þing-
eyrum á sumrin. Það var mikill
munur að taka við nýjum skólan-
um í Reykjavík, peningaráð voru
meiri þar en á Blönduósi, enda
skólinn rekinn af bæ og ríki, en
Kvennaskólinn á Blönduósi starf-
ræktur af fátæku sýslufélagi með
smástyrk úr ríkissjóði. En ég var
alltaf sveitakona innan um kaup-
staðarfólkið. Ég var þó fyrir sunn-
an í tólf vetur — til 1953. Þá bað
Kvennaskólinn á Blönduósi.
X í 11 I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
903