Tíminn Sunnudagsblað - 16.08.1970, Blaðsíða 12

Tveir á tali
Skattstofan í Reykjavík er ein
þeirra stofnana höfuSstaðarins,
sem ætla má, að njóti heldur lít-
illar velvildar almennings. Einkum
á þetía við um þá, sem eru fátæk-
, ir, en borga þó háa skatta — vit-
j andi vel, að þeir eru að greiða
; gjölííin fyrir aðra, sem ríkari eru.
1 J>að væri þó mi'kil fásinma að
' naida, að starfsmenn Skattstofunn-
. aT beri ábyrgð á þess konar órétt-
1 læti eða þar fyrirfinnist ekki aðr-
1 ar jaanngerðir en fantar og fúl-
hét Zóphónías Jónsson eins og ég.
Hann var hákarlaformaður og
fórst með skipi sínu, sem Hregg-
vdður hét, árið 1875. Móðir föður
míns hét Soffía Björnsdóttir og
var frá Grund í Svarfaðardal.
Snorri Sigfússon hefur ra'kið þá
ætt nokkuð í enduminningum sín-
um, en h£mn er sjálfur einn af ætt-
inni.
— Hvað áttir þú lengi heima í
Svarfaðarda®?
— Árið 1904, þegar ég var sjö
— Þaðan þarna mun vera komr
ið nafinið á Ási í Reykjavík, seriji
þetta fólk hefur löngum veríð
kennt við?
— Já, einmitt. Þar er Neðri-Ás
í HjaTtadal endurfæddur. Við eig-
um öll rætur okkar að rekja til
sveitabæjanna íslenzku — það verð
ur aldrei af okkur skafið.
— Þarna hefur auðvitað verið
einvörðungu sauðf j árbúskapur?
— Já. Og meina að segja frá-
færur, löngu eftir að ég fór að
fylgjast með tilverunni.
— Sazt þú yfir kvíaám?
— Já. Ég tók við embættinu af
Birni bróður mínum, sem var eldri
en ég. Neðri-Ás á land framm.; í
Kolbeinsdal, og ærnar voru setnar
í svokölluðu Ásnesi; sem er beint
á móti bænum Saurbæ, sem stend-
GEKK HELJARDALSHEIDI
MILLIBYGGDA SJÖ ÁRA
; menni. Öðru nær. Hann Zóphónl-
í as Jónsson er að minnsta kosti
' ekki af þeirri gerðinni.
| Þegar ég gekk heim til hans um
j daginn, þá var það ekki til þess
f að láta hann segja mér af einhverj-
i um tiaidrum og stórmerkjum, held
! ur til þess að spjalla við hann
j sem venjulegan mann, sem veit,
s að hamingja okkar er í því fólgin
'i að vera heiðarlegur og trúr á sín-
j um stað, vinna verk sitt af kost-
> gæfni og liða sjálfum sér það ekki
j að láta starf sitt gjalda þess, þótt
i maður hefði gjama getað þegið
það að vinna ævistarf sitt á ein-
| hverjum öðrum vettvangi.
— Hvar fæddist þú, Zophóní-
, as?
i — Á Bafcka í Svarfaðardal. Það
: gerðist 12. marz 1897. Foreldrar
. mínir voru Svanhildur Björnsdótt-
! ir frá Syðra-Garðshorni og Jón
; Zóphóníasson frá Bakfca.
— Er Bakki hálfgert ættaróðal
þittí
j — Faðir minn fæddist þar og
' ólst ujprp. Faðir hans, og afi minn,
ára, fluttumst við að Neðra-Ási í
Hjaltadal, en þá jörð hafði faðir
minn þá nýlega keypt. Þar ólst ég
svo upp, það sem eftir var æsku-
áranna. Þá voru samgöngur ekki
orðnar með þeirn hætti, sem nú er.
Heljardalsheiði var eina samgöngu
leiðin á milli héraðanna. Þegar við
fluttumst, gefck ég, sjö ára að
aldri, yfir Heljardalsheiði á milli
byggða, frá Aflastöðum í Svarfað-
ardal að Skriðulandi í Kolbeins-
dal. Þetta var 14. maí, og heiðin
ölT undir gaddi.
— Hvernig var þitt nýja heim
kyinni Neðri-Ás?
— Neðri-Ás var sæmilega góð
jörð og landmikil, eins og hún er
enn í dag. Byggingar voru góðar,
að minnsta kosti ef miðað er við
þeirrar tíðar hætti, og þar hefur
alltaf verið heldur vel búið, Fólk-
ið, sem bjó þar næst á undan for-
eldrum mínum, var Gísli og
Kristín, foreldrar séra Ástvalds
GíslasonaT. Gísli var látinn fyrir
alOmörgúm árum, og hafði Kristín
búið þar ekfcja eftir það.
ur þar á árbakkanum og er nú
kominn í eyði.
— Það er ekki svo oft, sem mað
ur hittir mann, er setið hefur yfir
kvíaám: Hvernig verk þótti þér
það?
— Það var ágætisverk. En mín
hjáseta hafði nú samt ekki á sér
öll einkenni þessa starfs. Þarna er
efcki um fjalllendi að ræða eða
stór afréttarlönd í slíkri nálægð,
að hver kind, sem ekki kemur á
kvíaból að kveldi, sé þar með end-
anlega töpuð. Aðhald var ágætt og
bæir mjög nálægt, svo að ég hef
hvorki þjáðst af einmanaleik né
hræðslu við útjjlegumenn og huldu
fólk eins og margt barnið, sem
þurfti að sitja yfir ám í þoku,
rigningu og þaðan af verra veðri.
— Svo hefur verkefnum fjölg-
að, eftir því sem árin færðust vfir
þig?
— Já, auðvitað, og þurfti ekki
háan aldur til með sumt. Ég var
víst ekki gamall. þegar ég lærði
að bera Ijá í jörð.
— Hvernig var barnafræðsTu
588
ÍÍSliNN - SUNNUDAGSBL/VÐ