Íslendingaþættir Tímans - 07.09.1968, Blaðsíða 9

MINNING
UNNUR JAKOBSDÓTTIR
P. 8. jan. 1888. D. 22. maí 1968.
Fram úr mistri löngu liðinna
ára hefur minntng leitað mín, í
fyrstu óljós og draumikennd, en
síðar tekið á slg þvi skýrari
mynd. Hún er frá litlu stofulofti
um vetur, þar sem kornungur
drengur fékk af góðvild að koma
inn og vera vitni að því, er ung
kenmslukona flutti nemendum sín
um af munni fram lítið kvæði.
Plutningur kvæðisins var slík opin
berun, að enzt hefur, þótt flest allt
frá sama tíma sé löngu gleymt. Á-
stæðan getur ekki verið sú ein að
kvæðið var góður skáldskapur við
hæfi barna, heldur hlýtur flytj-
andinn að hafa gefið því meira en
lítið firá sjálfum sér, sem gerði
það að perlu sem ekki týndist. Og
fyrir löngu veit ég að svo var.
Kennslukonan gaf því af auðlegð
hjarta síns það sem með þurifti til
þess að það yrði veganesti um
langt Mf. Þannig gera góðir kenn-
arar.
Þessi unga kennslukona var
Unnur Jakobsdóttir frá Hólum,
sem andaðist áttatíu ára gömuil
hinn 22. maí 1968.
Unnur Jakobsdóttir fæddist að
Hólum í Reykjadal 3. jan 1888.
Foreldrar hennar voru hjónin
K.ristín Þuríður Helgadóttir frá
Hallbjarnarstöðum og Jakob Sig-
urjónsson frá Einarsstöðum.
Bjuggu þau að Hólum. Móðir Unn-
ar andaðist 13. júní 1894, en
nokkru síðar gekk hemni í móður
stað Hólmfríðuir, systir Kristínar
Þuríðar. Hólmfríður var síðari
kona Jakobs. Þau hjónin önduðust
bæði um jólaleytið 1943.
Unnur ólst upp á Hólum í hópi
systkina, lauk gagnfræðaprófi á
Akureyri 1911 ag hóf barna-
kennslu þá þegar. Árið 1916 var
hún á námskeiði fyrir kennara í
Reykjavík, hélt síðan áfram
k&nnslu, en fór námsför til Norð-
urlanda 1920—21 og stundaði þá
handavinnunám og kynnti sér
kennsluaðferðir. Síðan var hún
k6nnari næstum ósditið til 1958 á
mörgum stöðum á lamdinu, en
lengstan tíma samfellt í fæðingar-
héraði sínu. Eitt ár stundaði hún
skrifstofustörf á Akureyri og í
nokkur sumur hafði hún umsjón
með Listasafnl Einars Jónssonar í
Reykjavík og hlaut að launum
mikla vináttu frú önnu og Einars
Jónssonar. Hún skriifáði greimar í
blöð og tímarit, einkum um memnt
un kvenna, og þýddi nokkrar úr-
valssmásögur eftir Sölmu Lager-
löv. Hún andaðist ógift og barn-
laus. Alla ævl áttl hún heimili að
Hólum, hvar sem hún annars
stundaði störf. Nokkur síðustu ár-
In hélt hún heimili með Kristínu
systur sinni, og höfðu þær byggt
sér fagurt og gott búðarhús á
skj'ólríkum stað í Hólum.
Margt hjálpaðist að til þess að
Unmur Jakobsdóttir yrði slík merk
iskona sem raun bar vitni. Hún
var komin af gáfúðu mannkosta-
fólki í báðar ættir. Hún ólst upp
á vakandi menningarheimili og
naut ríkra áhrifa frá gróandi þjóð-
lífi aldamótanna. Hún naut góðrar
menntunar að þeirra tíma hætti,
menntunar, sem var heil og sönn.
Hún kynntist fjölda merkra
manna og kvenna og var alla ævi
að læra. En mest var um vert gáf-
ur og mannkosti hennar sjálfrar.
Hún var fjölfróð, minnug og sí-
vakandi. Henni brann alltaf eitt-
hvað á hjarta. Það gerði líf henn-
ar auðugt. Áhugi hennar beindist
að öllu, sem við kemur lífinu: þjóð
félaginu sem slíku, stærri og
minni félagseiningum þess og svo
mönnunum sjálfum méð annmörk
um og heillandi eiginleikum. Hún
var slík gæfukona sem áhuginn
endist allt hennar langa líf og gaf
hverjum degi verðmætt innihald.
Hún var róttæk og heit í skoðun-
um, og jafntrygg hugsjónum sín-
um sem vinum sínum, hverrar trú-
ar sem þeir voru. Hún fór ekki
í manngreinarálit.
Unnur Jakobsdóttir var sáðkona
sem með því áð skipta sífellt um
starfsvettvang, dreifði fræjum sín-,
um víða um landið. Eflaust hefur
henni oft fundist uppskeran lítil,'
eins og títt er um alla góða ræk-
unarmenn, en hið raunsanna var,
að nemendur hennar gleymdu,
henni ekki- né því er hún kenndi
þeim, því hjarta hennar og mann-‘
kostir voru með í kennslunni.
Sú æskuminning sem er upphaf.
þesarar smágreinar, er engin til
viljun. Unnur Jakobsdóttir unni1
rnjög bókmenntum og fögrum list
um öðrum. Hún skildí, að í þeim
kristallast sannleikurinn, réttlætið
og fegurðin, sem oft á við svo
þröngan kost að búa í mannMfinu
sjálfu, og hún átti yfir að búa
hæfileikum til þess að láta aðra
njóta þessa með sér jafnt hina
yngri sem eldri. Þannig er góður
kennari. Hún var sú kona sem öll-
um þótti vænt um sem kynntust
henni og þeim mest, er þekktu
hana bezt. Hún var rík að vinum.
Unnur Jakobsdótir var jarð-
sungin að Einarsstöðum að við-
stöddu miklu fjölmenni, 30. maí
1968.
Páll K .Jónsson
.Æt Laugum.
ÍSLENDINGAÞÆTTIR
9