Íslendingaþættir Tímans - 24.01.1969, Blaðsíða 16

eldna og forfeður Sigríðar Finns-
dóttur eiga að lýsa að nokkru þeim
jarðvegi, sem hún var vaxin í. Og
bar hún iþess sannarlega merki, að
hún átti til góðra að telja.
Systkini Sigríðar voru: Guðný,
er átti Daníel Bjarnason. Bjuggu
þau fyrst í Önundarfirði, en síðar
í Súganda og ísafirði, að síðustu
í Reykjavík. Bæði voru þau hjón
gáfuð og vel gerð, gædd kímni-
gáfu. Fékk hvorugt þeirra notið
sinna góðu hæfileika, vegna að-
stæðna þeirra tíma. Þau gleymast
ekki, þeim sem kynni höfðu af
þeim. Af börnum þeirra eru nú
tveir synir á lífi, skipstjóri og hér-
aðslæknir.
Eiríkur, lengi verkstjóri hjá
Neðstakaupstaðarverzluninni og
stórútgerðarfyrirtækinu á ísafirði.
Hann var tvíkvæntur. Fyrri kona
h.ans dó ung og einkadóttir þeirra
á barnsaldri. Síðari kona hans var
Kristín Einarsdóttir. Eignuðust sex
mannvænleg börn, sem öll eru á
lífi. Þau eru nú bæði látin.
Eiríkur var einhver grandvar-
asti og trúverðugasti maður, sem
ég hefi kynnzt. Þau hjón voru sam-
valin gæðahjón.
Tvö börn Finns og Guðnýjar
dóu ung úr barnaveiki. Sigrýður
var anoað barn þeirra hjóna. Ólst
hún upp hjá foreldrum sínum og
vék aldrei þaðan til dvalar, utan
þrjár vikur, e,r hún fór í kynnis-
ferð til unnusta síns vestur í Dýra-
fjörð. Hún lét sér nægja það sem
hún nam af foreldrum sínum og
stjúpföður móður sinnar.
Árið 1896 giftist hún Bernharði
Jónssyni, kominn af vestfirzkum
og breiðfirzkum ættum. Var hann
á yngri árum vinnumaður, m.a. 9
ár á Arnarnúpi í Keldudal hjá
ekkjunni Guðbjörgu Bjarnadóttur,
er þar bjó myndarbúi, og reynd-
ist þar vel liðtækur, og er til meir
en 90 ára gamall vitnisburður um
veru hans hjá Guðbjörgu, og mjög
lofsamlegur.
Þau hjónin Bernharður og Sig-
ríður tóku við búi í Dal vorið
1897, og dvöldu foreldrar hennar
og Kristján Jónsson hjá þeim til
dauðadags. Kristján dó á útmán-
uðum 1905.
Vorið 1905 losnaði Hraun á Ingj
aldssandi úr ábúð og flytjast þau
Dalshjón þangað um vorið, og
bjuggu þar síðan, fyrst sem leigu
liðar, en síðar keyptu þau jörð-
ina. Með þeim fluttust foreldrar
Sigríðar, eldri kona, Kristín Jóns-
dóttir, vinnukona M byrjun bú-
skapar þeirra, og dvöldu þau öll
í Hrauni, meðan ævin entist.
Einnig ikom með þeim Guðmund
ur, elsta barn Guðnýjar og Daníels,
er afi og amma ólu upp. Var þá
um fermingu og dvaldi í Hraum
fram undir fullorðinsár.
Fimm syni höfðu þau hjón
eignazt, er þau fluttust að Hrauni:
Marsellius, skipasmíðameistara á
ísafirði, Guðmund, stofnanda ný-
býlisins Ástúns á Ingjaldssandi
1930 og býr þar enn ásamt Ás-
valdi syni sínum, Guðjón, gullsmið
ur á Ákureyri og síðar í Reykja-
vík, Finnur, miðstöðvalagninga-
maður á ísafirði, nýlega látinn,
Þorlákur, fyrst bóftdi í Hrauni,
síðar sjómaður á Flateyri, nú í
Hafnarfirði. í Hrauni eignuðust
þau þrjár dætur, Kristínu, gift
kona í Reykjavík, Marsibil, nú bú-
sett í Reykjavík, og Ólöf, bónda-
kona í Breiðadal í Önundarfirði.
Öll eiga þau börn og barnabörn,
nenia Finnur, og eru afkomendur
Si-gríðar 124 að tölu.
Fjögur fósturbörn ólu Hrauns-
hjón upp, auik eigin barna: Ingi-
björgu Eiríksdóttur, bróðurdóttur
Sigríðar, er Eiríkur eignaðist milli
kvenna, Guðnýju, hálfsystur Sig-
ríðar, er Finnur átti á gamals-
aldri, Arnór Sigurðsson og Rós-
eyju Helgadóttur.
Börnin í Hrauni urðu því alls
tólf, og þætti nú ærið erfitt að
annast slíkan hóp styrkjalaust. Ei-
ríkur greiddi systur sinni og mági
meðgjöf með dóttur sinni.
Öll þessi börn önnuðust þau
Hraunshjón af sömu ástúð og að-
búð og sín eigin, og fósturbörnin
báru sama hug til fósturforeldr-
anna og góð börn til góðra eigin
foreldra.
Róðurinn var að sjálfsögðu oft
þungur og ekki alltaf hægt að fá
það er þurfti hjá kaupmanninum
handa svo stórri fjölskyldu, er
bjó á hlunnindalausri og erfiðri
jörð. Húsbóndinn stundaði sjó á
vorin, eins og allir bændur þá hér
vestra, og Finnur vann á ísafirði
á vorin, eða reri til fiskjar. Hann
sló öll suniur fram á sín síðustu
ár, og var mikilil sláttumaður og
laginn að fá ljáinn til að bíta, þó
grýtt væri í dala og fjallaslægjuim.
Hann reið jafnan á engjarnar og
hestagöturnar ruddi hann á hverju
vori.
Þá voru börnin á bænum dug-
mikil og kappsMl og fóru
snemma að létta undlr eftir getu,
einkum elzti sonurinn, er byrjaði
að smala kvíaánum um 8 ára aid-
ur og fónst það vel. Eignaður var
honum foli, sem hann smailaði á
upp um fjöll og engan veit ég
hafa lei'kið það, nema hann, að
ríða hesti upp á Álfadalsfjall og
út á Barðabrún.
Fermingarvorið hans var hon-
um fyrst lofað á sjó og dró hann
þá 80 væna fiska, enda fannst afa
hans, að það mætti lofa þessum
dreng á sjó.
Þegar börnin komust upp og
voru flest heima, varð heimiilið vel
stætt, búið stórt og umbætur sótt-
ar af kappi. Gestrisni og hjálp-
semi héldust í hendur.
Bernharður Jónsson var val-
menni, dugnaðurinn og áhuginn
mikill, að vinna fyrir sínum stóra
hópi. Árrisull var hann svo, að oft-
ast fór hann á fætur kl. 4 og var
búinn að gera mikið í eldhúsi og
dytta að amboðum o.fl. þegar aðr-
ir komu á fætur, og var þó risið
snemma í Hrauni. Ég held, að
aldrei hafi fallið styggðaryrði milli
þeirra hjóna. Sigríður Finnsdótt-
ir var góð kona. Man ég aldrei
eftir að ég heyrði hana mæía ó-
nota- eða kaldyrði í garð nokkurs
manns. Hún var sívinnandi við að
annast og hlúa að sínum stóra
hópi. Kristín vinnukona var dug-
mikil og trölltrygg, var hún tengd
heimilinu eins og um sifjabönd
væri að ræða. Hún dó í Hrauni
á níræðisaldri 1932. Finnur dó
1926, Bernharður 1934, Guðný
1935.
Sigríður bjó áfram með Finni
syni sínum til 1938, en þá tók Þor-
lákur við jörðinni. Sigríður fór þá
til Plateyrar til Marsibilar dóttur
sinnar og dvaldi hjá henni til dán-
ardægurs, síðustu 10 árin í Reykja-
vík.
Síðustu 15 árin var hún rúm-
liggjandi, en þjáðist ekki. Miuni
sínu hél’t hún óskertu, fylgdist vel
með öllu og mundi fæðmgardag
og aldur allra sinna afkomenda.
Hún naut frábærrar umönnun-
ar og aðhlynningar Marsibilar dótt
ur sinna-r og manns hennar, Hjalta
Þorsbeinssonar og barna þeirra.
Börn hennar, vin-ir og tengdafólk
heimsóbtu hana þá er þau máttu,
og -stuðluðu allir að því, að hún
ætti sem fegunst og ánægjulegast
æviikvöld.
Sigríður var löngu búin að á-
kveða leg sitt í nýja klrkjugarðin-
um á Sæbóli, við hlið mann-s síns
og ættm-enna. Spurði hiún lengí
16
fSLENDINGAÞÆTTlB