Íslendingaþættir Tímans - 04.03.1970, Blaðsíða 17

NNING
Bunnlaugur Auðunn Jóhannesson
Bakka
Á nýjársdag lézt á sjúkrahúsinu
á Hvamrastanga Gunnlaugur Jó-
hannesson, bóndi á Bakka í Víði-
dal 75 ára að aldri. Gunnlaugur
fæddist á Auðunnarstöðum 16.
nóvember 1894. Foreldrar hans
voru hjónin Ingibjörg Eysteins-
dóttir og Jóhannes Guðmundsson,
sem bjuggu á Auðunnarstöðum
frá árinu 1887. Jóhannes lézt fyr-
ir aldur fram, árið 1908. en ingi-
björg hélt áfram buskap með born-
um sínum, þar til (iuðmundur son-
ur hennar tók að fullu við bú-
skapnum árið 1918
Gunnlaugur hóf skólagöngu og
lauk gagnfræðaprófi frá., Akureýr-
arskóla vorið 1914. Sama ár l)ðf
hann nám í Menht'askölarium í "
Reykjavík en sá náinsferill varð
ek;ki langur. Þann vetur'fékk háflir
lömunarveiki og varð hann aldrei
alheill maður eftir það. Þessi veik-
indaraun batt enda a skólagöng-
una, og skildi við hann með stór-
skertum líkamskröftum. Frá þeim
tíma varð hann að styðjast við
staf hvert sem hanm fór. Þegar
svo var komið fór Gunnlutgur
heim að Auðunnarstöðum og vann
þar viö öll venjuleg bústörf á heim
ili móður sinnar.
Vorið 1921 kvæntist hann eftir-
lifandi konu sinni Önnu Teitsdótt-
ur frá Víðidalstungu. Þau voru á
Auðunnarstöum fyrsta hjúskap-
arárið en vorið 1922 fluttu þau að
Bakka sem síðan varð heimili
þeirra alla tíð. Bakki er frá náttúr-
unnar hendi, fremur rýrt býli, og
aðkoma þar ekki góð fyrir frum-
býlinga. Húsakostur var lélegur,
og heyfengur lítill. Það var því
mikið, og erfitt verkefni framund-
an, að reisa við jörðina, ekki sízt
þar sem húsbóndinn var fatlaður
af aflieiðingum lömunarveiki. En
ungu hjónin hófust þegar handa.
Það liðu ekki mörg ár þar til haf-
in var bygging peiningshúsa, og
síðar íbúðairhúss, hvort tveggja úr
steinsteypu, sem þá var enn fátítt.
Mest af þeirri byggingarvinnu
framkvæmdi Gunnlaugur með eig-
in höndum enda lagtækur í bezta
lagi. Bakki komst fljótlega í tölu
þeirra býla þar sem búið var rækt-
unarbúskap og ný viðhorf í búskap
arháttum samfara vélanotkun
voru tekin í fulla þjónustu.
Gunnlaugur var á rnargan hátt
sérstæður maður og góðum hæfi-
leikuan búinn. Hann hafði næmt
auga fyrir nýjungum og notagildi
þeirra og oft fljótur að tileinka
sér þær. Áður er nefnt íramtak
hans um ræktun og byggingar.
Hann keypti fyrsta útvarpstækíð
sem kom í þessa sveit. Það mun
hafa , verið 1926, þegar Otto B.
Arnar o.fl. voru að hefja sitt til-
(raunaútvarp. Dráttarvél keypti
Gurinlaugur strax og kostur var.
Fékk hann eina af fyrstu heimilis-
dráttarvélunum sem kornu í hér-
aðið. Gunnlaugur átti sæti á aðal-
fundum Kaupfélags V.-Húnvetn
inga á þriðja tug ára. Formaður
Búnaðarfél. Þorkelshólshrepps var
hann frá 1951—67 og átti þá jafn-
framt sæti á aðalfundum búnaðar
sambandsins. Gunnlaugur var
skemmtilegur fundarmaður. Hann
hafði alltaf eitthvað að segja, sem
létti hugann, jafnframt því sem
rætt var um venjuleg málefni.
Hann var frjór í hugsun og fljót-
ur að koma auga á gagnlegar nýj-
ungar, þó samfara gætni og stund
um íhaldssemi, að gera það eitt,
sem hann taldi ekki of áhættu-
samt. Kaupfélagi sínu vann hann
af lieilum huga og áhugasamari fé-
lagsmenn en hann voru ekki marg-
ir.
Gunnlaugur unni söng af lífi og
sál. Hann hafði fallega teriórrödd
og söng í kariakór nær fjóra ára-
tugi. Ferðalög hans á 'söhgæfingar
voru lengst af á hesti og ekki allt-
af auðveld, bæði vegna anna ein-
yrkjans, við bústörfin, og svo var
löng leið að fara á æfingar. En til
þess hafði Gunnlaugur alltaf tíma.
Eitt af því sem Gunnlaugur átti
drjúgan þátt í á síðasta skeiði æv-
innar, var að koma í framkvæmd
byggingu tveggja búa, á Víðidals-
á í fraimanverðum Víðidal. Sam-
gönguerfiðleikar voru orðnir eitt
mesta vandamál þeirra, sem
bjuggu í framanverðum Víðidal.
En með brúarbyggingunum voru
þau leyst. Oft hefur fyrr og síðar
heyrzt gagnrýni á vega- og brúar-
gerð inn til dala og kanmski líka
út við strönd, þar sem umferð er
lítil. En núorðið nær byggðin ekki
lengra en þangað sem hægt er að
koma við nútíma samgöngum.
Þetta mun nú flestum ljóst orðið.
Mörgum var það undrunarefni
hverju Gunnlaugur gat afkast-
að svo fatlaður sem bann var. En
þar kom til bæði meðfædd skap-
festa og hagsýni um alla hluti
sem við var fengizt. En vissulega
var hann ekki einn að verki. Hann
átti duglega og ágæta konu, og
börnin munu hafa hjálpað til strax
og þau höfðu getu til. Þau Anna
og Gunnlaugur eignuðust níu börn
eitt dó í æsku, en hin eru nu
löngu uppkomin og hafa flest stofn
að sitt eigið heimili.
Gunnlaugur hefur nú lokið ævi-
starfi og fengið hvíld, eftir langan
og annasaman starfsdag. Með hon-
um er fallinn einn af þeirn, sem 1
bókstaflegri merkingu, unnu sig
með eigin starfi, frá aldagömlum,
og frumstæðum búskaparháttum
og starfsaðferðum og til nútíma
vélvæðingu og starfsaðstöðu.
Blessuð sé minning hans.
Lækjarmóti 20. jan. 1970.
Sig. J. Líndal.
ÍSLENDINGAÞÆTTiR
17