Íslendingaþættir Tímans - 02.12.1970, Síða 7

MINNING
PÁLMI ÞORSTEINSSON
Fæddur 1. júní 1895.
Dáinn 15. júlí 1970.
Við Pálmi Þorsteinsson vorum
jafnaldrar. Lika vorum við bekkj-
arbræður í Gagnfræðaskólanum á
Aikureyri um miðjan annan áratug
þessarar aldra. Áður en í skólann
kom, höfðum við aldrei haft veð-
ur hvor af öðrum.
Mér er enn fersk í huga minn-
ingin um Pálma frá þessum skóla-
árum, þótt meira en hálf öld sé
síðan liðin, og þó að ýmsir aðrir,
sem voru samtímis mér í skólan-
um, séu gleymdir og háifigleymdir.
I-Ivers vegna man óg hann svo
vel? Og hvers vegna fann ég til
djúptæks sársauka, þegar óg frétti,
aþ hann væri aiiur?
Ekki var það vegna þess, að við
yrðum sérstaklega nánir félagar.
Hann var dulur og fáskiptinn. En
hann skar sig eítirminnilega úr
liópnum. Hann bar með miklum
glæsibrag af öllum skólabræðrum
sínum í leikfimi. Gat þó varla hafa
verið mikið þjálfaður áður, því
hann var sveitamaður.
í gamangrein, sem einhver rit-
aði um skólafólkið í skólablaðið,
var sag‘. um hann, að engin jarð-
stjarna mundi verða nógu stór fyr
ir hann í leikfimi síðar meir, nema
Júpíter.
Mér er ógleymanlegt hversu
mjúklega hann tók „heljarstökk
úr kyrrstöðu" aftur á bak sem
áfram. Eða „flugs‘.ökkið“ með til-
hlaupi hátt og iétt.
í áflogum og glímu fann við-
fangsmaður naumast, hve sterkur
Pálmi var, vegna fjaðurmagnsins,
sem lét undan átaki, en bjargaði
eigi að síður prýðilega frá faili.
Pálmi var óáleitinn en geðríkur.
Kappsfullur án yfirlætis. Endur-
liratt eldsnöggt, ef honum var
hrundið. Einþykkur — stundum
sér til óþæginda, — en einþýkkni
hans var ofin úr svo góðum þátt-
um, að hún vakti hjá mér virðingu
og hlýhug.
Hann hafnaði með fálæti „vin-
áttu viðhlæjenda", ef hann fann
ÍSLENDINGAÞÆTTIR
ekki fulikominn heilindi bak við
brosið.
.Hann falsaði ekki steðjann, mað
ur sá.,
Pálmi Þorsteinsson var Skagfirð
ingur. Fæddur að Ytri-Hofdölum,
en fluttist kornungur með foreldr
um sínurn að Hjaltastöðum í
Blönduhlíð og ólst þar upp. For-
eldrar hans voru hjónin: Þorsteinn
Hannesson bóndi og Jórunn
Andrésdóttir.
Þorsteinn var sonur Hannesar
Halldórssonar bónda á Bjarnastöð-
um í Kolbeinsdal. Kona Hannesar
var Sigurlaug Guðrún Þorsteins-
dóttir frá Ytra-Hvarfi í Svarfaðar-
dal.
Jórunn var dóttir Andrésar
Björnssonar bónda í Stokkhóima í
Skagafirði og konu hans Herdísar
Pálmadóttur frá Syðra-Vallholti i
sömu sýslu. Nöfnin Andrés og
Pálmi minna á það, að í þessum
ættum áttu rætur Andrés Björns-
son skáld og Pálmi Hannesson rekt
or.
Pálmi Þorsteinsson átti sex syst-
kini og var yngstur systkina sinna.
Ungur missti Ihann föður sinn, en
móðir hans bjó áfram með börn-
um sínum aiilengi. Mun Pálmi
hafa í uppvextinum kynnst því,
hvað er að búa við kröpp kjör og
þurfa á vinnudag og sjálfsafneitun
að halda, en það fékk auðvitað
margur á þeirri tíð að reyna.
En Pálmi var brattsækinn ung-
ur maður. Eftir skólavistina á Ak-
ureyri vildi hann ekki láta staðar
numið á menntabrautinni. Fór í
Verzlunarskólann í Reykjavík og
lauk þaðan prófi. Sneri því næst
aftur heim í hérað sitt. Gerðist þar
barna- og unglingakennari á vetr-
'Um. Kenndi sund og fleiri íþróttir
á vornámskeiðum.
Mun hann á þessum árum hafa
verið mestur fimleikamaður í
Skagafirði og þó víðar væri leitað
til samanburðar. H'laut hann oft
verðlaun fyrir íþróttaafrek — eft-
ir því, sem ég hef heyrt.
Hinn 31. júlí 1927 kvæntist
Pálmi heitmey sinni, Sigrúnu Guð-
mundsdótfur bónda á Reykjarhóli í
Skagafirði. Bjuggu þau ásamt for-
eldrum hennar — Guðmundi Guð-
mundssyni og Guðrúnu Guðmunds
dóttur — til ársins 1930 að Reykj-
arhóli. En þá fengu þau hluta úr
landi Reykjarhóls og byggðu á
þeim hluta nýbýlið Varmahlíð,
sem nú er orðinn kunnur staður
og stór í sniðum.
í Varmahlíð bjuggu Sigrún og
Pálmi til 1935. Þá fiuttust þau til
Reykjavikur. Réðist Pátmi skrif-
stofu- og eftirliismaður hjá Lög-
gildingarskrifstofunni. Hjá þess-
ari stofnun var hann starfsmaður
þar til í febrúar 1962, að hann
varð að hætta sökum þess að heils
an var þrotin. í starfinu gat hann
sér það orð að vera í bezta lagi
hagvirkur og samvizkusamur.
Pálmi og 'kona hans eignuðust
einn son, Guðmund Hjalta, efnis-
barn, sem missti heilsu á æslcuár-
um og dó 1951 aðeins rúmlega
tvítugur. Var það ástvinum óum-
ræðilegt harmsefnr. Þungi þvílíks
böls er öilum mannlegur herðum
oftak.
Við Pálmi skrifuðumst á no'kkr-
1