Íslendingaþættir Tímans - 02.12.1970, Qupperneq 32

SJOTUGUR:
Séra Kristinn Stefánsson
Sr. Krisiinn Stefánsson fæddist
á Brúnastöðum í Fljótum 22. nóv.
árið 1900. Foreldrar hans voru
Guðrún Hafliðadóttir og Stefán Pét
ursson.
Hann brauzt til náms í Gagn-
fræðaskóla Akurej:< ar, mest af eig
in rammleik, því roreldrar hans
voru lítt efnum búin. Varð hann
gagnfræðingur árið 1921. Stúdent
fra M.R. várð hann 1924. en lauk
guðfræðiprófi frá Háskóla íslands
1928. Veturinn 1924—‘30 dvaldist
hann í Þýzkalandi við framhalds-
nám. með styrk úr Sáttmálas.jóð.i
Haustið 1929 bar fundum okkar
sr Kristins fyrst saman. Við urð-
um samskipa á Gullfossi, sem síð-
ar var kallaður „gamli Gullfoss1,.
Var ég einnig á útleið til fram-
haldsnáms, með það í huga að ger
ast að því loknu kennari við hinn
nýja héraðsskóla Borgfirðinsa sem
þá var ákveðið að risi í Reykholti.
Kynntumst við sr. Kristinn tölu-
vert á þessum fáu dögum, sem
Gulifoss var á leiðinni irá Revkja-
vík til Kaupmannahafnar, með við
komu í Englandi. Það sem mest
stuðlaði að þessum kvnnum var
það, að skipstjórinn, Sigurður Pét-
ursson. sem var hrókur alls fagn-
aðar um borð. safnaði til sín nokkr
um farþegum til ýmissa skemmt-
ana. m.a. smá brauta, sem allir
skemmtu sér ávætleva við og skip-
stjórinn ekki sízt. Að ég komst í
þennan hóp mun hafa stafað af
því. að við Sigurður vorum mál-
kunnugir áður, en hann var kvænt-
ur Ingibjörgu móðursystur konu
minnar.
Eftir að sr. Kristinn kom heim
frá framhaldsnámi sínu, réðst
hann kennari við Héraðsskólann
að Laugarvatni veturinn 1930—31.
Kom hann svo í heimsókn að Reyk
holti sumarið 1931, en þá var ég
orðinn bóndi þar. Var þá búið að
auglýsa skólastjórastöðuna við
Reykholtsskóla, og sr. Kristinn
einn af umsækjendunum. Hlaut
hann stöðuna og fluttist því að
Reykholti þá um haustið.
Svo sem margir vita var Reyk-
holtsskóli arftaki Alþýðuskólans á
Hvítárbakka, og fluttust þeir nem-
endur úr yngri deild þess síðar-
nefnda því í efri deild Revkholts-
skóla. Það var ekki vandalaust að
taka við skólastjórn af hinum
kunna skólamanni Lúðvík Guð-
mundssyni, en hann hafði verið
skólastjóri Hvítárbakkaskólans
undanfarin ár, og höfðu nemend-
ur miklar mætur á honum. En sr.
Kristinn stóðst þann vanda með
mikilli prýði, enda vel undir hann
búinn sökum mikilla meðfæddra
mannkosta og mikils náms. Vil ég
í þessu sambandi minna á það sem
fyrr er sagt, að veturinn áður
hafði hann verið kennari á Laug-
arvatni og vann þar undii stjórn
hins landskunna skólamanns
Bjarna Bjarnasonar. Veit ég að sá
vetur var sr. Kristni ekki síður
nám en starf, og mótaði mjög
skólastjórn hans hinn fyrsta vetur
í Reykholti. Það sem og styrkti
mjög skólastjórn sr. Kristins strax
í upphafi voru kennsluhæfileikar
hans. En það veit ég með sannind-
um, að hann var afburða íslenzku-
kennari, en það var einmitt aðal-
kennslugrein hans. Og íslenzku
vildu flestir læra vel.
Vorið 1932 kvæntist sr. Krist-
inn Sigríði Pálsdóttur frá Akur-
eyri, og flufctist hún að ReykhoPi
þá um sumarið. Sigríður var glæsi
leg kona og eignuðust þau hjón
heimili í Reykholti, sem var til
mikillar fyrirmyndar. Setti þetta
heimiili sinn sérstaka svip á Reyik-
holtsstað, ekki sízt vegna margra
gesta, er að garði bar. En heima-
mönnum í Reykholti. og þá ekki
sízt okkur kennurunum, var það
einnig mikils virði. En samstarf
þeirra skólastjórahjóna við okkur
kennarana var alla tíð hið ánægju-
iegasta.
Þau hjón eignuðust þrjú börn,
Þráin, Þóru Björk, og Kristin, sem
öll fæddust í Reykholti.
Sumarið 1933 bætti sr. Krist-
inn enn við nám sitt, en þá ferð-
aðist hann um Norðurlönd og
kynnti sér unglingafræðslu þar.
Þótt skólastjórn í Reykholts-
skóla, svo sem í öHum fjölmenn-
um heimavistarskólum væri mikið
starf, komst sr. Kristinn ekki hjá
því að bæta á sig störfum í þágu
félagsmála, þótt það yrði enn
meira síðar á ævi hans.
Hann var t.d. kosinn formaður
í Útgáfunefnd Héraðssögu Borgar-
fjarðar I-III, og starfaði sem slík-
ur frá 1935—1939, og sama árabil
var hann formaður í Félagi hér-
aðs- og alþýðuskólakennara. Næg-
ir þetta tvennt sem ég nú hefi
nefnt, til að sýna traust það er
þeir menn, sem þekktu hann bezt,
báru 4il hans.
Því miður fékk Reykholtsskóli
ekki að njóta starfskrafta þeirra
hjóna lengur en til ársins 1939, en
þá lét sr. Kristinn af skólastjórn
og þau f'luttust til Reykjavíkur.
Þessi ráðabreytni þeirra hjóna
mun aðallega hafa byggzt á því,
að þau gengu hvorugt heil'til skóg
ar.
Þrátt fyrir burtför þeirra skóla-
stjórahjóna, hélzt áfram sú vin-
átta, sem hafði myndazt milli heim
ila okkar í Reykholti. Stuðlaði elzta
barn þeirra, Þráinn, mjög að því.
Hann var það gamalll, er foreldr-
ar hans fluttust burt frá Reykholti,
að hann var búinn að taka ást-
fóstri við þann stað og vildi gjarn-
an vera þar áfram. Hann dvaldi
því oft á sumrin á heimili o'kkar
hjóna, en hjá foreldrum sínum á
vetrum.
En sjúkdómur móður hans
ágerðist eftir að til Reykjavíkur
Framhald á bls. 31.
32
ISLENDINGAÞÆTTIR