Heimilistíminn - 17.04.1975, Blaðsíða 5

Glgurinn Ieldfjallinu Erta Ale að innanverðu. Þarna er hraunið alltaf fljótandi.
lækkuðum við flugið niður að tindi Erta
Ale og þarna yfir seigfljótandi hraun-
lækjunum fannst okkur við hafa uppgötv-
að leyndardóminn um upphaf sköpunar-
verksins. Við héldum áfram að lækka
flugiðoghækka,og fljúga I hringi, en þeg-
ar flugmaðurinn spurði, hvort við værum
búin að fá nóg, kinkuðum við kolli.
Nokkrar sekúndur liðu, og flugvélin,
sem var tveggja hreyfla Cessna 185, féll
skyndilega niður eins og steinn. Allt laus-
legt innanborðs, skiftilyklar, myndavél-
ar, hljóðneminn á loftskeytatækjunum.
Sykurský steig upp úr karinu, sveif upp. I
loftið og hentist um, þegar vélin tók líka
að sveiflast til hliðanna. Flugmaðurinn
var á að sjá eins og hann væri að temja
kolvilltan hest. Skyndilega stöðvaðist vél-
in með rykk. Einhver sagði, að við hefð-
um verið heppin að vera með beltin
spennt. Auðvelt var að útskýra atburðinn.
Loftstraumarnir, sem stiga upp vegna
hitans i gignum, skapa aðra strauma,
sem fara hratt niður á við til að fylla út i
tómarúmið. Við höföum lent i einum slik-
um. Tiu metrar i viðbót og Danakil hefði
gleypt okkur.
Erfitt ferðalag
Hvar er Danakil? Við vitum hvað tungl-
ið er og hvar það er statt, en við vitum nær
ekkert um Danakil, tunglið á jörðinni,
miklu fallegra tungl er fylgifiskur okkar
úti i geimnum. Hluti af Danakil er i Eri-
treu og afgangurinn i Eþiópiu. Lengdin er
400 km. og flatarmálið 50 þúsund ferkm.
Staðurinn er á milli hásléttu Eþiópiu og
Rauðahafsins.
Hvers vegna er þetta landssvæði kallað
tunglið? Einu sinni i fyndinni var Danakil
hluti af Rauðahafinu, en siðan myndaðist
kúla á jörðina, sem skipti Rauðahafinu i
tvennt. Annar hlutinn var áfram tengdur
úthafinu, en hinn ekki. Siðan gufaði sjór-
inn upp af lokaða hlutanum og árnar gátu
ekki veitt vatni þangað i staðinn, þvi þær
þornuðu upp eða leituðu annarra farvega.
Þegar landið þornaði, fékk það sérein-
kenni. Þar sem þetta hafði verið hafsbotn,
lágu neðstu svæðin um 160 m undir
sjávarmáli og auk þess var þykkt lag af
saltsteini yfir öllu þar niðri, sums staðar
allt að 100 metrum á þykkt.
Ef til vill vegna mikils misgengis jarö-
laganna, mynduðust enn ný séreinkenni,
eldfjöllin, hraunið og jarðskjálftarnir.
Það vantar þrátt fyrir allt ekki vatn I
Danakil, en það kemur upp úr þessum
eldfjallajarðvegi og er heitt og brimsalt.
Þess vegna er geysimikið salt að fá I
Danakil.
Landslagið á hinu eiginlega tungli er
lítilfjörlegt i samanburði við landslag I
Danakil. En þangað er ekki auðvelt að
komast. Oftar eru teknir krókar á flug-
leiðirnar, eitthvað inn yfir svæðið, eða
flogið yfir útjaðrana, þar sem minnst sést
af tungllandslaginu. Ef maður ætlar að
skoða sig vel um þarna, þarf maður að
hafa tima, þolinmæði, hestaheilsu, bila
með drifi á öllum hjólum, vatn, eldsneyti
og vistir.
Stundum kemur fyrir, að allt þetta næg-
ir ekki og má nefna.að stundum verður að
ryðja sér veg með þvi að færa til steina úr
klettum, sem hafa oltið á veginn, siðan
seinast var farið um hann. Þetta er
vegurinn frá hásléttunni til Macallé og
hann liggur inn I tungllandslagið i Dallól.
Þar sér maður kristalla, gjár og eitthvað,
sem llkist jökulbreiðum, en er i rauninni
svo heitt, að hægt er að spæla egg á þvi.
Auk þess má alltaf búast við hitabeltis-
regni, þannig að maður ekur út af eða vill-
ist gjörsamlega. Þegar ekið er yfir sand-
Kritarsúlur I Dallól.
slétturnar, sem virðast ósköp sakleysis-
legar að sjá, hleðst oft salt utan á bilana
og rigni smýgur hvit leðja alls staðar
inn. Þetta er svo hvimleitt, að þrifa verð-
ur bilana strax, ef maður á ekki að halda
áfram gangandi.
Könnun landsins
Auk þessa þarf helzt að hafa einkaflug-
vél og óhræddan, duglegan flugmann.
Saltslétturnar lita út eins og óendanlegur
H
5