NT - 30.04.1984, Blaðsíða 4

Mánudagur 30. apríl 1984
4
w
„Atti engan veg-
inn von á þessu“
- segir Sigurjón Jóhannsson, sem fékk
verðlaun úr menningarsjóði Þjóðleikhússins
■ „Ég átti engan veginn von á
þessu. Maður er ekkert að
reikna með einu eda neinu í önn
dagsins. Þetta kemur ævinlega
á óvart og þess vegna vekur þaö
bæöi undrun og gleði að það
sé maður sjálfur í þetta skipt-
ið,“ sagði Sigurjón Jóhanns-
son yfirleikmyndateiknari Þjóð-
leikhússins, þegar NT ræddi
við hann í tilefni þess að honum
voru veitt verðlaun úr menning-
arsjóði Þjóðleikhússins á laug-
ardagskvöld.
Verðlaunaafhendingin tór
fram í upphafi sýningar á söng-
ieiknum Gæjum og píum, en
Sigurjón er einmitt höfundur
leikmyndar þess verks. En
hvaða þýðingu skyldu svona
verðlaun hafa fyrir þann, sem
fær þau?
„Maður hlýtur að líta á þetta
þannig, að störf manns við
stofnunina séu metin, og um
leið er það viss hvatning til að
halda áfram. Þetta hefur það
táknræna gildi fyrst og fremst.“
Sigurjón hefur unnið í 12 ár
við Þjóðleikhúsið og á þeim
árum hefur hann gert á 6. tug
leikmynda, bæði fyrir Þjóð-
leikhúsið og önnur leikhús, auk
þess sem hann hefur gert leik-
myndir fyrir tvær kvikmyndir,
Á hjara veraldar og nú síðast
Atómstöðina.
- Hver er eftirminnilegasta
sýningin, sem þú hefur unnið
að?
„Gæjar og píur er eftirminni-
leg sýning og það var mjög
gaman að kljást við hana og ná
henni saman, því að þetta er
feikna leikbákn og reyndi á.“
- Hvert verður næsta verk-
efni hjá þér?
„Það er ekki afráðið. Ég hef
verið ansi upptekinn í lengri
tíma og hef satt að segja smá
hlé núna og verð ekki með
verkefni við húsið fyrr en á
næsta leikári. Ég tek því fegins
hendi. Ég ætla að rækta mig og
mína, konu og börn,“ sagði
Sigurjón Jóhannsson.
■ „Hjálpræöisherinn" sam-
gleðst Sigurjóni innilega eftir að
var
verðlaunaveitingin
kunngerð, að tjaldabaki, en þá
stóð fyrir dyrum sýning á Ieikrit- i
inu „Gæjar og píur.“
Mynd: Jóhanna Ólafsdóttir
Aðalf undur hjá Amnesty
■ íslandsdeild Amnesty International
heldur aðalfund sinn í kvöld klukkan
20:30 í Lögbergi, húsi lagadeildar Há-
skóla íslands.
Formaður félagsins, Bernharður
Guðmundsson, flytur ársskýrslu stjórn-
arinnar. Auk þess munu talsmenn hinna
ólíku starfshópa greina frá vetrarstarf-
inu. Þá verða lagabreytingar og stjórn-
arkjör.
Áð sögn Bernharðar Guðmundsson-
ar, formanns samtakanna, er starfið nú
í miklum blóma. Hann sagði að félögum
hefði fjölgað ört undanfarið og þeir
hefðu aldrei verið fleiri en nú. Nú
stendur yfir á vegum Amnesty herferð
gegn pyntingum, og er unnið að henni
með margvíslegum hætti út þetta ár hér
á landi svo sem í öðrum aðildarlöndum
samtakanna. ___________
Ódýrt vinnu-
afl á uppboði
- á útifundi á
Lækjartorgi 1. maí
■ Uppboð á ódýru vinnu-
afli verður meðal atriða á
dagskrá sem verkalýðsfé-
lögin í Reykjavík, BSRB
og Iðnnemasambandið
standa að á útitundi a
Lækjartorgi 1. maí ítilefni
af alþjóðlegum baráttudag
verkalýðsins.
Dagskráin hefst með
kröfugöngu frá Hlemmi á
Lækjartorg kl. 13.30 en
þar verður haldinn úti-
fundur, sem reiknað er
með að hefjist kl. 14.40.
Þar halda forustumenn
verkalýðsfélaga og sam-
banda ræður auk Oscar
Villegas frá EI Salvador,
eins forustumanna FRS,
verkalýðssamtaka sem
einkum starfa í San Salva-
dor.
Bergþóra Árnadóttir
mun skemmta fundar-
mönnum með söng og
fleiri atriði verða til
skemmtunar. Fundar-
stjóri verður Thorvald
Imsland.
Mánaðarlaun: 250
þúsund krónur?
■ „Gæti ég fengið meira
silfur", segir tannlæknirinn
inni á stofunni. „Meira silfur",
og hann mundar gullborinn.
Munnurinn er sá hluti
mannsins sem slitnar örast,
enda mæðir einna mest á hon-
um aföllum deildum líkamans.
Það er því stórt mál fyrir
líkamlegt heilbrigði að hafa
munn og tennur í lagi. Auk
þess bætir það andrúmsloftið í
landinu.
Litlar framfarir munu þó
verða í hreinsun andrúmslofts
okkará næstunni. Almenning-
ur hefur einfaldlega ekki efni
á þjónustu tannlækna lengur.
En hver eru þá laun mannanna
sem stýra gullbomum? Það er
auðvelt að reikna út.
Meðalgreiðsla fyrir tannvið-
gerð sem tekur 20 til 30 rnínút-
ur er 1.000 krónur. Ef tann-
læknir tekur tvo sjúklinga á
klukkustund, sem er rólegt
fiskerí, þá eru brúttó tekjur
hans 2.000 kr. á tímann. Vinni
hann átta tíma á dag er dags-
tekjan 16.000 kr. Vinni hann
finim daga í viku, eins og
aðrir, er vikukaupið 80.000 kr.
Þegarfjórar vikureru í mánuð-
inum gera brúttó mánaðartekj-
ur stofunnar 320.000 krónur.
Frá þessu má svo draga
rekstrarkostnað til að finna
hreinar tekjur tannlæknisins.
Hann greiðir aðstoðarstúlku
um það bil 20.000 kr. á mán-
uði. Þá eru 300.000 kr. eftir.
Síðan fara á milli 50 og 100
þúsund krónur í efni og annan
kostnað. Eftir eru þá 200 til
250 þúsund krónur í hreinar
tekjur. Það eru góð laun.
Mikið óskaplega má öfunda
tannlækna af þeirri dásamlegu
valdaaðstöðu sem þeir hafa
komið sér upp, til að ausa sér
gróða upp úr vösum almenn-
ings, og úr sjóðum sveitarfé-
laganna sem greiða fyrir tann-
viðgerðir skólabarna.
Miðstöð þessarar aðstöðu er
félag tannlæknanna, Tann-
læknafélag íslands og er í
Síðumúla 35 í Reykjavík. Þar
á fundunum semja þeir
verðskrá fyrir hinar ýmsu við-
gerðir sínar. Upp úr henni
rukka þeir svo sjúklingana.
Þegar kvartað er undan prísn-
um fallast lækninum hendur
og í með aumkun sinni segir
hann: „já, þetta er dýrt, en
svona er taxtinn“. Rétt eins og
hann sé þreyttur á yfirgangi
þessa ókunnuga taxta sém
hann ræðurekkert við. En það
er í reynd græðgin sem hann
ræður ekki við. Hann vill meira
silfur í sjóðinn sinn.
Þeir semja ekki við neinn
um verð á þjónustu sinni, lúta
engu aðhaldi né eftirliti. Þeir
bara setja upp það sem þeim
sýnist, og almannarómur segir
að ógerningur sé að tryggja að
þeir greiði skatta af öllu
saman.
Loks er það mikið svínarí að
almenningur skuli vera látinn
greiða fyrir menntun þeirra.
Sagt er að tannlæknadeild sé
dýrasta deild Háskóla íslands,
miðað við nemendafjölda.
Hún hafi tekið stærsta hlutann
af fjárfestingafjármunum há-
skólans til margra ára í nýja
húsið sitt, Tanngarð neðan
Hringbrautar. Skiljanlegterað
kennarar deildarinnar, sem
hafa innan við 30 þúsund kr. í
laun á mánuði, hafi krafist
þess að fá þar innréttaðar prt'-
vat stofur til að reka meðfram
kennslunni. Þaðernáttúrulega
óbærilegt að þeir skuli hafa svo
miklu lægri tekjuren nýútskrif-
aðir nemar þeirra. Háskólinn
léttir svo undir með því að
greiða rekstrarkostnaðinn af
þessu einkaframtaki inni í
miðju ríkiskerfinu.
Það er út af fyrir sig hneyksl-
anlegt að hér sé verið að
mennta 8 tannlækna á ári með
gífurlegum tilkostnaði. Það er
ekkert sér-íslenskt við fræðin
þeirra. Þessa menntun á að
sækja til útlanda og þar eiga
nemarnir að greiða sjálfir þau
skólagjöld sem upp eru sett.
í flestum siðuðum löndum
er reynt að hemja græðgi slíkra
stétta sem geta ella skammtað
sér tekjur næstum að vild. Hér
eru engir slíkir tilburðir. Frelsi
tannlækna, og margra annarra
stétta sjálfstæðra atvinnurek-
enda, til fjárplógsstarfsemi er
algert og þeir fara því eins
langt og þeir komast.
Við þetta ástand eiga neyt-
endur aðeins um tvennt að
velja. Þeir geta borgað og
haldið kjafti sínum, eða borg-
að ekki og misst heilsuna.
Tannlæknirinn veit hins veg-
ar alveg hvað hann vill. Hann
vill meira silfur.
Skuggi
Diskóbíll I hörkuárekstri
■ Harður árekstur varð á mótum Hringbrautar og Njarðargötu,
laust eftir Id. 3.00 aðfaranótt sunnudags. Þar ók fóIksflutningabQI,
sem kom vestur Hringbraut, inn í hlið fólksbfls sem kom suður
Njarðargötu, gul blikkandi Ijós voru á gatnamótunum.
Okumaður fólksbflsins var fluttur á slysadeild en mun ekki hafa
slasast alvarlega. Fólksflutningabfllinn var að flytja unglinga af
dansleik en engan sakaði í þeim bíl.
NT-mynd Sverrir
Urðu af meistaratitlinum
Flugleiðamenn í 2. sæti í íþrótta-
keppni evrópskra flugfélaga
■ Keppnislið starfsmannafc-
lags Flugleiða í körfuknattleik
og badminton urðu í öðru sæti
Evrópukeppni starfsmannafé-
lag flugfélag. Úrslitaleikirnir
fóru fram í Reykjavík á laugar-
dag.
Körfuknattleiksliðið lék á
móti Iiði belgíska flugfélagsins
Sabena, sem vann 97-81. Flug-
leiðamenn stóðu í Belgunum
fram í rniðjan síðari hálfleik og
voru um 4 stigum yfir. Flug-
leiðaliðið hafði áður slegið úr
keppni lið frá Lufthansa og
portúgalska flugfélaginu TAP.
Badmintonliðið tapaði fyrir
SAS í 7 leikjum, eftir nokkuð
jafna baráttu og skemmtilega.
Badmintonmenn höfðu áður
slegið úr keppni Lufthansa og
Aer Lingus.
Mót þessi eru haldin á vegum
ASIA, eða Airline Staff Inter-
national Association, sem í eru
flugfélög í Evrópu, auk ísra-
elska flugfélagsins E1 Al.
Keppni hefur staðið yfir undan-
farin tvö ár.
■ Ein dönsku flugfreyjanna
sem lagði stöllur sínar íslenskar
að velli í badminton í íþrótta-
keppni evrópskra flugfélaga.
NT-mynd: Árni Sæberg