NT - 21.08.1984, Blaðsíða 20

Þriðjudagur 21. ágúst 1984
Réttarhöld hefjast í dag
yfir fölsurunum tveimur
- ákæruskjalið yfir 4000 blaðsíður
Hamborg-Reuter
■ Eitt stærsta svindlmál
seinni ára verður í sviðsljósinu
í þessari viku þegar tveir menn
koma fyrir rétt, sakaðir um að
hafa falsað dagbækur sem
eignaðar voru Adolf Hitler.
Heimurinn stóð á öndinni
fyrir rúmu ári þegar þýska
tímaritið Stern skýrði frá því
að blaðamaður þess, Gerd
Heideman, hefði fundið dag-
bækurnar í austur-þýsku
þorpi, en þar átti flugvél með
dagbækurnar innanborðs að
hafa nauðlent á síðustu dögum
seinni heimsstyrjaldarinnar.
Stern keypti dagbækurnar,
sem voru 60 talsins, á 9,34
milljónir marka (tæpar 100
milljónir ísl. króna), og breska
blaðið Sunday Times keypti
birtingarréttinn á 400 þús. dali.
Dagbækurnar ollu strax
deilum meðal sagnfræðinga en
fram að þessu hafði verið talið
að Hitler hefði sjaldan tekið
sér penna í hönd. Og í bók-
unum kom ýmislegt fram sem
gekk þvert á fyrri söguskýring-
ar eins og það að Hitler hefði
viljandi látið breska herinn
komast undan við Dunkirk
árið 1940 og síðan hvatt Rudolf
Hess til að fara friðarferð til
Englands árið eftir.
Nokkrir sagnfræðingar
brenndu sig illa á dagbókun-
um, þar á meðal Hugh Trevor-
Roper sem lýsti því yfir í fyrstu
að bækurnar væru örugglega
ekta, þó að hann skipti um
skoðun seinna. Og það kom
líka fljótt í ljós, þegar sér-
fræðingar fengu að rannsaka
bækurnar að þær voru illa
gerðar falsanir, skrifaðar á
pappír frá því eftir stríð.
Eftir að upp komst um
fölsunina skilaði Stern 400 þús-
und dölunum til Sunday Times
og stokkaði upp í yfirmanna-
stöðunum .Tveiraðalritstjórarn-
ir sögðu af sér og starfsmenn
fóru í setuverkföll til að krefj-
ast uppsagna annarra yfir-
manna.
En í dag, þriðjudag, sest
Heidemann í sakborninga-
stúkuna, ákærður um svik.
Auk hans sætir Konrad
Fischer ákæru, fommunasalinn
sem undir nafninu Konrad Ku-
jau viðurkenndi í fyrra að hafa
falsað dagbækurnar.
Heidemann heldur því fram
að hann hafi verið í góðri trú
um að bækurnar væru ekta og
hann hafi ekki ætlað að hagn-
ast fjárhagslega á fyrirtækinu.
En grunsemdir vekur að ekki
hefur verið hægt að gera grein
fyrir hvar sex af þeim níu
milljónum, sem Stern pungaði
út, eru niðurkomnar. Ríkis-
saksóknarinn heldur því fram
að Heidemann hafi stungið
a.m.k. 1,7 milljón marka í
eigin vasa og Kujau um 1,6
milljón. Kujau heldurþvífram
að Heidemann, sem var milli-
liður hans og Stern, hafi haldið
eftir bróðurpartinum af níu
milljónunum.
Búist er við að réttarhöldin
standi yfir í nokkra mánuði en
ákæruskjal saksóknarans er
yfir 4000 blaðsíður á lengd.
Peningum stolið
frá fjármála-
ráðherra Breta
London-Rcuter
■ Breska lögreglan er nú
að athuga hvernig þjófar
gátu stolið 90 pundum úr
veski fjármálaráðherra
Bretlands, Nigel Lawson í
seinustu viku.
Veski ráðherrans mun
hafa verið í jakka sem hékk
í hinni opinberu íbúð hans í
Downing-stræti 11. Lög-
reglumenn, sem stóðu vörð
fyrir utan næsta hús þar sem
Margrét Thatcher á heima
urðu ekki varir við neitt
óvenjulegt. Er það álit lög-
reglunnar að einhver, sem
átti greiðan aðgang að húsi
ráðherrans, hafi ef til vill
stolið peningunum.
Þetta er ekki í fyrsta skipti
sem stolið hefur verið frá
fjármálaráðherra Breta.
Þegar Geoffrey Howe lá-
varður var fjármálaráðherra
árið 1982 nöppuðu fingra-
langir lestarþjófar buxunum
frá honum ásamt 100 pund-
um þar sem hann svaf í
lestarklefa sínum.
Ellimörk geta orðið til þess
að draga úr fylgi Reagans '
Honum þó spáð að fá yfirgnæfandi meirihluta kjörmanna
■ TALSVERÐUR glímu-
skjálfti ríkir hjá republikönum
um þessar mundir, en í gær
hófst í Dallas landsfundur
þeirra, sem á að ganga endan-
lega frá formlegu framboði
Regans og Bush í forsetakosn-
ingunum í haust.
Ef litið er á síðustu skoðana-
kannanir ætti þessi glímu-
skjálfti þó að vcra óþarfur.
Fylgisaukning sú, sem Mond-
ale virtist fá eftir landsíund
demókrata í San Francisco,
virðist horfin út í veður og
vind. Skoðanakönnun ávegum
New York Times og sjónvarps-
spáð hafði verið, og valið á
Ferraro sem varaforsetaefni
vakti mikla athygli óg setti
eftirminnilegan svip á þingið.
Fram til þessa hefur þaö
ótvírætt styrkt demókrata, að
þeir völdu konu sem varafor-
setacfni. Republikanar hafa
verið í hálfgerðum vandræðum
með, hvernig þeir ættu að
bregðast við þessu.
Þeir hafa ekki þorað að
ráðast beint á Ferraro, en virð-
ast n ú vera að undirbúa sókn,
sem geti dregið úr vinsældum
hennar. Hún beinist að skatta-
málum manns hennar.
TIL VIÐBÓTAR þeim ótta
republikana, að landsfundur
þeirra verði svipminni en fund-
urinn hjá demókrötum og að
þeir geti ekki boðið upp á ncitt
glansnúmer á borð við Ferr-
aro, kemur það spurningar-
merki, hvort ellin sé ekki farin
að setja of mikil mörk á Reagan.
Þetta er ekki síst byggt á
klaufalegum ummælum Reag-
ans, sem hann lét falla um
Sovétríkin, þegar verið var að
prófa raddstyrk hans áður en
hann hóf sjónvarpsræðu.
Vegna þess, sem kalla má
mannleg mistök, hófst ræðan

. v; ::;•: mmm
........ 1 ; . y

lii
k. ■ i
■ Sagan segir, að Rcagan hætti til gleymsku, þegar hann ræðir við erlenda valdamenn. Þessi mynd
er frá nýlcgum fundi hans og Duartes, forseta El Salvador.
■ Gamli Hollywoodleikarinn gleymdi ekki hlutverki sínu þegar
Nancy tók á móti honum eftir velheppnað kosningaferðalag.
stöðvarinnar CBS, sem birt
var í stíðustu viku, gaf til
kynna, að Reagan og Bush
myndu fá 49% greiddra at-
kvæða, ef kosið væri nú, en
Mondale og Ferraro ekki nema
35%.
Samt virðast margir repu-
blikana vera órólegir. Glímu-
skjálftinn stafar meðal annars
af eftirgreindum ástæðum.
Landsfundur demókrata
heppnaöist miklu betur eri bú-
ist hafði verið við. Eining í
flokknum reyndist meiri en
Ferraro lofaði því, þegar
hún fór í framboð, að leggja
öll skattamál þeirra hjónanna
á borðið, cn þau hafa haft
aðskilin framtöl.Ferraro hefur
lagt sitt framtal á borðið, en
maður hennar hefur neitað
því. Hann erfasteignasali, sem
hefur auðgast vel. Hann segist
ekki vilja gera þetta vegna
viðskiptavina sinna, en við
rannsókn á fyrirtæki hans gæti
ýmislegt komið fram. sem þeir
hefðu treyst á að væri leynd-
armál.
með þessum ummælum, sem
áttu að vera spaug Reagans og
ekki ná eyrum annarra en
viðstaddra tæknimanna. Það
nægði hins vegar ckki öðrum
áheyrendum, að hér hefði ver-
ið um spaug eitt að ræða,
heldur hefði þaö sýnt sig, að
tungunni er tamast það, sem
hjartanu er kærast. Spaug Re-
agans var á þann veg, að hann
hefði undirritað lög um að
gera Rússa friðlausa og
sprengjurnar myndu byrja að
falla innan fimm mínútna.
Þá þykir Reagan hafa farið
halloka í orðaskiptum við
Mondale um skattamál.
Mondale sagðist hafa heim-
ildir fyrir þvf, að Rcagan og
ráðunautar hans hefðu uppi
áform um að hækka tekjuskatt-
inn að forsetakosningunum af-
stöðnum. Þetta ætti að gera til
að draga úr hallarekstri ríkis-
sjóðs og lét Mondale það fylgja
að demókratar teldu skatta-
hækkun nauðsynlega af þess-
um ástæðum.
Reagan brást illa við og sagði
engar tekjuskattshækkanir
ráðgerðar og hann myndi ekki
láta hækka tekjuskattinn, ef
hann yrði endurkjörinn for-
seti. Eftir tnikil orðaskipti um
þetta, hefur Reagan aö lokum
viðurkennt, að tekjuskatts-
hækkun kynni að reynast
óhjákvæmileg sem síðasta úr-
ræði.
Líklegt þykir, að þessari um-
ræðu um skattamálin verði
haldið áfratn og Reagan kraf-
inn svara um hvaða skatta-
Þcrarinn Þórarinsson,
ritstjóri, skrifar
hækkun hann geti hugsað sér
sem síðasta úrræði.
Það hefur svo ekki bætt úr
skák, að haft hefur verið eftir
háttsettum embættismanni
Hvíta hússins, að það kom
fyrir að Reagan sofni eða dotti
á stjórnarfundum. Þetta er
jöfnum höndum kennt elli og
áhugaleysi.
Skoðanakannanir hafa sýnt,
að margir kjósendur hafa
áhyggjur vegna aldurs Reag-.
ans, en hann verður orðinn 77
ára þegar hann lætur af emb-
ætti, ef hann verður endurkos-
inn nú. Demókratar munu þó
telja, að þeir verði að nota
aldurinn gegn Reagan af mik-
illi varfærni.
SKOÐANAKANNANIR
eru ekki hið eina, sem gefur til
kynna, að enn standi þau
Mondale og Ferraro hölium
fæti.
Bandaríska vikuritið US
News & World Report birti
um síðustu helgi álit ríkis-
stjóra í öllum ríkjum Banda-
ríkjanna á því, hvernig þeir
teldu, að úrslit forsetakosning-
anna yrðu í ríkjum þeirra,
miðað við horfur í byrjun þessa
mánaðar. Hver ríkisstjóri lét
aðeins í I jós horfur í ríki sínu.
Niðurstaða þessara svara
urðu þau, að Reagan var spáð
sigri í 40 ríkjum, sem hafa
samtals 457 kjörmenn eða 187
fleiri en þarf að til að ná
kosningu.
Mondale var aðeins spáð
sigri í sex ríkjum (Maine,
Massachusetts, Maryland,
West Virginia, Minnesota og
Wisconsin), en þau hafa samt-
als 54 kjörmenn. Úrslitin voru
talin tvísýn í fjórum ríkjum
(Kentucky, Rhode Island,
Mississippi og Hawaii), sem
hafa samtals 24 kjörmenn.
Geta má þess að meirihluti
ríkisstjórnanna eru demókrat-
ar, sem gerðu sér vonir um að
hlutur Mondales ætti eftir að
batna.