NT - 29.08.1984, Síða 4

n — — Lestunar- áætlun
1 Skip Sambandsins munul
fermatil Islandsá næstunnill
sem hér segir: I
C Hull/Goole:
Dísarfell 3/9
Jan .. 8/9
Dísarfell 17/9
Dísarfell 1/10
Dísarfell 15/10
Rotterdam:
Dísarfell 6/9
Disarfell 20/9
Dísarfell 2/10
Dísarfell 16/10
Antwerpen:
Dísarfell 7/9
Dísarfell 21/9
Dísarfell 3/10
Dísarfell 17/10
Hamborg:
Dísarfell 5/9
Dísarfell 19/9
Dísarfell 5/10
Dísarfell 18/10
Helsinki:
Hvassafell 25/9
Hvassafell 19/10
Larvik:
Jan 10/9
Jan 24/9 '
Jan 8/10
Gautaborg:
Jan 11/9
Jan 25/9
Jan 9/10
Kaupmannahöfn:
Jan 12/9
Jan 26/9
Jan 10/10
Svendborg:
Jan 30/8
Jan 13/9
Jan 27/9
Jan 11/10
Árhus:
Jan 30/8
Jan 13/9
Jan 27/9
Jan 11/10
Falkenberg:
Hvassafell 3/9
Arnarfell 14/9
Gloucester, Mass. ;
Skaftafell 21/9
Jökulfell . 28/9
Halifax, Canada:
Skaftafell 22/9
Skaftafell 20/10
m SKÍPADEILD
SAMBANDSINS
| Sambandshúsinu
| Pósth. 180 121 Reykjavik
j Simi 28200 Telex 2101
Fagurs útsýnis get-
ur ökumaöur ekki
notiö ööruvísi en
aö stööva bilinn
þar sem hann
stofnar ekki öörum
vegfarendum i
hættu (eöa tefur
aöra umferö).
||U^IFERDAR
ÍTS7 Miðvikudagur 29. ágúst 1984 4
íl Fréttir
Bandaríski jasstromm-
arinn Andrew Cyrille
í Norræna húsinu
Rafmagnsslys 1983:
Fjögur manns-
líf, - 20 tjón
■ Trommuleikarinn Andrew
Cyrille mun leika á einum ein-
leikstónleikum hér á landi
fimmtudagskvöldið 30. ágúst,
kl. 21.00 í Norræna húsinu.
Andrew Cyrille er Banda-
ríkjamaður og jasstrommuleik-
ari sem leikið hefur með mörg-
um þekktum nöfnum í jass-
heiminum. Þekktastur er hann
fyrir margra ára samvinnu við
Cecil Taylor á síðari hluta 7.
áratugarins, en hann hefur einn-
ig leikið með fólki eins og John
Coltrane, Thelonius Monk,
Charlie Haden og Cörlu Bley.
Hann hefur m.a. spilað á 9
sólóplötum og fjölmörgum
plötum með öðrum lista-
mönnum.
Tónleikar þessir ættu að vera
öllu jassáhugafólki, slagverks-
leikurum og unnendum impróv-
íseraðrar tónlistar mikið til-
hlökkunarefni.
■ Sjónvarpið hefur hafnað til-
mælum tuttugumenninganna, sem
fóru fram á að íslensk sönglög,
sögu- og ljóðalestur yrði flutt fyrir
kvöldfréttir sjónvarpsins.
í svari Péturs Guðfinnssonar
framkvæmdastjóra kemur fram
m.a. að tíminn sem nú er á milli
táknmálsfrétta og fréttatímans
■ Andrew Cyrille
muni hverfa frá og með I. október
vegna breytinga á fyrirkomulagi
dagskrár. Þá segir í svarinu, að
ljóða- og sagnalestur njóti sín illa
í samhengi við þau lesmálsskilti,
sem séu uppi á þessum umrædda
tíma. Sjónvarpið muni því hér
eftir sem hingað til flytja slíkt
menningarefni á veglegri stað í
dagskránni.
■ Fjórir menn biðu bana af
völdum rafmagns á síðasta ári
og átta önnur slys urðu á
mönnum vegna rafmagns eða
vinnu við rafbúnað. t>á drapst
einn hestur þegar einangrunar-
bilun í stofnstreng olli spennu-
hækkun í hesthúsinu. Fetta
kemur fram í skýrslu Rafmagns-
eftirlits ríksins en þar eru enn-
fremur skráð 20 atvik þar sem
nær fullvíst er talið að rafmagn
hafi valdið brunaeða öðru tjóni.
Banaslys varð af völdum raf-
magns þegar ungt barn tengdi
sjónvarpsloftnet við 220 volta
spennu og snerti síðan loftnetið.
Þá fórust þrír menn þegar eldur
kom upp í Gunnjóni GK 506 á
miðum úti fyrir Reykjanesi í
júnímánuði. Allar líkur eru
taldar á að eldur hafi komið upp
vegna rafmagnshitara sem ekki
voru í viðunandi ástandi en það
er þó ekki fullsannað.
Af þeim 20 tjónum og brun-
um sem urðu útfrá rafmagni er
meirihluti útfrá biluðum raf-
lögnum eða tækjum en fjögur
tilfelli vegna rangrar notkunar
raftækja. Af slysum á mönnum
og dýrum sem alls eru tíu vegna
rafmagns eða störfum við raf-
búnað urðu 7 þeirra við rafvirkj-
unarstörf. Alls voru 5 tilfelli þar
sem um alvarlegri meiðsl var að
ræða auk fyrrgreindra bana-
slysa.
Tuttugumenningunum svarað:
Enginn Ijóðalestur
Húsaleigufélag Reykjavíkur og nágrennis:
Hef ur útvegað tvöhundruð
og sjötíu manns húsnæði
■ Óskar Amórsson: „Viljum gjarnan kaupa litlar íbúðir sem
hægt væri að hafa stöðugt í leigu til að mæta þörfum leigumarkað-
arins.“
■ HúsaleigufélagReykjavík-
ur og nágrennis heitir félag
sem leit dagsins ljós í febrúar
sl. og hefur aðsetur að Hverfis-
götu 82. Félagið er rekið sem
áhugamannafélag um húsa-
leigu og húsakaup og er til-
gangur þess að vekja og rækta
áhuga hjá félagsmönnum á
tryggara húsnæði og öðrum
þeim hagsmunamálum er að
húsnæði almennings snúa. I
tengslum við félagið er starf-
rækt leigumiðlun og fast-
eignasala. NT hitti að máli
Óskar Arnórsson til að forvitn-
ast nánar um þessa starfsemi.
Barst talið fyrst að leigumiðl-
uninni.
Ekki hagsmunafélag
„Við höfum lítið auglýst
starfsemi leigumarkaðarins
enn sem komið er því við erum
vart komnir með nægilega
góða starfsaðstöðu. Við erum
með þjónustu við bæði húseig-
endur og leigjendur og kostar
1400 kr. að gerast félagi. Veitir
það aðgang að lögfræðilegri
þjónustu með meiru, en það er
rétt að undirstrika að þetta er
ekki neitt hagsmunafélag."
- Hvernig hefur gengið?
„Við erum þegar búnir að
útvega um 270 manns húsnæði
frá því við byrjuðum og erum
með 60-70 manns á skrá hjá *
okkur. Við reynum að fá alla
sem leigja út húsnæði til að
gerast félagsmenn og höfum
lagt meiri áherslu á húseigand-
ann en leigjandann. I því
sambandi erum við að vinna
skrá yfir húsnæði sem er til
leigu.“
- Hverjir eru það sem hafa
gerst félagar hjá ykkur?
„Það eru bæði húseigendur
og eins leigjendur og ekkert
endilega fólk sem hefur hugsað
sér að vera í leiguhúsnæði alla
ævi. Nokkuð er um að fólk leiti
til okkar til að fá leiðréttingu á
sínum málum, en lítið hefur
verið hægt að sinna því, ef
samningar eru ekki skriflegir.
Vil ég brýna fyrir fólki að gera
ávallt skriflega samninga, þá
er allt á hreinu. Eins hafa
húseigendur, sem eru í vand-
ræðum með leigjendur, leitað
til okkar og er nokkuð um það
að við hjálpum húseigendum,
sem nenna ekki að fara í
eignaskipti, að leigja sitt hús-
næði og útvegum þeim annað,
við hæfi í staðinn.“
Okurieiga?
- Reynið þið að hafa ein-
hver áhrif á leiguverð?
„Það er oft talað um okur-
leigu og margar 2ja og 3ja
herbergja íbúðir fara í þann
flokk. Þar ræður framboð og
eftirspurn fyrst og fremst, þó
við höfum alls konar viðmiðan-
ir. Það er hins vegar engin
regla til um verðlagningu á
leiguhúsnæði og fer hún eftir
óskum húseiganda hverju
sinni. Við skiptum okkur ekki
af verðlagningunni, það er
ekki okkar mál. Það sem við
viljum fá er íbúðir til leigu.
Annars er leiguverð sem tal-
að er um oft og tíðum vitleysa.
Það er verið að finna út eitt-
hvert meðalverð, sem svo í
flestum tilfellum er óraunhæft,
og skapar því fólki vandræði
sem ætlar að leigja út hús-
næði.“
lllindi við húseiganda
„Annað atriði sem vert er að
minnast á er lögin um fyrir-
framgreiðslu. Ég tel að þau
séu eitt það versta sem hefur
gerst í húsaleigumálum. Þau
gera það að verkum að húseig-
endur eru miklu tregari til að
leigja út húsnæði, einkum ef
um er að ræða styttri leigu-
tíma. Við höfum fengið fyrir-
spurnir frá fólki í því sam-
bandi, hvernig það eigi að
standa á sínum rétti gagnvart
eigendum og ég verð að segja
eins og er, að ég hef ráðlagt
mönnum að gera það ekki.
Það skapar illindi við húseig-
anda og gerir öðrum leigu-
tökum ógreiða. Auðvitað
þyrfti ástandið að vera þannig
að fólk væri ekki pínt til að
fara útí fyrirframgreiðslur. En
þessi ákvæði um fjórföldun
leigutímaréttinda miðað við
fyrirframgreiðslu finnst mér
brjóta í bága við samningarétt
og jafnvel eignarétt.
I þriðja lagi má benda á
skattakerfið í sambandi við
leigu, sem er mjög slæmt.
Leigusala ber að gefa húsa-
leigu upp sem tekjur en það
skiptir ekki máli hvað leigutaki
gerir. Þetta leiðir til alls kyns
samkomulagsatriða við leigu-
samninga, hversu mikið beri
að gefa upp og vart hægt að
fara eftir leigulögunum, því
það er nógu slæm fjárfesting í
dag að kaupa húsnæði til að
leigja út, þótt ekki sé farið að
greiða fullan tekjuskatt af leig-
unni. Hefur verið margsýnt
fram á það að húsaleiga gerir
ekki mikið meira en að standa
undir fasteignagjöldum og við-
haldi á eigninni."
Leiga og sala tengjast
- Þið starfrækið sömuleiðis
fasteignasölu. Hvernig kemur
hún inní myndina?
„Það kemur fyrir að fólk
sem hefur ætlað að leigja sér
húsnæði hefur endað með að
kaupa. Það hefur ekki gert sér
grein fyrir því að það hefði
getu til að kaupa sér íbúð. Þvf
má segja að leigumiðlunin og
fasteignasalan tengist að
mörgu leyti. Við verðum vel
varir við að útborgunin er farin
að gefa sig og við höfum gengið
frá samningum með allt niðrí
35% útborgun. Þó ber að taka
slíkum kjörum með vissri var-
úð því oft hvílir svo mikið á
eigninni að 60% útborgun
dekkar allt það fjármagn sem
seljandinn á í eigninni. Annars
hefur þetta gengið vel og held
ég að það byggist á því hvernig
við vinnum í þessum málum.
Við höfum frekar færri við-
skiptavini og sinnum þeim
betur. Til dæmis keyrum við
fólki á staðinn til að sýna þeim
eignirnar og göngum frá öllu
sem þarf. Lögfræðingur er á
staðnum og eins höfum við
haft samstarf við aðrar fast-
eignasölur, en það hefur gefist
misvel."
Húsakaup á döfinni?
- Þið talið um í samþykkt
húsaleigufélagsins að kaupa
húsnæði til að leigja út á ykkar
vegum. Hvernig standa þau
mál?
„Við erum með vissar hug-
myn'dir í þeim efnum. Við
viljum gjarnan kaupa litlar
íbúðir sem hægt væri að hafa
stöðugt í leigu til að mæta
þörfum leigumarkaðarins.
Eins og nú háttar halla lögin
mikið á húseigendur og eru
þeir oft tregir til að leigja. Og
meðan fyrirspurnir eru svona
miklar þrífast fyrirfram-
greiðslur. Hugmyndin um Bú-
seta er að mörgu leyti góð óg
ef það mál hefði náð fram að
ganga hefði Búseti orðið
stærsta húsaleigufélag á ís-
landi. Hins vegar var það óráð
hjá þeim að ætlast til þess að fá
vextina af lánunum gefins : frá
ríkisvaldinu.“
- Hverjar eru framtíðar-
áætlanir ykkar?
„Við erum að reyna að koma
saman reglum um kaupleigu-
samninga, sem hægt er að
notast við hér á landi, en það
eru ýmsir aðilar úti á landi sem
eru tilbúnir til að selja á slíkum
kjörum. Annars ætti sterkt fé-
lag að geta gert ýmsa hluti sem
yrðu til bóta í húsnæðismálum.
Leigjendasamtökin starfrækja
enga leigumiðlun og virðast
líta á húseigendur sem sinn
andstæðing. Þar er talað um
hlutina eins og þeir ættu að
vera, í staðinn fyrir að gera sér
grein fyrir staðreyndum og
vinna eftir þeim leiðumsem
færar eru.
Við hjá Húsaleigufélaginu
erum með ýmislegt á prjónun-
um, en það er vart tímabært að
fara út í þá sálma hér. Við
högum okkar starfsemi eftir
fjárhagslegri getu, en sígum á
brattann, til bættra kjara fyrir
leigjendur jafnt sem leigu-
sal a.“