NT - 09.01.1985, Blaðsíða 2

■ Þau greindu frá upplýsingaherferðinni á blaðamannafundi í
gær. Snjólaug Ólafsdóttir ritari íslandsdeildar Norðurlandaráðs,
Stefán Benediktsson alþm., sem sæti á í upplýsinganefndinni, Páll
Pétursson formaður forsætisnefndar Norðurlandaráðs, Guðrún
Helgadóttir, formaður upplýsinganefndarinnar og Kristín Stefáns-
dóttir, sem sá um samningu bæklingsins af íslands hálfu ásamt Karli
Jeppesen. NT-mynd: Sverrir
Norðurlandaráð
kynnir starf-
semi sína fyr-
ir ungu fólki
I í samræmi við samþykkt forsætisnefndar Norðurlandaráðs frá
haustinu 1983, hefur verið unnið að undirbúningi upplýsingaher-
ferðar meðal ungs fólks á Norðurlöndum um starfsemí Norðurlanda-
ráðs og ávinninga af norrænni samvinnu. Það er upplýsinganefnd
Norðurlandaráðs sem hefur haft veg og vanda af undirbúningnum.
Kveikjan að þessari ákvörðun er sú að í skoðanakönnun meðal ungs
fólks sem framkvæmd var 1983 kom fram mikill áhugi á starfsemi
Norðurlandaráðs, en um leið vanþekking á því hvert gagn það starf
hefði haft fyrir íbúa Norðurlanda.
A blaðamannafundi í gær
voru kynntir bæklingar með að-
gengilegum fróðleik um
Norðurlöndin og þær þjóðir sem
þau byggja en þessir bæklingar
eru gefnir út samtímis á 8 tungu-
málum, sem töluð eru á Norður-
löndum og verður þeim dreift til
skóla og æskulýðsfélaga. Efnið
var unnið á mjög óvenjulegan
hátt, leitað var samstarfs við
samtök æskufólks á Norður-
löndunum og m.a. var haldin
ráðstefna í Malmö s.l. vor þar
sem saman voru komnir 80
fulltrúar þessara samtaka og
urðu þar líflegar umræður um
innihald kynningarinnar. Síðan
vann sérstök nefnd að samningu
bæklinganna og voru fulltrúar
Islands í því starfi þau Karl
Jeppesen og Kristín Stefáns-
dóttir.
í framhaldi af þessari kynn-
ingu verður efnt til ritgerðasam-
keppni meðal ungra Norður-
landabúa um efnið „Norður-
löndin, möguleikar.“ Rétt til
þátttöku hafa nemendur 8. og
9. bekkjar grunnskóla og fólk
undir 19 ára aldri, sem er virkt
í æskulýðssamtökum. 38 þess-
ara ritgerða verða verðlaunaðar
og gefnar út í sérstakri bók í lok
ársins og verðlaunahöfum boðið
til Lundar í Svíþjóð dagana
12.-15. desember, þar sem þeim
gefst kostur á að kynnast og
ræða um þátt æskufólks í norr-
ænu samstarfi.
Larsen lá fyrir
arftaka sínum
önnur umfcrð svæðamótsins í Gausdal:
■ í dag beinast augu flestra að
viðureign dönsku keppendanna
Þótt Bent Larsen hafi tapað í
fyrstu umferð, eftir ævintýra-
lega viðureign við Margeir Pét-
ursson, þá þarf eitt tap til eða
frá ekki að koma svo mikið að
sök. Hann gengur einbeittur til
leiks við Curt Hansen. Þó Bent
hafi svart er hann greinilega
staðráðinn í að bæta sér upp
tapið frá því í gær. Hann teflir
þungt og fast, notfærir sér óná-
kvæman peðsleik mótstöðu-
mannsins og nær umtalsverðum
yfirburðum, og virðist hafa alla
þræði í hendi sér. Hansen verst
af grimmd og ákafar tilraunir
Larsens virðast ekki ætla að
verða að miklu haldi. Eftir 5
klukkustunda setu fer skákin í
bið. Undirritaður gerist svo
djarfur að spyrja meistarann
hvernig staðan sé. „örlítið
betri, en hann á að halda jafn-
tefli,“ er svarið. Þegar bið-
skákirnar hafa verið tefldar í
um það bil klukkustund kem ég
niður í sal til að fylgjast með
baráttunni. Bentsiturmeðhönd
undir kinn og ég skil það strax
að eitthvað hefur farið úrskeið-
is, og ekki ber á öðru en að
vopnin hafi snúist í höndum
hans. Tæplega þekkist nokkur
baráttujaxl á borð við Larsen,
en æði oft teygir hann sig of
langt. í þessu tilviki hefur hann
hleypt frípeði Hansens úr byrj-
uninni of langt og glíman við að
stöðva það lánast ekki.
Skákir þessarar umferðar
voru flestar heldur tilþrifaminni
en í fyrstu umferð. Sá darrað-
ardans sem þar var á ferðinni
tók greinilega sinn toll. Stutt
jafntefli varð í minni skák og
Margeirs Péturssonar. Sama
niðurstaða varð í skák Finn-
anna, Yrjola og Westerinen, og
skák Svíanna Ernst og
Schússlers, en þó urðu snarpari
viðureignir á þeim borðum. Þá
náði Agdestein sér á strik og
vann landa sinn, Moen, örugg-
lega. Jóhann Hjartarson átti í
nokkrum erfiðleikum með Ost-
enstadt, þrátt fyrir að hafa unn-
ið peð snemma tafls. Báðir
lentu í tímahraki og þar missti
Ostenstadt sennilega af mögu-
leikanum ájafntefli. Skákinfór
í bið, en staða Jóhanns var
unnin, það tók hann aðeins
örfáa leiki að ljúka verki sínu.
Eftir tvær umferðir hafa fjórir
skákmenn hlotið 1 Vi vinning.
Auk Margeirs og Jóhanns, þeir
Ernst og Hansen. Á botninum
situr Bent Larsen ásamt Norð-
manninum Moen. Þeir eiga enn
eftir að komast á blað.
II I • Ál » | *M
Miðvikudagur 9. janúar 1985
Sambandið og Landsbankinn stærstu fyrirtæki á íslandi:
Um 1 % íslendinga vinn-
ur hjá Landsbankanum
■ „Samdráttur í höfuðatvinnuvegunum, fiskveiðum og
vinnslu sjávaraflans er enn mjög vel merkjanlegur. Nú er
svo komið að voldug útgerðar- og fiskvinnslufyrirtæki á
landsbyggðinni hafa mörg hver fallið í neðri sæti - sum
jafnvel alveg út af listanum (um 100 stærstu fyrirtæki á
Islandi 1983). Hins vegar hefur peningavaldið, bankar og
sparisjóðir, haldið áfram „sigurgöngu“ sinni á listanum.
Hinir „þrír stóru“, Landsbanki, Búnaðarbanki og Útvegs-
banki halda vel í við verðbólguna, hver um sig með þetta
rétt tæplega 100% veltuaukningu. Opinber verðbólgu-
stuðull reyndist vera 71,6%. Það er því Ijóst að bankarnir
voru reknir með ágætum hagnaði 1983“.
Ofangreint er úr samantekt
ritsins „Frjáls verslun“ á 100
stærstu fyrirtækjunum á íslandi
árið 1983. Meðal annars sem
þar er vakin athygli á er að
innlendir orkusalar sigla hrað-
byri upp framangreindan lista
með langt yfir 100% aukningu,
Landsvirkjun t.d. með 185% og
hefur þá hoppað úr 18. í 13. sæti
stærstu fyrirtækja á landinu.
Stærð fyrirtækjanna er miðuð
við veltu þeirra á árinu. Hjá
bönkunum er miðað við brúttó
vaxtatekjur og verðbætur
þeirra.
Sambandið er enn sem fyrr
stærsta fyrirtækið, með nærri
7,1 milljarð í veltu þetta ár og
1.574 starfsmenn að meðaltali á
árinu. Annað stærsta fyrirtækið
var svo Landsbankinn með yfir
4,5 milljarða króna veltu og um
1.068 starfsmenn í fullu starfi
að meðaltali, eða nær 1 af
hverjum 100 vinnandi íslend-
ingum. Meiri gróska virðist þó
hafa verið í Landsbankanum en
SÍS, bæði í veltuaukningu milli
ára og fjölgun starfsmanna um
3,5% meðan starfsmannafjöldi
SÍS stóð í stað. Sölumiðstöðin
var í 3. sæti fast á hæla Lands-
bankanum með veltu.
Fimm önnur fyrirtæki höfðu
yfir 2ja milljarða veltu: Flug-
leiðir um 3,2 milljarða, ísal
rúma 2,7 milljarða, Olíufélagið
h.f. tæpa 2,7 milljarða, SÍF
rúma 2,3 milljarða og KEA
með rúman 2,1 milljarð króna.
Starfsmenn KEA og Lands-
bankans eru jafn margir að
segja má.
Brennandi
biskup á jóladag
■ Um jólinhefursjónvarp-
ið íslenska sýnt einhverja þá
bestu mynd sem þar hefur
sést. Mynd Bergmans um
Fanny og Alexander. Mynd-
in er óður til borgaralegs lífs,
fjallar um manninn,langanir
hans, þarfir og þrár. Auðvit-
að fyllist lesendadálkur
Morgunblaðsins af hræsnur-
um sem kenna sig við kristni
yfir því að svona „ljót“ mynd
skuli sýnd á jólunum, þar af
hluti hennar á sjálfan jóla-
dag. Er það einkum atriðið
þar sem skemmtilegasti mað-
ur fjölskyldunnar er að
skemmta börnunum í fjöl-
skyldunni með því að reka
við á kerti og slökkva þannig
í því. Þetta samrýmist ekki
kristindómi. Skil ekkert í
sjónvarpinu að sýna ljótasta
þáttinn á jóladag segir í cinu
bréfanna. Þetta er alveg rétt.
Sjónvarpið hefði átt að sjá
sóma sinn í því að geyma
þennan þátt þartil á gamíárs-
kvöld. 1 staðinn hefði mátt
sýna síðasta þáttinn, þegar
kviknaði í biskupnum, á jóla-
dag. Þá hefði nú heyrst...
Höfum verið
handteknir Bogi!
■ Eskfirðingar hafa ekki
allir átt eins náðuga daga frá
því upp komst um all sérstætt
smygl þar eystra með togar-
anum Hólmanesi. Sumir
vilja þó meina að þetta hafi
ekki verið meira en höfuð-
paurarnir hafi átt skilið enda
ganga sögur um að þeir hafi
stundað þessa iðju um tíma.
En önnur og nýrri saga geng-
ur líka þarna í plássinu að
sögn ættuð frá sýslumannin-
um sjálfum, Boga Nilsson.
Eftir að tveir af höfuð-
paurunum höfðu verið napp-
aðir aðfaranótt Þorláks-
messu ætlaði annar þcirra að
tilkynna skipstjóranum, sem
heitir Finnbogi þessi ótíð-
indi. En eins og oft vill verða
þá varð manninum fingra-
skortur á skífunni og hitti á
kolvitlaust númer. Þar kom
maður í símann og smyglar-
inn stynur strax upp gælu-
nafni skippersins, ,já, ílogi.
það er búið að ná okkur.“
„Já, það var víst tími til
kominn,“ svaraði sýslumað-
urinnhinummegin á línunni
og er þess ekki getið að
samtalið hafi orðið íengra.
En þennan seljum við ekki
dýrara en við keyptum...
Löggurí ham
■ Eins og venjulega á
þrettándanum voru Reyk-
vískir lögreglumenn sendir í
Hafnarfjörð.
Þeir stóðu sig vel eins og
við var að búast og gengu
vasklega fram. Eitt afreks-
verka þeirra var, eftir að
óeirðaseggirnir höfðu fellt
jólatréð sem stóð á Thors-
plani, að bregða spotta um
tréð, hnýta aftan í bíl sinn og
draga tréð langt út á Norður-
garð. Ferðalag þetta spannar
nokkur hundruð metra og lá
meðal annars yfir cin fjöl-
förnustu gatnamót þeirra
WMMílIÍ
gaflara. Ekki skeittu Iög-
reglumennirnirneitt um jóla-
Ijósaskraut trésins, sem hafði
takmarkað gagn af ferðinni
og að sjálfsögðu gerðu þeir
félagar ekkert til að aftengja
tréð í upphafi heldur slitu
rafmagnsstrenginn sem lá í
tréð.
Að senda slíka lögreglu-
menn til llafnarfjarðar, er
svipað því að flytja kol til
Newcastle.
iráðinu: |i
Lögreglan kvödd að handaríska sendiráðinu:
„Sprengjan“ reyndist
vera konfektkassi

&
I ll I!
íá l
"í ihU= il iU
„4
-/i 3 is i