NT - 18.01.1985, Blaðsíða 7

Föstudagur 18. janúar 1985 7
erlendis í lengri tíma svo og
allmörgum þeim sem stund-
að hafa nám erlendis. Ástæður
fyrir því að íslendingar hafa
ekki orðið varir við slíka starf-
semi eru þær að venjuleg ís-
lensk fyrirtæki hafa haft litla
þekkingu á slíkri starfsemi og
þau, sem til þekktu, litla þörf.
Það sem greinarhöfundur hef-
ur rekið sig þó mest á, er sú
staðreynd að menn vilja fá að
vita skilmála slíkra samninga
áður en þeir eru samdir. Slík
tregða er væntanlega af svipuð-
um rótum runnin og áhuga-
leysi gagnvart íslenskum upp-
finningamönnum. Eitthvað
virðist þó vera að rofa til í
slíkum málum og er nýleg
stofnun hlutafélags til fjárfest-
ingar í nýjum iðnfyrirtækjum
dæmi um það. Hverjar eru þá
aðalhættur við notkun áhættu-
fjár? í fyrsta lagi eru það
vanskil, svo alvarleg að lána-
drottinn telur grundvöll
brostinn. Óarðbær fyrirtæki
fara á hausinn, slíkt er hag-
kvæmast þegar til lengdar
lætur... einnig á íslandi. Al-
gengast er að fyrirtækjum séu
gefin 2-4 ár til þess að komast
á skrið. Lán eru oft til lengri
tíma og hlutabréfakaup eru
yfirleitt bundin skilmálum um
endurkauprétt og/eða skyldum
til endurkaupa að vissum tíma
liðnum. Þó er allur gangur
mála á þessu og er til dæmis
Venture Capital Consultants
með það form að þeir hálfpart-
inn leigja bankaábyrgð til
lengri tíma.
Dæmi um „venture“ -
starfsemi
Eftirfarandi er einungis eitt
dæmi um margar aðferðir sem
áhættulánadrottnar nota.
Ástæðan fyrir að þessi aðferð
er tekin sem dæmi er sú að
greinarhöfundur hefur hana
svarta á hvítu á umboðsbréfum
sínum.
Fyrirtækið, sem hér um
ræðir, kallast Venture Capital
Consultant og er eitt af eldri
fyrirtækjunum. Eins og mörg
önnur slík fyrirtæki er það í
einkaeigu. Fyrirtækið var
stofnað 1960, hefur 10 starfs-
menn (algengt að fyrirtækin
noti svo umboðsaðila sem eru
lítið annað en upplýsingasafn-
arar og sendisveinar), rating
ER6 og eiga eigendur þess
■ Góð hugmynd er peninganna virði.
■ Óarðbær fyrirtæki fara á
hausinn, slíkt er hagkvæmast
þegar til lengdar lætur.... einnig
á íslandi.
88% í Los Angeles Discount
Securities. (Einnig annað
dæmi um starfsemi slíkra fyrir-
tækja). Hefuryfir200 útistand-
andi reikninga. (Einnig gott
dæmi um starfsemi, þ.e.a.s.
hefur mörg járn í eldinum í
einu). Umsækjandi byrjar á að
senda inn umsókn (Business
Proposal) þar sem fram kemur
fjármagnsþörf. eigur, markaðs-
áætlun, notkun fjármagns,
o.s.frv. Bréfið fer fyrir nefnd
sem metur það og ákveður
hvort slegið sé til. Fari svo þá
er umsækjanda sent bréf þar
sem fram koma skilyrði, kjör.
réttir og skyldur beggja aðila.
(Þetta er sameiginlcgt með
næstum öllum áhættulánafyrir-
tækjum) síðan aðgreinir vent-
ure sig frá mörgum öðrum
slíkum fyrirtækjum því að þcir
„leigja út“ bankatryggingu í
nokkur (yfirleitt 10) ár. Einnig
beita þeir uppsetningu fyrir-
bæris sem nefnist „sinking
fund" óspart fyrir sig.
Kostir og gallar erlends
áhættufjármagns
í fyrsta lagi þá er það kostur
að við fáum inn !()()% af því
fjármagni sem við þurfum. fyr-
ir þau fyrirtæki sem hljóta náð
fyrir augunt áhættulánafyrir-
tækja. I öðru lagi fá þau er-
lendan bakstuðning og í þriðja
lagi vekjum við athygli á okkur
sem arðvænlegunt stað fyrir
fyrirtæki. Fcð er í erlendum
gjaldeyri í flestum tilfellum og
hægt er að staðgreiða það sem
þarf og koma þannig í veg fyrir
frekari skuldasöfnun. Gallarn-
ir eru þeir að ef um hlutafésölu
er að ræða þá fáum við íslend-
ingar ekki allan hagnaðinn (en
á liinn bóginn hefðum við ekki
fengið neinn hvort eða var), ef
um lán er að ræða þá þurfum
við að borga þau. Aðalvanda-
málið og gallinn er sá að ef
fyrirtækið ber sig ekki þá er
það gert upp og það er ekki
hægt að ræða málið fyrst við
stéttarfélagið sitt og fá að halda
áfrarn.... taprekstri.
Hlynur Jörundsson
Dagfaradálki. Kallar hann
blaðafulltrúa og fleiri óvirðu-
legum nöfnum og hæðist að
hópnum fyrir misheppnaðar
tilraunir til að komast í ráð-
herrastól og fyrir það að láta
Morgunblaðið taka af sér
ráðin. Raunar sanna þessi
nafnlausu skrif þá kenningu
undirritaðs að það fari illa með
sálarlíf manna að hanga saman
í Sjálfstæðisflokknum án þess
að eiga nokkra samleið.
Baldur Kristjánsson.
■ Á landsfundi er sjálfsímynd llokksins styrkt með ýmsum skringilegum tiltektum.
V
Verð í lausasölu 30 kr.
og 35 kr. um helgar.
Áskrlft 300 kr.
Málsvarl frjálslyndis,
samvinnu og félagshyggju
' Útgefandi: Nútíminn h.f.
Ritstj.: Magnús Ólafsson (ábm).
Markaðsstj.: Haukur Haraldsson
Auglýsingastj.: Steingrímur Gislason^
Innblaðsstj.: Oddur Ólalsson
Taeknistj.: Gunnar Trausti Guðbjörnsson
Skrifstolur: Síðumúli 15, Reykjavik.
Simi: 686300. Auglýsingasími: 18300
Kvöldsimar: Áskrift og dreifing 686300, ritstjórn
686392 og 687695, íþróttir 686495, tæknideild
686538.
Setning og umbrot: Tæknideild NT.
Prentun: Blröaprent h.f.
Tíðin leikur við okkur
■ Veðrið hér á landi hefur verið dásamlegt allt
frá því í fyrravor. Vorið var með eindæmum gott,
stillur og hlýindi. Sumarið ágætt, að vísu vætutíð
á kafla ög haustið bauð upp á hlýindi og kyrrð
alveg fram undir jól. Það sem af er nýja árinu
hefur verið alveg aldeilis frábært.
Um allt land er nær auð jörð. Snjór lítið meiri
en í júlí og ágúst og menn komast allra sinna ferða.
Á sama tíma berast fréttir um mikla kulda í
Evrópu, 10-20 stiga frost og mikla snjóa víða.
Það blessaða fólk sem býr í þessum löndum er
óvant slíkum kulda og illa búið undir það að mæta
honum. Hundruðir manna krókna því úr kulda og
gamalmenni hrynja niður.
Þetta góða veður hér er þó ekkert einsdæmi. Frá
1949 eru fjögur ár þar sem fyrsti hálfur mánuður
ársins hefur verið betri og þess kafli var t.d. hlýrri
árin 1972 og 1973.
Það er ástæða til þess að fagna því hvað tíðin
leikur við okkur á þessum síðustu og verstu
tímum. Það er nefnilega gaman að vera til þegar
veðrið er gott.
Þó er það nú ekki að sjá á mönnum svona
almennt. Menn vaða um með strengda kjamma og
reyna örvæntingarfullir að leysa úr málurn hvers-
dagsins. Flestir vinna allt of mikið. Það er
nauðsynlegt til þess að standa undir því lúx.uslífi
sem allir sem það geta hafa vanið sig á. Það felst
einkum í því að fólk býr í allt of stórum íbúðurn,
50-60 fermetrar skulu það vera á hvern fjölskyldu-
meðlim. Opinberir aðilar ganga á undan í þeirri
hugsjón að lýsa upp og kynda sem stærstan hluta
af alheiminum.
Það skal fullyrt hér að lífshamingjan er ekkert
meiri í 200 fermetra höll á Arnarnesinu en í lítilli,
gamalli, en notalegri íbúð í Hafnarfirði eða hvar
sem er.
En fyrir þessi fölsku gæði vinnur fólk baki
brotnu í 20-30 ár og stendur uppi á fullorðinsárum
án þess að hafa lesið nokkuð af viti, án þess að
hafa kynnst börnunum sínum til hlítar, hvað þá
maka sínurrr, ættmennumog vinum.
Þessi steinsteypuárátta leiðir þannig tii þess að
þjóðin er fátækari af andlegum gæðum en efni
standa til.
Hún leiðir einnig til þess að þessi ríka þjóð er í
raun og veru fátæk, Auð sinn grefur hún í jörð.
Þess vegna er hún í stöðugri þörf fyrir lausafé en
áráttan er slík að það sem hún þó önglar saman
fer í það að steypa upp í kringum sig víðáttumikla
niúra.
Skiljanlegt væri að þjóðin vildi búa í stórum
húsum ef hún væri eitthvað í þeim, en þetta er
þjóð sem alltaf er á flandri og er aldrei heima hjá
sér. Fyrir utan það að hún má ekkert vera að því
að eyða tímanum innan veggja heimilsins. Hún er
stöðugt að vinna fyrir höllinni.
Grunur vor er sá að allt of fáir landsmenn hafi
tekið eftir þeirri dáindistíð sem hér hefur verið.
Þjóð í húsnæðishraki hefur ekki þá sálarró sem
nauðsynleg er til þess að skynja lífið og tilveruna.