Morgunblaðið - 20.07.2004, Blaðsíða 19

DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 20. JÚLÍ 2004 19
Björg Bjarnadóttir er þró-unarsálfræðingur og hef-ur alla tíð haft mikinnáhuga á draumum. Hún er
nýkomin frá kóngsins Kaupmanna-
höfn þar sem hún sat alþjóðlega
draumaráðstefnu og fyrr í þessum
mánuði opnaði Draumasetrið
Skuggsjá, sem hún veitir forstöðu,
veggspjaldasýningu í Löngubúð á
Djúpavogi. Þar er fjallað um drauma
Íslendinga fyrr og nú. En dreymir
Íslendinga eitthvað öðruvísi en fólk í
öðrum löndum? „Já, að einhverju
leyti. Svo virðist sem umhverfið og
náttúran hafi áhrif á drauma fólks
því þeir sem búa við svipuð vist-
fræðileg skilyrði og við hér í norðr-
inu, þá dreymir svipaða drauma.
Reyndar vantar meira af sam-
anburðarannsóknum tengdum
draumum til að geta fullyrt um
þessa hluti en þær eru að fara af
stað erlendis og það verður spenn-
andi að sjá hvað kemur út úr þeim.
Aftur á móti get ég fullyrt að mörg
draumaþema eru hin sömu út um
víða veröld og eins er það sameig-
inlegt með öllu mannfólki að á
ákveðnum tímabilum í lífinu finnur
fólk fyrir auknu draumaflæði. Þetta
á til dæmis við um konur sem bera
barn undir belti, auknar martraðir á
unglingsárum og drauma af nýlátn-
um ættingjum.“
Guðrún og Flosi voru berdreymin
Björg segir að draumaflokkarnir
séu margir og einn af þeim er ber-
dreymi. „Í heimildum um drauma er
mest skráð um berdreymi og
forspáa karla og konur. Í heimildum
sjáum við að á Íslandi hafa verið og
eru miklar draumakonur og karlar.
Draumahefðin kom til landsins frá
Noregi með landnámsmönnunum og
til dæmis er sagt frá draumum í
Heimskringlu og Íslendingasög-
unum. Í Laxdælu er sagt frá því
þegar Guðrúnu Ósvífursdóttur
dreymir fyrir mönnunum fjórum
sem áttu eftir að verða örlagavaldar
í lífi hennar. Í Njálssögu er sagt frá
því þegar Flosa á Svínafelli dreymir
veru nokkra koma út úr fjallinu
Lómagnúpi og var sá draumur ráð-
inn á þann veg að hann væri fyrir
dauða Flosa og stuðningsmanna
hans. Lómgnúpur er reyndar einn af
þeim stöðum á Íslandi sem tengjast
draumum, því Séra Jón Stein-
grímsson eldklerk dreymdi þessa
sömu veru og sagt er frá í Njálu,
koma úr Lómagnúpi á síðari hluta
18. aldar og var sá draumur talinn
vera boðberi Skaftárelda.“
Mikil draumahefð hérlendis
Björg segir Íslendinga ævinlega
hafa haft mikinn áhuga á berdreymi
og hún lét gera Gallup-könnun í
fyrra á draumum Íslendinga og
svefnvenjum. „Þar kom í ljós að nið-
urstöðurnar voru svipaðar og fyrir
25 árum þegar gerð var samsvarandi
könnun á berdreymi hér á landi. Um
40 prósent núlifandi Íslendinga segj-
ast sjálfir hafa reynslu af berdreymi
og yfir 70 prósent trúa að draumar
hafi einhverja merkingu. Rúmur
helmingur landans man einn draum
eða fleiri á viku og sömuleiðis kann-
ast rúmur helmingur við að sig
dreymi meðvitaða drauma en það
ástand er kallað skírdreymi (lucid
dreaming). Þá gerir fólk sér grein
fyrir því í svefninum að það sé að
dreyma og getur jafnvel losað svefn
og haft áhrif á framvindu draumsins.
Þessi háa tala fyrir skírdreymi Ís-
lendinga er óvenjuleg á heimsvísu
en kemur kannski að einhverju leyti
til af því að við erum alin upp í mikilli
draumahefð. Í íslenskum skáldsög-
um og ljóðum, nýjum sem gömlum,
er til dæmis mjög margt að finna um
drauma og Halldór Laxness segir á
góðum stað: „Dáið er allt án
drauma“. Íslendingar tala enn mikið
um drauma sína og líta ekki á þá
sem vitleysu og þeir sækja í að fá
drauma sína ráðna. Unga fólkið hér
á landi er mjög áhugasamt um
drauma og enn dreymir fólk fyrir
veðri, giftingum, fæðingu, dauða og
slysum. Trú fólks á drauma virðist
því standast breytingar á heims-
myndinni sem hefur vissulega verið
mikil í kjölfar tæknivæðingar.
Draumatrúin er kannski einmitt að
aukast vegna tækninnar því unga
fólkið gerir sér enn betur grein fyrir
því hve vitund og líf er til á mörgum
sviðum samtímis.“
Virðum hvert annars drauma
Björg segir að innan sálfræðinnar
og skyldra greina sé margt
skemmtilegt að gerast í tengslum
við drauma. „Víða fer fram markviss
söfnun draumadæma og einnig eru
draumar í auknum mæli notaðir til
að fá innsýn í sálarlíf fólks, fólk not-
ar þá sjálfu sér til uppbyggingar og
svo eru þeir notaðir í meðferð.
Draumahópar eru stofnaðir og hald-
in námskeið þar sem fólk ber saman
drauma sína og miðlar af reynslu
sinni. Við sem erum innan alheims-
samtaka um drauma höfum sterkar
siðareglur og leggjum ríka áherslu á
að draumar séu eign sérhvers
dreymanda og okkur beri að virða
drauma hvert annars,“ segir Björg
að lokum og bætir við að námskeið
um drauma hefjist með haustinu en
þau verða byggð á bók hennar
Draumalandið. Þess má geta að
Draumasýningin á Djúpavogi hefur
vakið mikla athygli og er hún bæði á
íslensku og ensku. Einnig verður
Björg með tvo fyrirlestra um
drauma Íslendinga fyrr og nú á al-
heimsþingi sálfræðinga í Peking síð-
ar í sumar. Vefsíða draumasetursins
er í smíðum og verður formlega opn-
uð í lok ágúst. Slóðin verður:
www.dreamcenterskuggsja.is
 SÁLFRÆÐI|Rúmlega sjötíu prósent þeirra sem tóku þátt í könnun um drauma trúa því að þeir hafi merkingu
Draumar eru eign sérhvers dreymanda
TENGLAR
.....................................................
www.ASDreams.org
www.lucidart.org
www.dreamwisdom.info
www.dreamgate.com/electricdreams
khk@mbl.is
Um 40 prósent núlifandi
Íslendinga segjast sjálfir
hafa reynslu af berdreymi
Þróunarsálfræðingurinn: Björg Bjarnadóttir.
Morgunblaðið/Kristján
1 4 4 4
w w w. g u l a l i n a n . i s
Reykjavík v/ Ægisgarð • S. 555 3565 • www.elding.is
Hvalaskoðun
Þrjár ferðir daglega – fróðleg skemmtun
fyrir alla fjölskylduna!
Ferðir alla þriðjudaga kl. 18:00 og
laugardaga kl. 13:30. Einnig sérferðir
fyrir hópa, tímar eftir samkomulagi.
Sjóstangaveiði á sjó
Ævintýri Hvalaskoðun
með Moby Dick
Sími: 421 7777 & 800 8777
Farsími 896 5598 - Fax 421 3361
Pósthólf 92, 230 Kefl avík
www.dolphin.is - moby.dick@dolphin.is
Daglega frá
Kefl avíkurhöfn
frá apríl til október.
Sjóstangveiði - Skemmtisiglingar.
10 ára
1994 - 2004
FERÐALÖG