24 stundir - 03.05.2008, Blaðsíða 56
56 LAUGARDAGUR 3. MAÍ 2008 24stundir
Það er vissulega af ýmsu að taka eftir að hafa verið þátttakandi í 1. maí hátíðarhöldum
áratugum saman, en hér nefni ég einn atburð. Þannig var að ég hafði lofað að koma til
Akureyrar og halda þar ræðu 1. maí 1989. Samningar höfðu staðið yfir í nokkurn tíma
og þegar dagurinn nálgaðist var fátt sem benti til þess að samningum yrði lokið fyrir
þann dag. Dagurinn nálgaðist og ég settist niður og skrifaði ræðuna. Hún miðaðist við
að samningum væri ólokið. En þá hófst mikil samningatörn sem stóð í hartnær tvo
sólarhringa. Það var svo að morgni 1. maí á milli fjögur og fimm að skrifað var undir
nýjan kjarasamning. Nú var mér nokkur vandi á höndum. Ég átti að mæta í flug tæp-
um þremur tímum síðar með ræðu upp á vasann sem átti ekki lengur við.
Á leiðinni norður – þótt syfjaður væri – endurskrifaði ég ræðuna að verulegum hluta
þótt maður hafi ekki verið beinlínis upplagður eftir tæplega tveggja sólarhringa vöku.
Það var góð þátttaka í hátíðarhöldunum og ég flutti mína ræðu og fékk ágætar und-
irtektir. Hátíðarhöldunum lauk og ég þurfti að bíða eftir flugi í nokkurn tíma. Ég fór
því í íbúð sem félagið mitt, sem þá var Iðja, félag verksmiðjufólks, átti og lagði mig
þar. Ég hef sofnað fast, sem von var, en þegar ég hrökk upp eftir drykklanga stund
voru örfár mínútur í að flugvélin sem ég átti bókað með far færi. En ég náði á síðustu
stundu og feginn var ég að komast heim.
Guðmundur Þ.
Jónsson, Eflingu
Nýir samningar sköpuðu vandræði
Ég hef mætt í kröfugöngu á fyrsta maí frá því
að ég man eftir mér. Foreldrar mínir voru
miklir róttæklingar og afi heitinn var í
verkalýðsforystunni og lagði mikla áherslu á
þennan dag. Líklega var það þessi reynsla af
kröfugöngum sem varð til þess að ég skipu-
lagði mína fyrstu kröfugöngu og mótmæli
sjö ára gamall.
Við krakkarnir í blokkinni heima á Hjarð-
arhaganum höfðum mátt horfa upp á Há-
skóla Íslands byggja hvert húsið á fætur öðru
á leiksvæðunum okkar. Þegar skurðgrafa
mætti í hverfið og fór að grafa einn daginn
var okkur nóg boðið. Við máluðum kröfu-
spjald og gengum fylktu liði undir slagorð-
inu: „Ekki fleiri byggingar Háskólans!“
Gröfumaðurinn var ekkert ánægður með
þessa truflun og reyndi að stugga mótmæl-
endunum burtu með því að ota skóflukjaft-
inum í áttina að okkur.
Einhver starfsmaður Háskólans varð vitni að
þessu, fór út og húðskammaði gröfumann-
inn sem ók sneyptur í burtu. Ekkert hús var
byggt á reitnum og fögnuðum við krakk-
arnir því fullnaðarsigri. Eftir á að hyggja er
þó líklegra að ætlunin hafi verið að grafa
niður jarðstreng en að reisa stórhýsi.
Stefán Páls-
son, Samtökum
hernaðar-
andstæðinga
Skipulagði mót-
mælagöngu 7 ára
Minnistæðasta 1. maí gangan mín var að
sjálfsögðu árið 2003 þegar við femínistar
mættum í fyrsta skiptið á svæðið. Við seld-
um skærbleika boli sem fólk klæddi sig í ut-
an yfir úlpurnar. Bleiki hópurinn var mjög
áberandi enda um mörg hundruð bleik-
klæddar manneskjur að ræða.
Þarna voru ungir karlar og konur með börn
og við vorum sérstaklega stolt af því hversu
áberandi og glaðlegur hópurinn var í göng-
unni.
Að degi loknum voru þó margir femínistar
óánægðir enda virtist nærvera okkar alveg
hafa farið framhjá fréttamiðlunum. Í stað
þess að mynda þessa bleiku halarófu og segja
frá þessum sögulega viðburði var sögunni
stungið undir stól og engu líkara en að við
hefðum alls ekki verið á staðnum.
Við höfðum samband við miðlana eftir á og
var þá meðal annars sagt að við hefðum átt
að senda út fréttatilkynningu og kynna okk-
ur betur fyrir gönguna. Við vorum ekki sátt
við þessa skýringu enda höfðu allir fjöl-
miðlar fengið tilkynningu daginn áður þar
sem sérstaklega var bent á að hópurinn yrði
áberandi skrautlegur.
Salvör Gissurar-
dóttir, Femínista-
félagi Íslands
Bleika halarófan
fékk ekki athygli
Fyrsti maí 2007 er mér minnisstæðastur en
þá skipulögðu Ung vinstri græn í fyrsta sinn
sína eigin göngu. Við bjuggum til borða sem
á stóð „Rísum upp, rétturinn er okkar“ og
gengum með hann niður Laugaveginn.
Hugmyndin var að minna fólk á að við höf-
um ákveðin réttindi sem við þurfum að
fylgjast með og standa vörð um. Okkur
finnst of algengt í dag að fólk telji réttindi á
borð við orlof og veikindafrí vera sjálfsögð
þegar raunin er sú að þau eru afrakstur
margra ára kjarabaráttu. Við þurfum að
standa vörð um þennan rétt ef við viljum
halda í hann.
Gangan okkar var óvenjuleg að því leyti að
við vorum með slagorð, hróp og köll og söng
sem ekki er algengt hér á landi. Mér fannst
það setja skemmtilegan svip á gönguna.
Við vorum ekki mörg í göngunni í fyrra
enda var hún sú fyrsta. Ég hugsa að við höf-
um verið um það bil tíu. Við gengum svo
aftur með sama borða í ár en þá hafði bæst
töluverður mannfjöldi í hópinn hjá okkur.
Okkur fannst borðinn okkar eiga sérstaklega
vel við í ár enda var setningin „stöndum
vörð um réttinn“ nokkurs konar yfirskrift
dagsins.
Auður Lilja Er-
lingsdóttir, Ung-
um vinstri grænum
Rísum upp,
rétturinn er okkar
Minnisstæðasta 1. maí gangan mín er án efa
sú í fyrra en hún var fjölmennari en hún
hafði verið í áraraðir.
Ástæðan var sú að 1. maí nefndin hafði árið
áður ákveðið að fella gönguna niður vegna
þess að þeim fannst mætingin orðin léleg og
töldu jafnvel að um úrelt fyrirbæri væri að
ræða. Það reyndist ekki vera satt enda tóku
bæjarbúar þessari ákvörðun mjög illa og
sögðu að þetta mætti alls ekki gera.
Mér fannst mjög merkilegt, bæði að fólkið
skyldi taka þessari ákvörðun eins illa og raun
bar vitni og að fólk skyldi hafa munað eftir
því ári seinna og því fjölmennt niður í bæ.
Það sama var uppi á teningnum í ár en þá
var mjög góð mæting í gönguna og unga
fólkið var sérstaklega áberandi.
Þessi viðbrögð bæjarbúa sýna svo ekki verð-
ur um villst að fólk vill halda í 1. maí göng-
una og er langt í frá tilbúið að leggja kröfu-
gönguskóna á hilluna. Gangan er
hefðbundin fyrir hátíðarhöldin 1, maí og því
á greinilega ekki að breyta.
Ákvörðunin um að fella gönguna niður
virðist hafa hleypt alveg nýju blóði í bæj-
arbúana.
Björn Snæ-
björnsson
Eining-Iðja
1. maí gangan
sem féll niður
Hver er eftirminni-
legasta 1. maí
gangan þín?
Fyrsti maí er nú nýliðinn og landsmenn fjölmenntu sem
fyrr í kröfugöngu þar sem minnt var á réttindi verka-
manna. Margir telja eflaust að gangan sé tímaskekkja en
þeir sem ganga benda réttilega á að þau réttindi sem
margra áratuga kjarabarátta hefur veitt okkur séu ekki
sjálfsögð og við verðum að standa vörð um þau.
Hér segja nokkrir þekktir baráttumenn og -konur frá eft-
irminnilegustu kröfugöngu sinni.
LÍFSSTÍLLSPJALLIÐ
lifsstill@24stundir.is a
Nú var mér nokkur vandi á höndum. Ég átti að
mæta í flug tæpum þremur tímum síðar með
ræðu upp á vasann sem átti ekki lengur við.