24 stundir - 19.07.2008, Blaðsíða 38

38 LAUGARDAGUR 19. JÚLÍ 2008 24stundir
Ljósmynd/Gunnar Þór Nilsen
Kristjana Stefánsdóttir
tónlistarmaður.
Það fyrsta sem þér dettur í hug þegar þú heyrir orðið sveitaball? „Þetta var eina skemmt-
unin sem í boði var áður fyrr. Á sveitaböllunum komu saman allt frá óhörðnuðum ungling-
um upp í sjötuga bændur. Ég fór að syngja á sveitaböllum sautján ára og þá voru fimm
hundruð manns á hverju einasta balli. Stemningin var stórkostleg. Maður lagði af stað í
hljómsveitarbíl snemma á laugardagsmorgni, með ljós og reykvélar og kom svo heim eftir
sólarhring. Landslagið breyttist með bjórnum og pöbbunum. Svo gerðu böndin úr Reykjavík
„innrás“ á sveitaballamarkaðinn, eins og Sálin, Nýdönsk og fleiri, og þá breyttist þetta meira í
unglingaskemmtanir. Einu sveitaböllin sem eftir eru í dag eru réttarböllin á haustin.“
Besta ballið sem þú hefur sungið á? „Það var réttarball með Karma í Árnesi, sumarið 1988.
Þá voru yfir þúsund manns í húsinu, sem tekur 500-600 manns. Fólk flæddi um allar dyr og
við spiluðum langt fram yfir tímann því það var svo mikið stuð.“
Besti ballstaður á Íslandi? „Uppáhaldsballstaðirnir mínir eru fjórir; Árnes, Aratunga, Njáls-
búð og Flúðir. Reyndar voru líka mjög góð böll á Borg í Grímsnesi. Ég á góðar minningar um
alla þessa staði.“
Eru sveitaböll deyjandi fyrirbæri? „Vonandi ekki. Það þarf að búa til einhverja ballstemn-
ingu aftur. En jú, kannski eru þau það.“
Stórkostleg stemning
Það fyrsta sem þér dettur í hug þegar þú
heyrir orðið sveitaball?
„Sveitaball er ball úti í sveit. Þau tíðkuðust
mikið fyrir nokkrum árum en fór síðan að-
eins að fækka. Nema í Skagafirðinum! Hér er
alltaf haldið hefðbundið sveitaball um það
bil einu sinni í mánuði. Ég spilaði til dæmis á
Jónsmessuballi í Hofsósi í lok júní fyrir 500-
600 manns. Við höfum líka spilað í Árgarði
en Miðgarður í Varmahlíð, það mikla sveita-
ballahús, er lokaður vegna viðgerða í sumar.“
Eru sveitaböll deyjandi fyrirbæri?
„Sumstaðar kvarta menn undan því að þetta
sé að dragast mikið saman. Það varð mikil
breyting á dansleikjahaldi eftir að bjórinn
kom og pöbbarnir spruttu upp.“
Hefurðu sjálfur farið á sveitaball?
„Ég gerði það náttúrlega þegar ég var ungur
og sætur! En það var ekki lengi því ég fór
ungur að spila og hef haldið út síðan.“
Besta ballið sem þú hefur spilað á?
„Miðgarður í Varmahlíð var gott sveitaballa-
hús en gullaldarár hans voru á milli 1970 og
1980. Um verslunarmannahelgina tjölduðu
þar yfirleitt 1.000-2000 manns og fóru á böll
öll kvöldin. En ég hef spilað á mörgum, góð-
um böllum í öllum héruðum landsins.“
Geirmundur Valtýsson
tónlistarmaður.
Ennþá sveitaböll í
Skagafirði
Það fyrsta sem þér dettur í hug þegar þú
heyrir orðið sveitaball? „Alvöru sveitaball er
haldið einhvers staðar úti í sveit. En það hef-
ur lengi verið settur sami stimpill á dansleiki
sem haldnir eru af popphljómsveitum. Þetta
er dálítið séríslenskt. Þessi rómantík sem er
fólgin í að fara út á land og dansa frá sér allt
vit í stóru félagsheimili.Ég var svo heppinn
að fá að upplifa mjög blómlega sveitaballa-
menningu. En ég fór aldrei á sveitaball nema
til að spila. Ég sakna þessara tíma svolítið.
Þetta var ógeðslega skemmtilegt! Mér þætti
miður ef komandi kynslóðir misstu af þess-
um „fílingi“.“
Besta ballið sem þú hefur spilað á? „Við í
„Móralnum“ spiluðum oft í Broadway fyrir
2.000 manns. Svo fylltum við Njálsbúð, Ýdali
og Miðgarð. Ég held að besta ballið hafi
samt verið í Miðgarði í Skagafirði 1998. Þá
frumfluttum við lagið Farinn í 19-20 á Stöð2
og spiluðum svo í Miðgarði um kvöldið.
Ballið byrjaði þannig að tjaldið var dregið frá
um leið og við byrjuðum á laginu. Mjög
dramatískt. Smekkfullur kofi og allir kunnu
lagið. Það var ógleymanlegt!“
Einar Ágúst
tónlist-
armaður.
Séríslensk sveita-
rómantík
Það fyrsta sem þér dettur í hug þegar þú
heyrir orðið sveitaball? Ýdalir eru mér of-
arlega í huga. Ég fór þar á mitt fyrsta sveita-
ball, fimmtán ára gömul, og hef einnig sung-
ið þar.
Pöbbarölt eða sveitaball? Sveitaball er mun
skemmtilegra að mínu mati eða bara vera í
heimahúsi með góðum vinum. Þar ræður
maður tónlistinni sjálfur og ekki verra að
heyra í þeim sem maður spjallar við.
Hvenær fórstu síðast á sveitaball? Það er
langt síðan. Ætli það hafi ekki verið áður en
við í Írafári tókum okkur hlé. Fyrir um það
bil tveimur árum eða svo. Vá, hvað tíminn
líður hratt!
Besta ballið sem þú hefur sungið á? Það eru
svo mörg böll sem standa upp úr, bæði með
Írafári og Stuðmönnum. Þjóðhátíð, Sjallinn
á Akureyri og Hnífsdalur geyma góðar
minningar. Hiti, sviti og troðningur. Klikkar
ekki.
Eru sveitaböll deyjandi fyrirbæri? Því mið-
ur er það staðreynd að sveitaböllin eru að
hverfa. Það er svona eitt og eitt ball yfir há-
sumarið en það verður sennilega aldrei eins
og það var. Þeirra er sárt saknað.
Birgitta Haukdal
tónlistarmaður.
Hiti, sviti og
troðningur
Það fyrsta sem þér dettur í hug þegar þú
heyrir orðið sveitaball? „Sveitaball! Gaman,
gaman.“
Hvenær fórstu síðast á sveitaball? „Árið
1992 datt þessi svokallaða sveitaballamenn-
ing svo til út en við í hljómsveitinni Karma
höfum verið að spila á hestamannaböllum
og svona. En áður voru sveitaböll allar helg-
ar.“
Besta ballið sem þú hefur spilað á? „Sem
betur fer eru ennþá haldin fín böll, til dæmis
ballið á Hestamannamótinu á Hellu um
daginn og á Bryggjuhátíð á Stokkseyri um
síðustu helgi. Þetta voru toppböll.“
Besti sveitaballastaður á Íslandi? „Uppá-
haldsstaðir okkar Mánanna voru Aratunga,
Árnes, Borg og Flúðir.“
Eru sveitaböll deyjandi fyrirbæri? „Blóma-
skeiðið var frá 1960-1980. Þá voru böllin
miðpunktur skemmtanahalds og afþrey-
ingar. Haldið var gott sveitaball um hverja
helgi en núna eru 1-2 böll allt sumarið í
þessum félagsheimilum. Það er mikil eftirsjá
að sveitaböllunum því þar kom fólk svo víða
að og mörg sambönd urðu til. Nú hittast
bara lokaðar grúppur á þessum börum.
Þetta verður allt orðið eingetið á endanum!“
„Labbi í Mánum“
tónlistarmaður.
Mikil eftirsjá að
sveitaböllunum
Hvað varð um
sveitaböllin?
Ekki er ýkja langt síðan kynslóðirnar flykktust saman á sveitaböll.
Birgðu sig upp af vodka og kók, brugðu sér í betri fötin – eða
betri lopapeysuna – og keyrðu langar leiðir í næstu sveit til að
missa ekki af Ballinu. Létu svo berast með þvögunni inn í loftlítið
félagsheimili, stigu trylltan dans, fiskuðu slagsmál eða stofnuðu
til ástarsambanda. Ekkert jafnast á við sveitaball, eins og skáldið
sagði. En eru sveitaböllin að deyja út? Fimm tónlistarmenn velta
því fyrir sér.
heiddis@24stundir.is
LÍFSSTÍLL
lifsstill@24stundir.is a
Því miður er það staðreynd að sveitaböllin eru
að hverfa. Það er svona eitt og eitt ball yfir há-
sumarið en það verður sennilega aldrei eins og það
var. Þeirra er sárt saknað. spjallið