Morgunblaðið - 24.01.2005, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 24. JANÚAR 2005 9
FRÉTTIR
15% aukaafsláttur
Opið virka daga frá kl. 10-18 Laugardaga frá kl. 10-16
• Engjateigi 5
• Sími 581 2141
Stórútsala vegna breytinga
Sloppar, náttföt, undirfatnaður í miklu úrvali
Kringlunni 8-12 ● sími 553 3600
á frábæru verði
SAMSTARF norrænna vísindamanna hefur
leitt í ljós að breytileiki í tveimur genum getur
aukið líkurnar á því að fá sjálfsofnæm-
issjúkdóminn rauða úlfa. Vísindamenn við
læknadeild háskólans í Uppsölum í Svíþjóð
hafa í samstarfi við lækna við sjúkrahús í Sví-
þjóð, Finnlandi og Íslandi skoðað breytileika í
erfðamengi 700 sjúklinga, auk fjölskyldu-
meðlima og viðmunarhópa. Rannsóknin beind-
ist sérstaklega að genum sem tengjast þeim
hluta ónæmiskerfisins sem notar boðefni sem
kallast interferon við virkjun ónæmissvars.
Vísindamenn frá Uppsala háskóla hafa lengi
rannsakað tengsl þessa boðefnis við sjúkdóm-
inn og hafa með hjálp nýrrar tækni skimað
erfðamengi um 2000 einstaklinga og fundið að
breytileikar í tveimur genum eru algengari
hjá sjúklingum miðað við heilbrigða ættingja
eða viðmiðunarhópa. Þessi gen sjá fyrir ens-
ímum sem eru mikilvægir hlekkir í þeirri
keðjuverkun sem interferon boðefnin koma af
stað hjá ónæmiskerfinu. Breytileikarnir geta
haft áhrif á virkni þessara ensíma sem gerir
sjúklingana móttækilegri fyrir sjúkdómnum.
Rannsóknin er hluti af doktorsverkefni
Snævars Sigurðssonar lífefnafræðings, sem
hann hefur unnið að sl. þrjú ár. Voru nið-
urstöður rannsóknarinnar birtar á vefsíðu hins
virta erfðafræðitímarits, American Journal of
Human Genetics (www.ajhg.org) nú í vikubyrj-
un. Samkvæmt upplýsingum frá Snævari vekja
niðurstöðurnar vonir um að hægt verði að
þróa meðhöndlun við rauðum úlfum og jafnvel
öðrum sjálfsofnæmissjúkdómum með því að
stjórna virkni ensímanna með nýjum lyfjum.
Rauðir úlfar, eða Systemic Lupuse Erythem-
atosus eins og þeir nefnast á ensku, eru sjálfs-
ofnæmissjúkdómur sem herjar á um það bil 1
af hverjum 1500 vesturlandabúum, sér-
staklega þó á konur á barneignaraldri. Sjálfs-
ofnæmissjúkdómar eru margvíslegir en rauðir
úlfar eru taldir dæmigerðir fyrir þessa sjúk-
dóma sem einkennast af því að ónæmiskerfi
sjúklingsins ræðst gegn eigin líkama í stað
þess að verjast sýkingum og veldur með því
bólgum og gigt sem geta skemmt hin ýmsu líf-
færi.
Vísindamenn
finna tvö gen
sem tengjast
rauðum úlfum
LESENDUR breska ferðatímarits-
ins Condé Nast Traveller völdu Bláa
lónið bestu náttúrulegu heitu heilsu-
lindina (medical/thermal spa) í ný-
legri könnun. Hlaut Bláa lónið 93,69
stig og þótti blær þess og umhverfi
einstakt. Einnig hlaut Bláa lónið háa
einkunn á níu öðrum sviðum. Næst
Bláa lóninu kom Terme di Saturnia
á Ítalíu sem fékk háa einkunn fyrir
glæsilega gistiaðstöðu og góðan
matseðil. Neðar á listanum lentu
ýmsar aðrar þekktar heilsulindir,
eins og Royal Park Evian í Frakk-
landi og Clinique La Prairie í Sviss.
Þetta er í annað sinn sem Condé
Nast Traveller stendur fyrir könnun
af þessu tagi meðal lesenda sinna og
lenti Bláa lónið í áttunda sæti í fyrra.
Í frétt frá Bláa lóninu segir að þetta
mikla stökk þyki vera staðfesting á
því að Bláa lónið hafi unnið sér sess
sem einstök heilsulind á heims-
mælikvarða. Lesendur Condé Nast
Traveller gáfu Bláa lóninu einmitt
hæstu einkunn fyrir einstaka upp-
lifun í einstöku náttúrulegu um-
hverfi. Þá hefur þróun nudd-
meðferðar ofan í lóninu og þróun á
Blue Lagoon Iceland húðvörum
einnig átt sinn þátt í að auka heildar-
upplifun gesta í Bláa lóninu.
Tímaritið Condé Nast Traveller
þykir eitt virtasta ferðatímarit í
heimi. Það er gefið út af Condé Nast
Magaine, sem gefur meðal annars
einnig út tímaritin Vogue, Glamour
og Vanity Fair. Bláa lóninu verða af-
hent sérstök verðlaun vegna þess-
arar góðu niðurstöðu við athöfn í
London í dag.
Bláa lónið
valið besta
náttúrulega
heilsulindin
Lesendum ferðatímaritsins þótti umhverfi Bláa lónsins einstakt.
NIÐURSTÖÐUR alþjóðlegrar
rannsóknar á frumkvöðlastarfsemi
(Global Entrepreneurship Monitor)
sýna að Ísland er enn með hæsta
hlutfall frumkvöðlastarfsemi af þeim
Evrópulöndum sem taka þátt í rann-
sókninni. Um 13,5% einstaklinga á
aldrinum 18–64 ára taka þátt í frum-
kvöðlastarfsemi á Íslandi sem er
heldur hærra hlutfall en síðustu tvö
ár. Hlutfallið er mjög svipað því sem
gerist í Bandaríkjunum og mun
hærra en á hinum Norðurlöndunum,
segir í fréttatilkynningu.
Helstu niðurstöður skýrslunnar
eru þær að í þátttökulöndunum er
hlutfall einstaklinga (18–64 ára) sem
tekur þátt í frumkvöðlastarfsemi frá
1,5% til 40%. Hæst er hlutfallið í Úg-
anda, Perú og Ekvador og einna
lægst í Japan, Belgíu, Ítalíu, Svíþjóð
og Finnlandi.
Flestir (65%) stofna fyrirtæki til
þess að nýta viðskiptatækifæri. Um
35% stofna fyrirtæki vegna þess að
þeir hafa enga aðra möguleika á at-
vinnu. Hið síðarnefnda er ráðandi í
löndum með lágar þjóðartekjur. Í
þeim löndum er frumkvöðlastarf-
semi gjarnan mikil.
Tveir þriðju þeirra einstaklinga
sem stofna ný fyrirtæki eru karlar. Í
öllum löndum eru karlar líklegri til
þess að stofna fyrirtæki en konur. Í
löndum með háar þjóðartekjur
aukast líkur á frumkvöðlatarfsemi
með aukinni menntun. Í löndum með
lágar þjóðartekjur gildir hið gagn-
stæða.
Í öllum löndum er lítill hluti þeirra
sem stofna fyrirtæki atvinnulausir
rétt fyrir stofnun. Aðeins í einu af
hverjum þremur nýjum fyrirtækjum
er gert ráð fyrir að það skapist fleiri
en tvö störf á næstu fimm árum.
Rannsóknin er unnin af rannsókn-
arteymum í 34 löndum og er stýrt af
London Business School og Babson
College. Háskólinn í Reykjavík er
rannsóknaraðili fyrir Íslands hönd.
Íslendingar
eru frum-
kvöðlar
ÓVENJULEG sjón blasti við gestum Kringlunnar
um helgina, en þar fór fram skíðamót á göngum
hússins. Keppt var í tveimur flokkum, keppn-
isflokki og flokki þar sem m.a. nokkrir þjóðþekktir
einstaklingar tóku þátt. Í síðari flokknum sigraði
Andrés Pétur Rúnarsson. Annar varð Helgi Ólafs-
son skákmeistari og þriðja varð Halldóra Geir-
harðsdóttir leikkona. Á myndinni er Halldóra að
keppa við Helgu Kristínu Gunnarsdóttur rithöf-
und.
Í keppnisflokki sigraði Helgi Heiðar Jóhann-
esson frá Akureyri, en annar varð Einar Ólafsson
Ísafirði.
Skíðamótið var hluti af skíðadegi Kringlunnar
en þar kynntu skíðafélögin starfsemi sína og ÍTR
kynnti nýju stólalyftuna í Bláfjöllum.
Morgunblaðið/Ómar
Á skíðum í Kringlunni