Morgunblaðið - 18.02.2005, Page 28

28 FÖSTUDAGUR 18. FEBRÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
Hallgrímur B. Geirsson.
Styrmir Gunnarsson.
Framkvæmdastjóri:
Ritstjóri:
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Aðstoðarritstjórar:
Karl Blöndal, Ólafur Þ. Stephensen.
Fréttaritstjóri:
Björn Vignir Sigurpálsson.
RÍKIÐ mun eignast Landsvirkjun að fullu um
næstu áramót takist að ná samkomulagi um
verð hluta Reykjavíkurborgar og Akureyr-
arbæjar í fyrirtækinu sem og aðra þætti. Vilja-
yfirlýsing um að ríkið leysi til sín eignarhluta
sveitarfélaganna tveggja var undirrituð í gær
af Valgerði Sverrisdóttur, iðnaðarráðherra,
Geiri H. Haarde, fjármálaráðherra, Steinunni
Valdísi Óskarsdóttur, borgarstjóra og Kristjáni
Þór Júlíussyni, bæjarstjóra á Akureyri. Á
blaðamannafundi í Þjóðmenningarhúsinu sagði
Valgerður að í kjölfar breytts eignarhalds ráð-
gerði ríkið að sameina Landsvirkjun, Raf-
magnsveitur ríkisins og Orkubú Vestfjarða.
Með því sameinar ríkið eigur sínar á raf-
orkumarkaði í eitt fyrirtæki í framleiðslu,
dreifingu og sölu á raforku, sagði Valgerður á
fundinum.
v
e
r
o
h
l
u
e
þ
v
t
r
f
e
u
s
f
Breytt eignarhald á Landsvirkjun yrði að
sögn Valgerðar gert í ljósi nýrra raforkulaga
sem fela í sér samkeppni í vinnslu og sölu raf-
orku.
Núverandi eigenda-
samsetning ekki heppileg
„Ég tel það mikil tímamót að eigendur
Landsvirkjunar hafi náð saman um þessa
stefnumörkun,“ sagði Valgerður á fundinum í
gær. „Núverandi eigendasamsetning raforku-
fyrirtækjanna er ekki heppileg vegna þess að
allir eigendur Landsvirkjunar eiga í öðrum raf-
orkufyrirtækjum og það er ekki æskilegt í
þessu nýja raforkuumhverfi.“
Valgerður sagði í samtali við Morgunblaðið
að nú hæfist vinna við að meta virði Landsvirkj-
unar og óháðir aðilar verði fengnir til þess
Vilja að ríkið eign
Landsvirkjun að
Ekkert ákveðið um verð hlutar Reykjavíkurborgar
Fulltrúar eigenda Landsvirkjunar takast í hendur eftir að hafa skrifað undir viljayfirlýsingu um brey
„STÓRA verkið framundan er að meta fyrirtækið,“ sagði Valgerður Sverrisdóttir iðn-
aðarráðherra við Morgunblaðið í gær er viljayfirlýsing um breytt eignarhald á Lands-
virkjun var undirrituð. Verða fengnir óháðir fagaðilar til að meta virði fyrirtækisins að
sögn Valgerðar. „Fyrirtækið er ekki skráð á markaði svo það er
býsna erfitt að segja til um það í dag hvers virði það er. Þannig að
það verður að vanda vel til þess verks.“
Þegar Reykjavík og Akureyri verða ekki lengur eigendur að
Landsvirkjun, eins og stefnt er að, mun ríkið eignast fyrirtækið að
fullu. Um leið er stefnt að því að sameina fyrirtækið tveimur öðrum
orkufyrirtækjum ríkisins; Orkubúi Vestfjarða og Rafmagnsveitum
ríkisins. „Við sjáum í því mikla möguleika til framtíðar. Þá eigum
við öflugt fyrirtæki, bæði í vinnslu og sölu á raforku,“ sagði Val-
gerður. „Síðan eru uppi áform um það árið 2008 eða þar um bil að
því fyrirtæki verði breytt í hlutafélag. Í framhaldinu er hægt að
hugsa sér það að það komi nýir aðilar að þeim rekstri og að félagið
verði skráð á markaði.“
En hver er hagur Landsvirkjunar af því að ríkið leysi til sín eign-
arhluta Reykjavíkurborgar og Akureyrarbæjar nú?
„Það er ekki æskilegt að eigendur Landsvirkjunar eigi allir önnur
orkufyrirtæki,“ svarar Valgerður. „Þannig að miðað við almennar
reglur í samkeppni samræmist þetta ekki þeim gildum. Þess vegna
leggjum við áherslu á það að það verði skarpari línur og með því
trúum við því að það skapist samkeppnisumhverfi í samræmi við
það sem kveðið er á um í nýjum raforkulögum.“
Nú fer að sögn Valgerðar af stað vinna við að undirbúa samninga
um breytta eignaraðild Landsvirkjunar í haust. Í þeirri vinnu munu
fulltrúar allra eigenda koma að. „Viðræðurnar eru mjög vandasamar
og yfirgripsmiklar,“ segir Valgerður. „Þetta er ekki einfalt verk, það er alveg augljóst.
En við vonumst til þess að þeim undirbúningi verði lokið á haustdögum þannig að þessar
eignarbreytingar geti átt sér stað um áramót formlega.“
Í takt við tímann
„Ég vil lýsa ánægju minni með það að þetta skref skuli nú stigið sem vissulega er
fyrsta skrefið á lengri braut,“ sagði Geir H. Haarde fjármálaráðherra í gær. „Ég held að
það sé löngu tímabært að leiðir skilji milli núverandi eigenda Landsvirkjunar. Það er í
takt við tímann að fá hreinni og skýrari línur milli þessara aðila um starfsemi af þessu
tagi.“
Stórt verk að meta
virði Landsvirkjunar
Valgerður
Sverrisdóttir
Geir H.
Haarde
„AUÐV
þessu st
verðið,“
orkuma
aðgerð t
taka ákv
máli lið
Við b
semi sem
sældar f
að gæta
betur tr
dag.“
Ek
va
Steinunn
Óskarsdó
Kristján Þ
Júlíusson
SÍNUM AUGUM
LÍTUR HVER Á SILFRIÐ
Merkilegt er að sjá, hvaðmenn geta skilið samatexta með ólíkum hætti. Í
Morgunblaðinu í gær birtist grein
eftir Ögmund Jónasson, alþingis-
mann Vinstri grænna, þar sem hann
víkur orðum að Reykjavíkurbréfi
Morgunblaðsins sl. sunnudag og
segir m.a.:
„Í þessum skrifum má kenna
meiri velvilja af hálfu Morgunblaðs-
ins í garð stórfyrirtækisins Baugs
en gætt hefur fram til þessa í skrif-
um blaðsins… En þrátt fyrir þenn-
an nýtilkomna hlýhug í garð Baugs
eru enn efasemdir á ritstjórnar-
skrifstofunni gagnvart hringamynd-
un… Blaðinu virðist reyndar svo
annt um að styggja ekki stór-
kapítalistana að forstjórinn úr
Samsonarhópnum er kallaður til
vitnis um að Moggalínan sé í lagi…“
Jón Ásgeir Jóhannesson, forstjóri
Baugs Group, les allt annað en vel-
vilja af hálfu Morgunblaðsins í garð
fyrirtækis síns út úr umfjöllun
Reykjavíkurbréfs sl. sunnudag.
Hann segir í athugasemd, sem birt-
ist hér í blaðinu í fyrradag:
„Lesa má úr orðum Morgunblaðs-
ins að verið sé að hvetja viðskipta-
ráðherra til að skipta upp fyrirtækj-
um… Er Morgunblaðið að hvetja til
þess að Bónus verði skipt upp eða
loka beri verzlunum Bónuss til að
minnka markaðshlutdeild okkar?“
Ef skilningur Jóns Ásgeirs væri
réttur mundi það varla lýsa þeim
„velvilja“, sem Ögmundur Jónasson
les út úr Reykjavíkurbréfinu! Það
er svo annað mál, að Morgunblaðið
hefur aldrei sýnt Baugi annað en
velvilja í skrifum sínum, og er sá
velvilji ekki nýtilkominn eins og Ög-
mundur Jónasson virðist halda.
Maður heitir Bill Grimsey. Þegar
Agnes Bragadóttir, fréttastjóri við-
skiptafrétta Morgunblaðsins, var á
ferð í Bretlandi fyrir skömmu til
þess að kynna sér hin miklu umsvif
Baugs Group og tengdra fyrirtækja
þar í landi var þessi maður einn
þeirra forystumanna Baugsfyrir-
tækjanna, sem hún átti samtöl við.
Það samtal birtist í Viðskiptablaði
Morgunblaðsins hinn 10. febrúar sl.
Reykjavíkurbréf Morgunblaðsins sl.
sunnudag var skrifað að morgni
laugardags 12. febrúar og fór blaðið
í prentun síðla sama dags. Í
Reykjavíkurbréfi sl. sunnudags var
fjallað um lýsingu Bill Grimsey á
brezka matvörumarkaðnum, enda
var þar að finna verðmætar upplýs-
ingar vegna umræðna hér heima
fyrir.
Eftir helgina kom í ljós að starfs-
ferill Bill Grimsey hjá Baugi Group
reyndist styttri en að var stefnt.
Hann lét af störfum hjá fyrirtækinu
nokkrum sólarhringum eftir að
hann tók við þeim en að sjálfsögðu
voru þau starfslok í sátt og sam-
lyndi.
Hvað sagði Bill Grimsey í fyrr-
nefndu samtali, sem vakti athygli
Morgunblaðsins? Hann upplýsti að
sérstök skilgreining væri til staðar
á brezka matvörumarkaðnum. Í
þessu samhengi skiptir ekki máli
hver hún er heldur hitt, að hún er
til staðar. Og samkvæmt upplýs-
ingum Bill Grimsey er markmiðið
með skilgreiningunni að tryggja
samkeppni.
Morgunblaðið vakti athygli á því,
að úr því slík skilgreining væri til
staðar í Bretlandi væri hægt að
taka hana upp á Íslandi. Morgun-
blaðið sagði ekki að það ætti að taka
upp sömu skilgreiningu og í Bret-
landi.
Morgunblaðið benti á, að úr því
Baugur Group gæti rekið matvöru-
verzlanir í Bretlandi innan ramma
sérstakrar skilgreiningar á mat-
vörumarkaðnum hlyti fyrirtækið
líka að geta gert það á Íslandi.
Morgunblaðið sagði ekki að Baug-
ur hefði uppi tvö sjónarmið í þessu
máli, annað á Íslandi og hitt í Bret-
landi. Morgunblaðið sagði einungis,
að Baugur gæti ekki haft eina skoð-
un á Íslandi og aðra í Bretlandi.
Forstjóri Baugs Group hlýtur að
skilja muninn á þessu tvennu.
Og hvar stendur það í Reykja-
víkurbréfi, að Morgunblaðið hvetji
viðskiptaráðherra til að skipta upp
fyrirtækjum?!
Það er ánægjulegt að eiga skoð-
anaskipti við forstjóra Baugs Group
en það hlýtur að vera eðlileg krafa
til hans, að hann fari rétt með og
óþarfi af honum að halda fram, að
Morgunblaðið hafi sagt eitthvað,
sem blaðið hefur aldrei sagt!
Hins vegar er Jóni Ásgeiri að
sjálfsögðu frjálst að hafa þá skoðun,
að það sé rangt hjá Morgunblaðinu
að Samkeppnisstofnun hafi gert al-
varleg mistök með því að sam-
þykkja kaup Baugs á 10-11 verzl-
unarkeðjunni. Sú skoðun Jóns
Ásgeirs breytir hins vegar ekki
mati Morgunblaðsins á þeirri
ákvörðun.
Kjarni málsins er auðvitað sá, að
úr því hægt er að setja reglur í
Bretlandi til þess að koma í veg fyr-
ir, að einn aðili í matvöruverzlun nái
of stórri markaðshlutdeild er hægt
að setja reglur um það sama á Ís-
landi.
Og úr því hægt er að setja slíkar
reglur um einn þátt viðskiptalífsins
er auðvitað hægt að setja slíkar
reglur um aðra þætti viðskiptalífs-
ins.
Og þá er væntanlega líka hægt að
setja viðskiptalífinu starfsramma
með lögum, sem koma í veg fyrir að
2–3 viðskiptasamsteypur kaupi upp
allt Ísland. Eða að bankar kaupi
upp hver annan með þeim afleið-
ingum, að hér verði í mesta lagi
tveir bankar, svo að dæmi sé nefnt.
Það er kominn tími til að for-
ystumenn í stjórnmálum og við-
skiptalífi leggi af þann „heimótt-
arskap“, svo vitnað sé til orða
Björgólfs Thors Björgólfssonar á
viðskiptaþingi af allt öðru tilefni, að
Ísland sé eina landið í heiminum,
þar sem ekki megi setja viðskipta-
lífinu starfsramma, þótt íslenzku út-
rásarfyrirtækin uni hag sínum vel á
mörkuðum í öðrum löndum, þar sem
slíkar sjálfsagðar leikreglur eru í
gildi.