Morgunblaðið - 28.10.2005, Qupperneq 33
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 28. OKTÓBER 2005 33
UMRÆÐAN
Lifun er tímarit um
heimili, lífsstíl og
fallega hönnun
Meðal efnis í næsta blaði:
• Munaður á myrkum kvöldum
• Litið inn í lúxusíbúð
• Rautt og rómantískt
• Lystilega ljúfir réttir
Lifun er dreift í 60.000 eintökum
og áttunda tölublaðið í ár kemur út
laugardaginn 5. nóvember næstkomandi.
Panta þarf auglýsingar
fyrir kl. 16 miðvikudaginn
2. nóvember
Auglýsingar: Sif Þorsteinsdóttir,
sími 569 1254, sif@mbl.is
svarthvítir straumar
stílhreint eldhús
list eða hönnun?
skák smáhlutanna
nýtt og notalegt
spennandi haustkrásir
syndsamleg súkkulaðimús
lifun
tímarit um heimili og lífsstíl – 07 2005
Í MORGUNBLAÐINU í gær var
fyrri hluti greinar minnar um sjáv-
arútvegsmál og jafnframt komið inn á
mál er voru rædd í sjávarútvegsnefnd
Sjálfstæðisflokksins, ásamt því að
kynna nokkur atriði er voru sam-
þykkt í ályktun sjáv-
arútvegsnefndar Sjálf-
stæðisflokksins á
landsfundi Sjálfstæð-
isflokksins. Hér kemur
seinni hluti greinar-
innar, en ítarlegri út-
gáfu má einnig finna á
vef Morgunblaðsins,
www.mbl.is/greinar.
Gegnsætt
stjórnkerfi
Í ályktun landsfund-
arins kom fram að það
þurfi að gera sérstakt
átak í að einfalda stjórnkerfi veiðanna
og auka gegnsæi, m.a. með því að
draga úr sérstökum úthlutunum og
skorðum og öðru því sem felur í sér
mismunun. Hér er tekin meira afger-
andi afstaða í þessum málum en oft
áður í ályktun landsfunda Sjálfstæð-
isflokksins.
Oft hefur verið rætt um að of mikil
samþjöppun hafi átt sér stað í sjávar-
útvegi, en það er liðin tíð. Mun meiri
samþjöppun ríkir í flestum öðrum at-
vinnugreinum, en það heyrist minna
rætt í þjóðfélaginu.
Veiðigjaldið
Með lögum um veiðigjald var þess
freistað að koma til móts við gagnrýni
á fyrirkomulag við fiskveiðistjórnun.
Veiðigjaldið átti að vera sáttalausn,
en sjávarútvegurinn er eina atvinnu-
greinin sem ekki nýtur jafnræðis á
við aðrar atvinnugreinar að vera með
sérstakar álögur á sér. Aðrar at-
vinnugreinar greiða eingöngu tekju-
skatt ef þær eru reknar með hagnaði,
en það gerir sjávarútvegurinn jafn-
framt.
Í landsfundarsamþykkt segir „að
löggjafanum beri á hinn bóginn að
tryggja sjávarútveginum jafnræði á
við aðrar greinar og ekki séu gerðar
til hennar ríkari skyldur um opinber
gjöld en annarra at-
vinnugreina sem nýta
auðlindir, ella falli gjald-
ið niður“.
Lykilhlutverk
stjórnenda og
starfsmanna
Í landsfundar-
samþykkt segir. „Ís-
lenskur sjávarútvegur
hefur á undanförnum
árum gengið í gegnum
miklar breytingar, sem
hafa miðað að því að
auka hagkvæmni og
skapa jákvæða ímynd á erlendum
mörkuðum. Kaupendur íslenskra
sjávarafurða nota í auknum mæli ís-
lenska matvælavinnslu og veiðar sem
dæmi um sjálfbæra þróun auðlindar.
Enn sem komið er á þetta hugarfar
hins vegar síður við um almenning á
Íslandi. Það verður að vera forgangs-
verkefni fyrirtækja og stjórnvalda á
hverjum tíma að greinin hafi á sér já-
kvæða ímynd og njóti sannmælis.
Hér gegna stjórnendur og starfs-
menn sjávarútvegsfyrirtækja lyk-
ilhlutverki.“
Umgengni um auðlindina
Ein ríkasta skylda útgerðarinnar,
sjómanna og stjórnvalda er að ganga
vel um auðlindina og nýta hana á
sjálfbæran hátt. Ákvarðanir sem
snerta lífríki hafsins verða að byggj-
ast á traustum vísindalegum grunni.
Mikilvægustu atriðin þar snerta haf-
rannsóknir og ráðgjöf um heildarafla
hverju sinni en eins má nefna þætti
sem snerta veiðarfæri, svæðalokanir
o.fl. Hafrannsóknastofnun gegnir lyk-
ilhlutverki á sviði haf- og fiskirann-
sókna. Nauðsynlegt er að starfsemi
stofnunarinnar sé jafnan með þeim
hætti að hún njóti trausts og víðtæks
stuðnings almennings, sem og meðal
þeirra sem starfa í greininni. Ítrek-
aðar eru fyrri ályktanir Landsfundar
Sjálfstæðisflokksins um að mikilvægt
sé að hyggja að fjölbreyttari haf- og
fiskirannsóknum, meðal annars með
því að gefa fleiri rannsóknaraðilum
kost á að nýta gögn Hafrann-
sóknastofnunar, taka þátt í rann-
sóknum og virkja meðal annars há-
skólaumhverfið í ríkari mæli.
Loðnan og þorskurinn
Þegar rætt er um loðnustofninn þá
er hann annars vegar mikilvægur
sem veiðistofn og hins vegar und-
irstaða í fæðu þorsksins. Mikið hefur
verið rætt um sumarveiðar á loðnu,
flottrollsveiðar á loðnu og áhrif veið-
anna á uppbyggingu þorskstofnsins. Í
ályktun landsfundar segir. „Fund-
urinn fagnar því að rannsóknir hefjist
á áhrifum flottrollsveiða á loðnuna.
Jafnframt er áhersla lögð á að veiðar
á loðnu og öðrum nytjastofnum fari
ætíð þannig fram að það sé í sam-
ræmi við æskilegt veiðiálag og að
nægilegt fæðuframboð sé til staðar.
Þorskurinn hefur haft takmarkaðan
aðgang að loðnu á undanförnum ár-
um. Loðnan hefur haldið sig langt ut-
an við íslenska landgrunnið og þar af
leiðandi hafa mælingar og veiðar ekki
verið sem skyldi.“
AVS-sjóðurinn
Árni M. Mathiesen beitti sér fyrir
því að stofnaður var rannsókn-
arsjóður sem hafði það verkefni að
auka virði sjávarafurða (AVS). Með
þessum sjóði er tekið mikið frum-
kvæði og aðilum sem hafa kjark og
þor til þess að koma hugmyndum sín-
um á framfæri mætt með mótfram-
lagi úr sjóðnum. Landsfundur fagnar
þessu mikilvæga frumkvæði sjávar-
útvegsins, en skv. fjárlagafrumvarpi
ársins 2006 er gert ráð fyrir 210 millj-
ónum í AVS-sjóðinn.
Lokaorð
Ég hef oft verið spurður að því sem
formaður sjávarútvegsnefndar Al-
þingis, hvort lokun á sóknardagakerf-
inu þýði ekki að þetta sé fyrsta skref-
ið í að sameina aflamarkskerfið og
krókaaflamarkskerfið í eitt kerfi.
Svarið við þessu er Nei, ekki meðan
ég er í þessari stöðu og ég veit að
bæði núverandi og fráfarandi sjáv-
arútvegsráðherra hafa báðir hafnað
þessu. Það er styrkleiki fyrir stóra út-
gerðaraðila að hafa smábátana og
einyrkjana við hliðina á sér í þessu
kerfi. Veikleiki kerfisins er sú óvissa
sem enn ríkir, þ.e að þessi atvinnu-
grein sé boðin upp í alþingiskosn-
ingum á fjögurra ára fresti, þegar
sumir stjórnmálaflokkar koma með
mjög óábyrgar tillögur um breyt-
ingar á fiskveiðistjórnarkerfinu. Það
þarf að koma í veg fyrir að slíkur
gjörningur gæti gerst á Alþingi.
Góð samstaða í sjávarútvegsmálum
Guðjón Hjörleifsson skrifar um
sjávarútvegsmál í tilefni af ný-
afstöðnum landsfundi Sjálf-
stæðisflokksins
’Ein ríkasta skylda út-gerðarinnar, sjómanna
og stjórnvalda er að
ganga vel um auðlindina
og nýta hana á sjálf-
bæran hátt.‘
Guðjón Hjörleifsson
Höfundur er alþingismaður og for-
maður sjávarútvegsnefndar Alþingis.
Meira á mbl.is/greinar
Gull- og
Silfursmiðjan Erna
Skipholti 3 • sími 552 0775 • www.erna.is
Fallega Jólaskeiðin
frá Ernu
kr. 6.900
Fréttir
í tölvupósti