Morgunblaðið - 18.12.2005, Blaðsíða 42

42 | 18.12.2005
Hvað ertu að fást við um þessar mundir?
Þessa dagana kemst aðeins tvennt fyrir í huga
mér. Annars vegar er ég að reyna að vekja athygli
á bókunum fjórum frá Grámanni, bókaútgáfunni
minni og konunnar. Hins vegar er ég að ljúka
námskeiði um alþjóðaviðskipti í MBA-náminu
við Háskóla Íslands, með öllu sem því tilheyrir,
verkefni og prófi.
Hver var tilgangurinn með því að stofna bóka-
forlag?
Er ekki tilgangurinn með öllu svona brölti að
reyna að gera eitthvað sem hinir gera ekki? Ég
held að það hafi tekist að einhverju leyti, þótt ég
segi sjálfur frá.
Þú varst blaðamaður í um tvo áratugi. Hvers
vegna söðlaðir þú um á miðjum aldri og fórst að
læra til bissnissmanns?
Svona eftir á að hyggja vildi það mér til happs
að gamli vinnustaðurinn minn lagði upp laupana.
Þar með varð ég að taka ákveðna hluti tilver-
unnar til endurskoðunar. Mig hafði lengi langað
til að setjast aftur á skólabekk og ég þóttist viss
um að MBA-námið myndi opna fyrir mér nýjar
víddir. Það hefur sannarlega gengið eftir.
Er það ekki skrýtin vending fyrir gamlan
róttækling og marxista?
Ja, öllu má nú nafn gefa! En vendingin er svo
sannarlega skrýtin, því í náminu hef ég þurft að
spá í ýmsa hluti sem ég hef lítið velt fyrir mér
hingað til, svo sem arðsemi og þvíumlíkt. Það
gagnast mér vonandi við rekstur bókaútgáf-
unnar.
Hvernig er að setjast á skólabekk aftur?
Alveg stórkostlegt. Ég held að ég hljóti að vera
annar maður núna en þegar ég byrjaði haustið
2004. Vonandi betri. Ég mæli hiklaust með þessu
fyrir miðaldra. Mér hefur sjaldan fundist jafn-
gaman í skóla og nú.
En hvert stefndi hugurinn þegar þú varst lítill?
Mig dreymdi alla vega ekki um að verða geim-
fari. Kannski lögga eða brunakall. Man þó að
bílaverkfræði var mér ofarlega í huga á ein-
hverjum tímapunkti. En þú sérð nú hvernig það
fór.
Hvaða gildi hafa jólin fyrir þig?
Ég lít fyrst og fremst á jólin sem kærkomið
tækifæri til að slíta sig lausan frá dagsins amstri
og slaka á með fjölskyldunni. Undanfarin tíu ár
eða svo höfum við iðulega eytt jólunum í Fær-
eyjum þar sem tengdamóðir mín býr og veit ég
ekki betri stað en Þórshöfn til að reyna að kom-
ast aftur í samband við sjálfan sig. Þar er ekki
sama gegndarlausa og brjálæðislega kapphlaupið
og stressið og hér, þótt heldur hafi nú hert á öllu
á undanförnum árum. Ég er ekki mjög kirkju-
rækinn maður en þetta árið langar mig til að fara
í messu í dómkirkjunni í Þórshöfn, gamalli og
virðulegri kirkju í miðbænum, steinsnar frá þing-
húsinu og ráðhúsinu og Jacobsens Bókhandil,
fallegustu bókabúð á byggðu bóli.
Hvernig eru fjölskylduhagirnir?
Konan mín heitir María Kristín Jónsdóttir,
hún er doktor í taugasálfræði og vinnur með
gamla fólkinu á Landakoti. Við eigum stóran og
stæðilegan 11 ára strák, Kára, sem veit fátt
skemmtilegra en að spila íshokkí.
Hvað gerirðu í frístundunum?
Á sumrin finnst mér skemmtilegast að spila
golf, þótt undanfarin sumur hafi það ekki gengið
of vel. Ég er aftur á móti lítið fyrir að fara út fyrir
bæjarmörkin en hef þeim mun meira gaman af að
hanga á kaffihúsum. Vildi helst stunda þá iðju á
hverjum degi, eins og á námsárunum í Frakk-
landi, en hef bara ekki tíma. Ekki enn.
Hvernig vildirðu verja efri árunum?
Ég er lengi búinn að tönnlast á því að ég ætli
að flytjast til suðurfrans þegar ég verð orðinn stór
og hef fengið að heyra það frá konunni að ég sé
eins og biluð plata. En það ætla ég að gera, a.m.k.
yfir köldustu og myrkustu vetrarmánuðina, til að
sinna bókaútgáfumálum og spila golf og hanga á
kaffihúsum. Ég sé fram á að geta látið þennan
draum verða að veruleika innan ekki svo langs
tíma. | ath@mbl.is
Að gera eitthvað
sem hinir gera ekki
MAÐUR EINS OG ÉG | GUÐLAUGUR BERGMUNDSSON, BÓKAÚTGEFANDI OG MBA-NEMI
L
jó
sm
yn
d:
S
ve
rr
ir
Mér hefur sjaldan fundist
jafngaman í skóla og nú …
Þrátt fyrir kuldann og myrkrið sem umlykur allt og alla hér á norðurslóðum yfir vetrartímannhafa stystu dagar ársins lengi vel verið nátengdir birtu og yl í hugum okkar flestra. Þetta ervegna jólaljósanna fjölmörgu og litríku sem mannfólkið keppist við að setja upp í desember.
Rekja má þá hefð að nota lítil kerti til að lýsa upp jólatré til miðrar sautjándu aldar. Hins vegar liðu
tvær aldir til viðbótar áður en siðurinn varð útbreiddur, fyrst í Þýskalandi en þaðan breiddist hann
áfram til Austur-Evrópu.
Árið 1882 varð Bandaríkjamaðurinn Edward Johnson fyrstur til að lýsa upp jólatré með rafmagni.
Tréð var staðsett í New York og notaði hann 80 litlar ljósaperur sem héngu á rafmagnssnúru til þess
arna. Jólasería hans fór í fjöldaframleiðslu árið 1890 og um aldamótin 1900 hófu verslunareigendur
að nota þessi rafmagnsljós til að auka á dýrð jólaskreytinga í verslunum sínum og búðargluggum.
Segja má að Albert Sadacca hafi fengið svipaða hugmynd árið 1917, þá aðeins 15 ára að aldri. Fjöl-
skylda hans seldi ýmiskonar jólatrésskreytingar, og á sumum þeirra voru lifandi ljós. Albert fékk hug-
myndina eftir að kertaljós á jólatré ollu hörmulegum bruna í New York en í kjölfar hans breytti hann
hluta ljósaskreytinganna sem fjölskylda hans seldi í örugg rafmagnsljós fyrir jólatré, og þar á meðal
jólaseríur. Fyrsta árið seldust aðeins hundrað ljósaseríur með hvítum ljósum. Næsta ár notaði
Sadacca litríkar ljósaperur og það varð til þess að markaðurinn tók við sér svo um munaði. Seinna
stofnaði Albert og tveir bræður hans fyrirtækið NOMA Electric Company sem síðar varð stærsta
jólaljósafyrirtæki í heimi.
SAGA HLUTANNA | JÓLASERÍAN
Litríku perurnar lokkuðu
L
jó
sm
yn
d:
Á
sd
ís