Fréttablaðið - 09.04.2003, Blaðsíða 16

Kosningabaráttan er nú óðumað taka á sig hefðbundinn blæ
– sem því miður er ekki ávísun á
mikil átök eða skemmtileg. Versta
dæmið um þetta var Kastljósþátt-
ur Ríkissjónvarpsins í fyrrakvöld.
Ég missti allan
áhuga á að nota at-
k v æ ð i s r é t t i n n ;
langaði til að sofna
og vakna ekki fyrr
en 11. maí. Sem
betur fer dettur
ekki mörgum öðr-
um en Ríkissjón-
varpinu í hug að
sjóða niður kosningaþátt án átaka.
Pólitík án átaka er eins og fótbolti
án marka – miðjuþóf. Þeir sem
finnst pólitískur áhugi íþyngjandi
ættu að horfa á Kastljós í kvöld.
Þá er boðaður annar hluti þessar-
ar yfirferðar.
Í gærkvöldi mættust síðan for-
menn flokkanna á Stöð 2 – eða
skárri fulltrúar flokkanna. Þetta
var upphafið að nokkrum svona
opinberum umræðum helstu tals-
manna flokkanna. Það er trú mar-
gra að þessir þættir geti skipt
sköpum í kosningabaráttunni. En
dæmi þess eru fá. Vilmundur
Gylfason var reyndar með 42
stiga hita í síðustu umræðum fyr-
ir kosningarnar 1983 og var ekki
eins sannfærandi og hann gat ver-
ið á góðum degi. Fyrir utan það
hefur fátt óvænt gerst í svona
þáttum. Þeir lifa á frægð sjón-
varpseinvígis Nixon og Kennedy
frá 1960 þegar sagan segir að
Nixon hafi tapað kosningunum á
dökkri skeggrót og svita á efri
vörinni. Einvígi getur verið
spennandi en fimm manna um-
ræður eru það sjaldnast. En ef
okkur leiðist getum við huggað
okkur við að ástandið er ekki eins
slæmt og í Danmörku. Þar þarf að
sýna umræðurnar á breiðtjaldi til
að koma öllum þrettán framboð-
unum fyrir.
Auglýsingar flokkanna eiga
eftir að birtast – að mestu. Fram-
sókn hefur dálítið þjófstartað í
sjónvarpi með algjörlega hefð-
bundinni flokkaauglýsingu um
kröftugt og hlýlegt mannlíf. Þess-
ar stemningsmyndir flokkanna
virka örugglega ekki eins vel í
dag og áður. Nú auglýsir annað
hvert fyrirtæki með þessum
hætti. Framsókn gæti allt eins
verið að auglýsa tryggingar eða
sparisjóðsreikninga eins og
stjórnmálastefnu. Í blöðunum
hafa tvenns konar auglýsingar
sést og báðar hefðbundnar. Ann-
ars vegar upplýsingatextar og
hins vegar listilega vel teknar
ljósmyndir af hópi frambjóðenda.
Þessi síðarnefna tegund er stund-
um notuð af fyrirtækjum sem
hafa slæma ímynd. Þau stilla þá
starfsfólki sínu upp til að sýna að
það sé mannlegt og bara eins og
hver annar. Hvers vegna flokk-
arnir gera þetta veit ég ekki.
Nú þegar kosningabaráttan er
komin á fullan skrið verður ólík-
legra að eitthvað óvænt gerist.
Slíks er fremur að vænta í að-
draganda baráttunnar. Nú spila
allir flokkarnir eins og ítölsk
knattspyrnulið: Mikilvægast af
öllu er að halda hreinu – gera
ekki mistök. Ef við skorum er
það bónus. ■
16 9. apríl 2003 MIÐVIKUDAGUR
Útgáfufélag: Frétt ehf.
Ritstjóri: Gunnar Smári Egilsson
Fréttastjóri: Sigurjón M. Egilsson
Ritstjórnarfulltrúar: Reynir Traustason
og Steinunn Stefánsdóttir
Auglýsingastjóri: Þórmundur Bergsson
Ritstjórn, auglýsingar og dreifing:
Suðurgötu 10, 101 Reykjavík
Aðalsími: 515 75 00
Símbréf á fréttadeild: 515 75 06
Rafpóstur: ritstjorn@frettabladid.is
Símbréf á auglýsingadeild: 515 75 16
Rafpóstur: auglysingar@frettabladid.is
Setning og umbrot: Frétt ehf.
Prentvinnsla: Ísafoldarprentsmiðja ehf.
Fréttablaðinu er dreift ókeypis á heimili á höfuð-
borgarsvæðinu, Suðurnesjum og Akureyri. Einnig er
hægt að fá blaðið í völdum verslunum á lands-
byggðinni. Fyrirtæki geta fengið blaðið gegn greiðslu
sendingarkostnaðar; kr. 1.100 á mánuði.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni
blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds.
Frakkar gáfu lengi vel sérstakamedalíu þeim mæðrum sem
eignuðust sex börn eða fleiri. Hér
á landi hefur stjórnvöld skort
skilning á að börn eru ekki aðeins
mesta hamingja sérhvers einstak-
lings, heldur mesta auðlegð sam-
félagsins. Eina „medalían“ sem
núverandi ríkis-
stjórn hefur
fært barnafólki
var yfirlýsing í
stjórnarsáttmál-
anum frá 1995
um að sérstak-
lega ætti að efla
hag foreldra.
Það var efnt með
alkunnum hætti:
Í stjórnartíð
Framsóknar og
S j á l f s t æ ð i s -
flokks hafa barnabætur verið
skertar um 8 milljarða! Efndirnar
kórónaði Framsóknarflokkurinn
með því að lofa sérstökum barna-
kortum fjórum árum seinna. Eng-
inn utan Framsóknar hefur heyrt
af þeim síðan, og Jóhannes grín-
ari notar þau reglulega í brandara
á þorrablótum.
Viltu vinna mánaðarlaun?
Við í Samfylkingunni viljum
búa til samfélag þar sem gott er
að vera bæði foreldri – og barn.
Það er einbeittur ásetningur Sam-
fylkingarinnar að fjárfesta í
menntun barna og velferð. Á Vor-
þingi okkar um helgina, sem var
haldið fyrir troðfullum Súlnasal
Hótel Sögu, var samþykkt ítarleg
kosningastefna, þar sem börn og
foreldrar voru sett í algjöran for-
gang.
Skattfrelsismörk verða hækk-
uð um tíu þúsund á mánuði taki
Samfylkingin við stjórnartaum-
um að loknum kosningum. Það
þýðir 100 þúsund króna minni
skattbyrði fyrir hjón. Barnafólk,
sem er að koma upp börnum,
munar um minna. Þá var sam-
þykkt að setja þrjá milljarða
króna í að hækka barnabætur
duglega og draga um leið ríflega
úr tekjutengingum þeirra. Tillög-
ur okkar gera ráð fyrir algeru ný-
mæli, sem felst í að öllum börnum
upp að 18 ára aldri munu fylgja
ótekjutengdar barnabætur að lág-
marki 10 þúsund krónur.
Skerðingarmörk barnabóta
vegna tekna foreldranna verða
hækkuð verulega, verði okkur í
Samfylkingunni trúað fyrir lands-
stjórninni. Hugmyndir okkar þýða
að meðalfjölskylda fær 75 þúsund
krónum meira í barnabætur.
Þá er ótalin stórlækkun á mat-
arskattinum. Á næsta kjörtíma-
bili stígum við fyrra skrefið af
tveimur. Matarskatturinn lækkar
þá úr 14% í 7%. Með þessu sýnir
Samfylkingin í verki að hún ætlar
að standa við loforð sín um að
tryggja Íslendingum Evrópuverð
á matvælum, hvort sem við göng-
um í ESB eður ei.
Ungbarnavörur snarlækka
Allir foreldrar stynja þungan
undan háu verði á barnamat og
ungbarnafötum. Innkaupin hafa
því færst að töluverðu leyti út
fyrir landsteinana. Við það tapar
innlend verslun spón úr aski sín-
um. Hér á landi hafa stjórnmála-
flokkar, svo sem Framsókn, talað
árum saman um hvort lækka beri
skattinn af ungbarnavörum, en
aldrei komist lengra með málið en
í skoðun. Þar er það ennþá. Sam-
fylkingin lætur verkin tala. Hún
hefur samþykkt að meðal fyrstu
verka hennar í ríkisstjórn verði
að lækka virðisaukaskatt á barna-
vörum úr 24,5% í aðeins 7%. Þetta
flytur verslun með barnavarning
inn í landið. Óvíst er því hvort um
raunverulegt tekjutap verði að
ræða fyrir ríkið. Hitt er ljóst, að
foreldrar ungbarna græða sam-
tals hundruð milljóna á þessari
góðu hugmynd Samfylkingar-
innar.
Námsmenn segja stundum í
hálfgerðu gríni að blankasta fólk-
ið í dag sé ungt barnafólk sem er
að koma frá námi og eigi ekkert
nema börn og skuldir við LÍN. Við
í Samfylkingunni þekkjum þetta.
Við höfum því lagt fram hug-
myndir um að draga megi allt að
30% námslána frá skattskyldum
tekjum. Þetta eykur verulega
þær tekjur sem ungt barnafólk,
nýkomið frá námi, hefur úr að
spila.
Af sama toga er tillaga okkar
um að afnema stimpilgjald af
íbúðarkaupum. Það sparar sér-
hverri ungri fjölskyldu sem er að
festa sér þak yfir höfuðið fast að
200 þúsund krónum á ári. ■
Skoðana-
kannanir
Sigmar Hróbjartsson skrifar:
Fátt er svo með öllu illt að ekkiboði nokkuð gott. Það gæti
sannast á okkur sem „komin erum
á aldur“ eða yfir 75 ára mörkin
sem miðað er við þegar gerðar
eru þær skoðanakannanir sem nú
dynja á háttvirtum kjósendum
þessa lands. Það þykir mörgum úr
hófi keyra en þó mun ætlunin að
bæta frekar í fram að kjördegi.
Athygli vekur að hjá þeim aðil-
um eða fyrirtækjum sem þessa
iðju stunda getur útkoman orðið
ótrúlega ólík á könnunum sem
gerðar eru á sama tíma og mætti
af því draga ýmsar ályktanir, en
út í þá sálma skal ekki farið hér.
Líklegar skýringar gætu þó verið
að skoðanir sumra kjósenda
sveiflist til eftir því hvernig póli-
tískir vindar blása hverju sinni,
eða jafnvel að þeir svari út í hött,
orðnir þreyttir á öllu þessu spurn-
ingaflóði. Og ef svo væri, er þá
ekki allt þetta kannanatilstand
farið að vinna á móti tilgangi sín-
um, sem er víst að upplýsa hjörð
og hirða, þ.e. frambjóðendur og
kjósendur.
Auðvitað er það sjálf kosningin
á kjördegi sem allt þetta snýst
um. Í kjörklefanum er kjósandinn
frjáls af öllu öðru en eigin sam-
visku. Með svar hennar að leiðar-
ljósi verður hann að velja hverj-
um er best treystandi til þess að
ráða málefnum samfélagsins
næsta kjörtímabil. Í gegnum
moldviðri áróðursins og galdrafár
blekkinganna verður hann að
vinsa hismið frá kjarnanum, óháð
venjum og siðum, sem hafa þegar
öllu er á botninn hvolft kannski
verið verstu ósiðir. ■
Um daginnog veginn
ÖSSUR SKARP-
HÉÐINSSON
■
formaður Samfylking-
arinnar fer yfir skatt-
stefnu flokksins.
Medalíur
fyrir barnafólk
■ Bréf til blaðsins
„Við í Sam-
fylkingunni
viljum búa til
samfélag þar
sem gott er
að vera bæði
foreldri – og
barn.
Bætiflákar
Blásaklaus spendýr
„Rottur skila sér yfirleitt til
sinna heima og valda mann-
kyninu sjaldnast tjóni. Það
telst til annála, svo er sjalgæft
að rottur ráðist á menn. Þessi
krossferð og logandi fordómar
gegn rottum, blásaklausum
spendýrum, eru alveg óskilj-
anleg,“ segir Magnús Skarp-
héðinsson, forseti Músa- og
rottuvinafélagsins.
Nokkur umræða hefur verið um rottur og
hræðslu við þær síðustu daga eftir að
sást til þeirra við uppgröft í Bankastræti.
Allir forðast
mistök
Ásbjörn Björgvinsson
formaður Hvalaskoðunarsamtaka Íslands
Túlkaðar sem
sjóræningjaveiðar
Eins og fram kemur í ályktun Samtaka ferðaþjónustunn-
ar sem áréttuð var á aðalfundi samtakanna 3. apríl sl.
tel ég rétt að vara eindregið við vanhugsuðum áformum
um að hefja hvalveiðar að nýju við Ísland. Á helstu
markaðssvæðum íslenskrar ferðaþjónustu ríkir almenn
andstaða við hvalveiðar og þarlend stjórnvöld viður-
kenna ekki rétt Íslands til að hefja hvalveiðar án þess að
fyrir liggi samþykkt Alþjóðahvalveiðiráðsins þar um. Ís-
lendingar hafa með aðild sinni að hafréttarsáttmála
Sameinuðu þjóðanna skuldbundið sig til að vinna að
verndun og stjórnun hvalastofnanna. Hvalveiðar í and-
stöðu við samþykktir hvalveiðiráðsins yrðu umsvifa-
laust túlkaðar sem sjóræningjaveiðar og myndu valda
íslenskri ferðaþjónustu miklum búsifjum. ■
Konráð Eggertsson
formaður Félags hrefnuveiðimanna
Þorskveiðar
aukast
Hafrannsóknastofnun hefur bent á að þorskveiðar
myndu aukast um 20-30 þúsund tonn verði hvalveiðar
leyfðar. Tel ég það eina meginástæðu fyrir því að hefja
hvalveiðar að nýju. Ég blæs á þá skoðun að erlendir
markaðir tapist hefjist hvalveiðar. Það hefur aldrei
reynt á það. Þá veit ég ekki til að íslensk stjórnvöld
banni veiðar á fisk sem illa horfir með sölu á, á þeim
forsendum að þeim sé umhugað um þá sem veiðarnar
stunda. Ég vil að hvalveiðimenn selji sínar afurðir
sjálfir. Ef það gengur illa, nær það ekki lengra. Þá stór-
efa ég að tölur sem andstæðingar hvalveiða setja fram
séu réttar. Rétt er að geta þess að hvalveiðimenn hafa
ávallt lýst yfir stuðningi við hvalaskoðunarmenn og
hafa ekkert út á þá atvinnugrein að setja. ■
Hvalveiðar Íslendinga
Skiptar skoðanir
■ Af Netinu
Karamelluloforð
„Kosningabarátta Sjálfstæðis-
flokksins einkennist af ábyrgðar-
leysi, þar sem er ýtt stórkostlega
undir væntingar landsmanna um
meint góðæri framundan. For-
maður flokksins varpar kosn-
ingaloforðum á báðar hendur, og
eys milljörðum eins og karamell-
um“.
ÖSSUR SKARPHÉÐINSSON, FORMAÐUR SAMFYLKINGAR,
Á SAMFYLKING.IS
Eyðibyggðastefna?
„Enginn flokkur á betur skilið
nafngiftina Eyðibyggðaflokkur
Íslands en Sjálfstæðisflokkur-
inn“.
BJÖRGMUNDUR ÖRN GUÐMUNDSSON, FRAMBJÓÐANDI
FRAMSÓKNARFLOKKSINS, Á MADDAMAN.IS
BÖRN
„Skerðingarmörk barnabóta vegna tekna foreldranna verða hækkuð verulega. Hugmyndir
okkar þýða að meðalfjölskylda fær 75 þúsund krónum meira í barnabætur,“ segir Össur
Skarphéðinsson.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/V
IL
H
EL
M
■
Nú þegar kosn-
ingabaráttan er
komin á fullan
skrið verður
ólíklegra að
eitthvað óvænt
gerist.
Mín skoðun
GUNNAR SMÁRI EGILSSON
■ skrifar um kosningabaráttuna.