Fréttablaðið - 13.09.2003, Blaðsíða 11

Fréttablaðið - 13.09.2003, Blaðsíða 11
11LAUGARDAGUR 13. september 2003 Ég held að flestir þeir Íslending-ar sem einhvern tímann spyrji útlending hvað hann viti um land okkar og þjóð fái svipuð svör. Jú, þeir hafa kannski einhvern tímann heyrt að hér eigi allt að vera hreint og ferskt. Ef þeir hafa horft á Sopranos eða séð auglýsingar Flug- leiða vita þeir að hér er allt morandi í fallegu kvenfólki. Einhverjir kannast við það að Ísland sé náttúruperla og að það sé fínt að baða sig í Bláa Lóninu. Nokkrir þekkja Eið Smára eða Völu Flosa. Allir muna að telja upp Björk, margir Sigur Rós, nokkrir jafnvel múm, Quarashi, Apparat Organ Quartett, Mezzoforte eða Gusgus. Það verður þó örugglega hægt að telja upp á fingrum annarrar hand- ar hversu margir tala um íslenska rithöfunda. En við erum bókmenntaþjóð og höfum verið stolt sem slík frá því að Laxness fékk Nóbelinn. Það þykir fínt að lesa og þeir sem ráða vita að smæð bókmenntamarkað- arins hér á landi kallar á það að ís- lenskir rithöfundar fái hjálp. Þetta sýnir sig best á því að við höldum uppi um 50 manns á rithöfunda- launum ár hvert, sem eru hátt upp í 200 þúsund krónur á mánuði, al- gjörlega óháð því hversu mörg ein- tök þeir selja af bókum sínum. Ekki er nóg með það að við höldum rithöfundum uppi heldur sér stjórnin líka ástæða til þess að taka minni skatt af hugverkum þeirra en af hugverkum tónlistar- manna. Það sýnir sig best í því að virðisaukaskattur á bókum og blöðum er 14%. Þar skiptir engu hvort innihald blaðsins fjallar um tölvur, bókmenntir, klám eða hús- dýrahald. Lækkun virðisaukaskatts Samningskjör rithöfunda við útgefendur sína tryggja þeim svo ágætis tekjur, selji þeir t.d. yfir 1.500 eintök, og borgað er út frá fyrsta selda eintaki. Þetta er ekki svona í tónlistar- heiminum. Þar eru samningar við útgefendur oft ósanngjarnir og listamenn hér þurfa helst að selja yfir 3.000 plötur til þess að fá loks- ins sín 15-30% af hverju seldu ein- taki, en aðeins eftir að búið er að borga allan brúsann. Hér fá tónlistarmenn ekki lista- mannalaun nema að vera úr klass- íska geiranum. Engin höfundar- laun frá ríkinu og litla sem enga aðstoð. Ríkisstjórnin getur svo aldrei ákveðið sig hvort tónlist eigi að vera undir iðnaðarráðaneytinu eða menntamálaráðaneytinu. Þess vegna reynist tónlistarmönnum oft erfitt að fá styrki. Samt hafa tæki- færin aldrei verið fleiri. Eina hrósið fær Reykjavíkur- borg fyrir að taka þátt í því að setja Reykjavík Loftbrú á laggirn- ar og styðja við bakið á Iceland Airwaves hátíðinni. Tónlistarmenn þurfa svo að horfa upp á það að fólk skiptist á hugverkum þeirra frítt á Netinu og plötusala minnki í kjölfarið. Skiljanlega, þegar diskaverð hér er með því hæsta sem þekkist í heiminum. Það auðveldar svo ekki róðurinn að virðisaukaskattur á geisladiskum er 24,5% af hverju eintaki. Netvæðingin ógnar bók- menntaheiminum ekki eins mikið. Skattinn þyrfti auðvitað að lækka strax, eigi tónlistarmenn að eiga sér viðreisnar von. Allt þetta bitn- ar á endanum verst á tónlistar- manninum sjálfum þar sem útgef- endurnir hafa yfirleitt tryggt sína hagsmuni. Tónlist nær lengra Ég spyr, hvort á betri mögu- leika að bera hróður landsins sem lengst, sökkva sem dýpst inn í fólk hinum megin við hafið og skila betri tekjum í ríkiskassann, Gyrð- ir Elíasson eða Sigur Rós? Já, eða Jóhanna Guðrún, sem var að gera einn stærsta samning sem íslensk- ur listamaður hefur gert? Ætli hún byrji ekki fljótlega að borga skatta annars staðar eins og Björk gerði vegna skilningsleysis hér? Kæru stjórnmálamenn, hvað þurfum við að gera til þess að þið heyrið í okkur? Ég hvet hér með sem flesta tónlistarmenn að sækja um listamannalaun og ef þeir sem ráða heyra það hjálparkall ekki, þá mætum við í Alþingishúsið um miðjan dag með græjurnar okkar og stingum í samband! ■ Tón-lystarleysi stjórnvalda ■ Allir muna að telja upp Björk, margir Sigur Rós, nokkrir jafnvel múm, Quarashi, Apparat Organ Quartet, Mezzoforte eða Gusgus. Það verður þó ör- ugglega hægt að telja upp á fingrum annar- ar handar hversu margir tala um ís- lenska rithöf- unda. Umræðan BIRGIR ÖRN STEINARSSON ■ tónlistar- og blaða- maður skrifar um stuðningsleysi stjórn- valda við tónlistar- menn. SIGUR RÓS Betri landkynningu er ekki hægt að búa til á auglýsingastofum. Miðað við blómlega tón- listarsenu hér á landi er það næsta víst að fleiri muni fylgja í kjölfarið.

x

Fréttablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.