Fréttablaðið - 13.09.2003, Blaðsíða 14

Fréttablaðið - 13.09.2003, Blaðsíða 14
14 13. september 2003 LAUGARDAGUR Eftir hv erju ertu að bíða, manne skja! Dagana 11. til 14. september er rétti tíminn til að kaupa sér notaðan bíl. Þá fer fram á efsta bílaplaninu í Kringlunni ótrúlegt útsölu BÓNANZA á notuðum bílum. Komdu og gerðu ótrúleg kaup, þetta er verð sem kemur ekki aftur - allir bílar munu seljast. Ótrúlegt en hreina satt! ÍS LE N SK A A U G LÝ SI N G A ST O FA N /S IA .I S T O Y 21 95 5 0 9/ 20 03 Opið kl. 10.00-17.00 laugardag og kl. 12.00-17.00 sunnudag C-300- NissanNissan Pajero Benz 300.000 kr. afsláttur 3 . . afsláttu 300.000 kr. afsláttur . . 500.000 kr. afsláttur . . 410.000 kr. afsláttur Davíð Oddsson var mjög rögg-samur og dugandi borgar- stjóri þau níu ár sem hann gegndi því starfi, lagði niður Bæjarút- gerðina og reisti fyrir sparnaðinn af því ráðhús, endurreisti Viðeyj- arstofu, lét smíða Perluna fyrir tekjuafgang Hitaveitunnar, sem vinstri stjórnir hefðu ella gert upptækan, hleypti af stað Nesja- vallavirkjun, veitti rausnarlega fé til Borgarleikhúss, ruddi braut- ina fyrir Grafarvogshverfið og háhýsin við Skúlagötu og hlynnti að ýmsum öðrum málum, ekki síst á sviði dagvistunar barna og gatnagerð. Þegar hann lét af starfi skuldaði borgin mjög lítið, eitthvað um þrjá milljarða á nú- verandi verðlagi. Nú skuldar borgin um 44 milljarða, og hefur þó lítið verið gert síðan,“ segir Hannes Hólmsteinn Gissurarson, prófessor í stjórnmálafræði. „En Davíð Oddsson reyndist enn farsælli forsætisráðherra en borg- arstjóri. Hann tók við ríkissjóð gal- tómum, og næstu ár breytti hann þrálátum tekjuhalla í tekjuafgang og greiddi niður skuldir. Þjóðar- sáttin hafði verið í stórhættu, en hann kom á peningalegum stöðug- leika, svo að verðbólga hefur síðan verið svipuð og með nágrannalönd- unum. Hann seldi ótal ríkisfyrir- tæki, sem hefur gefist vel og dreift valdi. Hann lagði niður ótal sjóði, sem fyrri forsætisráðherrar höfðu nánast haft í skúffum sínum. Hann hafði forgöngu um að setja upplýs- ingalög og stjórnsýslulög, sem stuðluðu að því að halda ofríki valdsmanna í skefjum.“ Hannes segir jafnframt að það sé „augljóst á ferli Davíðs, að hann hefur markvisst unnið að því að minnka eigið vald. Frelsi einstak- linganna hefur aukist og þjóðlífið opnast. Hann hefur líka reynst mjög laginn og kunnað vel að haga seglum eftir vindi, enda vandséð hvernig annars á að sigla. Hann hefur verið mildur þegar það á við, en líka harður í horn að taka. Það varð fyrir löngu ágreiningslaust að Davíð væri einn merkasti stjórn- málaforingi tuttugustu aldar á Ís- landi. Ég vona að hann verði líka einn merkasti stjórnmálaforingi tuttugustu og fyrstu aldar.“ ■ Davíð Oddsson kom til skjal-anna þegar mest reið á fyrir Sjálfstæðisflokkinn. Með Þor- stein Pálsson áfram sem for- mann var augljóst að flokkurinn hefði málað sig út í horn í pólitík. Enginn annar flokkur hefði samið við Sjálfstæðisflokkinn um stjórn landsins með Þorstein fram á og því síður tekið þátt í ríkisstjórn undir hans forystu. Að Davíð skyldi ráðast á sitjandi formann Sjálfstæðisflokksins sýnir ótrúlegan pólitískan næm- leika hans enda hefir pólitískt stöðumat hans á hverjum tíma reynst hans höfuðstyrkur,“ segir Sverrir Hermannsson, fyrrver- andi formaður Frjálslynda flokksins. „Ef honum hefði mis- tekist atlagan hefði hann naum- ast þurft um að binda. Eins og komið var málum hjá Reykjavík- urborg lá Davíð mjög á að kom- ast þaðan. Sjálfstæðisflokkurinn hafði ráðið borginni að mestu um langan aldur, aðallega vegna rómaðrar aðgæslu í fjármálum. Það snerist alveg við í tíð Davíðs Oddssonar. Þess vegna einkum þurfti hann að axla sín skinn sem borgarstjóri, enda dagar hans taldir í pólitík ef hann hefði sjálfur sem frambjóðandi tapað borginni. Það sem ráðið hefur mestu um langan forystuferil Davíðs Odds- sonar er lengri árgæska til lands og sjávar en við höfum áður dæmi um. Í öðru lagi einstæðir blekkingarhæfileikar mannsins og í þriðja lagi hefur honum tek- ist að sveigja menn undir vilja sinn með þrælatökum. Það hefur svo leitt til þess að fram- kvæmdavaldið, undir ráðstjórn hans, hefur vaðið á skítugum skónum yfir löggjafarvaldið og raunar dómsvaldið einnig, sam- anber öryrkjadóminn og málatil- búnað í framhaldi hans. Kosningarnar 1999 unnust á blekkingum um sættir í hinni ill- vígu fiskveiðideilu. Lofað var sáttum en aldrei stóð til að efna það loforð, heldur þvert á móti að festa óskapnaðinn í sessi. Ég er þeirrar skoðunar að nú- verandi ríkisstjórn muni hljóta verri eftirmæli sagnfræðinga framtíðarinnar en nokkur önnur innlend stjórn. Hún hefur sund- urslitið frið í landinu með því að mylja auðæfi þjóðarinnar undir fáa útvalda. Sú svívirða að hverfa frá eiðsvarinni stefnu Ís- lendinga að fara aldrei með ófriði á hendur neinum, sem nú- verandi ráðstjórn lét sér sæma, mun aldrei fyrnast. Það kemur að því fyrr eða síðar að mönnum verða á örlagarík mistök þótt klókir séu. Sú einkaákvörðun Davíðs Oddssonar að afhenda formanni Framsóknarflokksins forsætisráðherraembættið að ári liðnu mun reynast honum óbrotgjörn níðstöng um alla framtíð og axarskaft sem ríða kann Sjálfstæðisflokknum á slig. Hitt er svo annað mál að menn þurfa ekki að óttast ómengaða framsóknarstjórn. Völdin eru ekki lengur í hönd- um stjórnmálamanna. Úr- slitavöldin hafa núverandi stjórnarflokkar afhent peninga- valdinu. Það réði enda úrslitum í síðustu kosningum með fjár- austri í sjóði Sjálfstæðisflokks- ins og Framsóknarflokksins. Allt tal um 70 milljóna króna kostnað framsóknar í kosning- unum er hlægileg firra.“ ■ Eitt ár eftir með Davíð Davíð Oddsson forsætisráðherra lætur af embætti eftir eitt ár. Að slíkt sé ákveðið fyrir fram er óvenjulegt í íslenskum stjórnmálum. Alls verða árin þrettán, að minnsta kosti að sinni. Fréttablaðið fékk nokkra einstaklinga til þess að leggja mat á persónu og verk Davíðs. Hvað einkennir stjórnmálamanninn og hvað einkennir Davíðstímann í íslenskri stjórnmálasögu? DAVÍÐ ODDSSON Samkvæmt stjórnarsáttmála lætur hann af störfum forsætis- ráðherra eftir eitt ár. Hann hefur setið í tólf ár og er því óhikað hægt að tala um og leggja mat á eitthvað sem kalla má Davíðs- tímann í íslenskri stjórnmálasögu. Davíð Oddsson á einstakan ferilsem forsætisráðherra, lengri en aðrir íslenskir forsætisráð- herrar, og einnig merkari, fullyrði ég,“ segir Ólafur G. Einarsson, fyrrverandi menntamálaráðherra. „Fyrir forystu hans hafa orðið meiri og merkari breytingar á ís- lensku þjóðfélagi á síðari árum en á sambærilegum fyrri tímabilum, einkum á sviði fjármála og við- skipta. Losað hefur verið um tök ríkisins á þeim sviðum og mörgum öðrum. Réttur þegnanna hefur verið aukinn. Af merkum lagabálkum, sem samþykktir hafa verið á hans tíma, nefni ég lög um hlutafélaga- væðingu ríkisbankanna og ýmissa ríkisstofnana og síðan sölu þeirra til einstaklinga og félaga. Einnig lög um verðbréfaviðskipti, fjár- málafyrirtæki og fleira á því sviði. Ný lög um öll skólastig frá leik- skóla til háskólastigs. Ný lög um réttindi og skyldur opinberra starfsmanna, samkeppnislög, rík- isendurskoðun og um Umboðs- mann Alþingis. Fleira mætti nefna. Ég er ekki að segja að allt sé þetta hans verk, en hann hefur stutt þetta allt og margt fleira sem til heilla hefur horft. Hann er öfl- ugast foringi sem Sjálfstæðis- flokkurinn hefur átt og því jafn- framt sá forsætisráðherra sem stjórnað hefur af meiri styrk en aðrir í hans stöðu. Gagnrýnendur hans hafa meðal annars haldið því fram að Alþingi hafi í hans forsætisráðherratíð orð- ið hrein afgreiðslustofnun fyrir framkvæmdavaldið. Þetta er rangt. Á engu tímabili hefur vegur Alþingis vaxið eins mikið og sjálf- stæði þess aukist. Ekki ætla ég að segja að við Davíð höfum alltaf verið sammála um það sem gert hefur verið á því sviði, eða ætti að gera. Það man ég vel frá þeim tíma sem ég var þing- forseti. Öll þau framfarspor sem á þessu tímabili hafa verið stigin studdi þó Davíð og mörg voru þau að hans frumkvæði. Þetta eru ekki eftirmæli um Davíð Oddsson sem stjórnmála- mann, enda er hann ekki hættur. Aðeins mitt mat á því hvað hann þegar skilur eftir sig á þessum vettvangi.“ ■ Hannes Hólmsteinn Gissurarson prófessor: Setur vonandi mark á 21. öldina HANNES HÓLMSTEINN GISSURARSON „Það varð fyrir löngu ágreiningslaust að Dav- íð væri einn merkasti stjórnmálaforingi tutt- ugustu aldar á Íslandi. Ég vona að hann verði líka einn merkasti stjórnmálaforingi tutt- ugustu og fyrstu aldar.“ Ólafur G. Einarsson, fyrrum ráðherra: Öflugasti foringinn ÓLAFUR G. EINARSSON „Þetta eru ekki eftir- mæli um Davíð sem stjórnmálamann, enda er hann ekki hættur. Aðeins mitt mat á því hvað hann þegar skilur eftir sig á þessum vettvangi.“ Sverrir Hermannsson, fyrrum ráðherra: Einstæðir blekkingarhæfileikar SVERRIR HERMANNSSON Telur Davíð Oddsson hafa reist sér „óbrot- gjarna níðstöng“ með því að afhenda formanni Framsóknarflokksins for- sætisráðherrastólinn að ári og útilokar ekki að sú ákvörðun muni ríða Sjálfstæðisflokknum að fullu.

x

Fréttablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.