Fréttablaðið - 25.10.2003, Blaðsíða 31

LAUGARDAGUR 25. október 2003
Í Bretlandi er væntanleg bók þarsem rúmlega 50 þekktir rithöf-
undar og skáld lýsa þeim aðstæð-
um á ferlinum sem í þeirra huga
eru mest niðurlægjandi. Í hópi
höfundanna eru Margaret
Atwood, Edna O’Brien, Margaret
Drabble og Michael Ondaatje.
Í upphafi bókarinnar lýsir eitt
besta ljóðskáld Breta, Simon
Armitage, neyðarlegri uppákomu
á ljóðakvöldi þar sem upplestur
hans var truflaður af manni sem
var sofandi á fremsta bekk og rak
stöðugt við. „Síðan komst ég að því
að ég átti að gista hjá þessum
manni,“ segir Armitage, „en það
sem verra var, maður krafðist
þess að fá að lesa fyrir mig ljóð
sín. Eitt hét Stokköndin og mig
minnir að það hafi byrjað á orðun-
um: „Þér, ó einvaldur árbakkans“.
Rithöfundurinn Jonathan Coe
segir frá því þegar honum var
boðið á ráðstefnu sakamálahöf-
unda. „Ég skildi reyndar ekki af
hverju mér var boðið þar sem ég
er ekki sakamálahöfundur,“ segir
Coe. „En hvað um það. Ég átti að
lesa upp á sama tíma og Colin
Dexter (höfundur Morse-bók-
anna), en í öðrum sal. Það kom því
ekki beinlínis á óvart að áheyrandi
minn var einungis einn. Eftir að ég
hafði talað í nákvæmlega tuttugu
mínútur sagði ég þessum náunga
hversu ánægjulegt mér þætti að
hann hefði mætt. Maðurinn til-
kynnti mér að hann væri sá sem
hefði átt að kynna mig yfir áheyr-
endum.“ Coe komst síðan að því að
maðurinn var Ian Rankin, höfund-
ur sakamálasagnanna um Rebus.
Edna O’Brien segir frá því þeg-
ar hún mætti til að árita skáldsögu
sína og einn maður mætti. „Hann
var ensk fyllibytta sem bað mig
hvað eftir annað um að lána sér
fimm pund,“ segir O’Brien.
Höfundarnir fengu frjálst val
um lengd greina sinna um neyðar-
legar aðstæður. Michael Ondaatje,
höfundur The English Patient, gat
einungis skrifað 160 orð en
Andrew O’Hagan skrifaði rúm-
lega 4.000. Kazuo Ishiguro neitaði
hins vegar þátttöku. „Ég vildi bara
ekki gera þetta,“ svaraði hann
þegar hann var beðinn um skýr-
ingu. ■
Fyrstu dómar um nýja bókMichaels Moores, Dude,
Where’s My Country? eru ekki já-
kvæðir. Það virðist þó ekki ætla
að hafa nein áhrif á söluna því eft-
ir fyrstu viku á markaði er bókin í
fyrsta sæti á lista New York
Times yfir bækur almenns eðlis
og í öðru sæti á Bretlandi.
Í New York Times skrifar
Janet Maslin dóm um bókina og
hún telur greinilega að Moore sé
uppfullur af sjálfum sér og því að
setja sjálfan sig í forgrunn í bók
sinni. Hún nefnir ekki Messíasar-
komplex á nafn en það er ómögu-
legt að lesa gagnrýni hennar án
þess að það hvarfli að manni að
það sé nákvæmlega það sem
henni þyki þjá Moore og gera bók
hans á köflum óþolandi.
Gagnrýnanda Sunday Times,
Christopher Silvester, finnst
Moore enginn snillingur í að fara
rétt með staðreyndir. Dágóður
hluti dómsins fer í að telja upp
dæmi þar sem Moore hefur af-
bakað sannleikann í þessari bók
og öðrum verkum. Moore segir
til dæmis í bókinni að fjölskylda
Bin Ladens hafi fengið leyfi til að
fljúga frá Bandaríkjunum daginn
eftir 11. september en raunin er
víst sú að fjölskyldan flaug þaðan
nokkrum dögum seinna. Gagn-
rýnandinn segir rangfærslur
eins og þessa draga úr gildi bók-
arinnar. Gagnrýnandinn lýsir
Moore sem eins konar skemmti-
krafti vinstrisinna en segir að
sem ritdeilumaður sé hann ekki
upp á marga fiska. ■
Bók um neyðarlegustu augnablik rithöfunda:
Þér, ó einvaldur
árbakkans
MICHAEL MOORE
Ný bók hans fær ekki góða dóma en
stefnir samt í að verða metsölubók.
Michael Moore er umdeildur:
Vondir dómar - góð sala
Sjónvarpsstöðin BBC efndi ádögunum til skoðanakönnunar
þar sem breskum almenningi
gafst kostur á að kjósa þrjár upp-
áhaldsskáldsögur sínar. 140.000
manns tóku þátt í valinu. BBC hef-
ur nú birt lista, í stafrófsröð, yfir
vinsælustu skáldsögurnar. Vin-
sælasta bókin verður síðan valin í
desember eftir röð sjónvarps-
þátta þar sem bækurnar sem
lentu í tuttugu og einu efstu sæt-
unum verða kynntar. Skoðana-
könnunin var gerð á
þeim tíma sem
flokksþing bresku
st jórnmálaf lokk-
anna stóðu yfir og
fulltrúar Verkamannaflokksins,
Íhaldsflokksins og Frjálslynda
flokksins tóku þátt í könnunninni.
Sagt er að þeir hafi allir valið 1984
eftir George Orwell sem eina af
þremur eftirlætisskáldsögum sín-
um. Einnig er vitað að Charles
Kennedy, formaður Frjálslynda
flokksins, setti Birdsong eftir
Sebastian Faulks á sinn lista en
það er einnig eftirlætisskáldsaga
Williams Hagues, fyrrverandi
formanns Íhaldsflokksins. ■
ÞETTA ERU EFTIRLÆTISSKÁLDSÖGUR
BRETA (Í STAFRÓFSRÖÐ):
Á hverfanda hveli eftir Margaret Mitchell
Bangsimon eftir A.A. Milne
Birdsong eftir Sebastian Faulks
Bjargvætturinn í grasinu eftir J.D. Salinger
Captain Corelli’s Mandolin eftir Louis de Bernieres
Catch 22 eftir Joseph Heller
Fýkur yfir hæðir eftir Emily Brontë
Glæstar vonir eftir Charles Dickens
Gyllti áttavitinn og framhaldsbækur eftir Philip Pullman
Harry Potter og eldbikarinn eftir J.K. Rowling
The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy eftir Douglas Adams
Hringadróttinssaga eftir J.R.R. Tolkien
Hroki og hleypidómar eftir Jane Austen
Jane Eyre eftir Charlotte Brontë
Little Women eftir Louise May Alcott
Ljónið, nornin og skápurinn eftir C.S. Lewis
1984 eftir George Orwell
Rebekka eftir Daphne du Maurier
Stríð og friður eftir Leo Tolstoy
To Kill a Mockingbird eftir Harper Lee
The Wind in the Willows eftir Kenneth Grahame
Eftirlætisbækur Breta
GEORGE ORWELL
Skáldsaga hans 1984 er
ein af eftirlætisskáldsög-
um Breta. Vinsælasta
bókin verður valin í
desember.
30% afsláttur
af öllum pilsum
40% afsláttur
af dömuhettupeysum
og fleiri frábær tilboð
Smáralind
Kópavogi
Hausttilboð